ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
Ιστορία του Μεσαιωνικού
και Νεότερου Κόσμου
(565-1815)
Εισαγωγή
ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ
ιστορία < αρχαία ελληνική στορία < στωρ (κριτής, ἱ ἵ μάρτυρας, γνώστης) < ο δα
+ -τωρ (Είδ- + τωρ, το τελικό ἶ "δ" προ του "τ", τρεπόταν σε "σ")
History, Hestoria, Historia, Storia, Storie, Historie, Histoire, Историја, Istòria,
Istorija, История, Stair, Istuorėjė, St r, ǣ Їсторї , Гісторыя
Ιστορία
 Η επιστήμη που μελετά το ανθρώπινο παρελθόν. Γενικά ιστορία καλείται η
συστηματική μελέτη & έκθεση σημαντικών γεγονότων, τα οποία έγιναν στο παρελθόν
και παρουσιάζουν επιστημονικό και κοινωνικό ενδιαφέρον.
 «Πατέρας της ιστορίας» θεωρείται ο Ηρόδοτος
 Πρώτος «επιστήμων» ιστορικός της Αρχαίας Ελλάδας θεωρείται ο Θουκυδίδης.
 Μούσα της ιστορίας θεωρείται η Κλειώ.
Σημασία Ιστορίας
 Η ιστορία μας διδάσκει μόνο ένα πράμα: πως ποτέ τίποτα δεν κατάφερε να
διδάσκει στους λαούς. Χέγκελ Γκ.
 Η ιστορία είναι φιλοσοφία μέσω των παραδειγμάτων. Θουκυδίδης
 Η ωφέλεια της ιστορίας συνίσταται στην ανακάλυψη των αιτίων, τα οποία
προσδιορίζουν τα γεγονότα και των ειρμό τους. Πολύβιος
 Κάθε ιστορία είναι σύγχρονη ιστορία. Κρότσε Μπενεντέτο
 Κανένα ψέμα δεν πρέπει να λέει η ιστορία και σε καμία αλήθεια να μην
κλείνει τα αυτιά της. Κικέρων
Σημασία Ιστορίας
 . Όποιος ελέγχει το παρελθόν ελέγχει το μέλλον. Όποιος ελέγχει το παρόν
ελέγχει το παρελθόν. Όργουελ Τζωρτζ
 The one who does not remember history is bound to live through it again.
George Santayana
 “If you don't know history, then you don't know anything. You are a leaf
that doesn't know it is part of a tree. ” Michael Crichton
 “History is written by the victors.” Winston Churchill
 Κάθε πράγμα ανεβαίνει για να πέσει και ακμάζει για να παρακμάσει. Σαίξπηρ
 Η ιστορία δεν παραδίδει μαθήματα, αλλά μόνο τιμωρεί για την άγνοια των
μαθημάτων. Κλιουτσέφσκι Β
Εισαγωγή στην ιστορία μεσαιωνικού κόσμου Β λυκείου
Μεσαίωνας (5ος - 15ος αι.)
 1. Mεσαίωνας, η περίοδος της é ευρωπαϊκής ιστορίας που βρίσκεται ανάμεσα
στην αρχαιότητα και στους νέους χρόνους και συμβατικά ορίζεται από την
κατάλυση του δυτικού ρωμαϊκού κράτους (476 μ.X.) και από την άλωση της
Kωσταντινούπολης (1453 μ.X.) ή την ανακάλυψη της Aμερικής (1492 μ.X.):
Kοινωνία του Mεσαίωνα· (πρβ. φεουδαρχία).
 2. εποχή που χαρακτηρίζεται από μεγάλη οπισθοδρομικότητα, συντηρητισμό,
σκοταδισμό, κτλ. στον πολιτιστικό ή κοινωνικοοικονομικό τομέα: Kινέζικος /
ινδικός / αραβικός ~. Aρχαίος ελληνικός ~. Mα πού ζούμε, στο μεσαίωνα;
Ηλεκτρονικό λεξικό Τριανταφυλλίδη
Νεότεροι Χρόνοι (16ος- τέλη 18ου αι.)
 Νεότεροι χρόνοι: Η ιστορία των νεότερων χρόνων ή νεότερη ιστορία περιλαμβάνει
τη χρονική περίοδο μετά τον Μεσαίωνα.
 Η σύγχρονη ιστορία περιλαμβάνει γεγονότα που είναι άμεσα σχετικά με την
τρέχουσα χρονική στιγμή.
 Η αρχή της νεότερης εποχής τοποθετείται χονδρικά στην αρχή του 16ου αιώνα.
Πολλά σημαντικά γεγονότα στον Δυτικό κόσμο έφεραν τρομερές αλλαγές, με αρχή
την Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453, την πτώση της Μουσουλμανικής
Ισπανίας και την Ανακάλυψη της Αμερικής το 1492, και την Προτεσταντική
Μεταρρύθμιση το 1517.
 Η νεότερη εποχή εκτείνεται διαμέσου της Εποχής του Διαφωτισμού εώς την αρχή
της Βιομηχανικής Επανάστασης στα τέλη του 18ου αιώνα.
Βυζαντινή Ιστορία
 Όσο κι αν μελετήσει κάποιος τις πηγές, κατά τη διάρκεια των 11 αιώνων ζωής της
"Βυζαντινής" αυτοκρατορίας, πουθενά δεν θα βρει τους όρους "Βυζαντινή Ιστορία" και
"Βυζαντινός" να προσδιορίζουν την ιστορία και τους κατοίκους του κράτους που είχε
για πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη.
 Οι κάτοικοί της ονόμαζαν τους εαυτούς τους Ρωμαίους, ενώ η αυτοκρατορία τους ήταν
Ρωμαϊκή και πρωτεύουσά τους η Νέα Ρώμη.
 Το Βυζάντιο έφερε το όνομα "Ρωμαίων κράτος" ή "Ρωμαίων πολιτεία" και ονόματα
όπως "Ρώμη" και "Ρωμανία" υιοθετήθηκαν από το λαό και ως ανάμνησή τους μένουν
σήμερα οι όροι "Ρωμιός" και "Ρωμιοσύνη".
Ο όρος «Βυζάντιο»
 Ο όρος "βυζαντινός" είναι ένας νεολογισμός που χρησιμοποίησε στα 1562 για πρώτη
φορά ο ιστορικός Ιερώνυμος Βολφ, τότε βιβλιοθηκάριος και γραμματέας στον οίκο των
ισχυρών τραπεζιτών Fugger στην Αυγούστα (Augsburg).
 Ο Βολφ είδε τη βυζαντινή ιστορία ως ένα ιδιαίτερο και ανεξάρτητο τμήμα της ιστορίας
και συνέλαβε την ιδέα ενός Corpus Historiae Byzantinae που θα περιλάμβανε έργα
Βυζαντινών ιστορικών.
Γιατί η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία
μετονομάστηκε σε Βυζαντινή από
τους ιστορικούς θέτοντας ως αρχή
της το 330μ.Χ.;
Κωνσταντίνος Ά ( Μέγας)
Για να ανορθώσει το κράτος που κλονιζόταν, πήρε τα ακόλουθα μέτρα:
 Ίδρυσε ένα νέο διοικητικό κέντρο στην Ανατολή, την Κωνσταντινούπολη και
μετέφερε την εκεί την πρωτεύουσα του κράτους από τη Ρώμη.
 Αναγνώρισε το δικαίωμα άσκησης της χριστιανικής λατρείας. (διάταγμα
Μεδιολάνων)
 Έκοψε και έθεσε σε κυκλοφορία ένα πολύ σταθερό χρυσό νόμισμα.
Εισαγωγή στην ιστορία μεσαιωνικού κόσμου Β λυκείου
Επιλογή τοποθεσίας Βυζαντίου
 Βρισκόταν στο σταυροδρόμι της Ασίας και της Ευρώπης, του Ευξείνου Πόντου και
της Μεσογείου, και μεγάλη εμπορική σημασία.
 Η Ανατολή διέθετε, σε αντίθεση με τη Δύση, ακμαίο πληθυσμό και οικονομία.
 Οι Χριστιανοί, στους οποίους ο Κωνσταντίνος Α΄ στηρίχτηκε πολιτικά,
ήταν πολυπληθέστεροι στην Ανατολή.
 Οι μεγάλες πόλεις της Ανατολής υπέφεραν από θρησκευτικές συγκρούσεις
 Από το Βυζάντιο μπορούσε να αποκρούσει ευκολότερα τους Γότθους (στο
Δούναβη) και τους Πέρσες (στον Ευφράτη).
Ίδρυση Κωνσταντινούπολης – Νέας Ρώμης
 Σύμφωνα με το ρυμοτομικό σχέδιο
της Ρώμης.
 Νέα τείχη
 Επιβλητικές λεωφόρους και
το φόρουμ (πλατεία)
του Κωνσταντίνου.
 Επέκταση Ιπποδρόμου
 Το Ιερόν Παλάτιον, το κτίριο της
Συγκλήτου και άλλα δημόσια κτίρια:
λουτρά και δεξαμενές
 Πολλές εκκλησίες: χαρακτηριστικά
χριστιανικής πόλης
Εγκαίνια 11 Μαΐου 330 μ.Χ
Βυζαντινό κράτος
Ορισμός
Το χριστιανικό κράτος που αποτέλεσε συνέχεια του ανατολικού
τμήματος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας μετά τη μεταφορά της
πρωτεύσουσας από τη Ρώμη στην Κωνσταντινούπολη το 330 μ.Χ
και μέχρι την άλωση της Κωνσταντινούπολης παό τους Οθωμανούς
Τούρκους το 1453 μ.Χ.
Περίοδοι Βυζαντινής Αυτοκρατορίας
 Α. ΠΡΩΤΟΒΥΖΑΝΤΙΝΗ 330-565 μ.Χ Θεμελίωση κράτους
 Β. ΜΕΣΟΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ 565- 1054 Ακμή κράτους
 Γ. ΥΣΤΕΡΟΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟς 1054- 1453 Παρακμή κράτους
Γεγονότα πρωτοβυζαντινής περιόδου_
330-565 μ.Χ
Εισαγωγή στην ιστορία μεσαιωνικού κόσμου Β λυκείου

More Related Content

Εισαγωγή στην ιστορία μεσαιωνικού κόσμου Β λυκείου

  • 1. Ιστορία του Μεσαιωνικού και Νεότερου Κόσμου (565-1815) Εισαγωγή
  • 2. ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ ιστορία < αρχαία ελληνική στορία < στωρ (κριτής, ἱ ἵ μάρτυρας, γνώστης) < ο δα + -τωρ (Είδ- + τωρ, το τελικό ἶ "δ" προ του "τ", τρεπόταν σε "σ") History, Hestoria, Historia, Storia, Storie, Historie, Histoire, Историја, Istòria, Istorija, История, Stair, Istuorėjė, St r, ǣ Їсторї , Гісторыя
  • 3. Ιστορία  Η επιστήμη που μελετά το ανθρώπινο παρελθόν. Γενικά ιστορία καλείται η συστηματική μελέτη & έκθεση σημαντικών γεγονότων, τα οποία έγιναν στο παρελθόν και παρουσιάζουν επιστημονικό και κοινωνικό ενδιαφέρον.  «Πατέρας της ιστορίας» θεωρείται ο Ηρόδοτος  Πρώτος «επιστήμων» ιστορικός της Αρχαίας Ελλάδας θεωρείται ο Θουκυδίδης.  Μούσα της ιστορίας θεωρείται η Κλειώ.
  • 4. Σημασία Ιστορίας  Η ιστορία μας διδάσκει μόνο ένα πράμα: πως ποτέ τίποτα δεν κατάφερε να διδάσκει στους λαούς. Χέγκελ Γκ.  Η ιστορία είναι φιλοσοφία μέσω των παραδειγμάτων. Θουκυδίδης  Η ωφέλεια της ιστορίας συνίσταται στην ανακάλυψη των αιτίων, τα οποία προσδιορίζουν τα γεγονότα και των ειρμό τους. Πολύβιος  Κάθε ιστορία είναι σύγχρονη ιστορία. Κρότσε Μπενεντέτο  Κανένα ψέμα δεν πρέπει να λέει η ιστορία και σε καμία αλήθεια να μην κλείνει τα αυτιά της. Κικέρων
  • 5. Σημασία Ιστορίας  . Όποιος ελέγχει το παρελθόν ελέγχει το μέλλον. Όποιος ελέγχει το παρόν ελέγχει το παρελθόν. Όργουελ Τζωρτζ  The one who does not remember history is bound to live through it again. George Santayana  “If you don't know history, then you don't know anything. You are a leaf that doesn't know it is part of a tree. ” Michael Crichton  “History is written by the victors.” Winston Churchill  Κάθε πράγμα ανεβαίνει για να πέσει και ακμάζει για να παρακμάσει. Σαίξπηρ  Η ιστορία δεν παραδίδει μαθήματα, αλλά μόνο τιμωρεί για την άγνοια των μαθημάτων. Κλιουτσέφσκι Β
  • 7. Μεσαίωνας (5ος - 15ος αι.)  1. Mεσαίωνας, η περίοδος της é ευρωπαϊκής ιστορίας που βρίσκεται ανάμεσα στην αρχαιότητα και στους νέους χρόνους και συμβατικά ορίζεται από την κατάλυση του δυτικού ρωμαϊκού κράτους (476 μ.X.) και από την άλωση της Kωσταντινούπολης (1453 μ.X.) ή την ανακάλυψη της Aμερικής (1492 μ.X.): Kοινωνία του Mεσαίωνα· (πρβ. φεουδαρχία).  2. εποχή που χαρακτηρίζεται από μεγάλη οπισθοδρομικότητα, συντηρητισμό, σκοταδισμό, κτλ. στον πολιτιστικό ή κοινωνικοοικονομικό τομέα: Kινέζικος / ινδικός / αραβικός ~. Aρχαίος ελληνικός ~. Mα πού ζούμε, στο μεσαίωνα; Ηλεκτρονικό λεξικό Τριανταφυλλίδη
  • 8. Νεότεροι Χρόνοι (16ος- τέλη 18ου αι.)  Νεότεροι χρόνοι: Η ιστορία των νεότερων χρόνων ή νεότερη ιστορία περιλαμβάνει τη χρονική περίοδο μετά τον Μεσαίωνα.  Η σύγχρονη ιστορία περιλαμβάνει γεγονότα που είναι άμεσα σχετικά με την τρέχουσα χρονική στιγμή.  Η αρχή της νεότερης εποχής τοποθετείται χονδρικά στην αρχή του 16ου αιώνα. Πολλά σημαντικά γεγονότα στον Δυτικό κόσμο έφεραν τρομερές αλλαγές, με αρχή την Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453, την πτώση της Μουσουλμανικής Ισπανίας και την Ανακάλυψη της Αμερικής το 1492, και την Προτεσταντική Μεταρρύθμιση το 1517.  Η νεότερη εποχή εκτείνεται διαμέσου της Εποχής του Διαφωτισμού εώς την αρχή της Βιομηχανικής Επανάστασης στα τέλη του 18ου αιώνα.
  • 9. Βυζαντινή Ιστορία  Όσο κι αν μελετήσει κάποιος τις πηγές, κατά τη διάρκεια των 11 αιώνων ζωής της "Βυζαντινής" αυτοκρατορίας, πουθενά δεν θα βρει τους όρους "Βυζαντινή Ιστορία" και "Βυζαντινός" να προσδιορίζουν την ιστορία και τους κατοίκους του κράτους που είχε για πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη.  Οι κάτοικοί της ονόμαζαν τους εαυτούς τους Ρωμαίους, ενώ η αυτοκρατορία τους ήταν Ρωμαϊκή και πρωτεύουσά τους η Νέα Ρώμη.  Το Βυζάντιο έφερε το όνομα "Ρωμαίων κράτος" ή "Ρωμαίων πολιτεία" και ονόματα όπως "Ρώμη" και "Ρωμανία" υιοθετήθηκαν από το λαό και ως ανάμνησή τους μένουν σήμερα οι όροι "Ρωμιός" και "Ρωμιοσύνη".
  • 10. Ο όρος «Βυζάντιο»  Ο όρος "βυζαντινός" είναι ένας νεολογισμός που χρησιμοποίησε στα 1562 για πρώτη φορά ο ιστορικός Ιερώνυμος Βολφ, τότε βιβλιοθηκάριος και γραμματέας στον οίκο των ισχυρών τραπεζιτών Fugger στην Αυγούστα (Augsburg).  Ο Βολφ είδε τη βυζαντινή ιστορία ως ένα ιδιαίτερο και ανεξάρτητο τμήμα της ιστορίας και συνέλαβε την ιδέα ενός Corpus Historiae Byzantinae που θα περιλάμβανε έργα Βυζαντινών ιστορικών.
  • 11. Γιατί η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία μετονομάστηκε σε Βυζαντινή από τους ιστορικούς θέτοντας ως αρχή της το 330μ.Χ.;
  • 12. Κωνσταντίνος Ά ( Μέγας) Για να ανορθώσει το κράτος που κλονιζόταν, πήρε τα ακόλουθα μέτρα:  Ίδρυσε ένα νέο διοικητικό κέντρο στην Ανατολή, την Κωνσταντινούπολη και μετέφερε την εκεί την πρωτεύουσα του κράτους από τη Ρώμη.  Αναγνώρισε το δικαίωμα άσκησης της χριστιανικής λατρείας. (διάταγμα Μεδιολάνων)  Έκοψε και έθεσε σε κυκλοφορία ένα πολύ σταθερό χρυσό νόμισμα.
  • 14. Επιλογή τοποθεσίας Βυζαντίου  Βρισκόταν στο σταυροδρόμι της Ασίας και της Ευρώπης, του Ευξείνου Πόντου και της Μεσογείου, και μεγάλη εμπορική σημασία.  Η Ανατολή διέθετε, σε αντίθεση με τη Δύση, ακμαίο πληθυσμό και οικονομία.  Οι Χριστιανοί, στους οποίους ο Κωνσταντίνος Α΄ στηρίχτηκε πολιτικά, ήταν πολυπληθέστεροι στην Ανατολή.  Οι μεγάλες πόλεις της Ανατολής υπέφεραν από θρησκευτικές συγκρούσεις  Από το Βυζάντιο μπορούσε να αποκρούσει ευκολότερα τους Γότθους (στο Δούναβη) και τους Πέρσες (στον Ευφράτη).
  • 15. Ίδρυση Κωνσταντινούπολης – Νέας Ρώμης  Σύμφωνα με το ρυμοτομικό σχέδιο της Ρώμης.  Νέα τείχη  Επιβλητικές λεωφόρους και το φόρουμ (πλατεία) του Κωνσταντίνου.  Επέκταση Ιπποδρόμου  Το Ιερόν Παλάτιον, το κτίριο της Συγκλήτου και άλλα δημόσια κτίρια: λουτρά και δεξαμενές  Πολλές εκκλησίες: χαρακτηριστικά χριστιανικής πόλης Εγκαίνια 11 Μαΐου 330 μ.Χ
  • 16. Βυζαντινό κράτος Ορισμός Το χριστιανικό κράτος που αποτέλεσε συνέχεια του ανατολικού τμήματος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας μετά τη μεταφορά της πρωτεύσουσας από τη Ρώμη στην Κωνσταντινούπολη το 330 μ.Χ και μέχρι την άλωση της Κωνσταντινούπολης παό τους Οθωμανούς Τούρκους το 1453 μ.Χ.
  • 17. Περίοδοι Βυζαντινής Αυτοκρατορίας  Α. ΠΡΩΤΟΒΥΖΑΝΤΙΝΗ 330-565 μ.Χ Θεμελίωση κράτους  Β. ΜΕΣΟΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ 565- 1054 Ακμή κράτους  Γ. ΥΣΤΕΡΟΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟς 1054- 1453 Παρακμή κράτους