More Related Content
Viewers also liked (19)
Similar to นักจัดรายการวิทยุ ส่ง (20)
More from SRINAKARIN MOTHER PRINCESS SCHOOL (20)
นักจัดรายการวิทยุ ส่ง
- 1. Ȩกจัดรายการวิทยุ-ึϸจ---پ-dz นางสาวกมลทิพย์ ปัญยาง ม. 5 / 1 เลขที่ 5 นิยามอาชีพนักจัดรายการวิทยุเป็ นผูทาหน้าที่ดาเนินการ รายการเผยแพร่ ความรู ้ ความ ้ บันเทิง หรื อสารคดีแก่ผฟังทางสถานีวทยุกระจายเสี ยง ู้ ิ ลักษณะของงานทีทานักจัดรายการวิทยุ หรื อ(ดีเจ ซึ่ งย่อมาจาก Disc Jockey หมายถึงผูจด ่ ้ั รายการเพลงประกอบความรู ้เกี่ยวกับเพลงหรื อเรื่ องอื่นๆ ซึ่ งอยูในความสนใจของผูฟัง ในสถานที่ ่ ้ ฟังเพลง) ควรเป็ นผูที่มีความรู ้ความสามารถตรงกับรายการที่จดและ ตรงกับนโยบายของสถานี ้ ั วิทยุกระจายเสี ยงและจัดรายการให้ตรงกับกลุ่มเป้ าหมาย เช่น กลุ่มผูทางานทัวไป นักเรี ยน นักศึกษา ้ ่ หรื อกลุ่มพ่อบ้านแม่บาน เกษตรกร ผูสูงวัย หรื อ ชุมชนท้องถิ่น ้ ้ นักจัดรายการวิทยุควรศึกษาค้นคว้าหาความรู ้เกี่ยวกับเพลงที่จะเปิ ดให้ผฟัง ตลอดจน ู้ ความรู้เรื่ องอื่นๆ ที่จะนามาใช้ประกอบการเปิ ดเพลง เพื่อให้ผฟังได้รับทั้งความรู ้และความ ู้ เพลิดเพลิน ซึ่ งควรจะตรงกับกลุ่มผูฟังเช่น กลุ่มผูฟังเป็ นเกษตร ก็ควรให้ความรู ้ทางการเกษตร ้ ้ เพื่อให้กลุ่มผูฟังได้เป็ นสมาชิกถาวรติดตาม รายการตลอดไป รายการที่จดอาจเป็ นรายการที่มี ้ ั กาหนดเวลาแน่นอนหรื อเป็ นรายการที่ให้บริ การตลอดวัน เช่น รายการกรี นเวฟ หรื อรายการอยูเ่ ป็ น เพื่อนคุยกับนักศึกษาที่ดูหนังสื อดึกๆ หรื อรายการโชว์ดึก โดยมีหวข้อคุยเป็ นประเด็นเรื่ องราวตาม ั กระแสเหตุการณ์บานเมืองและโลกแทรกไว้ในรายการ หรื อรายการเพื่อสุ ขภาพ รายการเพื่อ ้ ผูบริ โภค รายการเพื่อการศึกษา การทบทวนข้อสอบของนักเรี ยนเพื่อเตรี ยม สอบเอ็นทรานซ์ การ ้ ตอบปั ญหาสุ ขภาพจิตสาหรับผูฟังที่มีปัญหาคับข้องใจหรื ออาจเป็ นรายการสายด่วน เพื่อช่วยเหลือ ้ ความเดือดร้อน โดยนักจัดรายการวิทยุจะเปิ ดเพลง สลับการให้ความรู้หรื อการตอบปัญหา หรื อ
- 2. สนทนากับสมาชิกที่เป็ นผูฟังตามช่วงเวลาที่เหมาะสม เพื่อมิให้เกิดความเบื่อหน่ายแก่บุคคลทัวไป ้ ่ นักจัดรายการหรื อดีเจที่ได้รับความสนใจ ในปัจจุบน มักจะเป็ นดีเจที่จดรายการให้กลุ่มนักเรี ยน ั ั และนักศึกษาวัยรุ่ น โดยให้ความรู ้ทวไป สลับกับการเปิ ดเพลงประกอบหรื อรายการบันเทิงหรื อเป็ น ั่ รายการเพลงล้วน ๆ สภาพการจ้ างงานนักจัดรายการ วิทยุอาจเป็ นพนักงานประจาองค์กร หรื อเป็ นนักจัด รายการวิทยุอิสระซึ่ง สามารถบริ หารการจัดเวลาไปเป็ นนักจัดรายการให้สถานีอื่นได้ดวยเช่นกัน ้ อัตราค่าจ้างขั้นต่าโดยทัวไปคิดเป็ น รายชัวโมง ตั้งแต่ชวโมงละ 200 บาทจนถึงชัวโมงละ 1,500 ่ ่ ั่ บาท อาจทางานวันละ 3 ชัวโมง หรื อทางาน ประมาณเดือนละ 20 วัน มีสวัสดิการ และประกัน ่ สุ ขภาพ นักจัดรายการวิทยุอิสระจะต้องมีเงินทุนในการซื้ อเวลาจากสถานีวทยุกระจายเสี ยงตาม ิ อัตรา ที่กาหนด หรื อตามแต่จะตกลงกัน ซึ่ งรายได้ที่ได้รับอาจได้จากการติดต่อขอค่าโฆษณาจาก บริ ษทห้างร้าน เพื่อประชาสัมพันธ์ผลิตภัณฑ์ สลับในรายการ หรื ออาจจะได้รับการว่าจ้างจากบริ ษท ั ั ห้างร้านโดยตรงก็ได้ โดยการให้ค่าตอบแทนการทางานตามแต่จะตกลงกัน โดยเฉลี่ยประมาณเดือน ละ 10,000 บาท สภาพการทางานนักจัดรายการวิทยุจะทางานตามกาหนดเวลา ที่ระบุไว้ในผังรายการของ สถานีวทยุหรื ออาจจะทางานเป็ นช่วงเวลาเพื่อบริ การกลุ่มเป้ าหมาย ิ นักจัดรายการส่ วนมากจะจัดรายการครั้งละประมาณ 1 - 3 ชัวโมง หรื อสลับกับนักจัด ่ รายการ ผูอื่นในรายการเดียวกัน ซึ่ งอาจมีผช่วยรายการอีก 1 - 2 คน ช่วยตอบคาถามหรื อโต้ตอบกับ ้ ู้
- 3. สมาชิกเพื่อ ให้เกิดมุมมอง และอรรถรสที่แตกต่างไปจากรายการอื่น ๆ นักจัดรายการวิทยุทางานในสถานที่ที่มีบรรยากาศที่ดี พร้อมด้วยอุปกรณ์ในการทางานที่จาเป็ นใน การประกอบอาชีพ เช่น เทปเพลง อุปกรณ์การเล่นเทป ไมโครโฟน หูฟัง เป็ นต้น คุณสมบัติของผู้ประกอบอาชี พผูประกอบȨกจัดรายการวิทยุ-ึϸจ---پ-dzควรมี ้ คุณสมบัติดงนี้ ั 1. สาเร็ จการศึกษาระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) จนถึงปริ ญญาตรี สาขาวิชา วิทยุกระจายเสี ยงหรื อสาขาวิชาวิทยุกระจายเสี ยงและวิทยุโทรทัศน์ 2. มีประกาศนียบัตรผูประกาศจากกรมประชาสัมพันธ์ ได้รับการฝึ กอบรมจากสมาคมวิทยุ ้ โทรทัศน์ แห่งประเทศไทย และผ่านการสอบได้รับประกาศนียบัตร ผูประกาศจากกรม ้ ประชาสัมพันธ์ โดยสมัครสอบด้วยตนเอง หรื อผ่านสถาบันการศึกษาที่สังกัดอยู่ 3. มีความสามารถเขียนบทวิทยุดวยตนเอง ้ 4. ต้องเป็ นผูที่ออกเสี ยงควบกล้ าในภาษาไทยได้ชดเจน มีน้ าเสี ยงน่าฟัง สุ ภาพ ้ ั 5. ต้องมีจรรยาบรรณทางวิชาชีพ และมีความเข้าใจเรื่ องสิ ทธิ มนุษยชนเป็ นอย่างดี ผู้ทจะประกอบȨกจัดรายการวิทยุ-ึϸจ---پ-dz ควรเตรียมความพร้ อมดังต่ อไปนี้ ี่ คือ : สาเร็ จการศึกษามัธยมศึกษาตอนปลายหรื อเทียบเท่า และเลือกศึกษาต่อในระดับอุดมศึกษา หลักสู ตรปริ ญญาตรี คณะนิเทศศาสตร์ มนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์ สาขาที่เกี่ยวข้อง ถ้าจบการศึกษา ระดับอุดมศึกษาที่ไม่ตรงตามวิชาชีพก็ควรสมัครสอบเพื่อได้รับประกาศนียบัตร ผูประกาศจากกรม้ ประชาสัมพันธ์ได้เช่นกัน นอกจากนี้ยงต้องเป็ นคนชอบพูดคุย ชอบค้นคว้าหาความรู ้ทวไป และมีอารมณ์ดี เป็ นผูรับ ั ั่ ้ ฟังที่ดี เมื่อมีผสอบถามเข้ามาทางโทรศัพท์ มีความคิดสร้างสรรค์ มีทศนะคติที่ดี มีความสามารถ ู้ ั ตัดสิ นใจ แก้ปัญหา เฉพาะหน้าได้ เมื่อมีสถานการณ์ที่ไม่พึงประสงค์ในการออกอากาศ และเป็ นผูมี ้ ระเบียบวินยในการเตรี ยม รายการล่วงหน้า ั
- 4. โอกาสในการมีงานทาปัจจุบน นโยบายขององค์การสื่ อสารมวลชนแห่งประเทศไทยได้จด ั ั ให้มีวทยุชุมชน ความต้องการ นักจัดรายการของสถานีวทยุ จึงกระจายไปทุกจังหวัดทัวประเทศ ทั้ง ิ ิ ่ ภาค AM และ FM นอกจากนี้บริ ษทและองค์กรเอกชนที่ประกอบธุ รกิจเกี่ยวกับสื่ อโฆษณาทางวิทยุและ ั โทรทัศน์ ธุ รกิจการบันเทิง หรื อมูลนิธิต่างๆเป็ นผูรับเช่าช่วงเวลาสถานีจากหน่วยงานราชการ สถานี ้ วิทยุของมหาวิทยาลัย เพื่อนามาจัดดาเนินการและเผยแพร่ รายการ ใช้เป็ นสื่ อประชาสัมพันธ์สินค้า ของตนเอง ให้ครบวงจร ทั้งนี้ผเู ้ ช่าช่วงสถานีตองจัดทาผังรายการภายใต้กรอบนโยบาย และ ้ วัตถุประสงค์ของเจ้าของสถานี เช่น บริ ษทผลิตเทปเพลง บริ ษทจัดฉายภาพยนตร์ จากทั้งในและ ั ั ต่างประเทศ หรื อการให้บริ การสังคมอย่าง เช่น สถานีวทยุรายการ จ.ส. 100 รายการร่ วมด้วยช่วยกัน ิ เป็ นต้น ทาให้มีการจ้างงาน ในȨกจัดรายการวิทยุ-ึϸจ---پ-dzเพิ่มขึ้น โอกาสความก้าวหน้ าในอาชีพนักจัดรายการวิทยุหรื อดีเจในบางรายการเป็ นทั้งผูจดรายการ ้ั และเป็ นผูหาโฆษณาสิ นค้า เพื่อสนับสนุนรายการของตนเอง อาจพัฒนาทักษะและความรู้ ้ ความสามารถเป็ นผูเ้ ขียนบทวิทยุหรื อโทรทัศน์เป็ นนักเขียน เพราะจากการจัดรายการจะมีขอมูลที่ ้ สะสมไว้ใช้ในการทางานอาชีพที่เกี่ยวข้องได้เป็ นจานวนมากตาแหน่งอาจไม่มีการเลื่อนขึ้นแต่มี รายได้มากขึ้นและมีชื่อเสี ยงมากขึ้น Ȩกจัดรายการวิทยุ-ึϸจ---پ-dzจัดว่าเป็ นผูที่มีอิทธิ พลทางด้านความคิดต่อผูฟัง ้ ้ มาก ดังนั้นจึงสามารถที่จะโน้มน้าวประชาชน ให้เกิดความสนใจ และสังซื้ อผลิตภัณฑ์น้ น ดังนั้น จึง ่ ั อาจมีรายการวิทยุเป็ นของตนเองหรื อสามารถเป็ น ผูผลิตรายการวิทยุ รายการต่างๆ เพื่อป้ อนให้กบ ้ ั ผูเ้ ช่าช่วงสถานี ปัจจุบน เจ้าของสิ นค้าเห็นความสาคัญถึงสื่ อโฆษณาทางวิทยุ เนื่องจากวิทยุเป็ นสื่ อที่ ั สามารถ พกพาไปได้ทุกแห่งหน และเข้าถึงทุกกลุ่มเป้ าหมาย การโฆษณาสิ นค้าโดยผ่านรายการทาง
- 5. สถานีวทยุ จึงสามารถเพิ่มยอดขายได้ ดังนั้น อาชีพนักจัดรายการจึงเป็ นที่น่าสนใจสาหรับผูที่สนใจ ิ ้ จะใช้เป็ นงานประจา หรื อเป็ นอาชีพเสริ ม อาชีพทีเ่ กียวเนื่องนักจัดรายการวิทยุอาจเปลี่ยนอาชีพเป็ น นักจัดกิจกรรมส่ งเสริ มการขาย ่ พิธีกรโทรทัศน์ และพิธีกรเวทีการแสดง นักพากย์บทภาพยนตร์ นักพากย์ อัดเสี ยงการโฆษณา สิ นค้าทางวิทยุหรื อโทรทัศน์ นักเขียน นักจัดรายการเวทีเพลง หรื อพิธีกรทางเคเบิ้ลทีวี นักแสดง ภาพยนตร์และโทรทัศน์ มีนกจัดรายการหลายคนที่มีอาชีพประจาอย่างอื่น เช่น นักวิชาการ - ั อาจารย์มหาวิทยาลัย นักข่าว ผลิตสารคดีท้ งทางสถานีวทยุ และโทรทัศน์ ฯลฯ ั ิ แหล่ งข้ อมูลอืน ๆเว็บไซต์บริ การจัดหางาน ข่าวบริ การทางโทรทัศน์ กรมประชาสัมพันธ์ ่ รายการวิทยุ การจัดประเภทมาตรฐานอาชีพ (ประเทศไทย) ดีเจ จัดเป็ นอีกหนึ่งอาชีพที่ได้รับความสนใจอย่างสู งในหมูวยรุ่ น เพราะงานที่มีลกษณะ ่ ั ั เป็ นเอกลักษณ์เฉพาะตัว ต้องคลุกคลีอยูกบดนตรี และเสี ยงเพลงอันหลากหลาย ซึ่ งวัยรุ่ นไม่วาจะยุค ่ ั ่ ใดสมัยใด ย่อมให้ความสาคัญและชื่นชอบในเสี ยงเพลงเสมอ เรี ยกได้วาวัยรุ่ นกับเพลงเป็ นของคู่กน ่ ั จนแยกกันไม่ออก เส้ นทางการเข้ าสู่ ถนนสาย ดีเจส่ วนใหญ่จะต้องผ่านขั้นตอนการประกวดจัดรายการ เพื่อเป็ น ้ ่ ใบเบิกทางก่อนเข้าทางาน แต่ถาคิดว่ามีคุณสมบัติเจ๋ งอยูแล้ว จะไปสมัครที่สถานีวทยุโดยตรงเลยก็ ิ ได้ เพราะหากเป็ นจังหวะเวลาที่สถานีวทยุกาลังต้องการ ดีเจ อาจฟลุกได้รับการพิจารณาจ้างงานก็ ิ ได้ ขั้นตอนการเข้าประกวดจัดรายการ ผูสมัครทุกคนต้องทาตัวอย่างการจัดรายการวิทยุความ ้ ยาวไม่เกิน 30 นาที มาสาธิ ตให้กรรมการพิจารณาซึ่ งรู ปแบบรายการจะให้ผสมัครเป็ นผูกาเนิด และ ู้ ้ คิดสร้างสรรค์รายการให้เข้ากับบุคลิกของตัวเองมากที่สุด เพราะผูชนะ คือ ผูที่จดรายการแล้ว ้ ้ ั สนุกสนาน ไม่ประหม่าเล่นเพลงไม่สะดุด ดูเป็ นธรรมชาตินนเอง ั่
- 6. คุณสมบัติของดีเจ ไม่จาเป็ นต้องเรี ยนจบนิเทศศาสตร์ ขอให้มีใจรักในงานเพลงพูดจาฉะฉาน สามารถพูดคนเดียวได้ แก้ปัญหาเฉพาะหน้าดี ตรงต่อเวลา ไม่มองโลกในแง่ร้าย ออกเสี ยงคาควบ กล้ าถูกต้อง และต้องมีใบอนุญาตการเป็ นผูประกาศรายการวิทยุจากกรมประชาสัมพันธ์ ้ การทางานของดีเจ ส่ วนใหญ่ทางานทุกวัน ๆ ละไม่เกิน 4 ชัวโมง อาทิ 05.00 – 07.00 น. ่ เป็ นเวลาที่เหมาะสาหรับดีเจมือใหม่ เพราะคนฟังไม่มาก 06.00 – 10.00 น. 16.00 – 20.00 น. เป็ น ช่วงเวลาไพร์ ไทม์ที่มีคนฟังมากที่สุด ในระหว่างการทาหน้าที่ 4 ชัวโมงเต็ม ดีเจ แต่ละคนจะ ่ เลือกสรรงานเพลงตามสไตล์ของแต่ละสถานีวทยุ ซึ่ งรู ปแบบรายการที่ ดีเจ ส่ วนใหญ่เลือกใช้พอจะ ิ แบ่งได้ 3 ประเภท คือ 1. CHR (Contemporary Hits Radio) เป็ นรู ปแบบวัยรุ่ น เปิ ดเพลงฮิต เพลงมี จังหวะ 2. AC (Adulf Contemporary ) รู ปแบบเพลง Easy listening และ 3. Hot AC (Hot Adult Contempory) เป็ นเพลงสไตล์ผใหญ่ มีจงหวะบ้าง ู้ ั การเล่นเพลงแต่ ละครั้ง ดีเจ จะเลือกเปิ ดเพลงผสมผสานกัน เช่น เล่นเพลงฮอตฮิต และเพลง ใหม่ที่คนยังไม่รู้จกไปพร้อมกัน สลับกับการเล่นเกม และการพูดคุยกับคนฟังเพลงด้วย เฉลี่ยแล้วทุก ั 1 ชัวโมง ดีเจ สามารถเปิ ดเพลงได้ 12 เพลง ถ้าทางาน 4 ชัวโมง ดีเจ สามารถเล่นเพลงได้ถึง 48 เพลง ่ ่ ทั้งนี้ก่อนเข้างาน 15 นาที ดีเจ จะต้องเตรี ยมความพร้อมเพื่อดูสคริ ปต์ หรื อเนื้อหาก่อนออกรายการ สดทุกครั้ง
- 7. สาหรับรายได้ ค่าตอบแทนที่ได้รับนั้น บริ ษทจะคิดให้เป็ นรายชัวโมง ถ้าเป็ นดีเจหน้าใหม่ได้ ั ่ ชัวโมงละ 200 บาท ขณะที่ ดีเจมีประสบการณ์จะได้เพิ่มขึ้นแตกต่างกันไป แต่สูงสุ ดไม่เกินชัวโมง ่ ่ ละ 2,000 บาท ส่ วนสวัสดิการ มีให้ต้ งแต่ประกันสังคม กองทุนสารองเลี้ยงชีพ และวันหยุด วันลา อย่างไรก็ ั ตาม อาชีพดีเจ บริ ษทส่ วนใหญ่จะจ้างงานในลักษณะฟรี แลนด์ หรื อทาสัญญาจ้างงานปี ต่อปี ทาให้ ั เกิดความไม่มนคงในการทางาน เพราะบริ ษทหรื อนายจ้างอาจบอกเลิกจ้างวันไหนก็ได้ ถ้าผลงานไม่ ั่ ั เข้าเป้ า โดยมีการประเมินผลงานจาก เรตติ้งของรายการวิทยุทุกเดือน “ดาด้า” วริ นดา ดารงผล อายุ 24 ปี ดีเจสาวอารมณ์ดี คลื่น 95.5 เล่าว่า ทางาน ดีเจ มา 5 ปี เต็ม รู ้สึกว่าเหมาะกับตัวเองดี เพราะเป็ นคนรักเสี ยงเพลง ชอบพูด หัวเราะง่าย ดาด้า มองว่า อาชีพดีเจ เดี๋ยวนี้แข่งขันกันสู ง มีการนาระบบการตลาดเข้ามาเกี่ยวข้อง เพราะ ่ ั เป็ นกลยุทธ์ที่จะดึงดูดคนฟังได้มาก ดีเจจึงไม่สามารถหยุดอยูกบที่ได้ ต้องพัฒนาตัวเองให้ทนต่อ ั ่ การเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา งานที่ทาอยูจะมีการเช็กเรตติ้งเป็ นระยะ ขณะนี้ติดชาร์ ตอันดับ 1 มา 2 เดือนแล้ว เราจึงต้องรักษามาตรฐานการทางานให้อยูอนดับท็อปเสมอ เพราะที่นี่ค่อนข้างซี เรี ยส ถ้า ่ ั อันดับตก และพบว่าเป็ นความผิดพลาดของดีเจ จะตักเตือนก่อน แต่หากไม่ปรับปรุ งก็ถูกย้ายให้ไป จัดรายการในช่วงเวลาอื่น หรื ออาจปรับออกจากงานเลยก็มี การเป็ นดีเจ ต้องอาศัยเวลาอย่างน้อย 2 ปี กว่าทุกอย่างจะลงตัว พอจะสร้างเอกลักษณ์ให้ ตัวเองได้ แต่ไม่ใช่การไปลอกเลียนแบบใคร ดาด้า เองมีจุดขายตรงเป็ นคนหัวเราะเก่ง มีเทคนิคว่าจะ พูดไปยิมไป รักษาสุ ขภาพ พักผ่อนให้เพียงพอ ไม่เที่ยวกลางคืน สิ่ งเหล่านี้ทาให้เสี ยงสวยขึ้น ้ งานดีเจ ถือเป็ นศิลปะอย่างหนึ่งที่จะพูดกับคนฟังแบบรายการสด บางครั้งถ้ามีกรณี รับสาย
- 8. หน้าไมค์ แล้วคนทางบ้านพูดไม่เหมาะสม เราต้องแก้ไขสถานการณ์ได้ เพราะมันเกิดได้ทุกเวลา ั หรื ออย่างเวลาเข้าข่าวในรายการ ก็ตองคานวณเวลาข่าวให้เป๊ ะ ๆ ซึ่ งจะคิดเวลาเป็ นวินาทีกนเลย จะ ้ พลาดไม่ได้ ทุกวันนี้ ดาด้า จัดรายการเวลา 4 โมงเย็นทั้งวันจันทร์ – วันอาทิตย์ รายได้ที่รับมาก็พอสมควร แถมยังมีเวลาเหลือสามารถรับงานเป็ นพิธีกร และสอนนักศึกษาตามมหาวิทยาลัยได้อีก ดีเจ นับเป็ นอีกหนึ่งอาชีพที่ทาทายความสามารถของคนรุ่ นใหม่ ซึ่ งหลายคนวาดฝันที่จะก้าว ้ ่ เข้าไปยืนอยูบนจุดนี้ ดังนั้นอย่ารี รอ ขอให้เริ่ มเดินหน้าสานฝันต่อไป สักวันหนึ่งโอกาสจะเป็ นของ คุณอย่างแน่นอน
- 9. บรรณานุกรม <http://www.gotoknow.org/blog/500-417/13633> 7 สิ งหาคม 54 <http://www.งานวันนี้.com> 7 สิ งหาคม 54