際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
cria Tdn Cyu u6c d6u clugc Thuqng-D linh ctim toan thOvd hodn toan khOngsal lam. Nhtmg
quy6ns6chnAyldm thdnh Ldi thenhv[n ctraEric ChriaTroi, ld khu6n vdng thu6c nggc duy nhdt
sULrNHcAl,r cua DUc cHUATRoI TRtN KINHTHANH
(lnspiration of the Bible)
Gi6oLf CdnBdn- ViEnThAnHgcTinLdnhVietNam
SULinh C6m (hd hoi) (inspiration) cira Th
vi t6t ci nhirns tin lf Co E6c <10uduoc kha
ation)ciraThucrng-Dtitr6nKinh Th6nhc6 tAmquantrgng
<10udugckhaitritlntt Kinh Th6nhvd duatr6nKinh Th6nhrAtlon,vi t6tci nhirngtin l1iCo
ldm thAmquy6ntdi hau. Long xilc tin ring Thuqng_-D6hdnghiru m4c khii chinh minh Ngdi cho
con ngudi lu6n lu6n lir trgng tdm trong ni6m tin Co-d6c. Vi cd con ngudi tg minh kh6ng th6
nram phara Thuqng-D6, co ddc nh6nlu6n lu6n tin rdng Dric ChriaTroi bAyt6 chinh minh Ngdi
cho con nguoi qua ciich si6unhiOn.Nhirng quy6n s6chdd t4o thdnhbanKinh Th6nh
ryuyllthtiy
criaTdnCyu u6c <tAuduqc Thuqng-D6linh cim todnthOvd hodrntodnkh6ngsailAm.Nhim
kh6ngsaitrfltcuanidmtin virsgs6ng<l4oCoD6c.
Ch6pnhfn sg linh cAmcriaDric ChriaTrdi tr6nKinh ThAnhkh6ngc6 nghiaring m6i
phin do4nirong d6 d6u c6 th6 gi6i thich vd thdnghitiu du-ry.c ht. C6 nhirngchiAusdutrong
gudi kh6ngth0ddthdu;nhtmgthayvi ld nhirng
r sdukh6 hi6unAyd6ng.vaitrd chimgminh sg
fi6n ctragonleuiirc6
thqu6ntriQtdugcquy6n
duscd4tra.rhusng-otiaabdyt6mQttri,h,i.fii;'dttJflffJl}lfff ftt* ffH-gt:
nhdnd hq c6 ca niAmtin.vd hy vgng noi Ngdi, vd h9 dugc b6od6m rdng: "N6u ai ldm theo1ichi
ciraThugng-D6thi sObi0t tlag ly Ngdi" (Phric-6mGidng 7: 1.7).NOuCo-E6c nhdn hqc Kinh-
Th6nh,kh6ng ph6i vdi ilinh ki6nvd JUchi trich, nhtmg vdi ni6m tin vd ldng y6u mtin v! tic glh
cuaTh6nhKinh, thi hq shi6u duo.c sr?tliQpciraKinh ThAnhld nhu th6 niro.
C6 sp kh6c biQtgiira M4c KhAi vd Linh Cim. Mic khii la ban ghi nhQnviQcThuqng-D6
truydn d4t qua.on,ng.roi. Linh cim ld quynndngciraThuqng-D6 ldm cho con nguoi c6 th6 ghi
nh4n c6ch dring ddn ch6n l1fdugc bdy t6. Cht "Linh Cam" chi dugc dirng hai l6n trong Kinh
Th6nh(Giop 32:8; II Ti-m6-th6 3:16),c6 nghiald Dric ChriaTrdi "thd hoi vdo,^trongcon ngudi
d6 con ngoOin6i vd vii5txu6ng sg m4c khdi ch6n lli ciraDric ChriaTrdi v6i thAmquy6nvir x6c
thpc (II Phi-e-roI:21).
Kh6ng phAitAt cd nhirng sg viQctrong Kinh Th6nh ddu dugc m{c khdi tr.uctitip cho con
ngudi. finn firanfr ghi ch6p lich st bang ng6n ngir con ngudi, th4m chi bing ng6n ngt cira
nttn"g con ngudi gian 6c, ntrung hgng c6 phAnnio l4i kh6ng dugc Dric Chria Trcri linh c6m.
Dric Th6nh Linh anh huong vi soi ddn c6c thc gih<lChq tr6nh khoi UAtcri s1rsai trdt ndo vOdir
kiQnho{c ve tin ty.
Linh c6m kh6ng c6 nghia ld Thuqng-Oe tan thanh mgi cdu vdn dugc ghi lai trong d6.
Kinh Thanh ghi lai nhftng ldi;6i dOicria Sa-tan(thi du: "Ngucrisching ch6tddu."), vi hdnhvi
saitrft crianhirng kb irc,-gt
"ai
ngudi trong s6ndy duqc Thuqng-D6 dung d6 truy6n <Iatsri diQp
cuaNgdi. Thi dp, s6chGi6p chria<Ipg chdnlf ciraDuc Gi6-h6-va,nhtng lcvicria Sa-tan,bdi n6i
chuyQnctraE-li-hu, vd s1rtranh luQnciraGi6p voi ba nguoi b4n. Sa-tan,Gi6p, vd ba b4n cria6ng
kh6ng n6i boi sg linh cdrncria Dric Chfa Troi. Nhirng nguoi ndy n6i ra f kiOnri6ng cirahq. SU
linh cdmc6 nghia ld kh6ng ai trong bgn h9 bihi6u saitrft v6i vai tro ri6ng timg nguoi, nhtmg ld
I
m6i nguoi n6i nhirng loi dga theo c6 tinh cuahg trong Kinh Th6nh.Nhirng dir kien vd c6c hdnh
dQngtQi 6c nhu viOcSau-lo s6th4i c6cthAytC16,viQcvua Da-vit ki6m tra dAns6, viQcvua H6-
r6t thim s6tnhirng dria tr6 v6 tQi ilugc ghi l4i trong Kinh Th6nh, khdng hdm f rdng Dric Chria
Trcrit6n thdnh hdnh vi cta ho, nhmg sg ghi ch6p thdn hgu ddm b6o sp xdc thqc cria nhirng dt
kiQnnAy.
rAu MI'C CUASTTLINH CAivT
, Trong khi sUlinh cim dugc hAuhtit c6c gi6o ph6i Co-ttdc cdng nhfn, nhung kh6ng phdi
tat cadCunhAttri v t6m mftc ctrasu linh cim. C6 nhiOuthuyOtkh6c nhauv6 sUlinh cdm.
Linh Cim Tg Nhi6n (Natural Inspiration)
Thuy6t nAyd6ng ho6 su linh cim vdi mQtding bQccao cta kh6 ndng con nguoi. 4q phri
nlrfln bAtcri sp siu nhiOnndo trong vic chuAnbi hinh thdnh cira Kinh Th6nh. Thuy0t nAy cho
ring c6c tirc giitTh6nh Kinh dugc sg cAmimg khdng kh6c hon su cAmimg ctratri6t gia Milton,
vdnhdoShakespear,hodcldnhtg tdn gi6oMohammed.
Tuy nhi6n,khi vua Da-vit n6i: "ThdnciraDric Gi6-h6-vatld cQyTiQngta md phdn,vd loi
criaNgdi <yncyiludi miQngta." (II Sa-mu-n23:2),6ngta noi d6nmQtdi6ugi d6 vugt hcrncAxio
ndngcon lguoi. Khi ti6n tri E-saituy6nb6: "Dtc Gi0-h6-va.ph6n"(E-saj 43:l),6ng ta cho rdng
c6 m6t diu gi do trQi hcrntdi hirng biQncira thi si vi d4i nhet. Khi sri d6 Phao-16noi vdi nguoi
thdnhC6-rinh-t6:"Chtng ta n6i v crnd6 kh6ngc4y lcrin6i mi s1rkh6n ngoanctralodi nguoi dd
d4yddusongcQysUkh6n ngo?nmd Dric Th6nhLinh da day" (I C6-rinh-t62:13),6ng ta strdpng
ng6nngfi md kh6ng thCtim th6y dugc noi khi ndngcon nguoi.
Khi nguoi ta so s6nhvdn phAmcria c6c t6c gi6 nOi ti6ng ngoiri doi vdi Kinh Th6nh, sg
kh6cnhaugita hai bdnkh6ng phdi chi ld thuQcv6 trinh d6, nhrmgcon ld h4ngloai. Kinh Thdnh
khdng nhirng ld mQt vdn phAmcao cApnhung con ld mQtkhung c6nh hodn todn kh6c hdn.Nu
gid sir nhirngphdm chdt cria circt6c gid Kinh Th6nh d6u gi6ng nhu criacfrc ttrcgid ngodi ddi, thi
sdkh6ngc6 gi d6mb6o cho dQcgi6 criaKinh Th6nhrdngM6i-se,Vua Da-vft, vir sri il6 Phao-16
dd kh6ngph4m.nhirngt6i tAmcta con nguoi ho4ckhdng day nhirng quandii5mcta con nguoi vA
doi s6ng.Thuydt "linh cdmtg nhiOn"phri nh4nthay vi ring hQloi Thugng-D6 .
Linh Cim Mfy M6c (Mechanicallnspiration)
Thuy6t nAy bo qua tinh c6ch con nguoi nhu ld mQt cdng cr,rtrong vi6c chuAnbi hinh
thanh cria Kinh Th6nh, ho cho rdng c6c tilc gih Kinh Th6nh gi6ng nhu nhirng nguoi m6y, ldm
vi6c c6ch v6 tri v6 gi6c kh6ng kh6c chi r*rtmg phim <ldnduong cdm khi bhn tay nhac si dpng
d6n.Hdy thri nghi dtin mQtM6i-se cuong quy6t, m6t vua Da-vit dAythi v..i,qQt sri d6 GidngkhA
6i, vir mQtPhao-16hgc thric. CAnthfn. nghiCncuu.Thenh Kinh cho ta th6y rdng Dric ChriaTrdi
d6 sridgngc6tinh ctrac6c tirc grhdOtl6n voi moi tdng lorpddnchring.
Linh Cim Tirng Phin (Partial Inspiration)
Thuydt Linh.CAm Tung PhAnchri try*g boi mQts6 nguoi c6 m6t ki6n thirc n6ng can vd
Thenh Kinh, hq chApnhan.nhirng llf thuy6t cria c6c khoa hgc gia ldm dir kin thQt.Dpa trdn
nhirng c6i khdng hoa hqp b6 ngodi gifra nhfrng lf thuytit khoa hgc vd Kinh Thdnh, ho k6t luAn
ring Kinh ThAnhchria <l1mgLoi Thuqng-q6, 4*e phAnlcrnk!6ng ph6i ld Ldi Ngdi, vd vi th6
kh6ng cAnphii chinh x6c. Do d6 hq c6 thOchdLpnhQnthuytit ti6n h6a vd phtr nhdn su linh cdm
crianhirng phAndo4n Kinh Thdnh ch6ng l4i thuyi5tnAy.Nu kinh nghiQmcta tin tri Gi6-na c6
vekh6ng thich hqp vdi c6c kh6m ph6 khoa hoc, hodcn6u c6cdo4nvdn v6 sg il6i trgy cirabin
chAtcon nguoi vd hinh ph4t <Ioiddi danhcho nhirng k6 rlc khdng thOch6pnh6ndugc, thi thuy6t
linh c6m ttmg phAn cung c6p mQt l6i thorit thuQnlqi. Nhung ai ld nguoi c6 thdm qgyAnquy6t
dinh phdndo4n ndo duqc linh cim vd phdn doan ndo khdng dugc linh chm?Ly thuyt linh cAm
ttmg phdnldm cho nguoi ta mo h6 lu0ng lg.
Linh Cim Toin PhAn(PlenaryInspiration)
Ddy ld niAmtin ciragi6o hQiCo-d6c.Thuy6t linh cdmtodnphAnhay todndiQnd6i nghich
v6i thuy6t linh c6m timg phAn.Thuytit nAytin ld cAKinh Thrlnh di:u dugc linh cdm nhu nhau,
duatrns6chII Ti-m6-th63:16: "CAKinh ThSnhduduoc Dric ChiraTroi linh cdrmvdo."
Nhi6u di6u da dugc n6i vd vi6t d6 tra lcyicho cduhoi: "C6 ph6i timg chfi m6t cuaTh6nh
Kinh duoc linh cdm khdng?" C6 phAi Dric Th6nh Linh dgc timg chir mQt,hay ld nhirng tac gih
duoc chon chinh chfl cria h9? N6u todn thiSn6i dung Kinh Th6nh hodn todn x5c thuc, thi tAt
nhi6n phdi nhan ring nhirng chir cflng nhu y tuong trong d6 phii dugc linh cim. Vdi doan vdn
Kinh Th6nhghi y nguy6nLdi criachinh Thuqng-D6 vit ho4cn6i. Muoi di6u rdn dugc vi6t bing
"ng6ntay ctraDuc ChriaTroi" (Xu6t 3l:18; 32:16).Cht vitit tay tr6n bric tudng cta cung diQn
vua B6n-x6t-sadugc vi6t bdng "nhirngng6n tay cirabdn tay mdt ngudi" (Da-ni-6n5:5). Trong
Kinh Th6nhTdn uoc, gigng n6i dugc nghethdy tai ph6pb6ptm vd sg h6a hinh cria Chriald
nhirngloi kh6ng the l6m l6n duoc.
Ngodi nhirng loi chinh x6c nAy,thi kh6ng th6 c.6sg chinh x6c ndo kh6c, ddc bi6t ld sp
chinh x6c nhu ddi h6i trong Kinh Th6nh. Su tuy6n b6 cira c6c tdc gi6, ld nhirng nguoi dugc
Thuqng-D6 tuyiSnlUa dOghi ch6p Kinh Th6nh, khing tlinh sUthat ring hg c6 tr6ch nhiQmv6i
nhirngloi chrikh6ngphni ld voi quanniQm.
Ki5tquncuathuy6tlinh cdmtoanphAnld su v6 ngQcrhaKinh Th6nh.
fiNu CHAT CUA SIJ LINH CAvf (Nature Of Inspiration)
Nghidn cliu k! lu6ng s cho thAy Thuqng-Ed truyAn d4t ldi Ngdi qua nhi6u c6ch kh6c
nhau.
Lcri Chfa Phrin (Divine Utterances)
Trong cd Cgu vi TAnu6c ttmg loi mQtcuaThucmg-Eduqc ghi lai bing chir vi6t 1XuAt.
32:16;I Su.28:19;Ea-ni-6n5:5).Ddn cuaThuqng-D6r6tthichdugcphpnghegiongn6i Ngdi,
ve aieu d6 M6i-se dd n6i: "H6 c6 mQtddnt6c ndongheti6ng Dric ChriafiOi iir trong itra ph6nra
nhu nguoi ddnghe,md v6n con s6ngchf,ng?"(Phpc.4:33).Nhirng loi n6i linh thi6ngnAysaud6
dugc ghi l4i tr6n b6ngd6 "bing ng6n tay Thuqng-Ee ' (Xu6t. 3l:18; Phuc.9:10) vd dugc mang
tronghom giaou6c. Trong Kinh ThAnhTdn u6c, Drlc ChriaTroi ldm vinh dg ConNgdi quaviQc
n6i xudngtir troi tai Ph6pb6pt6m (Mat. 3:17),t4i nrii hoa hinh (Mat. 17:5),vd trudc khi Chria
Gi0-xuchlu d6ngdinh(Giang 2:28). Nhirng loi n6i linh thiCngnAydd dugc c6ctdc giitghi ch6p
lai k! lu0ng vd dring d6n.
3
Ldi ChrftaTruydn(DivineDictation)
Thuqng-DCd{t d6.trongm6i miQngciramQts5nguoi nhirngchirndod6 mdhq sEph i
n6ivirvi6ty nhuvfy (Xudt14:10-15;34:27;E-sai8:1,ll,12; Gir.l:7;7:27;13:12;30:1,2;E-
xO3:10,ll;24:2; Hab.2:2).Phi-e-ron6i ring khi c6c.ti6ntri vi6tv0 ChriaCuufhi5hqthft sg
phdisuyx6ttim hi6uc6cloi tintri mdchinhhqddvi6t,vdthflmchi hqkh6ngthAuhiuhdtc6c
ldi ndy(Phi-e-roI:10-12).
Quan_trgnghonnira,Da-ni-Onn6i vviQcChriatrpc ti6pdgccho6ng:"T6i nghe,nhmg
t6i khdnghi6u."Traldi cduhoi choviQcgiAithichsaunAy,Chriaph6n:"HOiDa-ni-6nhdydi;
boivi ntrirngldi nAyddd6ngl4i vdd6ng6nchodfn kj cudicirng"(Ea. l2:9).Tintri Da-ni-6n
duocbanchoquy6nph6p<10ghi lai v6i sy chinhx6ckh6ngsaitr{t nhirnggi 6ngddnghe,m{c
du6ngkhdnghii5u.Tuy th6ti6ntri Da-ni-6nvAnla ngudikh6nngoanth6nggi6i gi6cmQngctra
vuaN6-bu-c6t-n0t-xavd dgcdugcddngchfrvi6ttaytr6nbrictudng.ViQcghi chdpciraDa-ni-6n
vOnhirnggi Chriatr.uctitipn6i md6ngkh6nghirSubi6t,khdngphii dcrnthuin ld nhirngcim img
criay tuong,ho{c ld sgcaodiQucriatri tue,hayld sggiatdngcirandnglgc tri thric.N6 ld mQtsg
m4ckhii tryc ti6pvdd{c bietvechdnlf tu Thuqng-D.5.
SgDiSnTi CriaConNguiri.
C6tinh vd cdchhdnhvdncriac6ctirc gittKinh Th6nhkh6ngbi loei b6 bdi sy linh cdm
thi6nthuqng.Thi dg,t6cgi6cirab6ns6chPhric-Amghi lai kh6cnhauv nhirnggi quant6ngd6c
Phi-letvi6ttrOnthflptUgi6,tuy th,quas1rsosSnhk!-ludng nhirngbin tulng thudtcirahq(Mat.
27:37;MLc15:26;Lu. 23:38;Giang19:19,20),crichdirngchftchfnhx6c,thi chringtac6thx6c
dinh duqcnhirngphAngi trongdo md Dtc ChriaTroi mu6nghi lai. TodnphAnhdngchir ghi
xu6ng16rirngld "Ddyli Gi6-xunguoiNa-za-rdt,VuaDdnDo th6i,"dirkiQnquantrgnghcrnhdt
duo.c ghi l4i boi tet ca chctircgiAld Gi-xuld "Vua dAnDo th6i." Ddy ld dongcht ldmphiOn
longddnDo-thrii,vi hoy6ucAuquant6ngd6cPhi-l6tdtmgvi6tnhuvQySUthfltlirnguoiDo-th6i
ddtnmgddnchinhx5cnhirngchfiniy khi hqtranhlu{n buQctQiChriavd lo4ib6pnancuOi.OO
ld nhirnggi c6cthc gihPhric-6mda lem duoi sg hu6ngd6nciraDric ThanhLinh. Dric ThAnh
Linh sridpngsuchri;f, didutra,k;f ric,c6tinh, lf lufn-thQtra ld t6t c6nhirngndnglgc cirac6c
t6cgid-vildmviQcquac6ccliAunAy.
LOI TUYTN XtNc vE St. LINH CAvt (TheClaimsFor Inspiration)
Chinhcilctttcgi6<tatuy6nxmg ranghqvi6tKinh Th6nhdudi sy6nhhucrngtryc ti6pcria
DricTh6nhLinh.
Cfc TdcGii Cgu ufc.
Kh6ngngudi ndodoc Kinh Th6nhCyu u6c md kh6ngchrif dtin sp lflp di ldp l4i cria
r*rirngcdunhu "Drlc Gi6-h6-vaph6n,"xudthiOn1900tan.CaunAyhAuh6txu6thi6ntrongc6c
s6chti6ntri, cfrngc6xu6thi6ntrongc6cs6chsirkj, bdyto choth6yThuqng-D.5ti6pxricgin b6
vdi ddnNgdi.Nhirngcdunhu "Dtic Gi6-h6-van6i," "Eric Gi6-h6-vaph6n,""Ldi criaDricGi6-
h6-vad6n,"dugcth6y3808lAntrongKinh Th6nhC1ruu6c.NhirngtacgianAyn6i ring hgc6sg
m4ckh6icria1ichi Eric ChriaTroi, gAnnhuho lu6nlu6nbit d6usridiQpbing nhimgihir "Dric
Gi6-h6-vaph6n."C6cldi tuy6nxtmg cta hg dugcx6cchimgbdngc6cbi6nbin vd chi ti6t ctra
nhirngtdn tu6i, thdi dim, dia di6m bi6u thi d{c tinh nhirng sri tliQpcta hg, vd nhirng img nghiQm
chinh x6c cirac5cloi tin tri ho.
. Khi 6ng M6i-se gi6i thich v6 sUs6ngt4o
thuydt v6 sg khoi nguyOnctravf, try dugc tln nna
6ng rAtquenthuQc.ViQc ndy chi c6.th6 hi6uduq
Th6nh Linh. Trong mQtchucrngngin ngrii v6 sg
Mdi-se tuyn b6 ring t15ch6p l4i loi Thuqng O6. Cac ch6 kh6c dugc ch6p6i ch6pl4i cdu, "Dtic
Gi0-h6-vaphanctng M6i-se rhg," "Dric Gi0-h6-vatruynlQnhchoM6i-se rdng."
Trong c6c s6chlich sti, Dric Chira Troi ph6n vdi Gi6-su6,Ghi-d6-6n, Sa-mu-6n,Da-vit,
E-li, E-li-s6, E-xo-ra, N6-h0-mi, vd nhi6u ngudi kh6c nira. Cdctitc gi6 Tdn u6c kh6ng nhirng x6c
nhQnnhirngcdu noi trong Th6nh Kinh CUuudc, nhrmg cdn n6i 16rdng rdng d6 ld nhirng loi n6i
criaThugng-DC.(Mat. 1:22,23;2:15;Mhc12:36;Lu. l:70; Cdng.1:16).
C6c Tric Gii TAn ufc.
Kinh Th6nh Tdn u6c chria hon 280 cdutrich ddn tri 30 trong sO:g s6chctraKinh Thanh
C1ruu6c, c6cc6u trich d6n nAyxu6t hiQn<r18 trong s6 Zl s6chciraTAnu6c (Mat. 10:20;M6c
l3:14). SridOPhao-16,mQthgc giADo{h6i vd li mOtthdnhvi6n ciratda c6nghQiSan-h6-rin,khi
trd thdnh mdn dQChria tld khdng thay d6i ldng tin tuong tuyQt<l6ivdo sp linh c6m c0a Kinh
Th6nhCgu u6c. Th6nh Kinh CUuu6c lu6n lu6n li bOKinh Th6nh c6 ctrngmQtthAmquy6nlinh
thing trong vic thi6t lap chdn lf Ccyd6c ctng nhu nhirng tdc phAmcua Phao-16md 6ng tin ld
dugc sg linh c6m cria Dric ChriaTroi (I C6. 2:13; 14'37;I T0. 2:13). Phao-16trich d6n Kinh
Th6nhtt Phirc-6mLu-ca ctrngmQtcrichv6i viQc6ng trich d6nKinh Th6nh tt s6chPhpc-truydn
LuQt-lQKy (I Ti. 5:18;PhUc.25:4;Lu.10:7). Sf dd Phi-e-rox6p lo4i cfucthcphAmciraPhao-16
chungvdi "c6cpnanfinn Thdnhkh6c" (II Phi. 3:1,2,l6). Nhirng bdi giangctraPhi-e-ro,E-ti6n,
vd Phao-16trong s6chC6ng-vu dugc so4nth6o gdn nhu todn ld cria c5c cdu trich d6n cira Kinh
Th6nhCpu udc.
O tldy vd c6c phdn dopn kh6c, rd rdng c6c titc gihcta Thrinh Kinh TAn u6c y thric rang
nhirngnguoi dugc dtrngvi6t ra Kinh ThAnhC1ruu6c, cfing nhu chinh hg, dd nhfln sUm{c khdi tu
Thuqng-D vd xem minh dugc Thuqn_g-D0linh cAm<16hodn thdnh quydn Kinh Th6nh. Hg cim
thAyring khi dat brit xu6ng vii5thq di6n tAchdn lf v6 ngQcta Thuqng-Dtl qua sUvan hirnhcria
Dric Th6nh Linh. DiAu nAy gi6i thich t4i saoKinh Th6nh lai kh6ng c6 mdu thu6n trong khi c6c
tac gihsdngr6t xa c6chnhauvAphuong di6n thoi gian ctng nhu kh6ng gian.
Dftc Chrla Gi6 xu Chi-tdn.
Mpc tiOuctraChriaGi0-xu Chi t6n <t6nthOgian ld."Ldm nhdn chimg cho chdnlf" (Gidng
18:37).Ngdi lJrdng n6i tg minh, ntrtmgCha sai Ngdi d6n vd dd truydn linh cho Ngdi phdi n6i
di6u chi vd phii n6i th6 ndo (Gidng 12:49).Trong ldi cdu nguyQntu biQt Chria Gi6-xu dd n6i,
"Con dd truydn cho ho nhirng loi Cha itd truyAncho Con" (Gidng 17.6,8).Nhirng phAnsaudAy
gi6i thich th6i d0 criaChriaGi6-xu tl6i voi Kinh Th6nh.
. ChuaXem Todn th6 finn Thanh LdXftc Thpc (Authentic in their Entirety) Ngdi t6 ra
diOunAy bing cdch trich d6n Kinh Thenh tir c6c s6chNgt Kinh, Ti6n-tri, vd Thi-thi6n (Lu-ca
24:27.
. ChriaAp Dpng Todn 86 Kinh Th6nh Cho Chinh Ngni. Ngdi dung EA sai 61:l trong
nhdhQiDo-th6itai Na-za-r6t(Lu-ca4:16-21).Ngdi cfrngquo tr6chnguoi Do-th6ivi hg tim ki6m
trong Kinh Th6nh md ho khdng nhfn ra Ngdi, Chriaph6n, "6y ld Th6nh Kinh ldm chimg vA ta"
(Giang5:39).
.
. Ngdi.Trich Din Jt f6tCa C6c PhAnCria Kinh Th6nh vh Xem C6c PhAnNAy C6
ThAmquyAnBdng Nhau. OOi vOi Dric Chria Gi-xu vd vdi nhirng ke d6i nghich Ngdi, thi mQt
chir ctraKinh Th6nh cfing dir tl6 ch6m dut b6t cri cuQctranh lufn ndo. SUtrich d6n cira Chriatir
s6chPhgc-truyAndd ldm cho quj' Sa-tanim miQng(Mat. 4:4, 7, I0). Chria h6i c6c k6 chi trich
Ngdi, "Trong iuflt phripc6 ch6pgi ?-,V6i cAuh6i ndythi dadt rd rdngminh b4chr6i, kh6ngcen
biQnlufln thOmgi nira.Khi c6 nguoi than phi6n v6 viQcc6c con tr1 ca tr,mgNgdi (Mat. 21:16),
Chria chi d6p, "Cdc nguoi c6 bao gio dgc thdy rdng, tir miQngcon tr6 vd cdccon dangbri Ngdi
c6 sg catpngtodnh6okhdng?"(Thi. 8:2)
. ChriaX6c Nh{n Sp Linh Cnm Ttmg Ldi N6i Cira Kinh Th6nh. Chfa quAquytit m4nh
mE sg linh cAmqua ldi n6i cua Th6nh Kinh: "Dang khi troi d6t chua qua di, thi mQtchAmmQt
n6t trong lufrt ph6p cfing kh6ng qua di dugc cho d6n khi mqi sg du-o.c trgn" (Mat. 5:18). "chdm"
(Jot: cht thri chin trong mdu tU Do-th6i) h mdu tg nho nh6t cria chir Do-th5i, "Ndt" (Tittle) ld
mQtn6t nh6 ra cira m6u tp ldm cht niy kh6c voi chir kia. Theo Chriathi kh6ng ph6i chi nhirng
cht nhmg md chinh trmg m6u tg criaKinh Th6nhcfing dugc Thuqng-Dislinh cdmvdo.
. ChriaChdpNhan Nhtng Ph6pLa Trong Kinh Th6nh. ChriaGi6-xu Chi-t6n n6i vOtrfn
lgt vd sg huy dipt thdnh S6-d6m vir G6-m6-ro (Lu. 17:26-32)ld nhirng dir kiQnxric thgc cfrng
nhu con ngudi ngdy nay n6i v6 viQc ldm cta c6c phi hdnh B1ala nhirng.dfr .kiQnx69
lhyc 14V.
Chria6m chi sg chOtkj di cria vg L6t ld mQttai n4n du-o.c nhiOunguoi bi0t d6n.Ngdi chdpnh4n
kinh nghiQmkj'diQu ctra6ng Gi6-na (Mat. 12:40),cf,ngnhu ciras6chEa-ni-6nv6i nhirngdi6n
bi6n14ling crian6 (Mat. 24:15).
TONG KET
. Gi6o l;f v6 sg linh c6m cria Kinh Th6nh v6 cirng quan treng vi tdt c6 ciic tin lf Co-d6c
d6u dugc khai tri6n tir Kinh Th6nh vd dua vdo d6 ldm th6m quydn. Chir "linh c6m" dugc dinh
', I
nghia ld: "quydnndngctraThuqng-D khi6n con nguoi c6 thCghi lai chinh x6c chdnl;i duo.c m{c
khai."
Nhi6uthuyi5tcriasg.linh cim dd dugc demra biQnlufln.Thuy6tLinh Cim Tg Nhi6n
(naturalinspiration)nhgnbi6tsplinh cAmvoi mQtd6ngbaccaocta khAndngconngucri.Nhirng
ngudiirnghQthuy6tnAyn6i rdngc6ctitc gihKinh Thdnhc6dugcnhirngcAmhimgkh6ngkh6c
gi.nhirngcAmhimgctrac6cvdnsi ngodi<lcri.Chdpnhfn thuy6tndysEch6ibo Loi criaThuqng-
D C .
.MQtthuy6tkh6cld thuytitLinh CamM6y M6c (mechanicaiinspiration).Thuy6tnAyb6
quaphdnctraconnguoitrongviQcstraso4nchoKinh Thenhvdchor6ngc6ct6cgi6Kinh Th6nh
nhunhirngnguoi m6ydugcChriadtrngddvitit xu6ngnhirnggi Ngdi dgcra.Thuyi5tnAykh6ng
chdpnhfn nhiuloaivdnth6thdytrongTh6nhkinh.
Thuy6tthri bald thuyi5tLinh Cam,MQtPhAn(partialinspiration),ld thuy6tt6t tuqnrang
Kinh Th6nh chria ilr,mgldi cira Thuqng-Ed nhmg phdn lon Kinh Th6nh kh6ng ph6i ld ldi Ngdi,
*r6t U khi Kinh Th6nh kh6ng it6ng f vcric6ctu tu&ng hi6n tl4i cria nhirng khoa hgc gia. Nan d0
hi6n nhin ld ai sEquy6t dinh ld phAnndo dugc linh c6m vd phdnndo kh6ng?thuytit nAyldm cho
nguoi ta c6 mQtsg lu0ng lWlcrnlao.
Thuytlt thr?tu dugc gi6o hQi Co-ddc giir virng-.thuy6t Linh C6m Todn PhAn@lenary
inspiration).DUavdo II Ti-m6-th0 3:16thuy6tndy cho rdngtoirnthe Kinh Thanhd6udugc Dirc
ChriaTroi linh cim. Thuqng-D huong d6n c6c titc giir,ngay cAnhirng chfr hq dirng cffng dugc
linh c6mvd chinh x6c ldm cho todnb0 sUghi ch6pkhdng saitrQt.
Khi Thuqng-D6 truy6n dat loi Ngdi d6n c6cthcgin Th6nh Kinh Ngdi dtng nhiAuphuong
ph6p.Vdi phAncria Th6nh Kinh dugc thgc hiQr
phdnndy ln nhirng bin saoy chinh x6c cualoi E
qua Loi Chria Dgc Trgc Ti6p cho ch6p (Divine
chinh timg chir vdo m6i miQngc6ctirc gi6. Phuonl
goi ld sUdi6n ti ciracon ngudi. Di0u nAyc6 nghiald sg linh c6m criaThuqng-Ddkh6ng.hriyb6
.a tintt vd c6cbrit ph6p cua c6c tirc gitr.Di6u nAygi6i thich cho nhirng di6m kh6c nhauth6y trong
c6c s6chPhric-Am.Dric Th6nh Linh str dgng tdt ch cilc khi nlng cria c6c titc gih Kinh Th6nh vd
ldm vi6cquac6ckhdndngnAy.
Chctitcgi6 ctraKinh Th6nh Tdn vd Cyu udc cho ring hq vi6t Kinh Th6nh dudi sg huong
d6n trgc tii5pcira Dric Th6nh Linh. Dric Chira Gi6-xu Chi-t6n cfrng x6c nhdn sU linh cim cira
Kinh Th6nhvd cdn bdy t6 rdng mgc ti6u cria sg Ngdi d6n thti gian ld "ldm nhdn chimg cho chdn
ly."
Th6idg ciraChriaChi-t6neOivOiKinh Th6nhduoct6 quasUth4tring: Ngai xemtodn
b0 Kinh Thanhld x6cthgc;Ngdi 6pdpngKinh Th6nhchochinhNgdi;Ngdi trich dantt tat ca
c6cphdnctraKinh Th6nhvd choc6cphAnnAyc.6thAmquyAnbangnhau.Ngii x6cnhfn sglinh
cdmbdngloi n6i ciraKinh Th6nh;vd Ngdi chdpnhQnntrirngph6pla tlugc ghi l4i trongKinh
Th6nh.

More Related Content

Su linh cam vthtlvn

  • 1. cria Tdn Cyu u6c d6u clugc Thuqng-D linh ctim toan thOvd hodn toan khOngsal lam. Nhtmg quy6ns6chnAyldm thdnh Ldi thenhv[n ctraEric ChriaTroi, ld khu6n vdng thu6c nggc duy nhdt sULrNHcAl,r cua DUc cHUATRoI TRtN KINHTHANH (lnspiration of the Bible) Gi6oLf CdnBdn- ViEnThAnHgcTinLdnhVietNam SULinh C6m (hd hoi) (inspiration) cira Th vi t6t ci nhirns tin lf Co E6c <10uduoc kha ation)ciraThucrng-Dtitr6nKinh Th6nhc6 tAmquantrgng <10udugckhaitritlntt Kinh Th6nhvd duatr6nKinh Th6nhrAtlon,vi t6tci nhirngtin l1iCo ldm thAmquy6ntdi hau. Long xilc tin ring Thuqng_-D6hdnghiru m4c khii chinh minh Ngdi cho con ngudi lu6n lu6n lir trgng tdm trong ni6m tin Co-d6c. Vi cd con ngudi tg minh kh6ng th6 nram phara Thuqng-D6, co ddc nh6nlu6n lu6n tin rdng Dric ChriaTroi bAyt6 chinh minh Ngdi cho con nguoi qua ciich si6unhiOn.Nhirng quy6n s6chdd t4o thdnhbanKinh Th6nh ryuyllthtiy criaTdnCyu u6c <tAuduqc Thuqng-D6linh cim todnthOvd hodrntodnkh6ngsailAm.Nhim kh6ngsaitrfltcuanidmtin virsgs6ng<l4oCoD6c. Ch6pnhfn sg linh cAmcriaDric ChriaTrdi tr6nKinh ThAnhkh6ngc6 nghiaring m6i phin do4nirong d6 d6u c6 th6 gi6i thich vd thdnghitiu du-ry.c ht. C6 nhirngchiAusdutrong gudi kh6ngth0ddthdu;nhtmgthayvi ld nhirng r sdukh6 hi6unAyd6ng.vaitrd chimgminh sg fi6n ctragonleuiirc6 thqu6ntriQtdugcquy6n duscd4tra.rhusng-otiaabdyt6mQttri,h,i.fii;'dttJflffJl}lfff ftt* ffH-gt: nhdnd hq c6 ca niAmtin.vd hy vgng noi Ngdi, vd h9 dugc b6od6m rdng: "N6u ai ldm theo1ichi ciraThugng-D6thi sObi0t tlag ly Ngdi" (Phric-6mGidng 7: 1.7).NOuCo-E6c nhdn hqc Kinh- Th6nh,kh6ng ph6i vdi ilinh ki6nvd JUchi trich, nhtmg vdi ni6m tin vd ldng y6u mtin v! tic glh cuaTh6nhKinh, thi hq shi6u duo.c sr?tliQpciraKinh ThAnhld nhu th6 niro. C6 sp kh6c biQtgiira M4c KhAi vd Linh Cim. Mic khii la ban ghi nhQnviQcThuqng-D6 truydn d4t qua.on,ng.roi. Linh cim ld quynndngciraThuqng-D6 ldm cho con nguoi c6 th6 ghi nh4n c6ch dring ddn ch6n l1fdugc bdy t6. Cht "Linh Cam" chi dugc dirng hai l6n trong Kinh Th6nh(Giop 32:8; II Ti-m6-th6 3:16),c6 nghiald Dric ChriaTrdi "thd hoi vdo,^trongcon ngudi d6 con ngoOin6i vd vii5txu6ng sg m4c khdi ch6n lli ciraDric ChriaTrdi v6i thAmquy6nvir x6c thpc (II Phi-e-roI:21). Kh6ng phAitAt cd nhirng sg viQctrong Kinh Th6nh ddu dugc m{c khdi tr.uctitip cho con ngudi. finn firanfr ghi ch6p lich st bang ng6n ngir con ngudi, th4m chi bing ng6n ngt cira nttn"g con ngudi gian 6c, ntrung hgng c6 phAnnio l4i kh6ng dugc Dric Chria Trcri linh c6m. Dric Th6nh Linh anh huong vi soi ddn c6c thc gih<lChq tr6nh khoi UAtcri s1rsai trdt ndo vOdir kiQnho{c ve tin ty. Linh c6m kh6ng c6 nghia ld Thuqng-Oe tan thanh mgi cdu vdn dugc ghi lai trong d6. Kinh Thanh ghi lai nhftng ldi;6i dOicria Sa-tan(thi du: "Ngucrisching ch6tddu."), vi hdnhvi saitrft crianhirng kb irc,-gt "ai ngudi trong s6ndy duqc Thuqng-D6 dung d6 truy6n <Iatsri diQp cuaNgdi. Thi dp, s6chGi6p chria<Ipg chdnlf ciraDuc Gi6-h6-va,nhtng lcvicria Sa-tan,bdi n6i chuyQnctraE-li-hu, vd s1rtranh luQnciraGi6p voi ba nguoi b4n. Sa-tan,Gi6p, vd ba b4n cria6ng kh6ng n6i boi sg linh cdrncria Dric Chfa Troi. Nhirng nguoi ndy n6i ra f kiOnri6ng cirahq. SU linh cdmc6 nghia ld kh6ng ai trong bgn h9 bihi6u saitrft v6i vai tro ri6ng timg nguoi, nhtmg ld I
  • 2. m6i nguoi n6i nhirng loi dga theo c6 tinh cuahg trong Kinh Th6nh.Nhirng dir kien vd c6c hdnh dQngtQi 6c nhu viOcSau-lo s6th4i c6cthAytC16,viQcvua Da-vit ki6m tra dAns6, viQcvua H6- r6t thim s6tnhirng dria tr6 v6 tQi ilugc ghi l4i trong Kinh Th6nh, khdng hdm f rdng Dric Chria Trcrit6n thdnh hdnh vi cta ho, nhmg sg ghi ch6p thdn hgu ddm b6o sp xdc thqc cria nhirng dt kiQnnAy. rAu MI'C CUASTTLINH CAivT , Trong khi sUlinh cim dugc hAuhtit c6c gi6o ph6i Co-ttdc cdng nhfn, nhung kh6ng phdi tat cadCunhAttri v t6m mftc ctrasu linh cim. C6 nhiOuthuyOtkh6c nhauv6 sUlinh cdm. Linh Cim Tg Nhi6n (Natural Inspiration) Thuy6t nAyd6ng ho6 su linh cim vdi mQtding bQccao cta kh6 ndng con nguoi. 4q phri nlrfln bAtcri sp siu nhiOnndo trong vic chuAnbi hinh thdnh cira Kinh Th6nh. Thuy0t nAy cho ring c6c tirc giitTh6nh Kinh dugc sg cAmimg khdng kh6c hon su cAmimg ctratri6t gia Milton, vdnhdoShakespear,hodcldnhtg tdn gi6oMohammed. Tuy nhi6n,khi vua Da-vit n6i: "ThdnciraDric Gi6-h6-vatld cQyTiQngta md phdn,vd loi criaNgdi <yncyiludi miQngta." (II Sa-mu-n23:2),6ngta noi d6nmQtdi6ugi d6 vugt hcrncAxio ndngcon lguoi. Khi ti6n tri E-saituy6nb6: "Dtc Gi0-h6-va.ph6n"(E-saj 43:l),6ng ta cho rdng c6 m6t diu gi do trQi hcrntdi hirng biQncira thi si vi d4i nhet. Khi sri d6 Phao-16noi vdi nguoi thdnhC6-rinh-t6:"Chtng ta n6i v crnd6 kh6ngc4y lcrin6i mi s1rkh6n ngoanctralodi nguoi dd d4yddusongcQysUkh6n ngo?nmd Dric Th6nhLinh da day" (I C6-rinh-t62:13),6ng ta strdpng ng6nngfi md kh6ng thCtim th6y dugc noi khi ndngcon nguoi. Khi nguoi ta so s6nhvdn phAmcria c6c t6c gi6 nOi ti6ng ngoiri doi vdi Kinh Th6nh, sg kh6cnhaugita hai bdnkh6ng phdi chi ld thuQcv6 trinh d6, nhrmgcon ld h4ngloai. Kinh Thdnh khdng nhirng ld mQt vdn phAmcao cApnhung con ld mQtkhung c6nh hodn todn kh6c hdn.Nu gid sir nhirngphdm chdt cria circt6c gid Kinh Th6nh d6u gi6ng nhu criacfrc ttrcgid ngodi ddi, thi sdkh6ngc6 gi d6mb6o cho dQcgi6 criaKinh Th6nhrdngM6i-se,Vua Da-vft, vir sri il6 Phao-16 dd kh6ngph4m.nhirngt6i tAmcta con nguoi ho4ckhdng day nhirng quandii5mcta con nguoi vA doi s6ng.Thuydt "linh cdmtg nhiOn"phri nh4nthay vi ring hQloi Thugng-D6 . Linh Cim Mfy M6c (Mechanicallnspiration) Thuy6t nAy bo qua tinh c6ch con nguoi nhu ld mQt cdng cr,rtrong vi6c chuAnbi hinh thanh cria Kinh Th6nh, ho cho rdng c6c tilc gih Kinh Th6nh gi6ng nhu nhirng nguoi m6y, ldm vi6c c6ch v6 tri v6 gi6c kh6ng kh6c chi r*rtmg phim <ldnduong cdm khi bhn tay nhac si dpng d6n.Hdy thri nghi dtin mQtM6i-se cuong quy6t, m6t vua Da-vit dAythi v..i,qQt sri d6 GidngkhA 6i, vir mQtPhao-16hgc thric. CAnthfn. nghiCncuu.Thenh Kinh cho ta th6y rdng Dric ChriaTrdi d6 sridgngc6tinh ctrac6c tirc grhdOtl6n voi moi tdng lorpddnchring. Linh Cim Tirng Phin (Partial Inspiration) Thuydt Linh.CAm Tung PhAnchri try*g boi mQts6 nguoi c6 m6t ki6n thirc n6ng can vd Thenh Kinh, hq chApnhan.nhirng llf thuy6t cria c6c khoa hgc gia ldm dir kin thQt.Dpa trdn nhirng c6i khdng hoa hqp b6 ngodi gifra nhfrng lf thuytit khoa hgc vd Kinh Thdnh, ho k6t luAn
  • 3. ring Kinh ThAnhchria <l1mgLoi Thuqng-q6, 4*e phAnlcrnk!6ng ph6i ld Ldi Ngdi, vd vi th6 kh6ng cAnphii chinh x6c. Do d6 hq c6 thOchdLpnhQnthuytit ti6n h6a vd phtr nhdn su linh cdm crianhirng phAndo4n Kinh Thdnh ch6ng l4i thuyi5tnAy.Nu kinh nghiQmcta tin tri Gi6-na c6 vekh6ng thich hqp vdi c6c kh6m ph6 khoa hoc, hodcn6u c6cdo4nvdn v6 sg il6i trgy cirabin chAtcon nguoi vd hinh ph4t <Ioiddi danhcho nhirng k6 rlc khdng thOch6pnh6ndugc, thi thuy6t linh c6m ttmg phAn cung c6p mQt l6i thorit thuQnlqi. Nhung ai ld nguoi c6 thdm qgyAnquy6t dinh phdndo4n ndo duqc linh cim vd phdn doan ndo khdng dugc linh chm?Ly thuyt linh cAm ttmg phdnldm cho nguoi ta mo h6 lu0ng lg. Linh Cim Toin PhAn(PlenaryInspiration) Ddy ld niAmtin ciragi6o hQiCo-d6c.Thuy6t linh cdmtodnphAnhay todndiQnd6i nghich v6i thuy6t linh c6m timg phAn.Thuytit nAytin ld cAKinh Thrlnh di:u dugc linh cdm nhu nhau, duatrns6chII Ti-m6-th63:16: "CAKinh ThSnhduduoc Dric ChiraTroi linh cdrmvdo." Nhi6u di6u da dugc n6i vd vi6t d6 tra lcyicho cduhoi: "C6 ph6i timg chfi m6t cuaTh6nh Kinh duoc linh cdm khdng?" C6 phAi Dric Th6nh Linh dgc timg chir mQt,hay ld nhirng tac gih duoc chon chinh chfl cria h9? N6u todn thiSn6i dung Kinh Th6nh hodn todn x5c thuc, thi tAt nhi6n phdi nhan ring nhirng chir cflng nhu y tuong trong d6 phii dugc linh cim. Vdi doan vdn Kinh Th6nhghi y nguy6nLdi criachinh Thuqng-D6 vit ho4cn6i. Muoi di6u rdn dugc vi6t bing "ng6ntay ctraDuc ChriaTroi" (Xu6t 3l:18; 32:16).Cht vitit tay tr6n bric tudng cta cung diQn vua B6n-x6t-sadugc vi6t bdng "nhirngng6n tay cirabdn tay mdt ngudi" (Da-ni-6n5:5). Trong Kinh Th6nhTdn uoc, gigng n6i dugc nghethdy tai ph6pb6ptm vd sg h6a hinh cria Chriald nhirngloi kh6ng the l6m l6n duoc. Ngodi nhirng loi chinh x6c nAy,thi kh6ng th6 c.6sg chinh x6c ndo kh6c, ddc bi6t ld sp chinh x6c nhu ddi h6i trong Kinh Th6nh. Su tuy6n b6 cira c6c tdc gi6, ld nhirng nguoi dugc Thuqng-D6 tuyiSnlUa dOghi ch6p Kinh Th6nh, khing tlinh sUthat ring hg c6 tr6ch nhiQmv6i nhirngloi chrikh6ngphni ld voi quanniQm. Ki5tquncuathuy6tlinh cdmtoanphAnld su v6 ngQcrhaKinh Th6nh. fiNu CHAT CUA SIJ LINH CAvf (Nature Of Inspiration) Nghidn cliu k! lu6ng s cho thAy Thuqng-Ed truyAn d4t ldi Ngdi qua nhi6u c6ch kh6c nhau. Lcri Chfa Phrin (Divine Utterances) Trong cd Cgu vi TAnu6c ttmg loi mQtcuaThucmg-Eduqc ghi lai bing chir vi6t 1XuAt. 32:16;I Su.28:19;Ea-ni-6n5:5).Ddn cuaThuqng-D6r6tthichdugcphpnghegiongn6i Ngdi, ve aieu d6 M6i-se dd n6i: "H6 c6 mQtddnt6c ndongheti6ng Dric ChriafiOi iir trong itra ph6nra nhu nguoi ddnghe,md v6n con s6ngchf,ng?"(Phpc.4:33).Nhirng loi n6i linh thi6ngnAysaud6 dugc ghi l4i tr6n b6ngd6 "bing ng6n tay Thuqng-Ee ' (Xu6t. 3l:18; Phuc.9:10) vd dugc mang tronghom giaou6c. Trong Kinh ThAnhTdn u6c, Drlc ChriaTroi ldm vinh dg ConNgdi quaviQc n6i xudngtir troi tai Ph6pb6pt6m (Mat. 3:17),t4i nrii hoa hinh (Mat. 17:5),vd trudc khi Chria Gi0-xuchlu d6ngdinh(Giang 2:28). Nhirng loi n6i linh thiCngnAydd dugc c6ctdc giitghi ch6p lai k! lu0ng vd dring d6n. 3
  • 4. Ldi ChrftaTruydn(DivineDictation) Thuqng-DCd{t d6.trongm6i miQngciramQts5nguoi nhirngchirndod6 mdhq sEph i n6ivirvi6ty nhuvfy (Xudt14:10-15;34:27;E-sai8:1,ll,12; Gir.l:7;7:27;13:12;30:1,2;E- xO3:10,ll;24:2; Hab.2:2).Phi-e-ron6i ring khi c6c.ti6ntri vi6tv0 ChriaCuufhi5hqthft sg phdisuyx6ttim hi6uc6cloi tintri mdchinhhqddvi6t,vdthflmchi hqkh6ngthAuhiuhdtc6c ldi ndy(Phi-e-roI:10-12). Quan_trgnghonnira,Da-ni-Onn6i vviQcChriatrpc ti6pdgccho6ng:"T6i nghe,nhmg t6i khdnghi6u."Traldi cduhoi choviQcgiAithichsaunAy,Chriaph6n:"HOiDa-ni-6nhdydi; boivi ntrirngldi nAyddd6ngl4i vdd6ng6nchodfn kj cudicirng"(Ea. l2:9).Tintri Da-ni-6n duocbanchoquy6nph6p<10ghi lai v6i sy chinhx6ckh6ngsaitr{t nhirnggi 6ngddnghe,m{c du6ngkhdnghii5u.Tuy th6ti6ntri Da-ni-6nvAnla ngudikh6nngoanth6nggi6i gi6cmQngctra vuaN6-bu-c6t-n0t-xavd dgcdugcddngchfrvi6ttaytr6nbrictudng.ViQcghi chdpciraDa-ni-6n vOnhirnggi Chriatr.uctitipn6i md6ngkh6nghirSubi6t,khdngphii dcrnthuin ld nhirngcim img criay tuong,ho{c ld sgcaodiQucriatri tue,hayld sggiatdngcirandnglgc tri thric.N6 ld mQtsg m4ckhii tryc ti6pvdd{c bietvechdnlf tu Thuqng-D.5. SgDiSnTi CriaConNguiri. C6tinh vd cdchhdnhvdncriac6ctirc gittKinh Th6nhkh6ngbi loei b6 bdi sy linh cdm thi6nthuqng.Thi dg,t6cgi6cirab6ns6chPhric-Amghi lai kh6cnhauv nhirnggi quant6ngd6c Phi-letvi6ttrOnthflptUgi6,tuy th,quas1rsosSnhk!-ludng nhirngbin tulng thudtcirahq(Mat. 27:37;MLc15:26;Lu. 23:38;Giang19:19,20),crichdirngchftchfnhx6c,thi chringtac6thx6c dinh duqcnhirngphAngi trongdo md Dtc ChriaTroi mu6nghi lai. TodnphAnhdngchir ghi xu6ng16rirngld "Ddyli Gi6-xunguoiNa-za-rdt,VuaDdnDo th6i,"dirkiQnquantrgnghcrnhdt duo.c ghi l4i boi tet ca chctircgiAld Gi-xuld "Vua dAnDo th6i." Ddy ld dongcht ldmphiOn longddnDo-thrii,vi hoy6ucAuquant6ngd6cPhi-l6tdtmgvi6tnhuvQySUthfltlirnguoiDo-th6i ddtnmgddnchinhx5cnhirngchfiniy khi hqtranhlu{n buQctQiChriavd lo4ib6pnancuOi.OO ld nhirnggi c6cthc gihPhric-6mda lem duoi sg hu6ngd6nciraDric ThanhLinh. Dric ThAnh Linh sridpngsuchri;f, didutra,k;f ric,c6tinh, lf lufn-thQtra ld t6t c6nhirngndnglgc cirac6c t6cgid-vildmviQcquac6ccliAunAy. LOI TUYTN XtNc vE St. LINH CAvt (TheClaimsFor Inspiration) Chinhcilctttcgi6<tatuy6nxmg ranghqvi6tKinh Th6nhdudi sy6nhhucrngtryc ti6pcria DricTh6nhLinh. Cfc TdcGii Cgu ufc. Kh6ngngudi ndodoc Kinh Th6nhCyu u6c md kh6ngchrif dtin sp lflp di ldp l4i cria r*rirngcdunhu "Drlc Gi6-h6-vaph6n,"xudthiOn1900tan.CaunAyhAuh6txu6thi6ntrongc6c s6chti6ntri, cfrngc6xu6thi6ntrongc6cs6chsirkj, bdyto choth6yThuqng-D.5ti6pxricgin b6 vdi ddnNgdi.Nhirngcdunhu "Dtic Gi6-h6-van6i," "Eric Gi6-h6-vaph6n,""Ldi criaDricGi6- h6-vad6n,"dugcth6y3808lAntrongKinh Th6nhC1ruu6c.NhirngtacgianAyn6i ring hgc6sg m4ckh6icria1ichi Eric ChriaTroi, gAnnhuho lu6nlu6nbit d6usridiQpbing nhimgihir "Dric Gi6-h6-vaph6n."C6cldi tuy6nxtmg cta hg dugcx6cchimgbdngc6cbi6nbin vd chi ti6t ctra
  • 5. nhirngtdn tu6i, thdi dim, dia di6m bi6u thi d{c tinh nhirng sri tliQpcta hg, vd nhirng img nghiQm chinh x6c cirac5cloi tin tri ho. . Khi 6ng M6i-se gi6i thich v6 sUs6ngt4o thuydt v6 sg khoi nguyOnctravf, try dugc tln nna 6ng rAtquenthuQc.ViQc ndy chi c6.th6 hi6uduq Th6nh Linh. Trong mQtchucrngngin ngrii v6 sg Mdi-se tuyn b6 ring t15ch6p l4i loi Thuqng O6. Cac ch6 kh6c dugc ch6p6i ch6pl4i cdu, "Dtic Gi0-h6-vaphanctng M6i-se rhg," "Dric Gi0-h6-vatruynlQnhchoM6i-se rdng." Trong c6c s6chlich sti, Dric Chira Troi ph6n vdi Gi6-su6,Ghi-d6-6n, Sa-mu-6n,Da-vit, E-li, E-li-s6, E-xo-ra, N6-h0-mi, vd nhi6u ngudi kh6c nira. Cdctitc gi6 Tdn u6c kh6ng nhirng x6c nhQnnhirngcdu noi trong Th6nh Kinh CUuudc, nhrmg cdn n6i 16rdng rdng d6 ld nhirng loi n6i criaThugng-DC.(Mat. 1:22,23;2:15;Mhc12:36;Lu. l:70; Cdng.1:16). C6c Tric Gii TAn ufc. Kinh Th6nh Tdn u6c chria hon 280 cdutrich ddn tri 30 trong sO:g s6chctraKinh Thanh C1ruu6c, c6cc6u trich d6n nAyxu6t hiQn<r18 trong s6 Zl s6chciraTAnu6c (Mat. 10:20;M6c l3:14). SridOPhao-16,mQthgc giADo{h6i vd li mOtthdnhvi6n ciratda c6nghQiSan-h6-rin,khi trd thdnh mdn dQChria tld khdng thay d6i ldng tin tuong tuyQt<l6ivdo sp linh c6m c0a Kinh Th6nhCgu u6c. Th6nh Kinh CUuu6c lu6n lu6n li bOKinh Th6nh c6 ctrngmQtthAmquy6nlinh thing trong vic thi6t lap chdn lf Ccyd6c ctng nhu nhirng tdc phAmcua Phao-16md 6ng tin ld dugc sg linh c6m cria Dric ChriaTroi (I C6. 2:13; 14'37;I T0. 2:13). Phao-16trich d6n Kinh Th6nhtt Phirc-6mLu-ca ctrngmQtcrichv6i viQc6ng trich d6nKinh Th6nh tt s6chPhpc-truydn LuQt-lQKy (I Ti. 5:18;PhUc.25:4;Lu.10:7). Sf dd Phi-e-rox6p lo4i cfucthcphAmciraPhao-16 chungvdi "c6cpnanfinn Thdnhkh6c" (II Phi. 3:1,2,l6). Nhirng bdi giangctraPhi-e-ro,E-ti6n, vd Phao-16trong s6chC6ng-vu dugc so4nth6o gdn nhu todn ld cria c5c cdu trich d6n cira Kinh Th6nhCpu udc. O tldy vd c6c phdn dopn kh6c, rd rdng c6c titc gihcta Thrinh Kinh TAn u6c y thric rang nhirngnguoi dugc dtrngvi6t ra Kinh ThAnhC1ruu6c, cfing nhu chinh hg, dd nhfln sUm{c khdi tu Thuqng-D vd xem minh dugc Thuqn_g-D0linh cAm<16hodn thdnh quydn Kinh Th6nh. Hg cim thAyring khi dat brit xu6ng vii5thq di6n tAchdn lf v6 ngQcta Thuqng-Dtl qua sUvan hirnhcria Dric Th6nh Linh. DiAu nAy gi6i thich t4i saoKinh Th6nh lai kh6ng c6 mdu thu6n trong khi c6c tac gihsdngr6t xa c6chnhauvAphuong di6n thoi gian ctng nhu kh6ng gian. Dftc Chrla Gi6 xu Chi-tdn. Mpc tiOuctraChriaGi0-xu Chi t6n <t6nthOgian ld."Ldm nhdn chimg cho chdnlf" (Gidng 18:37).Ngdi lJrdng n6i tg minh, ntrtmgCha sai Ngdi d6n vd dd truydn linh cho Ngdi phdi n6i di6u chi vd phii n6i th6 ndo (Gidng 12:49).Trong ldi cdu nguyQntu biQt Chria Gi6-xu dd n6i, "Con dd truydn cho ho nhirng loi Cha itd truyAncho Con" (Gidng 17.6,8).Nhirng phAnsaudAy gi6i thich th6i d0 criaChriaGi6-xu tl6i voi Kinh Th6nh. . ChuaXem Todn th6 finn Thanh LdXftc Thpc (Authentic in their Entirety) Ngdi t6 ra diOunAy bing cdch trich d6n Kinh Thenh tir c6c s6chNgt Kinh, Ti6n-tri, vd Thi-thi6n (Lu-ca 24:27. . ChriaAp Dpng Todn 86 Kinh Th6nh Cho Chinh Ngni. Ngdi dung EA sai 61:l trong nhdhQiDo-th6itai Na-za-r6t(Lu-ca4:16-21).Ngdi cfrngquo tr6chnguoi Do-th6ivi hg tim ki6m
  • 6. trong Kinh Th6nh md ho khdng nhfn ra Ngdi, Chriaph6n, "6y ld Th6nh Kinh ldm chimg vA ta" (Giang5:39). . . Ngdi.Trich Din Jt f6tCa C6c PhAnCria Kinh Th6nh vh Xem C6c PhAnNAy C6 ThAmquyAnBdng Nhau. OOi vOi Dric Chria Gi-xu vd vdi nhirng ke d6i nghich Ngdi, thi mQt chir ctraKinh Th6nh cfing dir tl6 ch6m dut b6t cri cuQctranh lufn ndo. SUtrich d6n cira Chriatir s6chPhgc-truyAndd ldm cho quj' Sa-tanim miQng(Mat. 4:4, 7, I0). Chria h6i c6c k6 chi trich Ngdi, "Trong iuflt phripc6 ch6pgi ?-,V6i cAuh6i ndythi dadt rd rdngminh b4chr6i, kh6ngcen biQnlufln thOmgi nira.Khi c6 nguoi than phi6n v6 viQcc6c con tr1 ca tr,mgNgdi (Mat. 21:16), Chria chi d6p, "Cdc nguoi c6 bao gio dgc thdy rdng, tir miQngcon tr6 vd cdccon dangbri Ngdi c6 sg catpngtodnh6okhdng?"(Thi. 8:2) . ChriaX6c Nh{n Sp Linh Cnm Ttmg Ldi N6i Cira Kinh Th6nh. Chfa quAquytit m4nh mE sg linh cAmqua ldi n6i cua Th6nh Kinh: "Dang khi troi d6t chua qua di, thi mQtchAmmQt n6t trong lufrt ph6p cfing kh6ng qua di dugc cho d6n khi mqi sg du-o.c trgn" (Mat. 5:18). "chdm" (Jot: cht thri chin trong mdu tU Do-th6i) h mdu tg nho nh6t cria chir Do-th5i, "Ndt" (Tittle) ld mQtn6t nh6 ra cira m6u tp ldm cht niy kh6c voi chir kia. Theo Chriathi kh6ng ph6i chi nhirng cht nhmg md chinh trmg m6u tg criaKinh Th6nhcfing dugc Thuqng-Dislinh cdmvdo. . ChriaChdpNhan Nhtng Ph6pLa Trong Kinh Th6nh. ChriaGi6-xu Chi-t6n n6i vOtrfn lgt vd sg huy dipt thdnh S6-d6m vir G6-m6-ro (Lu. 17:26-32)ld nhirng dir kiQnxric thgc cfrng nhu con ngudi ngdy nay n6i v6 viQc ldm cta c6c phi hdnh B1ala nhirng.dfr .kiQnx69 lhyc 14V. Chria6m chi sg chOtkj di cria vg L6t ld mQttai n4n du-o.c nhiOunguoi bi0t d6n.Ngdi chdpnh4n kinh nghiQmkj'diQu ctra6ng Gi6-na (Mat. 12:40),cf,ngnhu ciras6chEa-ni-6nv6i nhirngdi6n bi6n14ling crian6 (Mat. 24:15). TONG KET . Gi6o l;f v6 sg linh c6m cria Kinh Th6nh v6 cirng quan treng vi tdt c6 ciic tin lf Co-d6c d6u dugc khai tri6n tir Kinh Th6nh vd dua vdo d6 ldm th6m quydn. Chir "linh c6m" dugc dinh ', I nghia ld: "quydnndngctraThuqng-D khi6n con nguoi c6 thCghi lai chinh x6c chdnl;i duo.c m{c khai." Nhi6uthuyi5tcriasg.linh cim dd dugc demra biQnlufln.Thuy6tLinh Cim Tg Nhi6n (naturalinspiration)nhgnbi6tsplinh cAmvoi mQtd6ngbaccaocta khAndngconngucri.Nhirng ngudiirnghQthuy6tnAyn6i rdngc6ctitc gihKinh Thdnhc6dugcnhirngcAmhimgkh6ngkh6c gi.nhirngcAmhimgctrac6cvdnsi ngodi<lcri.Chdpnhfn thuy6tndysEch6ibo Loi criaThuqng- D C . .MQtthuy6tkh6cld thuytitLinh CamM6y M6c (mechanicaiinspiration).Thuy6tnAyb6 quaphdnctraconnguoitrongviQcstraso4nchoKinh Thenhvdchor6ngc6ct6cgi6Kinh Th6nh nhunhirngnguoi m6ydugcChriadtrngddvitit xu6ngnhirnggi Ngdi dgcra.Thuyi5tnAykh6ng chdpnhfn nhiuloaivdnth6thdytrongTh6nhkinh. Thuy6tthri bald thuyi5tLinh Cam,MQtPhAn(partialinspiration),ld thuy6tt6t tuqnrang Kinh Th6nh chria ilr,mgldi cira Thuqng-Ed nhmg phdn lon Kinh Th6nh kh6ng ph6i ld ldi Ngdi, *r6t U khi Kinh Th6nh kh6ng it6ng f vcric6ctu tu&ng hi6n tl4i cria nhirng khoa hgc gia. Nan d0
  • 7. hi6n nhin ld ai sEquy6t dinh ld phAnndo dugc linh c6m vd phdnndo kh6ng?thuytit nAyldm cho nguoi ta c6 mQtsg lu0ng lWlcrnlao. Thuytlt thr?tu dugc gi6o hQi Co-ddc giir virng-.thuy6t Linh C6m Todn PhAn@lenary inspiration).DUavdo II Ti-m6-th0 3:16thuy6tndy cho rdngtoirnthe Kinh Thanhd6udugc Dirc ChriaTroi linh cim. Thuqng-D huong d6n c6c titc giir,ngay cAnhirng chfr hq dirng cffng dugc linh c6mvd chinh x6c ldm cho todnb0 sUghi ch6pkhdng saitrQt. Khi Thuqng-D6 truy6n dat loi Ngdi d6n c6cthcgin Th6nh Kinh Ngdi dtng nhiAuphuong ph6p.Vdi phAncria Th6nh Kinh dugc thgc hiQr phdnndy ln nhirng bin saoy chinh x6c cualoi E qua Loi Chria Dgc Trgc Ti6p cho ch6p (Divine chinh timg chir vdo m6i miQngc6ctirc gi6. Phuonl goi ld sUdi6n ti ciracon ngudi. Di0u nAyc6 nghiald sg linh c6m criaThuqng-Ddkh6ng.hriyb6 .a tintt vd c6cbrit ph6p cua c6c tirc gitr.Di6u nAygi6i thich cho nhirng di6m kh6c nhauth6y trong c6c s6chPhric-Am.Dric Th6nh Linh str dgng tdt ch cilc khi nlng cria c6c titc gih Kinh Th6nh vd ldm vi6cquac6ckhdndngnAy. Chctitcgi6 ctraKinh Th6nh Tdn vd Cyu udc cho ring hq vi6t Kinh Th6nh dudi sg huong d6n trgc tii5pcira Dric Th6nh Linh. Dric Chira Gi6-xu Chi-t6n cfrng x6c nhdn sU linh cim cira Kinh Th6nhvd cdn bdy t6 rdng mgc ti6u cria sg Ngdi d6n thti gian ld "ldm nhdn chimg cho chdn ly." Th6idg ciraChriaChi-t6neOivOiKinh Th6nhduoct6 quasUth4tring: Ngai xemtodn b0 Kinh Thanhld x6cthgc;Ngdi 6pdpngKinh Th6nhchochinhNgdi;Ngdi trich dantt tat ca c6cphdnctraKinh Th6nhvd choc6cphAnnAyc.6thAmquyAnbangnhau.Ngii x6cnhfn sglinh cdmbdngloi n6i ciraKinh Th6nh;vd Ngdi chdpnhQnntrirngph6pla tlugc ghi l4i trongKinh Th6nh.