ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo

არაწვრილუჯრედოვანი ფილტვის კიბოს სპეციფიური კლინიკური სიტუაციები და პალიატიური მოვლა

•Download as PPTX, PDF•
•
კონსილიუმ მედულა
კონსილიუმ მედულა

არაწვრილუჯრედოვანი ფილტვის კიბოს სპეციფიური კლინიკური სიტუაციები და პალიატიური მოვლა - http://medconsilium.ge/

1 of 19
Download to read offline
{ არაწვრილუჯრედოვანი ფილტვის კიბოს სპეციფიური კლინიკური სიტუაციები და პალიატიური მოვლა თამთა მახარაძე თამარ ეგოროვა
კიბოს მქონე პაციენტებს შეიძლება გამოუვლინდეთ დამატებითი კვანძები ან წარმონაქმნები. ეს უკანასკნელი შეიძლება იყოს :  კეთილთვისებიანი  სინქრონული მეორადი ძირითადი ფილტვის კიბო  სისტემური მეტასტაზების ერთ-ერთი მანიფესტაცია  სიმსივნის დამატებითი კვანძი  მულტიფოკალური ფილტვის კიბო მეორადი ძირითადი ფილტვის კიბო, დამატებითი კვანძები და მულტიფოკალური ფილტვის კიბო
არაწვრილუჯრედოვანი ფილტვის კიბოს სპეციფიური კლინიკური სიტუაციები და პალიატიური მოვლა
<6მმ ზომის : • დაბალი რისკის მქონე პაციენტებში : არ საჭიროებს follow-up-ს • მაღალი რისკის მქონე პაციენტებში : კტ კვლევა 12 თვეში ერთხელ 6-8 მმ ზომის : • დაბალი რისკის მქონე პაციენტებში : საწყისი follow- up 6-12 თვეში, შემდეგ 18-24 თვეში • მაღალი რისკის მქონე პაციენტებში : საწყისი follow- up კტ კვლევა 6-12 თვეში, შემდეგ 18-24 თვეში, თუკი არ არის ცვლილება >8მმ ზომის : • ორივე, დაბალი და მაღალი რისკის მქონე პაციენტებში : საწყისი follow-up კტ კვლევა 3თვეში, და/ან CT-PET, და/ან ბიოფსია Fleischner Guideline სოლიტარული კვანძი
<6მმ • დაბალის რისკის მქონე პაციენტებში : არ საჭიროებს რუტინულად follow-upს • მაღალი რისკის მქონე პაციენტებში : არჩევითი კტ კვლევა 12 თვეში 6-8მმ •follow-up 3-6 თვეში, შემდეგ 18-24 თვეში, თუკი არ იქნება ცვლილება >8მმ •follow-up 3-6 თვეში, შემდეგ 18-24 თვეში, თუკი არ იქნება ცვლილება მრავლობითი კვანძები
მეორადი ძირითადი ფილტვის კიბო გვხვდება შემთხვევათა 5%-ში (როგორც სინქრონული ასევე მეტაქრონული გამოვლინებით) და დაახლოებით 1,5%-ში ყოველწლიურად თითოეულ პაციენტზე, რომელთაც ჩაიტარეს შესაბამისი მკურნალობა NSCLC-თვის ასეთი სიმსივნეების დაახლოებით 2/3 არის იგივე ჰისტოლოგიური ტიპის კლინიკურად და რადიოლოგიურად გამოვლენილი ადრეული სტადიის ფილტვის კიბო დამატებითი კვანძებით, რომელთა ზომა კტ-ით 1სმ-ზე ნაკლებია, დიდი ალბათობით კეთილთვისებიანია საჭიროა ყველა მონაცემის (კლინიკური, რადიოლოგიური და პათოლოგიური) შეფასება, რათა განისაზღვროს არის თუ არა ნამდვილად მეორადად განვითარებული ფილტვის კიბო
სინქრონულად განვითარებული სიმსივნის შემთხვევაში აუცილებლად, ყურადღებით უნდა შეფასდეს დისტანციური და მედიასტინალური მეტასტაზები. ასეთის არ არსებობის შემთხვევაში მკურნალობა იმართება, როგორც საწყისი სტადიის სიმსივნის შემთხვევაში მკურნალობის ალტერნატიულ ვერსიად ითვლება SBRT (Stereotactic Body Radiation Therapy) : 5 წლიანი გადარჩენადობა დაახლოებით 25% ყველა პაციენტში და 40% თუკი ორივე სიმსივნე pI სტადიაზე
განისაზღვრება, როგორც სიმსივნე, რომელიც აკმაყოფილებს მოცემული პირობებიდან ერთ-ერთს :  არის განსახვავებული ჰისტოლოგიური ტიპის  განვითარდა >4 წლის ინტერვალში მეტაქრონული ფილტვის სიმსივნე <2 წელი • არის იგივე ჰისტოლოგიური ტიპის • მეტად სავარაუდოა მეტასტაზი 2-4 წელი • გარდამავალი ზონა >4 წელი • მეორადად განვითარებული სიმსივნე
პაციენტებს, რომელთაც აღენიშნებათ მეორადი დაზიანება იმავე წილში, არ საჭიროებენ დამატებით დიაგნოსტიკურ ჩარევას მკურნალობის რეკომენდაცია იგივეა, რაც დომინანტური სიმსივნის მკურნალობისას, დამატებითი კვანძის არსებობის ან არარსებობის შემთხვევაშიც გადარჩენადობის მაჩვენებელზე არ ახდენს მნიშვნელოვან გავლენას დამატებითი კვანძების რაოდენობა
თუკი დამატებითი კვანძები გვხვდება სხვა წილში, აუცილებელია შორეული მეტასტაზების გამოკვლევა თუკი არ არის N2,3 ან M1b დაზიანება - რეკომენდირებულია, როგორც დომინანტური, ასევე მეორადი დაზიანების რეზექცია. 5 წლიანი გადარჩენადობა, ასეთ შემთხვევებში, დაახლოებით 20%. ამასთან გამოსავალი შედარებით უკეთესია იმ პაციენტებთან შედარებით, ვისაც რეზექცია არ ჩაუტარდა გადარჩენადობის მაჩვენებელი უარესდება, თუ გვხვდება ერთზე მეტი მეორადი დაზიანება ან ლიმფური კვანძების ჩართვა
ახასიათებს ნაკლები მიდრეკილება ლიმფური ან სისტემური გავრცელებისკენ და მეტი მიდრეკილება ფილტვში დამატებითი კერებისკენ შორეული მეტასტაზების გამოკვლევა არ არის აუცილებელი თუკი არ არის მათი არსებობა მოსალოდნელი კლინიკურად რეზექციის შემდეგ რეციდივის განვითარების რისკი ძალიან დაბალია რეზეცირებულ პაციენტებში, რომელთანაც ლიმფური კვანძები არ იყო დაზიანებული, ადიუვანტური თერაპიის ჩატარება არ არის რეკომენდირებული გამოსავალი ოპერირებულ პაციენტებში საკმაოდ კარგია : 5 წლიანი გადარჩენადობა დაახლოებით 90%; 64 დან 100 %მდე ფარგლებში მულტიფოკალური ფილტვის კიბო
ადრეული პალიატიური მოვლა აუმჯობესებს ცხოვრების ხარისხს და ნაკლებად იწვევს დეპრესიულ სიმპტომებს საშუალო გადარჩენადობა შედარებით მაღალია ესეთ პაციენტებში, ვიდრე პალიატიური მოვლის გარეშე მყოფი პაციენტების შემთხვევაში (11,6 თვე VS 8,9 თვე) პალიატიური მოვლა
გავრცელებულია ფილტვის კიბოს მქონე პაციენტებში. იგი შეიძლება დაკავშირებული იყოს :  უშუალოდ სიმსივნურ მასასთან  სისხლდენასთან  ლორწოს გამოყოფასთან ამ დროს შეიძლება გამოყენებულ იქნას თერაპიული ბრონქოსკოპია, რომელიც მოიცავს :  მექანიკურ გათავისუფლებას  ბრაქითერაპიას  აბლაციას  სტენტირებას სასუნთქი გზების ობსტრუქცია
ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული სიმპტომია. არასტეროიდული ანთებისსაწინააღმდეგო პრეპარატები შეიძლება გამოყენებულ იქნას თითქმის ყველა პაციენტისთვის ტკივილი + ნეიროპათიული კომპონენტი  ანტიკონვულსანტი ან ანტიდეპრესანტები ზომიერი ან ძლიერი ტკივილის შემთხვევაში გამოიყენება მორფინი ან ალტერნატიული ნარკოტიკული საშუალება ტკივილი
ძვლის მეტასტაზური დაზიანება
სიმპტომური კომპრესიის შემთხვევაში განხილულ უნდა იქნეს როგორც ქირურგიული ასევე რადიაციული თერაპიის ჩატარების შესაძლებლობა კორტიკოსტეროიდები უნდა იქნეს გამოყენებული რაც შეიძლება სწრაფად დიაგნოსტირებისთვის საჭიროა მრტ კვლევა, ასევე ინფორმატიული კტ მიელოგრაფია კომპრესია  პროგრესიული ზეწოლა ზურგის ტვინზე ან მისგან გამომავალ ნერვზე  ედემა, იშემია, შეუქცევადი დაზიანება ყველაზე გავრცელებული სიმპტომია ლოკალურად ტკივილის არსებობა ეპიდურული ზურგის ტვინის კომპრესია
 ფილტვის კიბო მოიცავს თავის ტვინის მეტასტაზირების შემთხვევათა დაახლოებით ნახევარს  გადარჩენადობა ასეთი დიაგნოზის დასმის შემდეგ ძალიან დაბალია  პროგნოზულ ფაქტორებს ასეთ პაციენტებში განსაზღვრავს : პაციენტის ასაკი, ექსტრაკრანიალური მეტასტაზების არსებობა, თავის ტვინში არსებული მეტასტაზების რაოდენობა  თავის ტვინის მეტასტაზები ხშირად ასოცირებულია ცერებრალურ ედემასთან, რომელიც ყველაზე ხშირი მიზეზია ისეთი სიმპტომებისა, როგორიცაა : თავის ტკივილი, გულისრევა, პირღებინება და ატაქსია  სტეროიდები (დექსამეტაზონი) ყველაზე ხშირად გამოყენებადი პრეპარატია სიმპტომურ პაციენტებში. საჭიროებს შემთხვევაში შეიძლება გამოყენებულ იქნეს ქირურგიული დეკომპრესია  თავის ტვინი ერთეული მეტასტაზის მქონე პაციენტებში ქირურგიული ან რადიოქირურგიული მკურნალობა, WBRT-ით ან მის გარეშე, ითვლება სტანდარტულ მკურნალობად (WBRT- whole brain radiation therapy ) თავის ტვინის მეტასტაზური დაზიანება
მახასიათებელი სიმპტომები : ციანოზი, თავის, კისრისა და ზედა კიდურების შეშუპება, პლეთორა, კანქვეშა ვენების გაფართოება. პაციენტს ასევე შეიძლება განუვითარდეს დისპნეა და ხველა გამომწვევი მიზეზი შეიძლება იყოს როგორც ნეოპლასტიური ასევე არანეოპლასტიური (კომპრესია, ჰიპერკოაგულაცია და თრომბოზი და ა.შ) სიცოცხლისთვის საშიში სიმპტომების არარსებობის შემთხვევაში იგი არ საჭიროებს რაიმე განსაკუთრებულ მკურნალობას. სხვა შემთხვევაში შეიძლება გამოყენებულ იქნას ქიმიოსხივურითერაპია, ინრავასკულარული სტენტირება ზემო ღრუ ვენის სინდრომი
შ᳥კითხვ᳥ბი?

More Related Content

არაწვრილუჯრედოვანი ფილტვის კიბოს სპეციფიური კლინიკური სიტუაციები და პალიატიური მოვლა

  • 1. { არაწვრილუჯრედოვანი ფილტვის კიბოს სპეციფიური კლინიკური სიტუაციები და პალიატიური მოვლა თამთა მახარაძე თამარ ეგოროვა
  • 2. კიბოს მქონე პაციენტებს შეიძლება გამოუვლინდეთ დამატებითი კვანძები ან წარმონაქმნები. ეს უკანასკნელი შეიძლება იყოს :  კეთილთვისებიანი  სინქრონული მეორადი ძირითადი ფილტვის კიბო  სისტემური მეტასტაზების ერთ-ერთი მანიფესტაცია  სიმსივნის დამატებითი კვანძი  მულტიფოკალური ფილტვის კიბო მეორადი ძირითადი ფილტვის კიბო, დამატებითი კვანძები და მულტიფოკალური ფილტვის კიბო
  • 4. <6მმ ზომის : • დაბალი რისკის მქონე პაციენტებში : არ საჭიროებს follow-up-ს • მაღალი რისკის მქონე პაციენტებში : კტ კვლევა 12 თვეში ერთხელ 6-8 მმ ზომის : • დაბალი რისკის მქონე პაციენტებში : საწყისი follow- up 6-12 თვეში, შემდეგ 18-24 თვეში • მაღალი რისკის მქონე პაციენტებში : საწყისი follow- up კტ კვლევა 6-12 თვეში, შემდეგ 18-24 თვეში, თუკი არ არის ცვლილება >8მმ ზომის : • ორივე, დაბალი და მაღალი რისკის მქონე პაციენტებში : საწყისი follow-up კტ კვლევა 3თვეში, და/ან CT-PET, და/ან ბიოფსია Fleischner Guideline სოლიტარული კვანძი
  • 5. <6მმ • დაბალის რისკის მქონე პაციენტებში : არ საჭიროებს რუტინულად follow-upს • მაღალი რისკის მქონე პაციენტებში : არჩევითი კტ კვლევა 12 თვეში 6-8მმ •follow-up 3-6 თვეში, შემდეგ 18-24 თვეში, თუკი არ იქნება ცვლილება >8მმ •follow-up 3-6 თვეში, შემდეგ 18-24 თვეში, თუკი არ იქნება ცვლილება მრავლობითი კვანძები
  • 6. მეორადი ძირითადი ფილტვის კიბო გვხვდება შემთხვევათა 5%-ში (როგორც სინქრონული ასევე მეტაქრონული გამოვლინებით) და დაახლოებით 1,5%-ში ყოველწლიურად თითოეულ პაციენტზე, რომელთაც ჩაიტარეს შესაბამისი მკურნალობა NSCLC-თვის ასეთი სიმსივნეების დაახლოებით 2/3 არის იგივე ჰისტოლოგიური ტიპის კლინიკურად და რადიოლოგიურად გამოვლენილი ადრეული სტადიის ფილტვის კიბო დამატებითი კვანძებით, რომელთა ზომა კტ-ით 1სმ-ზე ნაკლებია, დიდი ალბათობით კეთილთვისებიანია საჭიროა ყველა მონაცემის (კლინიკური, რადიოლოგიური და პათოლოგიური) შეფასება, რათა განისაზღვროს არის თუ არა ნამდვილად მეორადად განვითარებული ფილტვის კიბო
  • 7. სინქრონულად განვითარებული სიმსივნის შემთხვევაში აუცილებლად, ყურადღებით უნდა შეფასდეს დისტანციური და მედიასტინალური მეტასტაზები. ასეთის არ არსებობის შემთხვევაში მკურნალობა იმართება, როგორც საწყისი სტადიის სიმსივნის შემთხვევაში მკურნალობის ალტერნატიულ ვერსიად ითვლება SBRT (Stereotactic Body Radiation Therapy) : 5 წლიანი გადარჩენადობა დაახლოებით 25% ყველა პაციენტში და 40% თუკი ორივე სიმსივნე pI სტადიაზე
  • 8. განისაზღვრება, როგორც სიმსივნე, რომელიც აკმაყოფილებს მოცემული პირობებიდან ერთ-ერთს :  არის განსახვავებული ჰისტოლოგიური ტიპის  განვითარდა >4 წლის ინტერვალში მეტაქრონული ფილტვის სიმსივნე <2 წელი • არის იგივე ჰისტოლოგიური ტიპის • მეტად სავარაუდოა მეტასტაზი 2-4 წელი • გარდამავალი ზონა >4 წელი • მეორადად განვითარებული სიმსივნე
  • 9. პაციენტებს, რომელთაც აღენიშნებათ მეორადი დაზიანება იმავე წილში, არ საჭიროებენ დამატებით დიაგნოსტიკურ ჩარევას მკურნალობის რეკომენდაცია იგივეა, რაც დომინანტური სიმსივნის მკურნალობისას, დამატებითი კვანძის არსებობის ან არარსებობის შემთხვევაშიც გადარჩენადობის მაჩვენებელზე არ ახდენს მნიშვნელოვან გავლენას დამატებითი კვანძების რაოდენობა
  • 10. თუკი დამატებითი კვანძები გვხვდება სხვა წილში, აუცილებელია შორეული მეტასტაზების გამოკვლევა თუკი არ არის N2,3 ან M1b დაზიანება - რეკომენდირებულია, როგორც დომინანტური, ასევე მეორადი დაზიანების რეზექცია. 5 წლიანი გადარჩენადობა, ასეთ შემთხვევებში, დაახლოებით 20%. ამასთან გამოსავალი შედარებით უკეთესია იმ პაციენტებთან შედარებით, ვისაც რეზექცია არ ჩაუტარდა გადარჩენადობის მაჩვენებელი უარესდება, თუ გვხვდება ერთზე მეტი მეორადი დაზიანება ან ლიმფური კვანძების ჩართვა
  • 11. ახასიათებს ნაკლები მიდრეკილება ლიმფური ან სისტემური გავრცელებისკენ და მეტი მიდრეკილება ფილტვში დამატებითი კერებისკენ შორეული მეტასტაზების გამოკვლევა არ არის აუცილებელი თუკი არ არის მათი არსებობა მოსალოდნელი კლინიკურად რეზექციის შემდეგ რეციდივის განვითარების რისკი ძალიან დაბალია რეზეცირებულ პაციენტებში, რომელთანაც ლიმფური კვანძები არ იყო დაზიანებული, ადიუვანტური თერაპიის ჩატარება არ არის რეკომენდირებული გამოსავალი ოპერირებულ პაციენტებში საკმაოდ კარგია : 5 წლიანი გადარჩენადობა დაახლოებით 90%; 64 დან 100 %მდე ფარგლებში მულტიფოკალური ფილტვის კიბო
  • 12. ადრეული პალიატიური მოვლა აუმჯობესებს ცხოვრების ხარისხს და ნაკლებად იწვევს დეპრესიულ სიმპტომებს საშუალო გადარჩენადობა შედარებით მაღალია ესეთ პაციენტებში, ვიდრე პალიატიური მოვლის გარეშე მყოფი პაციენტების შემთხვევაში (11,6 თვე VS 8,9 თვე) პალიატიური მოვლა
  • 13. გავრცელებულია ფილტვის კიბოს მქონე პაციენტებში. იგი შეიძლება დაკავშირებული იყოს :  უშუალოდ სიმსივნურ მასასთან  სისხლდენასთან  ლორწოს გამოყოფასთან ამ დროს შეიძლება გამოყენებულ იქნას თერაპიული ბრონქოსკოპია, რომელიც მოიცავს :  მექანიკურ გათავისუფლებას  ბრაქითერაპიას  აბლაციას  სტენტირებას სასუნთქი გზების ობსტრუქცია
  • 14. ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული სიმპტომია. არასტეროიდული ანთებისსაწინააღმდეგო პრეპარატები შეიძლება გამოყენებულ იქნას თითქმის ყველა პაციენტისთვის ტკივილი + ნეიროპათიული კომპონენტი  ანტიკონვულსანტი ან ანტიდეპრესანტები ზომიერი ან ძლიერი ტკივილის შემთხვევაში გამოიყენება მორფინი ან ალტერნატიული ნარკოტიკული საშუალება ტკივილი
  • 16. სიმპტომური კომპრესიის შემთხვევაში განხილულ უნდა იქნეს როგორც ქირურგიული ასევე რადიაციული თერაპიის ჩატარების შესაძლებლობა კორტიკოსტეროიდები უნდა იქნეს გამოყენებული რაც შეიძლება სწრაფად დიაგნოსტირებისთვის საჭიროა მრტ კვლევა, ასევე ინფორმატიული კტ მიელოგრაფია კომპრესია  პროგრესიული ზეწოლა ზურგის ტვინზე ან მისგან გამომავალ ნერვზე  ედემა, იშემია, შეუქცევადი დაზიანება ყველაზე გავრცელებული სიმპტომია ლოკალურად ტკივილის არსებობა ეპიდურული ზურგის ტვინის კომპრესია
  • 17.  ფილტვის კიბო მოიცავს თავის ტვინის მეტასტაზირების შემთხვევათა დაახლოებით ნახევარს  გადარჩენადობა ასეთი დიაგნოზის დასმის შემდეგ ძალიან დაბალია  პროგნოზულ ფაქტორებს ასეთ პაციენტებში განსაზღვრავს : პაციენტის ასაკი, ექსტრაკრანიალური მეტასტაზების არსებობა, თავის ტვინში არსებული მეტასტაზების რაოდენობა  თავის ტვინის მეტასტაზები ხშირად ასოცირებულია ცერებრალურ ედემასთან, რომელიც ყველაზე ხშირი მიზეზია ისეთი სიმპტომებისა, როგორიცაა : თავის ტკივილი, გულისრევა, პირღებინება და ატაქსია  სტეროიდები (დექსამეტაზონი) ყველაზე ხშირად გამოყენებადი პრეპარატია სიმპტომურ პაციენტებში. საჭიროებს შემთხვევაში შეიძლება გამოყენებულ იქნეს ქირურგიული დეკომპრესია  თავის ტვინი ერთეული მეტასტაზის მქონე პაციენტებში ქირურგიული ან რადიოქირურგიული მკურნალობა, WBRT-ით ან მის გარეშე, ითვლება სტანდარტულ მკურნალობად (WBRT- whole brain radiation therapy ) თავის ტვინის მეტასტაზური დაზიანება
  • 18. მახასიათებელი სიმპტომები : ციანოზი, თავის, კისრისა და ზედა კიდურების შეშუპება, პლეთორა, კანქვეშა ვენების გაფართოება. პაციენტს ასევე შეიძლება განუვითარდეს დისპნეა და ხველა გამომწვევი მიზეზი შეიძლება იყოს როგორც ნეოპლასტიური ასევე არანეოპლასტიური (კომპრესია, ჰიპერკოაგულაცია და თრომბოზი და ა.შ) სიცოცხლისთვის საშიში სიმპტომების არარსებობის შემთხვევაში იგი არ საჭიროებს რაიმე განსაკუთრებულ მკურნალობას. სხვა შემთხვევაში შეიძლება გამოყენებულ იქნას ქიმიოსხივურითერაპია, ინრავასკულარული სტენტირება ზემო ღრუ ვენის სინდრომი