3. Allelopatia Molish w 1937 r. u偶y艂 tego terminu po raz pierwszy, allelon - nawzajem, patheia - cierpienie Zwi膮zki allelopatyczne wydzielane przez ro艣liny hamuj膮 wzrost i rozw贸j innych ro艣lin rosn膮cych w najbli偶szym otoczeniu. Interakcje pomi臋dzy ro艣linami wy偶szymi - koliny, wp艂yw ro艣lin wy偶szych na drobnoustroje - fitoncydy , drobnoustroj贸w na ro艣liny wy偶sze - marazminy, drobnoustroje na drobnoustroje - antybiotyki
5. Allelopatia Do zwi膮zk贸w allelopatycznych zalicza si臋: cyjanogenne glikozydy (cyjanowod贸r), mocznik, lotne terpeny, kwasy organiczne (bursztynowy, mr贸wkowy, krotonowy, mlekowy), flawonoidy (kwercetyna), izoflawonoidy, zwi膮zki fenolowe (kwas chlorogenowy, kumarowy, ferulowy), taniny, chinony. Zwi膮zki te stosuje si臋 cz臋sto jako naturalne herbicydy lub 艣rodki przeciw owadom i nicieniom
6. Allelopatia Zwi膮zki allelopatyczne dostaj膮 si臋 g艂贸wnie do gleby wydzielane przez specjalne kom贸rki, b膮d藕 te偶 z resztek ro艣lin rozk艂adaj膮cych si臋. Zapobiegaj膮 kie艂kowaniu nasion ro艣lin konkurencyjnych. Ich dzia艂anie to m.in.
14. Allelopatia Dzia艂anie substancji alleopatycznych zale偶y od ich st臋偶enia w 艣rodowisku, pory roku i warunk贸w wzrostu. Substancje te s膮 szczeg贸lnie aktywne wiosn膮 w s艂abo natlenionych glebach. Znajomo艣膰 tego zjawiska zapobiega powstawania tzw. zm臋czeniu gleby
15. Ro艣liny paso偶ytnicze Kanianka korzeni贸wka jemio艂a 艂uskiewnik Paso偶ytnicze ro艣liny , grupa ro艣lin bezzieleniowych (lub cz臋艣ciowo bezzieleniowych, p贸艂paso偶yt贸w, np . jemio艂a lub wiele gatunk贸w z rodziny tr臋downikowatych ( Scrophulariaceae ), np. 艣wietlik, szel臋偶nik, gnidosz, pszeniec), przez to nie asymiluj膮cych, kt贸re wykorzystuj膮 substancje pokarmowe wytworzone przez zaatakowanego 偶ywiciela, np. kanianka, 艂uskiewnik r贸偶owy, zaraza.
17. Jemio艂a ( Viscum ) rodzaj z rodziny g膮zewnikowatych, oko艂o 70 gatunk贸w paso偶ytniczych lub p贸艂paso偶ytniczych krzew贸w lub krzewinek, rosn膮cych na pniach i ga艂臋ziach drzew. Wyst臋puj膮 w obszarach umiarkowanych i ciep艂ych ca艂ego 艣wiata. Pod kor膮 偶ywiciela posiadaj膮 rozga艂臋ziony system ssawek, kt贸rymi pobieraj膮 wod臋 i substancje mineralne, natomiast dzi臋ki zielonym p臋dom i li艣ciom samodzielnie asymiluj膮. W Polsce 3 gatunki, najcz臋stszym jest jemio艂a pospolita ( Viscum album ) paso偶ytuj膮ca na drzewach li艣ciastych, rzadko szpilkowych. Owoce z kleistym mi膮偶szem zjadane s膮 przez ptaki, kt贸re przyczyniaj膮 si臋 do rozsiewania jemio艂y. Ro艣lina truj膮ca i lecznicza.
18. Kanianka ( Cuscuta ) rodzaj z rodziny kaniankowatych, ro艣liny paso偶ytnicze, bezzieleniowe, pozbawione li艣ci i korzeni, wnikaj膮ce w tkanki 偶ywiciela przy pomocy ssawek (haustori贸w). Na 艣wiecie ok. 170 gatunk贸w, w Polsce 8, z kt贸rych najcz臋艣ciej spotykane s膮: kanianka pospolita ( Cuscuta europaea ), paso偶ytuj膮ca na r贸偶nych ro艣linach zielnych i krzewach oraz kanianka macierzankowa ( Cuscuta epithymum ), cz臋sta na 艂膮kach. Kanianki paso偶ytuj膮ce na ro艣linach uprawnych powoduj膮 powa偶ne szkody. Ro艣liny truj膮ce, niekiedy stosowane w homeopatii .
21. 艁uskiewnik r贸偶owy ( Lathraea squamaria ), bezzieleniowy paso偶yt z rodziny tr臋downikowatych, 偶yj膮cy nakorzeniach drzew li艣ciastych` i szpilkowych. Na wiosn臋 wydaje nadziemny p臋d kwiatowy koloru r贸偶owego, pokryty mi臋sistymi 艂uskami. 艁uskiewnik wyst臋puje niezbyt cz臋sto w lasach li艣ciastych na ni偶u i w ni偶szych po艂o偶eniach g贸rskich, a tak偶e w lasach 艣wierkowych w g贸rach.
22. Korzeni贸wka ( Monotropa ), rodzaj z rodziny korzeni贸wkowatych ( Monotropaceae ), kilka gatunk贸w bezzieleniowychro艣lin saprofitycznych, wyst臋puj膮cych w klimacie umiarkowanym i ch艂odnym p贸艂kuli p贸艂nocnej. W Polsce spotykana jest korzeni贸wka pospolita ( Monotropa hypopitys ), rosn膮ca w cienistych lasach szpilkowych i li艣ciastych na ni偶u i w ni偶szych po艂o偶eniach g贸rskich.
24. Wirusy Wirusy, Virales , twory biologiczne o wielko艣ci 15-300 nm, charakteryzuj膮ce si臋 brakiem budowy kom贸rkowej i brakiem w艂asnych uk艂ad贸w enzymatycznych, niezb臋dnych do przebiegu proces贸w metabolicznych, syntezy bia艂ek i replikacji. Z tych wzgl臋d贸w wirusy nie rosn膮 i nie rozmna偶aj膮 si臋, s膮 paso偶ytami obligatoryjnymi, tzn. do istnienia w przyrodzie niezb臋dne jest ich sta艂e kr膮偶enie pomi臋dzy organizmami 偶ywymi (kom贸rkami ro艣linnymi, zwierz臋cymi lub bakteryjnymi -bakteriofagi). Wszystkie funkcje wirus贸w dokonywane s膮 przez rybosomy gospodarza.
28. Wirusy Zdefiniowano 40 rodzin wirus贸w ro艣linnych. Mimo wielu r贸偶nic maj膮 dwie cechy wsp贸lne: 1. Replikacje w kom贸rkach ro艣liny-gospodarza, wykorzystuj膮c wszystkie mo偶liwe substancje 2. Dosta膰 si臋 do systemu naczyniowego Wirusy przedostaj膮 si臋 kom贸rkami wolno, infekcja gwa艂townie przyspiesza po dostaniu si臋 do sit. Czas inkubacji choroby bardzo r贸偶ny, ale generalnie d艂u偶szy ni偶 w przypadku bakterii. Drogi infekcji: wszelkie zranienia, uszkodzenia 产艂辞苍y cytoplazmatycznej, szparki. Infekcja przenoszona narz臋dziami, r臋kami, gleb膮, szcz膮tkami ro艣linnymi, owadami, przez nasiona, ziarnem py艂ku.
29. Wirusy Owady przenosz膮ce wirusy: pluskwiaki, przyl偶e艅ce, paj臋czaki, mszyce, skoczki, piewiki, mkliki szklarniowe Objawy chorobowe: przeja艣nienia, bia艂a siatka. Identyfikacja wirus贸w: Li艣cie zabija si臋 w parze wodnej, wyp艂ukuje chlorofil alkoholem, a nast臋pnie barwi si臋 jodem. Po wysuszeniu materia艂u wida膰 bia艂e plamy z ciemn膮 obw贸dk膮 - wirusy blokuj膮 syntez臋 skrobi w chloroplastach - bia艂a plama, ciemna obw贸dka 艣wiadczy o zaburzeniach w translokacji skrobi. Przyk艂ady chor贸b wirusowych: mozaika tytoniu, pomidora, li艣ciozw贸j ziemniaka, smugowato艣膰 ziemniaka, mozaika 偶贸艂ty rzepy
33. Bakterie W niesprzyjaj膮cych warunkach bakterie tworz膮 formy przetrwalnikowe. Rozmna偶aj膮 si臋 wegetatywnie przez podzia艂 (rzadko obserwowane procesy p艂ciowe s艂u偶膮 jedynie do tworzenia form miesza艅cowych). Bakterie s膮 w wi臋kszo艣ci cudzo偶ywne (heterotrofy), cz臋艣膰 za艣 samo偶ywna (chemoautotrofy i fotoautotrofy). S膮 w艣r贸d nich zar贸wno tlenowce, jak i beztlenowce. Bakterie maj膮 bardzo szerok膮 tolerancj臋 ekologiczn膮 i mog膮 wyst臋powa膰 w ekstremalnych warunkach 艣rodowiska (np. w gor膮cych 藕r贸d艂ach czy na 艣niegu). Odgrywaj膮 (obok grzyb贸w) wa偶n膮 rol臋 w rozk艂adzie materii organicznej (destruenci). Niekt贸re paso偶ytuj膮 w organizmach ludzkich, zwierz臋cych i ro艣linnych (bakterie chorobotw贸rcze).
34. Bakterie Do najwa偶niejszych grup ekologiczno-fizjologicznych nale偶膮 bakterie glebowe (wytwarzaj膮ce m.in. pr贸chnic臋 glebow膮) i bakterie korzeniowe. Ze wzgl臋du na wykorzystywane 藕r贸d艂o energii wyr贸偶nia si臋 m.in. bakterie: siarkowe (uzyskuj膮ce energi臋, potrzebn膮 do asymilacji dwutlenku w臋gla, podczas utleniania siarki i jej zwi膮zk贸w), metanowe (rozk艂adaj膮ce zwi膮zki organiczne z wytworzeniem metanu), wodorowe (utleniaj膮ce wod贸r cz膮steczkowy), 偶elazowe (utleniaj膮ce zwi膮zki 偶elazawe do 偶elazowych), purpurowe siarkowe (samo偶ywne, zawieraj膮ce bakteriochlorofil, kt贸re w czasie fotosyntezy redukuj膮 dwutlenek w臋gla, utleniaj膮c siarkowod贸r) i purpurowe bezsiarkowe (na 艣wietle, przy braku tlenu, samo偶ywne, w czasie fotosyntezy redukuj膮ce dwutlenek w臋gla przez utlenianie znajduj膮cych si臋 w 艣rodowisku alkoholi lub wodoru).
36. Bakterie Gatunki wywo艂uj膮ce choroby ro艣lin nale偶膮 do czterech rodzin Pseudomonadaceae ( Pseudomonas - pa艂eczka z kilkoma wiciami na jednym biegunie, Xanthomonas - pa艂eczka z jedn膮 wici膮 na jednym biegunie),
42. Bakterie Objawy chorobowe: uwi膮d, zgnilizna, hiperplazja, naro艣la, 艣luzowacenie Drogi infekcji: mechaniczne uszkodzenia, uszczykiwanie, przez szparki wodne, miodniki, szparki, przetchlinki, owady gryz膮ce i k艂uj膮ce Dzia艂anie: rozpuszczaj膮 pektyny (rozlu藕nienie spoisto艣ci pomi臋dzy kom贸rkami), scukrzaj膮 skrobi臋, rozpuszczaj膮 t艂uszcze, bia艂ka, rozk艂adaj膮 zwi膮zki organiczne do kwas贸w, zasad z wydzieleniem CO 2 , H 2 , NH 3
43. Bakterie Toksyny uniemo偶liwiaj膮 rozw贸j i doprowadzaj膮 do zabicia kom贸rek Prze偶ywaj膮 w resztkach ro艣linnych Przyk艂ady chor贸b bakteryjnych: bakteryjne wi臋dni臋cie fasoli, zgorzel bakteryjna kwiat贸w drzew owocowych, czarna n贸偶ka i mi臋kka zgnilizna bulw ziemniaka
44. Grzyby Obligatoryjne Erysiphe, Uromyces, Puccinia, Synchytrium Nie wydzielaj膮 toksyn, potrzebuj膮 偶ywej tkanki ro艣liny gospodarza, nie potrafi膮 tworzy膰 estr贸w fosforanowych z fosforu nieorganicznego, wykorzystuj膮 gotowe estry 偶ywiciela Fakultatywne Phytophtora, Verticilium, Fusarium, Alternaria Okoliczno艣ciowe saprofity, wydzielaj膮 wiele toksyn
45. Grzyby Grzyby niedoskona艂e ( Fungi imperfecti ), ogromna grupa (ok. 30 tys. gatunk贸w) grzyb贸w, kt贸re zatraci艂y w toku ewolucji zdolno艣膰 do rozmna偶ania p艂ciowego i rozmna偶aj膮 si臋 wy艂膮cznie wegetatywnie, dzi臋ki czemu powsta艂e potomstwo posiada dok艂adnie takie same cechy fizjologiczne jak osobnik rodzicielski. Fakt ten ma zasadnicze znaczenie dla utrzymania si臋 gatunku, gdy偶 grzyby niedoskona艂e s膮 przewa偶nie w膮sko wyspecjalizowanymi paso偶ytami, lub rzadziej, saprofitami (roztocza) 偶yj膮cymi na 艣ci艣le okre艣lonych pod艂o偶ach. Do grupy tej nale偶膮 r贸wnie偶 grzyby drapie偶ne.
46. Toksyny 1. Specyficzne (host-selective HSTs), produkowane g艂贸wnie przez grzyby z rodzaj贸w Alternaria i Cochliobolus 2. Niespecyficzne (non-host-selective), produkowane przez szereg r贸偶nych rodzaj贸w grzyb贸w
47. Toksyny T-toksyna wydzielana przez Cochliobolus heterostrophus uszkadza morfologicznie i biochemicznie mitochondria HC-toksyna wydzielana przez C. carbonum hamuje deacylacj臋 histon贸w, inhibuje wzrost korzeni kukurydzy wiktoryna produkowana przez C. victoriae 艂膮czy si臋 z bia艂kami odpowiadaj膮cymi za procesy respiracji lub z innymi enzymami fuzikokcyna wytwarzana przez Fusicoccum amygdali powoduje hiperpolaryzacj臋 membran cytoplazmatycznych poprzez stymulacj臋 H + -ATPazy (zaburza transport jon贸w, substrat贸w, wzrost kom贸rek, przenoszenie sygna艂贸w i transkrypcj臋 gen贸w odporno艣ciowych)
51. Nicienie bezkr臋gowce z gromady zaliczanej do typu robak贸w ob艂ych, czyli oble艅c贸w ( Nemathelminthes ), zamieszkuj膮ce zar贸wno 艣rodowiska wodne, jak i gleb臋, liczne gatunki p臋dz膮 paso偶ytniczy tryb 偶ycia jako endopaso偶yty zwierz膮t i ro艣lin. Kszta艂t cia艂a silnie wyd艂u偶ony. W zale偶no艣ci od gatunku osi膮gaj膮 od 0,2 mm do 1 mm d艂ugo艣ci. Cia艂o nicieni tworzy w贸r sk贸rno-mi臋艣niowy, wewn膮trz kt贸rego znajduje si臋 tzw. pierwotna jama cia艂a wype艂niona p艂ynem. Przew贸d pokarmowy rozpoczyna si臋 otworem g臋bowym prowadz膮cym do gardzieli, 艂膮cz膮cej si臋 z jelitem, kt贸rego kom贸rki zawieraj膮 glikogen, od偶ywcz膮 substancj臋 zapasow膮. Przew贸d pokarmowy zako艅czony jest tzw. jelitem tylnym.
52. Nicienie Posiadaj膮 gruczo艂y wydzielaj膮ce lepk膮 substancj臋, umo偶liwiaj膮c膮 im uczepienie si臋 w danym miejscu. Nicienie s膮 z regu艂y rozdzielnop艂ciowe, u licznych gatunk贸w wyst臋puje dymorfizm p艂ciowy. S膮 przewa偶nie jajorodne, w rozwoju wyr贸偶nia si臋 kilka stadi贸w. Znanych jest 10 tys. gatunk贸w. Przedstawicielami nicieni s膮 m.in. owsik ludzki ( Enterobius vermicularis ), paso偶ytuj膮cy w jelicie cz艂owieka, m膮twik buraczany ( Heterodera schachtii ), filarie ( Filariidae ), nerkowiec ( Dioctophyma renale ).
55. M膮twiki M膮twiki, oble艅ce zaliczane do rodziny Heteroderidae , zaliczanej do gromady nicieni. Najcz臋艣ciej spotykanymi przedstawicielami m膮twik贸w s膮: - m膮twik buraczany ( Heterodera schachtii ) b臋d膮cy gro藕nym szkodnikiem upraw buraka cukrowego, powoduj膮cym znaczne straty plon贸w. Larwy wykluwaj膮 si臋 z jaj wiosn膮 i wnikaj膮 do m艂odych korzeni burak贸w. Po przeobra偶eniu samice pozostaj膮 w korzeniach, a samce przedostaj膮 si臋 do gleby, oczekuj膮c na kolejny cykl rozrodczy.
56. M膮twiki - m膮twik ziemniaczany ( Heterodera rostochiensis ), kt贸rego larwy i samce uszkadzaj膮 korzenie pomidor贸w i bulwy ziemniak贸w w stopniu powoduj膮cym straty si臋gaj膮ce w skrajnych przypadkach 80-90% plonu.
57. M膮twiki Larwy wchodz膮 do korzeni w strefie wierzcho艂kowej, przemieszczaj膮 si臋 w kierunku walca osiowego, a nast臋pnie migruj膮 wzd艂u偶 osi korzenia. Ich aparat g臋bowy zaopatrzony jest w sztylet, kt贸rym niszcz膮 kom贸rki. Blisko walca osiowego nak艂uwaj膮 delikatnie kilka kom贸rek inicjuj膮c powstawanie tzw. syncytium . Jest to kom贸rka intensywnie powi臋kszaj膮ca si臋, o du偶ej ilo艣ci organelli: mitochondri贸w, plastyd贸w i diktiosom贸w. Centralna wakuola rozpada si臋 na wiele mniejszych. Wzd艂u偶 syncytium nast臋puj膮 zmiany morfologiczne i funkcyjne kom贸rek s膮siaduj膮cych. Syncytia s艂u偶膮 do pobierania pokarmu przez larwy.
59. Guzaki Larwy guzak贸w wchodz膮 do korzenia w strefie elongacyjnej i migruj膮 do wierzcho艂ka korzenia. Nast臋pnie wykonuj膮 zwrot o 180 stopni i w臋druj膮 do nasady korzenia. Ich aparat g臋bowy jest wyposa偶ony w sztylet, ale mniejszy ni偶 u m膮twik贸w. W strefie r贸偶nicowania kom贸rek przechodz膮 w osiad艂y tryb 偶ycia. Inicjuj膮 powstawanie kom贸rek olbrzymich. Kom贸rka olbrzymia powstaje z 2-12 kom贸rek, 艂膮cz膮cych si臋 plasmodesmami, charakteryzuj膮cymi si臋 wieloj膮drowo艣ci膮 (wiele podzia艂贸w bez cytokinezy). Otaczaj膮 nicienia, kt贸ry pobiera z nich pokarm.
61. Przyk艂ady oddzia艂ywania nicieni na ekspresj臋 gen贸w ro艣linnych Nicienie aktywuj膮 gen Nem2 koduj膮cy katalaz臋. Katalaza rozk艂ada nadtlenek wodoru, uznawany za substancj臋 sygnaln膮, kontroluj膮c膮 reakcje odporno艣ciowe ro艣liny. Zwi臋kszona ilo艣膰 katalazy w zainfekowanych kom贸rkach korzenia os艂abia system obronny ro艣liny. W korzeniach pomidora aktywuj膮 gen Lemmi9 , kt贸ry w kom贸rkach olbrzymich zapobiegaj膮 wysychaniu cytoplazmy U Arabidopsis powoduj膮 zmniejszon膮 akumulacj臋 ekstensyny w 艣cianie kom贸rkowej, pozostawiaj膮c j膮 cienk膮 (艂atwiejsze pobieranie sk艂adnik贸w pokarmowych z syncytium).
62. Zastosowanie biotechnologii we wprowadzaniu odporno艣ci na nicienie Namatocydy - najbardziej toksyczne pestycydy Zmianowanie Naturalni wrogowie - grzyby Nemathophora gynophila czy Verticillium chlamydosporium Za ro艣liny odporne uwa偶a si臋 te, kt贸re uniemo偶liwiaj膮 namna偶anie populacji tj. w kt贸rych rozwijaj膮 si臋 tylko samce i sporadycznie kilka samic. Znane geny odporno艣ci na nicienie powoduj膮 reakcj臋 nadwra偶liwo艣ci tzn, obumierania zanfekowanych kom贸rek. Np. gen z Lycopersicum peruvianum , obecnie sklonowany i powszechnie dost臋pny
64. Zastosowanie biotechnologii we wprowadzaniu odporno艣ci na nicienie Przerwanie rozwoju nicieni Zapobieganie opuszczeniu os艂onki jajowej przez larwy Ograniczenie mo偶liwo艣ci rozpoznania przez receptory nicieni ro艣liny-gospodarza Wykrycie bia艂ek toksycznych dla nicieni np. egzotoksyna produkowana przez Bacillus thuringensis lub inhibitor proteinazy
65. Zastosowanie biotechnologii we wprowadzaniu odporno艣ci na nicienie Wprowadzanie wydzielin larw do kom贸rek - wytwarzaj膮 si臋 przeciwcia艂a, immunoglobuliny, kt贸re wi膮偶膮 si臋 z centrami aktywnymi enzym贸w, przeciw kt贸rym zosta艂y wyprodukowane Wprowadzanie toksyn niszcz膮cych syncytia - odci臋cie larwy od 藕r贸d艂a po偶ywienia (proteinazy, glukanazy, lipazy, nukleazy, przeciwcia艂a) - konieczno艣膰, aby wprowadzony gen koduj膮cy dany zwi膮zek dzia艂a艂 tylko w kom贸rkach zainfekowanych
66. Grzybowi Zab贸jcy: Biologiczna Kontrola Nie mo偶emy przetrwa膰 bez ro艣lin, kt贸re s膮 藕r贸d艂em naszego pokarmu i ubra艅. Blisko艣膰 poszczeg贸lnych upraw umo偶liwia szybkie rozprzestrzenianie si臋 chor贸b i owad贸w-szkod-nik贸w. Pestycydy zabijaj膮 szkodniki, umo偶liwia-j膮c uprawom przetrwanie. Dla zwalczania szkod-nik贸w cz臋sto stosowane s膮 pestycydy chemiczne, ale biologiczna kontrola jest ta艅sza i nie wprowa-dza 偶adnych sztucznych zwi膮zk贸w chemicznych do system贸w ekologicznych.
67. Grzybowi Zab贸jcy: Biologiczna Kontrola Biologiczna kontrola polega na u偶yciu jednego organizmu w celu ograniczenia rozwoju lub wyelimi-nowania drugiego. Sztucznie wywo艂ana epidemia choroby szybko rozprzestrzenia si臋, zagra偶aj膮c tylko szkodnikom. Przyk艂adowo, kontrola biologiczna zasto-sowana w przypadku wyst膮pienia choroby ro艣lin, szyb-ko eliminuje szkodnika, podczas gdy u ro艣liny nie ob-serwuje si臋 偶adnych skutk贸w ubocznych. Po osi膮gni臋ciu celu wprowadzony organizm zostaje w spos贸b natural-ny wyeliminowany.
68. Grzybowi Zab贸jcy: Biologiczna Kontrola Organ izmy u偶ywane do kontroli biologicznej s膮 zazwy-czaj szkodnikami. Grzyby paso偶ytnicze stanowi膮 tu bardzo cenn膮 bro艅. Zazwyczaj zarodniki grzyba rozpy-lane s膮 na terenach gdzie wyst臋puj膮 owady-szkodniki. Atak owada przez grzybni臋 sk艂ada si臋 z trzech etap贸w: i n fekcja cia艂a owada, wzrost a nast臋pnie produkcja zarodnik贸w w stadium dojrza艂o艣ci grzyba. Zdj臋cie na tej stronie pokazuje wyrastaj膮ce z cia艂a martwej mr贸wki podk艂adki Cordyceps australis, w obr臋bie kt贸rej wykszta艂caj膮 si臋 zarodniki.
70. Grzybowi Zab贸jcy: Biologiczna Kontrola W 1834 w艂oski naukowiec Bassi odkry艂, 偶e przyczyn膮 zniszczenia hodowli jedwabnik贸w by艂y owado-morkowce (grzyby paso偶ytnicze). Wiele lat p贸藕niej zarodniki tego samego gatunku grzyba, zacz臋to stoso-wa膰 jako mikoinsektycydy w kontroli biologicznej ston-ki ziemniaczanej. Zarodniki p r zynajmniej dwunastu innych gatunk贸w grzyb贸w s膮 u偶ywane do kontroli owa-d贸w, roztoczy i innych szkodnik贸w. Grzyby u偶ywane s膮 tak偶e do zwalczania innych grzyb贸w, kt贸re s膮 szkodliwe dla ro艣lin. Mikoherbicyd Devine庐 zawiera zarodniki grzyba, kt贸re zabijaj膮 chw a sty. Mo偶na si臋 spodziewa膰, 偶e spektrum gatunk贸w przydatnych w kontroli biologicznej zostanie wkr贸tce poszerzone.