Subnet
- 1. Ders: Network Konu: Subnet (Alt A)
- 2. IP(Internet Protocol) 聴ki bilgisayar脹n internet a脹 端zerinden birbirleri ile bilgi al脹verii yapabilmelerini salayan adresleridir. A bilgisayar脹ndan 巽脹kan bir paket (buna, istek veya bilgi ad脹yla da adland脹rabilirsiniz.) B bilgisayar脹na ulaabilmesi i巽in B bilgisayar脹n脹n bir adresinin olmas脹 yani IP'sinin olmas脹 gerekiyor. Yani IP'ler a 端zerinde bir cihaz脹 temsil eden uniq(esiz) adreslerdir. IP'ler 32 bit boyutunda olup 4 adet 8 bitlik say脹yla g旦sterilir. Her 8 bitlik b旦l端me oktet denir. Dolay脹s脹yla toplamda 4 oktet'den oluur. rnek; 192 . 165 . 10 . 5 1.Oktet 2.Oktet 3.Oktet 4.Oktet Asl脹nda IP adresleri bilgisayarlar taraf脹ndan kendi anlad脹脹 dil olan binary(ikilik) sistemde alg脹lan脹yor. Yani bilgisayar, 192.165.10.5 IP adresini 1 ve 0 lardan oluan ikilik sistemdeki haline 巽eviriyor. Dolay脹s脹yla 192.165.10.5 adresinin ikilik sistemdeki kar脹l脹脹; 11000000.10100010.00001010.00000101 dir. Sizinde farkettiiniz 端zere burada her bir oktet 8 adet say脹dan oluuyor. Her bir say脹 da 1 bit deerinde olduuna g旦re her oktet 8 bit deerinde olup batanda s旦ylediimz gibi toplamda 32 bit deerinde bir IP anlam脹na geliyor.
- 3. G端nl端k kullan脹mda IP adreslerini ikilik sistemde yazmak ve kullanmak zor olduundan dolay脹 kullan脹m脹 ve alg脹lanmas脹 daha kolay olmas脹 amac脹yla 192.165.10.5 旦rneinde olduu gibi 10'luk tabanda yaz脹lmas脹 salanm脹t脹r. Bir IP adresini ikilik sisteme 巽evirmenin iki y旦ntemi var; 1. Y旦ntem: Her bir oktet'deki say脹y脹 s端rekli 2'e b旦lerek b旦l端mden kalanlar脹 sondan baa doru yazmak
- 4. 192.165.10.5 IP de her bir oktet i巽in bu ilemi yapt脹脹m脹zda ikilik sistemdeki kar脹l脹脹n脹 elde etmi oluruz; 11000000.10100101.00001010.00000101 2. Y旦ntem: Elimizdeki IP adresini aa脹daki say脹 sistemi ile ilikilendirdiimizde batan balayarak tek tek toplayarak gittiimizde IP'mizin oktet'inin deerini verene kadar toplamaya dahil olan her say脹 i巽in 1, dahil olmayanlar i巽in 0 deerini veriyoruz. 旦yleki; 192 = 128 + 64 yani IP'mizin ilk okteti olan 192 deerini veren rakamlar 128 ve 64 olup bu iki say脹 i巽in 1 yaz脹p geri kalan lar i巽in 0 yaz脹yoruz. Dolay脹s脹yla; 128 64 32 16 8 4 2 1 1 1 0 0 0 0 0 0 Sonucu elde etmi oluyoruz ve IP'mizdeki dier oktetler i巽inde ayn脹 ilemi yap脹yoruz.
- 5. IP adresleri A ve Konak (network ve host) alan脹 olmak 端zere iki alandan oluur ve IP s脹n脹fland脹rma da bu 旦zellie g旦re ger巽ekleir. 巽 adet IP adres s脹n脹f脹 vard脹r. Bunlar A, B ve C s脹n脹flar脹d脹r. D ve E s脹n脹flar脹 ise 旦zel ama巽l脹 IP s脹n脹flar脹d脹r. Not: Her oktet 0 dan 255'e kadar deer al脹r. A s脹n脹f脹 IP => 聴lk oktet'i 0 127 aras脹 deer al脹r. A alan脹 ilk oktet'dir. Geri kalan oktetler host alan脹 yani makineye atanm脹 alan脹 temsil eder. rnek: 10.0.0.59 255.0.0.0 B s脹n脹f脹 IP => 聴lk oktet'i 128 191 aras脹 deer al脹r. A alan脹 ilk 2 oktet'dir. Geri kalan oktetler host alan脹 yani makineye atanm脹 alan脹 temsil eder. rnek: 172.16.0.0 255.255.0.0 C s脹n脹f脹 IP => 聴lk oktet'i 192 223 aras脹 deer al脹r. A alan脹 ilk 3 oktet'dir. Geri kalan son oktet host alan脹 yani makineye atanm脹 alan脹 temsil eder. rnek: 192.168.1.0 255.255.255.0 Yani 10.0.0.59 gibi A s脹n脹f脹na ait bir IP'ye bakt脹脹m脹zda ilk oktet'i 0 ile 127 aras脹nda olduundan dolay脹 bu IP'nin A s脹n脹f脹na ait olduunu ve ilk oktet olan 10 s旦z konusu IP'nin hangi ada (network'te) olduunu ve geri kalan 0.0.59 oktetlerin ise hangi makineyi temsil ettiini anlam脹 oluyoruz. Ve bu IP'yi 10.0.0.59/8 eklinde g旦sterebiliriz. Buradaki /8 ifadesi Bu IP'nin hangi subnette olduunu ifade eder. Buradaki 8 bu IP'nin subnet mask脹 olan 255.0.0.0'脹n ikilik sistemde a巽脹ld脹脹nda sol batan sona doru bulundurduu 1 say脹s脹n脹 ifade eder.
- 6. Yani 10.0.0.59/8 IP'sinin subnet mask'脹 olan 255.0.0.0'脹 ikilik sistemde a巽arsak yani her oktet'ini ikilik sisteme 巽evirirsek 巽脹kan sonu巽 udur; 11111111.00000000.00000000.00000000 ve g旦rd端端n端z 端zere sol batan 1'leri sayacak olursak 8 adet olduunu g旦receksiniz. 255'in ikilik sistemdeki a巽脹l脹m脹 8 adet 1'dir. B s脹n脹f脹ndaki 172.16.0.0 旦rnei i巽in bakacak olursak; bunu 172.16.0.0/16 olarak g旦sterebiliriz. 聴lk oktet'i 128 ile 191 aras脹nda olduu i巽in B s脹n脹f脹 bir IP olduunu art脹k biliyoruz. B s脹n脹f脹 IP'lerde ilk iki oktet'i bu IP'nin dahil olduu network'端 ve geri kalan dier iki oktetin de hangi cihaza(host) atand脹脹n脹 ifade ettiini de art脹k biliyoruz. B s脹n脹f脹 bir IP'nin subnet mask'脹 255.255.0.0 olduundan /16 subnet'i, 255.255.0.0 olan subnet mask'脹n ikilik sistemdeki kar脹l脹脹 olan 11111111.11111111.00000000.00000000 a巽脹l脹m脹nda sol batan sona doru 16 adet 1'i temsil ettiini de art脹k biliyoruz. Ve ayn脹 yorumu C s脹n脹f脹 IP'ler i巽inde yap脹yoruz. Toparlar isek; A s脹n脹f脹 i巽in subnet mask adresi => 255.0.0.0 (/8) => ilk oktet network, dier oktetler host B s脹n脹f脹 i巽in subnet mask adresi => 255.255.0.0 (/16) => ilk iki oktet network, dier oktetler host C s脹n脹f脹 i巽in subnet mask adresi => 255.255.255.0 (/24) => ilk 端巽 oktet network, dier son oktet, host. Not: Bu 3 subnet mask farkl脹 network'leri temsil ediyorlar. Dolay脹s脹yla bu subnetler i巽indeki makinelere atanm脹 veya atanacak olan IP'ler farkl脹 network'lerde olduklar脹ndan dolay脹 birbirleri ile router mekanizmas脹 olmadan iletiime ge巽emeyeceklerdir.
- 7. Subnetting nedir? Ne ie yarar ? Subnet: Network'lerin router'lar ile birbirinden fiziksel olarak ayr脹ld脹klar脹 network b旦l端mleridir. Bir network'端 ayr脹 fiziksel par巽alara ay脹rmak olarak d端端nmeliyiz. G端ncel bir 旦rnek verecek olursak; Bir soka脹 subnet olarak d端端nebiliriz. Soka脹n i巽indeki binalar脹n numaralar脹n脹 da IP adresleri olarak... Birka巽 soka脹n birleimi olan Mahalleyi de Network olarak alg脹layabiliriz. Dolay脹s脹yla subnetler de kendi i巽inde bir network olmu oluyor. Subnetting ileminin faydalar脹n脹 daha iyi kavramak ad脹na u 旦rnei verebiliriz. B端y端k bir kayay脹 bir yerden bir yere ta脹mam脹z isteniyor. Bu kayay脹 b端t端n haliyle ta脹mak 巽ok zor olduundan kayay脹 ta脹yabileceimiz daha k端巽端k par巽alara b旦lerek ta脹mak daha kolay olacakt脹r. Bunu network ile ilikilendirirsek; ok geni bir network a脹nda y端zlerce host'un yani bilgisayar脹n ayn脹 network'端 kulland脹脹n脹 d端端nd端端m端zde broadcast domain'indeki trafiin nekadar youn olaca脹n脹 tahmin edebilirsiniz. Y端zlerce bilgisayar脹n olduu bir networkte bir bilgisayar脹n dier bilgisayara bir paket g旦nderdiinde 旦nce broadcast ilemine tabi tutulur. Broadcast; bir adaki b端t端n adresleri temsil eden bir yap脹d脹r. Bir paket g旦nderildiinde broadcast adaki t端m makinelere tek tek gider ve sorar bu paket senin mi diye.. 聴te bizde bu b端y端k alan脹 daha k端巽端k alt alara (Subnet) b旦lerek network trafiini azaltm脹 olur ve performans elde etmi oluruz. Ayr脹ca iletiimin daha sal脹kl脹 yap脹lmas脹n脹 salar脹z.
- 8. Subnetting Hesaplama rnein elimizde kulland脹脹m脹z veya sat脹n ald脹脹m脹z 192.168.5.0/24 bir C s脹n脹f脹 Network'端m端z olsun. Buna IP uzay脹 da diyebilirsiniz. Hemen hat脹rlayal脹m C s脹n脹f脹 bir network'端n Subnet Mask'脹 255.255.255.0 d脹. Bunu network'端m端z端n sonundaki /24 say脹s脹ndan da anlayabiliriz. Hat脹rlayacak olursan脹z 24 say脹s脹 Subnet Mask'脹 ifade eden bir say脹 olup ikilik d端zendeki 1'lerin say脹s脹n脹 temsil ediyordu. Yani 11111111.11111111.11111111.00000000 bunun da 10'luk sistem deki kar脹l脹脹 255.255.255.0 d脹. Senaryomuza g旦re bizden bu Network'端m端z端 6 adet alt aa (Subnet) b旦lmemiz istendi. 1. Subnet 2. Subnet 3. Subnet 4. Subnet 5. Subnet 6. Subnet 192.168.5.0/24
- 9. Senaryomuzda her subnet'in i巽inde ki bilgisayarlar birbirleri ile konuabilsin ancak subnetler aras脹 eriim olmas脹n. (Router olmad脹脹n脹 kabul ediyoruz) Subnet say脹s脹n脹 bulma form端l端; 2 n >=SubnetSay脹s脹 Buradaki n say脹s脹 bize yeni Subnet Mask'脹 hesaplamam脹z i巽in yard脹mc脹 olaca脹ndan 旦nemlidir. Form端l端 uygularsak; 2 n >= 6 bu deeri salayan en k端巽端k n deeri 3 巽脹kacakt脹r. Biz 6 adet subnet istemitik ancak 2 3 ileminin sonucu 8 verdiinden dolay脹 8 adet subnete ay脹rmak zorunday脹z. nemli deil artan 2 adet subnet ileride ihtiya巽 duyulduu taktirde kullan脹lmak 端zere yedekte durmu olacak. 1. Subnet 2. Subnet 3. Subnet 4. Subnet 5. Subnet 6. Subnet 7. Subnet 8. Subnet n say脹s脹 bize yeni subnet mask'脹m脹z脹 vereceini s旦ylemitik. Yeni subnet Mask = Eski Subnet Mask + n Yeni Subnet Mask = 24 + 3 Yeni Subnet Mask = 27 olacakt脹r. Yani Subnet'imizi 192.168.5.0 / 27 olarak yazabiliriz. 27 deerinin Subnet Mask Adresinin ikilik d端zendeki 1'lerin say脹s脹n脹 belirttiini biliyoruz. 聴kilik d端zendeki a巽脹lm脹; 11111111.11111111.11111111.11100000 olduunua g旦re 10'luk d端zendeki kar脹l脹脹 ise; 255.255.255.224 bizim Yeni Subnet Mask Adresimiz olacakt脹r. Sadan en son 0'lar脹n say脹s脹 ise HOST ID'leri belirleyecektir. 11100000 burada 5 adet s脹f脹r olduuna g旦re yine HOST ID Say脹s脹n脹 veren formul olan 2 n 'de yerine koyarsak her subnet 聴巽inde 2 5 = 32 tane makinaya IP adresi atayabiliriz.
- 10. Burada 旦nemli olan nokta Her subnet i巽inde IP adresi atayabileceimiz host say脹s脹 32-2 = 30 olmak zorundad脹r. 端nk端 2 adet IP adresiden biri Network ID 旦tekisi Broadcast ID i巽in ayr脹lmak zorundad脹r. Network ve Broadcast IP'lerini bir makineye (Host'a) atayamazs脹n脹z. Dolay脹s脹yla Her subnetin i巽inde 30 adet makinaya IP atayabiliyoruz. imdi Subnetlerimize IP atamalar脹m脹z脹 yapal脹m; Elimizdeki Subnet; 192.168.5.0 / 27 1. Subnet 2. Subnet 3. Subnet 4. Subnet 5. Subnet 6. Subnet 7. Subnet 8. Subnet 192.168.5.0 192.168.5.31 Network ID Broadcast ID 192.168.5.0 192.168.5.31192.168.5.0 192.168.5.31192.168.5.0 192.168.5.31192.168.5.0 192.168.5.63192.168.5.32 192.168.5.64 192.168.5.96 192.168.5.128 192.168.5.160 192.168.5.192 192.168.5.224 Host ID'leri 192.168.5.95 192.168.5.127 192.168.5.159 192.168.5.191 192.168.5.223 192.168.5.255
- 11. Burada dikkat edilecek konu; Bu Subnet katlar脹 aras脹nda bilgisayarlar hala birbirlerine ping atabilir durumdalar. 端nk端 hen端z subnetting ilemi daha yapmad脹k. u anda subnet alanlar脹m脹z脹n Subnet Mask Adresi eskisi olan 255.255.255.0 d脹r. Yenisi ise 255.255.255.224 idi. Her subnet alan脹n脹n Subnet Mask Adresine yenisini yazmad脹脹m脹z s端rece Bu Host ID'lerin Network ID'si ayn脹 olacakt脹r. Network ID'si ayn脹 olduundan dolay脹 yani ayn脹 subnette olduklar脹ndan dolay脹 ping atabilecekler. 端nk端 bir bilgisayar dier bilgisayara ping atarken her eyden 旦nce hedef bilgisayar脹n IP'sini AND ilemine tabi tutar. AND ilemi sonucu 巽脹kan sonu巽 Network ID'yi verir Hedef bilgisayar脹n Network ID'si ile kendisinin Network ID'sini kar脹lat脹r脹r ayn脹 ise paket hedef bilgisayara ula脹r. Nas脹l olur bu AND ilemi ? 1. Subnetteki herhangi bir bilgisayar脹n IP'sini 旦rnek alal脹m; 192.168.5.20 olsun. Eski Subnet Mask Adresi ; 255.255.255.0 imdi bunlar脹 ikilik d端zende alt alta yaz脹p AND ilemine tabi tutal脹m. 1 1 0 0 0 0 0 0 . 1 0 1 0 1 0 0 0 . 0 0 0 0 0 1 0 1 . 0 0 0 1 0 1 0 0 => 192.168.5.20 Host ID 1 1 1 1 1 1 1 1 . 1 1 1 1 1 1 1 1 . 1 1 1 1 1 1 1 1 . 0 0 0 0 0 0 0 0 => 255.255.255.0 Subnet Mask AND 聴lemi 1 1 0 0 0 0 0 0 . 1 0 1 0 1 0 0 0 . 0 0 0 0 0 1 0 1 . 0 0 0 1 0 1 0 0 => 192.168.5.0 Network ID
- 12. AND ileminde her bit'i tek tek alt alta 巽arpma ilemine tabi tuttuk. Ve 1.Subnetteki 192.168.5.20 IP adresinin Network ID'sinin 192.168.5.0 olduunu g旦rd端k. imdi de 3. Subnetteki herhangi bir IP'yi al脹p AND ilemine tabi tutup Network ID'sini 旦renelim. 1 1 0 0 0 0 0 0 . 1 0 1 0 1 0 0 0 . 0 0 0 0 0 1 0 1 . 0 1 0 0 0 1 1 0 => 192.168.5.70 Host ID 1 1 1 1 1 1 1 1 . 1 1 1 1 1 1 1 1 . 1 1 1 1 1 1 1 1 . 0 0 0 0 0 0 0 0 => 255.255.255.0 Subnet Mask 1 1 0 0 0 0 0 0 . 1 0 1 0 1 0 0 0 . 0 0 0 0 0 1 0 1 . 0 0 0 0 0 0 0 0 => 192.168.5.0 Network ID G旦rd端端n端z 端zere farkl脹 olduunu sand脹脹m脹z iki subnetteki iki bilgisayar脹n da Network ID'si ayn脹. Dolay脹s脹yla ayn脹 Subnetteler hala. Ancak Subnetlerimize Yeni Subnet Mask Adresimiz olan 255.255.255.224 '端 yazd脹脹m脹z taktirde art脹k subnetler aras脹 bilgisayarlar'脹n Network ID'leri AND ilemi sonucu farkl脹 巽脹kaca脹ndan birbirlerini g旦remeyecekler. Ayn脹 rnekleri Yeni Subnet Mask Adresleri ile tekrar AND ilemini uygulayal脹m. 1 1 0 0 0 0 0 0 . 1 0 1 0 1 0 0 0 . 0 0 0 0 0 1 0 1 . 0 0 0 1 0 1 0 0 => 192.168.5.20 Host ID 1 1 1 1 1 1 1 1 . 1 1 1 1 1 1 1 1 . 1 1 1 1 1 1 1 1 . 1 1 1 0 0 0 0 0 => 255.255.255.224 Subnet Mask -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1 1 0 0 0 0 0 0 . 1 0 1 0 1 0 0 0 . 0 0 0 0 0 1 0 1 . 0 0 0 0 0 0 0 0 => 192.168.5.0 Network ID AND 聴lemi
- 13. 1 1 0 0 0 0 0 0 . 1 0 1 0 1 0 0 0 . 0 0 0 0 0 1 0 1 . 0 1 0 0 0 1 1 0 => 192.168.5.70 Host ID 1 1 1 1 1 1 1 1 . 1 1 1 1 1 1 1 1 . 1 1 1 1 1 1 1 1 . 1 1 1 0 0 0 0 0 => 255.255.255.224 Subnet Mask AND 聴lemi ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1 1 0 0 0 0 0 0 . 1 0 1 0 1 0 0 0 . 0 0 0 0 0 1 0 1 . 0 1 0 0 0 0 0 0 => 192.168.5.64 Network ID G旦rd端端n端z 端zere subnetlerde SubnetMask Adresini deitirdiimzde yani yenisini yazd脹脹m脹zda Her Subnet kat脹n脹n Network ID'si farkl脹 olmu oluyor.