1. http://www.plato-academy.gr/en/web/guest/project/thematic-areas/content/philosophy-modern
Modern psychological impasses and the answers of philosophy (26-hour
course and 14-hour workshop)
ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΠΛΑΤΩΝΟΣ –ΘΕΜΑΤΙΚΗΕΝΟΤΗΤΑ. ΣΥΧΓΡΟΝΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑΑΔΙΕΞΟΔΑ ΚΑΙΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ
ΠΡΟΤΑΣΗ ΠΛΑΝΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΝΙΚΟΣ ΣΤΑΣΙΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί υποφέρουμε; γιατί υπάρχει δυστυχία στον κόσμο; Έχουν νόημα για μας όσα συμβαίνουν γύρω μας; Η κατάθλιψη, ως η
προβλεπόμενη από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, δεύτερη μεγαλύτερη ασθένεια στα επόμενα χρόνια, το άγχος, η
μελαγχολία, το(αμετάφραστο ελληνικά) spleen, οικρίσειςταυτότητας, η αλλαγή των μορφών ψυχώσεων, αποτελούν ορισμένες
ατομικές – ψυχικές συνιστώσες του μελετώμενου ζητήματος. Θεωρίες του ρίσκου και της ασφάλειας, της συνωμοσίας,
αποκρυφισμός, αποκαλυπτική τρομοκρατία,ρατσισμόςκαιμηδενισμός, μυστικιστική φυγήαπότην πραγματικότητα, αποτελού ν
ορισμένες κοινωνικοπολιτικές συνιστώσες του.
Με τη βοήθεια μιαςψυχαναλυτικά προσανατολισμένηςυπαρξιακήςσκέψηςθα ρωτήσουμε τιςαπαντήσειςμαςγια τα παραπάνω
φαινόμενα. Αρωγοί στο έργομαςη υπαρξιακήφιλοσοφικήσκέψη (Αυγουστίνος, Πασκάλ, Κίρκεγκααρντ, Νίτσε, Χάιντεγκερ,
Γιόνας, Λεβινάς) καθώςκαι ψυχαναλυτική θεωρία (κυρίωςτων Φρόυντ, Λακάν, Κρίστεβα, Κλάιν) και ορισμένοι σύγχρονοι
κοινωνικοί στοχαστές(όπωςο Σλ. Ζίζεκ, ο Ρ. Πφάλλερ, η Α. Ζουπάντσιτς, ο Θ. Λίποβατς, ο Ζ. Ρανσιέρ, ο Τζ. Βάττιμο, ο
Ριτσαρντ Κίρνη, ο Σάιμον Κρίτσλη κ.ά.) Παρατίθενται, στη συνέχεια, ενδεικτικά θέματα που θα αναπτυχθούν:
1.Το αγκάλιασμα του ‘Ψαλιδοχέρη’
Ευθραστότητα, ρίσκο, κίνδυνος
2,«Ναι, δεν είμαι ένα σπυρί σιτάρι, αλλά οι κότες το ξέρουν; »
Η Ύπαρξη καιο Άλλος.
Από τη ψυχωτική σχάση του υποκειμένουστο ‘φυσιολογικό’διχασμό του
3. «Δε θα’ θελα να ανήκω σε μία ομάδα που έχει ως μέλη της τύπους σαν κι εμένα»
Υποκειμενικότητα, ταυτότητα, ταυτίσεις: από τον Καρτέσιο καιτον Καντ έως τον Φρόυντ, τον Φουκό, τον Ντελέζ και
τον Λακάν
4.‘Απόλαυσημε το ζόρι’ και η ‘επιθυμία να μην επιθυμείς’. Θέληση κι επιθυμία από τον Αυγουστίνο έως τον Λακάν, τον
Χάιντεγκερ και τo ‘Enjoy Coca Cola’
5. «Μιλά σαν αγχωμένος, μοιάζει με αγχωμένος, αλλά μην ξεγελιέσαι, …είναι αγχωμένος»
Το Άγχος ως το αίσθημα που δεν απατά. Πεπρωμένα τουψυχικού τραυματισμού.Φόβος,Μελαγχολία καιΔιεργασία
Πένθους
6.«Σου χαρίζω αυτό που δεν έχω»
Νόημα της ζωής: από το μηδέν στην αγάπη. Πίστωση, δωρεά καιχρέοςως ψυχικές λειτουργίες
7.«Δεν ‘πιστεύω’ στα ματζούνια, αλλά τα χρησιμοποιώ επειδή άκουσα πως λειτουργούν»
2. Σε τι Θεό πιστεύουμε; Εκείνον ποιοςθα τονσώσει; Έχει πεθάνει,μα δεν τοξέρει; Γιατί πιστεύουμεή πάσχουμεμέσω των
‘άλλων’; ‘Ότανδεν υπάρχει Θεόςόλα επιτρέπονται’(Ντοστογιέφσκι)ή ‘Όταν δεν υπάρχει Θεόςτίποτεδεν επιτρέπεται και
μπλοκάρει η επιθυμία μας’ (Λακάν); Είναι(ο) Θεός(το)ασυνείδητο(ς); Τιείναι η ‘εσχατολογική, σωτηριολογική, επιφύλαξη’,
το ‘ψυχικάτετελεσμένομέλλον’, η’ τραυματικάπαγωμένηδυνητικότητα’; Πώς ‘ανοίγεται στοπαρόνμια δικαιοσύνη πουμας
έρχεται από τομέλλον’; Πώς‘ανοίγουμε μέσαμας το τόπο απ’ όπουο Θεόςακούει την προσδοκία μαςγι’ αυτόν; Πώς
πιστεύουν οιάθεοι;
Ο Θεός μέσα στην πόλη ως μία κοινωνική και ψυχική λειτουργία ή ένα σημαίνον/ Φιλοσοφική, φαινομενολογική,
ψυχαναλυτική, θεολογική οπτική
8. «Η ζωή μου δεν έχει κανένα σκοπό, κανέναστόχοκανένα νόημα, κι όμωςείμαι χαρούμενος. Δε βγάζω άκρη. Τι στο καλό κάνω
σωστά;» CHARLES SCHULZ καρτουνίστας.
Τι ξαλαφρώνει μέσα μαςόταν βάζουμε άλλουςή άλλουςνα γελάνε αντί για μας (γέλιο ‘κονσέρβα’) ή να κλαίνε αντί για μας
(μοιρολογίστρες); Τι σχέση έχει το χιούμορ με τι μεταφορές;
Η λειτουργία του χιούμορ στην ψυχική ζωή
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ
Λίποβατς, Θάνος (2012) Η απατηλή σαγήνη και η διαβρωτική βία του κακού, Αθήνα: Πόλις
Μπάουμαν, Ζύγκμουντ (2007) Ρευστός Φόβος, Αθήνα: Πολύτροπον
Μπρούμλικ, Μίκα (2006) Οι Γνωστικοί.Το όνειρο τηςαυτολύτρωσηςτου ανθρώπου, Αθήνα: Νήσος
Σολέρ, Κολέτ κ.ά. (2009) Μελαγχολίες, Αθήνα: Ηριδανός
Arendt, Hannah, (1979) Vom Lebendes Geistes II.Das Wollen, München: Piper (The Life of the Mind, vol 2,Willing, NewYork
: Harcourt Brace Jovanovich)
