Ιστορία Στ' Τάξη Η Μικρασιατική Εκστρατεία και η Καταστροφή
- 1. ΙΣΤΟΡΙΑ (Ενότητα 5η) Κεφάλαιο 4: Η Μικρασιατική Εκστρατεία και η Καταστροφή Ποιες ήταν οι επιπτώσεις της Συνθήκης των Σεβρών για την Τουρκία; (παραγρ.: 1 σελ. 195) Με τη Συνθήκη των Σεβρών (1920), που τερμάτισε τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, η Τουρκία περιορίστηκε εδαφικά, καθώς οι νικήτριες δυνάμεις της Αντάντ διεκδικούσαν περιοχές της. Από τις 2 Μαΐου του 1919 είχαν αποβιβαστεί στο λιμάνι της Σμύρνης ελληνικά στρατεύματα, αναλαμβάνοντας τη διοίκηση της πόλης για πέντε χρόνια. Αμέσως μετά, οι κάτοικοι της θα αποφάσιζαν αν θα ενωνόταν με την Ελλάδα. Τι αντιμετώπισαν ο ελληνικός στρατός όταν έφτασε στη Σμύρνη και ποιες οι κινήσεις του; (παραγρ.: 2 σελ. 195) Ο ελληνικός στρατός ήρθε αμέσως σε σύγκρουση με Τούρκους στρατιώτες και αντάρτες, που επιτίθονταν από την ενδοχώρα είτε από εδάφη που κατείχαν οι Ιταλοί. Προκειμένου να προστατευθούν οι ελληνικοί πληθυσμοί και να αντιμετωπιστούν οι τουρκικές επιθέσεις, η γραμμή κατοχής αποφασίστηκε να επεκταθεί. Αποφάσισαν λοιπόν οι Έλληνες να καταλάβουν τα κέντρα Αφιόν Καραχισάρ και Εσκί Σεχίρ, που απείχαν περισσότερο από 300 χιλιόμετρα από τη βάση της Σμύρνης. Αυτό σήμαινε ότι οι Έλληνες θα είχαν τεράστιες δυσκολίες στον ανεφοδιασμό, χωρίς χάρτες ακριβείας και με τους Τούρκους να υπερτερούν σε ιππικό και πυροβολικό. Τι συνέβη στις εκλογές του 1920; (παραγρ.: 3 σελ. 195) Το Νοέμβριο του 1920 ο Βενιζέλος έχασε τις εκλογές. Επανέρχεται στον θρόνο ο βασιλιάς Κωνσταντίνος, και αυτό δυσαρεστεί τους Άγγλους και τους Γάλλους. Ο πόλεμος συνεχίζεται αλλά αλλάζει η ηγεσία του στρατεύματος.
- 2. Πώς αντέδρασαν οι Τούρκοι στη Συνθήκη των Σεβρών; (παραγρ.: 4 σελ. 195) Οι όροι της Συνθήκης των Σεβρών προκάλεσαν την αντίδραση των Τούρκων. Στην Οθωμανική Αυτοκρατορία ξέσπασε εμφύλιος πόλεμος ανάμεσα στους οπαδούς του Σουλτάνου κι εκείνους του αξιωματικού Μουσταφά Κεμάλ. Ο Κεμάλ προμηθευόταν όπλα και πυρομαχικά από τα λιμάνια των Ιταλών και των Γάλλων και οργάνωσε αντίσταση εναντίον του ελληνικού στρατού. Η κατάσταση στη Μικρά Ασία σταδιακά άλλαζε, καθώς οι περισσότεροι Σύμμαχοι άρχισαν να εγκαταλείπουν τα εδάφη που κατείχαν. Αλλά και οι Σοβιετικοί άρχισαν να υποστηρίζουν τον Κεμάλ. Πώς ο ελληνικός στρατός οδηγήθηκε στην οπισθοχώρηση; (παραγρ.: 5,6 σελ. 195) Παρά τις δύσκολες συνθήκες, τα ελληνικά στρατεύματα προχώρησαν νικηφόρα στο εσωτερικό της Μικράς Ασίας και στη διάρκεια του 1921. Ο εφοδιασμός όμως έγινε δύσκολος και ο στρατός ήταν ταλαιπωρημένος από τους συνεχείς πολέμους. Έτσι, τον Αύγουστο του 1921 οπισθοχώρησε και οχυρώθηκε σε μία αμυντική γραμμή (Εσκί Σεχίρ - Κιουτάχεια - Αφιόν Καραχισάρ). Ένα χρόνο μετά, τον Αύγουστο του 1922, οι Τούρκοι του Κεμάλ επιτέθηκαν στις εξασθενημένες ελληνικές στρατιωτικές δυνάμεις. Η αμυντική γραμμή έσπασε και ο ελληνικός στρατός αναγκάστηκε να υποχωρήσει. Τον ακολούθησαν χιλιάδες Έλληνες, φοβούμενοι τα τουρκικά αντίποινα. Τι συνέβη στην καταστροφή της Σμύρνης; (παραγρ.: 6 σελ. 195) Στα τέλη Αυγούστου οι Τούρκοι μπήκαν στη Σμύρνη, πυρπόλησαν την ελληνική και την αρμενική συνοικία της πόλης. Ο Μητροπολίτης Χρυσόστομος παραδόθηκε στο μουσουλμανικό πλήθος και θανατώθηκε. Έλληνες πρόσφυγες αγωνίζονταν να μπουν στα πλοία για να σωθούν. Σφαγές χριστιανών και λεηλασίες ολοκλήρωσαν την καταστροφή. Ήταν το δραματικό τέλος της μακραίωνης ελληνικής παρουσίας στην περιοχή.