Η παρουσίαση έγινε στα πλαίσια του 12ου Μονοπατιού Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας που διοργάνωσε το skywalker,gr τον Οκτώβριο του 2017 στην Αλεξανδρούπολή. Απευθύνεται σε μελλοντικούς κοινωνικούς επιχειρηματίες και παρουσιάζει τα βασικά φορολογικά, ασφαλιστικά και διαχειριστικά θέματα που πρόκειται να τους απασχολήσουν από την ίδρυση μίας ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ.
Η παρουσίαση χωρίζεται σε τρεις ενότητες :
1. Διαδικασία έναρξης στο μητρώο της εφορίας
2. Φορολογικά θέματα (Έννοιες φορολογίας εισοδήματος και Φ.Π.Α)
3. Θέματα απασχόλησης προσωπικού (Παρουσίαση εργασιακού και ασφάλιστικού πλαισίου μισθωτών)
3. Εισαγωγή
• Νόμος 4430/2016
• Η σύσταση Κοιν.Σ.Επ. συντελείται με την εγγραφή της στο Μητρώο
Φορέων Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας
• Το κεφάλαιο της επιχείρησης διαιρείται σε συνεταιριστικές μερίδες.
• ΟΡΓΑΝΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
Γενική Συνέλευση
Διοικούσα Επιτροπή ή Διαχειριστής
3
5. Διαδικασίες έναρξης – Υποχρεώσεις προς μητρώο
• Τι εννοούμε με τον όρο «Έναρξη εργασιών»
• Υπόχρεοι σε έναρξη εργασιών
• Κανονιστικό πλαίσιο διαδικασίας έναρξης (ΠΟΛ.1006/31.12.2013 )
• Χρόνος έναρξης
• Ολοκλήρωση εγγραφής στο Μητρώο Κοινωνικής Οικονομίας
• Ενημέρωση μητρώου για μεταβολές
5
6. Δικαιολογητικά (Έντυπα Εφορίας)
Έναρξη/Μεταβολής εργασιών Μη φυσικού Προσώπου Μ3
Δήλωση στοιχείων φορολογουμένου Μ7 (Διοικούσα Επιτροπή)
Δήλωση μελών μη φυσικού προσώπου Μ8 (μέλη της Κοιν.Σ.ΕΠ.)
6
7. Δικαιολογητικά (Λοιπά)
1. Υπεύθυνη δήλωση της έδρας και των λοιπών εγκαταστάσεων της
επιχείρησης (του Ν. 1599/1986).
2. Καταστατικό θεωρημένο από το Μητρώο Κοινωνικής Οικονομίας
3. Πρακτικό συγκρότησης σε σώμα της πρώτης Διοικούσας επιτροπής
4. Βεβαίωση εγγραφής του Μητρώου Κοινωνικής Οικονομίας
5. Φωτοτυπίες ταυτοτήτων μελών διοικούσας επιτροπής
6. Προέγκριση ίδρυσης για καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος
7
9. Φορολογία Εισοδήματος
• Αντικείμενο της φορολογίας
• Κέρδη επιχειρηματικά
• Φορολογικός συντελεστής – 29%
• Προκαταβολή Φόρου για το επόμενο έτος -100%
Φόρος
εισοδήματος
2016
Προκαταβολή
2016
Πληρωμή
φόρου
2017
Προκαταβολή
2017
9
10. Φορολογία εισοδήματος
• Αφορολόγητο το 35% των κερδών προ φόρων εφ όσον
καταβάλλεται στους εργαζομένους της
• Το εναπομείναν κέρδος φορολογείται με 29%
• Τέλος επιτηδεύματος :500 €
Απαλλαγή τα 5 πρώτα χρόνια λειτουργίας για τις
ΚΟΙΝΣΕΠ
10
11. ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ-ΔΙΑΝΟΜΗ ΚΕΡΔΩΝ
• Τα κέρδη της Κοιν.Σ.Επ. δεν διανέμονται στα μέλη, εκτός αν
αυτά είναι εργαζόμενοι.
• Τα κέρδη διατίθενται ετησίως ως εξής:
11
Διανομή κερδών
5% Τακτικό αποθεματικό
35% Διάθεση σε εργαζόμενους
60% Επανεπένδυση
12. Εκπιπτόμενες επιχειρηματικές δαπάνες
ΚΕΡΔΗ = ΕΣΟΔΑ – ΔΑΠΑΝΕΣ
1. πραγματοποιούνται προς το συμφέρον της επιχείρησης ή κατά τις
συνήθεις εμπορικές συναλλαγές της,
2. αντιστοιχούν σε πραγματική συναλλαγή και σε συνήθη εμπορική αξία
3. εγγράφονται στα τηρούμενα βιβλία
12
13. Μη εκπιπτόμενες επιχειρηματικές δαπάνες
Οι ακόλουθες δαπάνες δεν εκπίπτουν από τα έσοδα:
• κάθε είδους δαπάνη αξίας άνω των πεντακοσίων (500) ευρώ, εφόσον η
τμηματική ή ολική εξόφληση δεν έγινε με τη χρήση τραπεζικού μέσου
πληρωμής,
• οι μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές,
• πρόστιμα και ποινές, περιλαμβανομένων των προσαυξήσεων,
• τόκοι από δάνεια που λαμβάνει η επιχείρηση από τρίτους κατά το μέτρο
που υπερβαίνουν τους τόκους που θα προέκυπταν εάν το επιτόκιο ήταν
ίσο με το επιτόκιο των δανείων
13
14. Μη εκπιπτόμενες επιχειρηματικές δαπάνες
• Οι φόροι
• οι δαπάνες για :
• την οργάνωση και διεξαγωγή ενημερωτικών ημερίδων και
συναντήσεων,
• εορταστικών εκδηλώσεων, σίτισης και διαμονής φιλοξενούμενων
προσώπων
κατά το μέτρο που
• υπερβαίνουν το ποσό των τριακοσίων (300) ευρώ ανά
συμμετέχοντα
• η συνολική ετήσια δαπάνη υπερβαίνει το μισό τοις εκατό (0,5%)
επί του ετήσιου ακαθάριστου εισοδήματος της επιχείρησης
14
15. Μη εκπιπτόμενες επιχειρηματικές δαπάνες
• οι δαπάνες ψυχαγωγίας
• προσωπικές καταναλωτικές δαπάνες
• Οι δαπάνες που καταβάλλονται σε επιχειρήσεις
«φορολογικών παράδεισων» εκτός εάν ο
φορολογούμενος αποδείξει ότι οι δαπάνες αυτές
αφορούν πραγματικές συναλλαγές
• Οι δαπάνες μισθοδοσίας που δεν εξοφλούνται
τραπεζικώς
15
16. Παραδείγματα δηλώσεων φορολογίας
• Παράδειγμα Κατάστασης Οικονομικών στοιχείων από επιχειρηματική
δραστηριότητα (αριστερά)
• Παράδειγμα Φόρου Εισοδήματος Νομικών Προσώπων (δεξιά)
16
20. Αγαθά και υπηρεσίες που υπάγονται σε μειωμένο συντελεστή Φ.Π.Α. (13%)
Ζωντανά ζώα που προορίζονται για την ανθρώπινη διατρόφή
Κρέατα και ψάρια
Γάλα - γαλακτοκομικά, αυγά, μέλι
Φυτά, σπόροι, λαχανικά, άνθη, φρούτα
Δημητριακά, άχυρα, ζωοτροφές
Ελαιόλαδο
Ψωμί, άλευρα, ζυμαρικά, παιδικές τροφές
Φαρμακευτικά προϊόντα
Νερό
Ηλεκτρική ενέργεια, φυσικό αέριο,
Λιπάσματα, φυτοφάρμακα
Ορθοπεδικά είδη
Διαμονή σε ξενοδοχεία και παρόμοιους χώρους
Κατ΄ οίκον φροντίδα, παιδιών, ηλικιωμένων, ασθενών και ατόμων με ειδικές ανάγκες
Η παροχή υπηρεσιών για τη γεωργική παραγωγή 20
21. Αγαθά και υπηρεσίες που υπάγονται σε μειωμένο συντελεστή Φ.Π.Α. (6%)
Φάρμακα
Βιβλία
Εφημερίδες και περιοδικά
Εισιτήρια θεατρικών παραστάσεων
Αγαθά και υπηρεσίες απαλλασσόμενα από Φ.Π.Α.
Παροχές ιατρικής περίθαλψης
Υπηρεσίες οδοντοτεχνίτη, οδοντίατρου
Υπηρεσίες εκπαίδευσης
Ασφαλιστικές υπηρεσίες
Μισθώσεις και πωλήσεις ακινήτων
21
*Προαιρετικά απαλλάσσονται και οι επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών μικρότερο των 10.000 ευρώ
23. Διάφορα
• Τήρηση βιβλίων εσόδων - εξόδων
• Χρόνος διαφύλαξης λογιστικών αρχείων – (περίπου 10 έτη)
• Απαλλαγή Κοιν. Σ. Επ. από το τέλος επιτηδεύματος για 5 έτη
• Πρόστιμα και προσαυξήσεις
Τύπος παράβασης Πρόστιμο
Μη υποβολή δήλωσης πληροφοριακού
Χαρακτήρα
100 €
Μη υποβολή φορολογικής δήλωσης 250 €
Μη έκδοση αποδείξεων 50% Φ.Π.Α. ή 250€ - Κλείσιμο του
καταστήματος έως ένα μήνα
Καθυστέρηση πληρωμής φόρου Προσαύξηση 0,71% μηνιαίως
23
30. Άλλα ασφαλιστικά θέματα
• Μόνη η συμμετοχή ενός φυσικού προσώπου με την ιδιότητα του μέλους -
εταίρου, σε Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση, δεν του προσδίδει
εμπορική ιδιότητα και δεν δημιουργεί ασφαλιστικές ή φορολογικές
υποχρεώσεις
• Τα μέλη της Κοιν.Σ.Επ. μπορεί να είναι και εργαζόμενοι της, οι οποίοι
αμείβονται για την παρεχόμενη εργασία και έχουν τα δικαιώματα και τις
υποχρεώσεις που απορρέουν από την εργατική νομοθεσία.
• Ο αριθμός των εργαζομένων μη μελών δε μπορεί να υπερβαίνει σε
ποσοστό το 40% του συνόλου των εργαζομένων της Κοιν.Σ.Επ.
30
#4: ο όποιος αφορά την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία
του Υπουργείου Εργασίας, οπότε αποκτά νομική προσωπικότητα και εμπορική ιδιότητα.
Ο αριθμός των μερίδων και η ονομαστική τους αξία, η οποία είναι ίδια για κάθε μερίδα, καθορίζονται στο καταστατικό της επιχείρησης. Κάθε μέλος της Κοιν.Σ.Επ. διαθέτει από μία υποχρεωτική συνεταιριστική μερίδα, το ύψος της οποίας δεν μπορεί να είναι κατώτερο των εκατό (100) ευρώ.
H τακτική Γενική Συνέλευση συγκαλείται υποχρεωτικά τουλάχιστον μία (1) φορά κατ' έτος και σε κάθε περίπτωση πριν την υποβολή της ετήσιας φορολογικής δήλωσης, με σχετική απόφαση της Διοικούσας Επιτροπής ή του διαχειριστή που απευθύνεται προς τα μέλη, προ τουλάχιστον τριών (3) ημερών.
Η Διοικούσα Επιτροπή (Δ.Ε.) απαρτίζεται από τον Πρόεδρο και δύο (2) τουλάχιστον μέλη, εκ των οποίων ένας φέρει την ιδιότητα του Γραμματέα και ένας του Ταμία. Σε κάθε περίπτωση ο συνολικός αριθμός των μελών της πρέπει να είναι περιττός αριθμός.
#6: Η εγκύκλιος που ρυθμίζει τη Διαδικασία και δικαιολογητικά Απόδοσης Αριθμού Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.)/Μεταβολής Στοιχείων και Έναρξης/Μεταβολής και Διακοπής Επιχειρηματικής Δραστηριότητας
Εν συνεχεία και μετά την κατάθεση της έναρξης εργασιών στο Μητρώο Κοινωνικής Οικονομίας ολοκληρώνεται η εγγραφή της επιχείρησης και συντελείται η σύσταση της Κοιν.Σ.Επ. και η υπαγωγή της στις διατάξεις του νόμου, οπότε αποκτά νομική προσωπικότητα και εμπορική ιδιότητα
#8: στην οποία δηλώνεται η διεύθυνση της έδρας και των λοιπών εγκαταστάσεων της επιχείρησης και αν αυτή είναι ιδιόκτητη, μισθωμένη ή αν πρόκειται περί δωρεάν παραχώρησης χώρου.
#12: κατά ποσοστό 5% για το σχηματισμό τακτικού αποθεματικού,
κατά ποσοστό 35% διανέμονται στους εργαζομένους της επιχείρησης, εκτός αν τα 2/3 των μελών της Γενικής Συνέλευσης της Κοιν.Σ.Επ. αποφασίσουν αιτιολογημένα τη διάθεση μέρους ή όλου του ποσοστού αυτού σε δραστηριότητες του στοιχείου γ' ,
το υπόλοιπο διατίθεται για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και τη γενικότερη διεύρυνση της παραγωγικής του δραστηριότητας.
#13: Κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα, επιτρέπεται η έκπτωση όλων των δαπανών, με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 23 του Κ.Φ.Ε., οι οποίες:
απεικόνισης των συναλλαγών της περιόδου κατά την οποία πραγματοποιούνται και αποδεικνύονται με κατάλληλα δικαιολογητικά.
#19: Επιβάλλεται φόρος κύκλου εργασιών με την ονομασία "φόρος προστιθέμενης αξίας" (Φ.Π.Α.) (2859/2000 Κώδικας ΦΠΑ)
κάθε νομικό ή φυσικό πρόσωπο, ημεδαπό ή αλλοδαπό ή ένωση προσώπων, εφόσον ασκεί κατά τρόπο ανεξάρτητο οικονομική δραστηριότητα, ανεξάρτητα από τον τόπο εγκατάστασης, τον επιδιωκόμενο σκοπό ή το αποτέλεσμα της δραστηριότητας αυτής.
#26: Η νομική σχέση που συνδέει εργαζόμενο και εργοδότη
Εξαρτημένη εργασία υπάρχει όταν οι δύο συμβαλλόμενοι αποβλέπουν στην παροχή εργασίας που συμφωνήθηκε και στο μισθό και ο εργαζόμενος υπόκειται σε πλήρη εξάρτηση από τον εργοδότη. Όταν λέμε εξάρτηση εννοούμε την υποχρέωση του εργαζομένου να δέχεται τον πλήρη έλεγχο του εργοδότη και να συμμορφώνεται προς τις οδηγίες του. Ειδικότερα ο εργοδότης έχει την εξουσία να καθορίζει τον χρόνο τον τόπο και τον τρόπο παροχής της εργασίας. Η δέσμευση της εξάρτησης δικαιολογεί κα την προστασία του εργαζομένου από το εργατικό δίκαιο.
Ένας ξεναγός, ο οποίος κατέχει την προβλεπόμενη άδεια άσκησης επαγ-
γέλματος του ξεναγού και έχει σύμβαση με κάποιο τουριστικό-ταξιδι-
ωτικό γραφείο για την πραγματοποίηση τουριστικών προγραμμάτων,
πραγματοποιεί ξεναγήσεις με βάση το πρόγραμμα του πρακτορείου
που συνεργάζεται, κατά τις ώρες και τον τόπο που του υποδεικνύονται.
Με βάση ποια σχέση προσφέρει την εργασία του;
Ταυτότητα των δύο μερών (εργαζόμενου και εργοδότη)
Χρόνος διάρκειας της εργασιακής σχέσης (σύμβαση ορισμένου ή σύμβαση αόριστου χρόνου)
Ημερομηνία έναρξης της εργασιακής σχέσης και εάν είναι σύμβαση ορισμένου χρόνου αναγράφεται και η ημερομηνία λήξης
Καθορισμός της θέσης ή του αντικειμένου της απασχόλησης
π.χ. υπάλληλος γραφείου, λογιστής, οδηγός κ.λπ.
Δεν είναι αναγκαίο ούτε χρήσιμο να περιλαμβάνεται το συγκεκριμένο καθηκοντολόγιο του εργαζομένου
Καθορισμός του τόπου παροχής της εργασίας
O όρος αυτός αποτυπώνει τη γεωγραφική έκταση εντός της οποίας είναι υποχρεωμένος να ασκεί τα καθήκοντά του ο μισθωτός. Αρκεί να αναγράφεται ότι τόπος εργασίας είναι οι εγκαταστάσεις της επιχείρησης, οπουδήποτε βρίσκονται αυτές, χωρίς άλλο ειδικότερο προσδιορισμό
Καθορισμός της αμοιβής του μισθωτού
Εάν οι εργαζόμενοι αμείβονται με βάση τις συλλογικές συμβάσεις του κλάδου ή του επαγγέλματος, αρκεί απλή αναφορά στις ρυθμίσεις αυτές. Εάν όμως αμείβονται με ποσά που υπερβαίνουν τα προβλεπόμενα από τις σ.σ.ε., τότε θα πρέπει να αναφέρεται το συγκεκριμένο ποσό των αποδοχών που θα λαμβάνει ο εργαζόμενος
Καθορισμός του ωραρίου εργασίας
Η διάρκεια της ημερήσιας και της εβδομαδιαίας απασχόλησης του μισθωτού.
Καθορισμός της εφαρμοζόμενης σ.σ.ε. στον συγκεκριμένο μισθωτό
Πρέπει να αναγράφεται σε ποια συλλογική ρύθμιση υπάγεται ο συγκεκριμένος εργαζόμενος, λαμβανομένου υπόψη του αντικειμένου της εργασίας του και του κλάδου στον οποίο ανήκει η επιχείρηση
Η Eθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (Ε.Γ.Σ.Σ.Ε.) υπογράφεται από την ΓΣΕΕ και τις εργοδοτικές οργανώσεις και καθορίζει τους ελάχιστους όρους εργασίας, μισθών και ημερομισθίων στον ιδιωτικό τομέα. Συνεπώς δεν μπορεί σε καμία περίπτωση οι αποδοχές του μισθωτού, να είναι κατώτερες της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε.
#27: Πλήρης είναι η απασχόληση όταν τηρείται πλήρες ωράριο. Πλήρες ωράριο ονομάζουμε τον ημερήσιο και εβδομαδίαιο χρόνο εργασίας για την παροχή του οποίου οφείλεται ο νόμιμος μισθός.
Το νόμιμο ημερήσιο ωράριο είναι 8 ώρες και το νόμιμο εβδομαδιαίο είναι 40 ώρες
Μερική απασχόληση έχουμε όταν εργοδότης και μισθωτός συμφωνούν για παροχή εργασίας μικρότερη διάρκεια από το πλήρες ωράριο. Θα πρέπει να γίνει γραπτή σύμβαση όπου θα περιέχονται τα στοιχεία των συμβαλλομένων, τόπος παροχής εργασίας, χρόνος απασχόλησης και τρόπος κατανομής και τις περιόδους εργασίας, τρόπο αμοιβής.
Μια ειδική μορφή της σύμβασης μερικής απασχόλησης είναι η σύμβαση παροχής εργασίας εκ περιτροπής
#29: Το Ι.Κ.Α. –ΕΤΑΜ είναι Κοινωνικός Ασφαλιστικός Οργανισμός που εισπράττει εισφορές για να δίνει παροχές.
• Πώς καταβάλλονται οι εισφορές: Στις ασφαλιστικές εισφορές συμμετέχουν ο εργαζόμενος και ο εργοδότης. Έτσι έχουμε την Εργατική και την Εργοδοτική εισφορά. Τις ασφαλιστικές εισφορές (εργοδότη και ασφαλισμένου) είναι υποχρεωμένος να τις καταβάλλει στο Ι.Κ.Α.-ΕΤΑΜ ο εργοδότης μέσα στην προθεσμία που προβλέπεται από το νόμο. ,
• Εργατική Εισφορά: Το ποσό της εργατικής εισφοράς είναι ποσοστό επί των ακαθαρίστων αποδοχών του απασχολούμενου. Το ποσό αυτό το παρακρατεί ο εργοδότης από τον εργαζόμενο κατά την πληρωμή των αποδοχών του ή το αργότερο μέσα σε δύο μήνες από αυτήν.
Η απόδοση στο Ι.Κ.Α. των εισφορών, που παρακρατήθηκαν από τους εργαζομένους, γίνεται πάντοτε μαζί με τις εργοδοτικές εισφορές (κατά τρόπο ενιαίο) με την υποβολή της Α.Π.Δ. (Αναλυτικής Περιοδικής Δηλώσεως). Η Α.Π.Δ. πρέπει να υποβάλλεται στο οικείο υποκατάστημα του Ι.Κ.Α. μέσα στον επόμενο μήνα από εκείνον που έγινε η πληρωμή.