�ݺ�ߣ

Information Mapping: effecten van tekstkenmerken en gebruikerskenmerken op prestaties en waardering Rob le Pair

Waarom onderzoek naar effecten van IMAP-methode? Te weinig degelijk onderzoek om succes van de IMAP-methode zonder meer te accepteren (zie Horn, 1992) Te weinig onderzoek om kansen op succes van de IMAP-methode op voorhand uit te sluiten Op zoek naar omstandigheden waarin de IMAP-methode tot groter gebruiksgemak leidt of niet, en tot grotere tevredenheid stemt of niet meer tekstsoorten meer inzicht in werking van verschillende elementen die samen 'de' IMAP-methode vormen relatie met achtergrond van gebruikers

Adviesmemo Traditionele structuur en vormgeving details

IMAP-structuur en vormgeving voorbeeld afkomstig van Information Mapping Nederland : maptitel bloklabels bloklijnen

Aanleiding: eerder onderzoek Eerste onderzoek naar de prestaties van de IMAP-methode: vergelijking tussen een traditioneel geschreven en vormgegeven tekst met een IMAP-variant van die tekst (in Document Design en in TvT ) Hoe effectief zijn de teksten? geen significante verschillen in aantal juiste antwoorden Hoe efficiënt zijn de teksten? geen significante verschillen tussen de tekstvarianten in benodigde tijd om juiste antwoorden te vinden Hoe worden de teksten beoordeeld? de IMAP-presentatievorm niet positiever gewaardeerd dan de oorspronkelijke tekst (Jansen, Korzilius, Le Pair & Roest, 2002, 2003)

Aanleiding voor vervolgonderzoek Tekstlengte oorspronkelijke DSM-tekst die met IMAP-variant daarvan werd vergeleken: 3 A4 zijn er wél positieve IMAP-effecten bij langere teksten? IMAP-ervaring proefpersonen hadden nog niet eerder met IMAP-teksten gewerkt leidt gewenning aan IMAP-vorm tot betere prestaties? IMAP-vormkenmerken zijn specifieke vormkenmerken verantwoordelijk voor betere prestaties met de IMAP-methode? Gebruikerskenmerken verschillen in talige achtergrond (herkomst Nederlands of immigrant) (naar aanleiding van Grebow & Horn, n.d.)

Drie onderzoeken Onderzoek 1 (De Graaf & Jansen, 2003) invloed van tekstlengte ervaring met IMAP Onderzoek 2 (Van Gerdingen & Korzilius 2003) invloed van specifieke IMAP-vormkenmerken Onderzoek 3 (Visser & Jansen, 2003) invloed van gebruikerskenmerken

Onderzoek 1: tekstlengte en ervaring met IMAP Design: Taken Informatie opzoeken effectiviteit: aantal juiste antwoorden efficiëntie: benodigde tijd voor beantwoorden van vragen waardering geven (rapportcijfer toekennen) Proefpersonen: scholieren, 6VWO onderzoek 1: tekstlengte en ervaring met IMAP Tekst A: folder over 'Taal- en cultuurstudies' Tekst B: folder over prestatiebeurs van Informatie Beheer Groep (IBG) tijdstip 1 tijdstip 2 (na twee dagen) groep 1 (N=29) Tekst A [trad.] 6 A4 Tekst B [IMAP] 14 A4 groep 2 (N=27) Tekst A [IMAP] 6 A4 Tekst B [IMAP] 14 A4

Resultaten: IMAP versus 'traditionele' tekst - effectiviteit en efficiëntie IMAP-variant scoort significant beter ('is effectiever') IMAP-variant werkt significant sneller ('is efficiënter') onderzoek 1: tekstlengte en ervaring met IMAP origineel A (N=26) IMAP A (N=27) T-waarde Significant verschil? Gemiddelde score 5.8 SD=1.20 6.4 SD=0.65 2.5 Ja (p<.05) origineel A (N=26) IMAP A (N27) T-waarde Significant verschil Gemiddelde tijd (min, sec) 20.2 SD=3.92 14.0 SD=3.51 5.9 Ja (p<.001)

Resultaten: IMAP versus 'traditionele' tekst - waardering IMAP-variant wordt significant beter gewaardeerd onderzoek 1: tekstlengte en ervaring met IMAP origineel A (N=26) IMAP A (N=27) T-waarde Significant verschil? Gemiddelde score 6.8 SD=0.82 7.9 SD=1.05 4.1 Ja (p<.001)

Effect van ervaring met werken met IMAP-tekst op prestaties Heeft de ervaring met IMAP-methode een effect op effectiviteit? efficiëntie? waardering? Nee, op geen van de drie afhankelijke variabelen werden significante verschillen gevonden tussen groep die werkte met IMAP-tekst B en tevoren met traditionele tekst A had gewerkt groep die werkte met IMAP-tekst B en tevoren met IMAP-tekst A had gewerkt onderzoek 1: tekstlengte en ervaring met IMAP  

Onderzoek 2: Invloed van IMAP-vormkenmerken: design Taken effectiviteit: antwoorden geven op opzoekvragen efficiëntie: benodigde tijd voor beantwoorden van vragen vragen over waardering en voorkeuren voor layout-kenmerken Proefpersonen: groep 1, 2, 3: medewerkers van HB&W (bouwbedrijf) en WSGO (Waterschap Goeree-Overflakkee) groep A, B: studenten Letteren onderzoek 2: IMAP en vormkenmerken Groep 1 (N=23) Groep 2 (N=22) Groep 3 (N=22) bestaande tekst (3 A4) HB&W ('traditioneel') IMAP-variant IMAP-structuur ontdaan van typische IMAP-vormkenmerken Groep A (N=23) Groep B (N=22) bestaande tekst (4 A4) IB-groep ('traditioneel') Tekst IB-groep 'traditioneel', typische IMAP-vormkenmerken toegevoegd

Tekstvarianten 1 en 2 onderzoek 2: IMAP en vormkenmerken II label tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst label 2 tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst label 3 tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst 2 tekstvariant ontdaan van typische IMAP-vormkenmerken  tekst in een kopje tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst  tekst in een kopje tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst  tekst in een kopje tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst  tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst  tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst 1 bestaande 'traditionele' tekst

Tekstvariant 3 onderzoek 2: IMAP en vormkenmerken II Titel label 1 tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst label 2 tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst label 3 tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst 3 traditionele tekst met typische IMAP-vormkenmerken

Resultaten Effectiviteit geen significante verschillen tussen de drie tekstvarianten Efficiëntie de antwoorden op de vragen van beide IMAP-varianten werden significant sneller gevonden dan bij de traditionele tekst geen verschil tussen de IMAP-variant en de IMAP-variant zonder typische IMAP-vormkenmerken Waardering beide IMAP-varianten scoorden op alle onderdelen significant hoger geen verschil tussen de IMAP-variant en de IMAP-variant zonder typische IMAP-vormkenmerken rapportcijfer leesbaarheid/begrijpelijkheid gestructureerdheid opzoekgemak layout    onderzoek 2: IMAP en vormkenmerken Groep 1 (23 ppn) Groep 2 (22 ppn) Groep 3 (22 ppn) bestaande tekst HB&W IMAP-variant IMAP-structuur ontdaan van typische IMAP-vormkenmerken

Resultaten Effectiviteit geen significant verschil tussen de twee tekstvarianten Efficiëntie de antwoorden op de vragen in groep 2 werden significant sneller gevonden Waardering de tekst in groep 2 scoorde op alle drie onderdelen significant hoger rapportcijfer opzoekgemak layout    onderzoek 2: IMAP en vormkenmerken Groep A (N=23) Groep 2 (N=22) Tekst IB-groep 'traditioneel' Tekst IB-groep 'traditioneel', typische IMAP-vormkenmerken toegevoegd

Onderzoek 3: invloed van gebruikerskenmerken Doel inzicht krijgen in effect van talige achtergrond van gebruikers op succes van IMAP-methode gebruikers werken met een 'traditionele' tekst en met een IMAP-variant daarvan beide tekstvarianten in het Nederlands gebruikers, twee groepen: met Nederlands als moedertaal en Nederlandse ouders immigranten (mensen met ouders van wie minimaal één immigrant is) voor wie Nederlands niet de moedertaal is onderzoek 3: IMAP en gebruikerskenmerken

Design Taken zowel met tekst A als met tekst B: productietaak uitvoeren informatie zoeken over twee specifieke onderwerpen totaalbeoordeling geven (rapportcijfer) over elke tekst waarmee gewerkt was benodigde tijd werd geregistreerd onderzoek 3: IMAP en gebruikerskenmerken 1 2 Tekst A: origineel en IMAP-variant Tekst B: origineel en IMAP variant N=76, verdeeld over vier groepen met in elke groep 11 medewerkers van Nederlandse afkomst en 8 immigranten IMAP-tekst A + oospronkelijke tekst B oospronkelijke tekst B + IMAP-tekst A IMAP-tekst B + oospronkelijke tekst A oospronkelijke tekst A + IMAP-tekst B

Resultaten geen interactie-effecten van tekstvariant (IMAP of traditioneel) en afkomst van proefpersonen geen hoofdeffecten van tekstvariant wel hoofdeffecten van afkomst van proefpersoon medewerkers van Nederlandse afkomst scoorden significant beter dan allochtone medewerkers op effectiviteit en op efficiëntie onderzoek 3: IMAP en gebruikerskenmerken

Conclusies Information Mapping onderzoek IMAP-effecten Exp. Effectiviteit Efficiëntie Waardering tekstlengte van originele tekst 1 6, 14 A4    2 3, 4 A4    3 1 A4    IMAP-vorm-kenmerken 2a 2b Weglating Toevoeging       IMAP-ervaring 1    afkomst gebruiker 3 NL is moedertaal NL is niet moedertaal      

Wat leren ons deze drie onderzoeken? (1) Tekstlengte De IMAP-methode leidde in vergelijking met traditioneel geredigeerde en vormgegeven teksten tot positieve effecten bij langere teksten Meer onderzoek gewenst Ervaring met gebruik van IMAP-vormgeving leidde niet tot effectverschillen maar was 'twee dagen na eerste keer' voldoende? Afhankelijke variabele 'effectiviteit' aantal goede antwoorden op opzoekvragen aantal juiste handelingen in productietaak juiste handelingen tijdens navigatie op een website Meer onderzoek gewenst

Wat leren ons deze drie onderzoeken? (2) Rol van specifieke IMAP vormgeving / layout IMAP-vormgeving kán verantwoordelijk zijn voor toegenomen efficiëntie en waardering, maar IMAP-variant zónder typische uiterlijke IMAP vormgeving / layout leidde eveneens tot hogere efficiëntie en waardering Meer onderzoek naar specifieke rol van innerlijke tekststructuur en van uiterlijke vormgeving/layout is nodig om meer inzicht te verkrijgen op dit moment onderzoek naar rol van tekststructuur

Wat leren ons deze drie onderzoeken? (3) Gebruiksvriendelijkheid voor medewerkers die door hun talige achtergrond 'benadeeld' zijn IMAP zorgde niet voor meer gebruiksgemak (en ook niet voor een minder gebruiksgemak) meer onderzoek waarbij talige of culturele achtergrond een onafhankelijke variabele is, met gebruikmaking van langere teksten Verschillen in culturele achtergrond onderzoek 'cultuurverschillen' in termen van voorkeuren voor communicatiestijl: succint - elaborate ( Mulac, Bradac and Gibbons, 2001 ) high context - low context (Hall & Hall, 1990)

Referenties Jansen, C., Korzilius, H., Pair, R. le & Roest, M. (2003). Testing an Information Mapping® text: Does the method live up to the expectations? Document Design 4(1) , 48-59. Pair, R. le, Jansen, C., Korzilius, H., Gerdingen, J. van, Graaf, S. de & Visser, R. (2006). Information Mapping: effecten van tekstkenmerken en lezerskenmerken op prestaties en waardering. In: B. Hendriks, H. Hoeken & P.J. Schellens (Red.), Studies in Taalbeheersing 2 , (pp. 250-262). Assen: Van Gorcum. Pair, R. le, Jansen, C., Korzilius, H., Gerdingen, J. van, Graaf, S. de & Visser, R. (2007). Information Mapping: Effects of Text Features and Reader characteristics on Performance and Appreciation. Information Design Journal 15 (1), 69-83.

�ݺ�ߣ

Stic conference Information Mapping method

More Related Content

Stic conference Information Mapping method