ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo

Teoria e kerkeses

•Download as PPT, PDF•
•
E
ekonomia
1 of 39
Downloaded 242 times
Universiteti i Prishtinës Fakulteti Ekonomik Studimet pasdiplomike / Master Lënda: Mikroekonomi e avancuar Tema (03) : Teoria e kërkesës
Ndryshimi në kërkesë në saje të ndikimit të: ndryshimit të çmimeve ndryshimit të të ardhurave
Si ndikon ndryshimi i çmim it në kërkesën individuale? Kurba e çmimeve të ofruara paraqet shportat që do të kërkoheshin për çmime të ndryshme të së mirës x, duke mbajtur të pandryshuara çmimet tjera dhe të ardhurat. Shembull i 1 : Supozojmë se Px=4$, Py=4$ dhe m=40$. Zgjedhja optimale gjendet në shportën e konsumit A (2,8) . P’x= 2$ B (10, 5) P ” x = 1 $ C (16, 6) Të paraqiten grafikisht zgjedhjet optimale për nivelet e ndryshme të çmimeve .
Y (njësi ) X (njësi) 0 P X = 4 X A =2 X B =10 X C =16 • 10 m = 40 $ PY = 4 $ , Px = 4 $ 20 Pika e parë: Kurba e çmimeve të ofruara A (2,8) Pjerrësia=- Px/Py= - 4/4 = -1 A X - njësi ushqim Y - njësi veshje
Y X 0 P X = 4 P X = 2 X A =2 X B =10 X C =16 • • 10 20 Pika e dytë : Kurba e çmimeve të ofruara m = 40 $ PY = 4 $ , P’x = 2 $ Pjerrësia = - Px/ Py = - 2 /4 = -1 /2 A B B (10, 5)
Y X 0 P X = 4 P X = 2 P X = 1 X A =2 X B =10 X C =16 • • • 10 Kurba e çmimeve të ofruara 20 Kurba e çmimeve të ofruara ( shtegu i zgjerimit të çmimeve ) të mirën x mund të shkruhet edhe si sasia e të mirës x të konsumuar për çdo çmim të x. Kjo është Kurba e kërkesës individuale për të mirën x. Pika e tret ë: Kurba e çmimeve të ofruara m = 40 $ PY = 4 $ , P”x = 1 $ A B C C (16, 6) Pj . = - Px/ Py = - 1 /4
Shembull: Kurba e kërkesës individuale për X X P X 2 10 16 Kurba e kërkesës individuale për X P X = 4$ P X = 2$ P X = 1$ • • • U rritëse A’ B’ C’ D për ushqim Kurba e kërkesës individuale është gjithashtu kurba e “ gatishmërisë për të paguar ” . Në shportën optimale A: MRS=1 Në shportën optimale B: MRS= 1/2 Në shportën optimale C: MRS=1/4
Konsumatori është duke maksimizuar dobinë në çdo pikë përgjatë kurbës së kërkesës ; Norma margjinale e zëvendësimit (MRS) bie përgjatë kurbës së kërkesës kur çmimi i të mirës x bie (nëse ekziston optimumi i brendshëm) ; Përmbledhje:
Kurba e të ardhurave të ofruara për produktin x (shtegu i zgjerimit të të ardhurave) paraqet shportat e të mirave të kërkuara për nivele të ndryshme të të ardhurave, kur çmimet mbesin të pandryshuara. Si ndikon ndryshimi i të ardhurave në kërkesën individuale? Sh e mbull i 2 : Supozojmë se Px=2$ dhe Py=4$ mbesin të pandryshuara. Kurse e ardhura ndryshon si vijon: m= 40$ A (10, 5) m’= 68$ B (18,8) m”= 92$ C (24,11) Të paraqiten grafikisht zgjedhjet optimale për nivelet e ndryshme të të ardhurave .
X Y 0 10 18 24 P X X 10 18 24 2 $ D3 (m=92$) U 1 U 2 U 3 m=92 m=68 m=40 D2 (m=68$) D1 (m=40$) A’ B’ C’ A B C C (18, 8) Pjerrësia e njejt ë (VB1, VB2, VB3) =-1/2 A (10, 5) C (24, 11)
Definimi i kurbës së Engelit Kurba e të ardhurave të ofruara për të mirën x gjithashtu mund të shkruhet si sasi e konsumuar e të mirës x për çdo nivel të të ardhurave. Kjo është kurba e Engelit për të mirën x. Kur kurba e të ardhurave të ofruara ka pjerrësi pozitive, pjerrësia e Kurbës së Engelit është pozitive.
Kurba e Engelit për të mira normale Kurba e Engelit m , të ardhurat javore X, ushqim
Shembull: Supozojmë se x paraqet ushqimin dhe y paraqet të mirat tjera. Të ardhurat ndryshojnë si vijon: a)Të ardhurat në fillim janë 200$ (shporta konsumit A) b)Të ardhurat ndryshojnë prej 200$ në 300$ (shporta e konsumit B) c) Të ardhurat ndryshojnë prej 300$ në 400$ (shporta e konsumit C) Në rastin (a) dhe (b) me rritjen e të ardhurave do të rritet konsumi i të mirës x, ndërsa në rastin ( c ) me rritjen e të ardhurave do të zvogëlohet konsumi i të mirës x.
Kurba e të ardhurave të ofruara për të mirat inferiore X (njësi) Y (njësi) 0 13 16 18 I ($) X (njësi) 13 16 18 U 1 U 2 U 3 m=400 m=300 m=200 200 300 400 Prej pikës A në B është e mirë normale , kurse prej pikës B në C është e mirë inferiore . Kurba e Engelit e përkulur nga mbrapa C B A A’ B’ C’
Nëse kurba e të ardhurave të ofruara tregon se konsumatori blen më shumë nga e mira X kur të ardhurat e tij rriten, e mira është normale (Δx/ Δy>0). Ekuivalent me këtë , nëse pjerrësia e kurbës së Engelit është pozitive, e mira është normale. Nëse e mira është normale, elasticiteti i kërkesës lidhur me të ardhurat është pozitiv. Nëse kurba e të ardhurave të ofruara tregon se konsumatori blen më pak nga e mira X kur të ardhurat e tij rriten, e mira është inferiore (Δx/ Δy < 0). Ekuivalent me këtë , nëse pjerrësia e kurbës së Engelit është negative, e mira është inferiore. Nëse e mira është inferiore, elasticiteti i kërkesës lidhur me të ardhurat është negativ. Përmbledhje:
Shembull i 3 : Ekuacioni I kurbës së kërkesës së konsumatorit Konsumatori blen dy të mira: ushqim dhe veshje. Funksioni i dobisë është U(x,y) =x y . Dobitë marxhinale janë: MUx=Y dhe Muy=X. Çmimi i të mirës x është Px dhe çmimi i të mirës y është Py. Vërteto se ekuacioni I kurbës së kërkesës për ushqim është x=m/2PX . Nëse funksioni i dobisë është U(x,y) =x y , a është e mira (x) e mirë normale? Ç farë forme janë kurbat e indiferencës dhe për çfarë optimumi është fjala? Nga barazimi që shpreh kushtin e tangjencialitetit (zgjedhjen optimale) të gj e ndet y, pastaj duke zëvendësuar në ekuacionin e vijës së buxhetit të gj e ndet x. V izato kurbën e kërkesës për ushqim D1 nëse: m=120$ dhe Px=15$, x= ? m=120$ dhe Px=10 $ , x=? Vizato kurbën e kërkesës për ushqim D2 nëse: Nëse m=200$, Px=10$, x=?
Kurba e kërkesës për ushqim për nivele të ndryshme të të ardhurave Kurba e kërkesës për ushqim px, çmimi i ushqimit X, ushqim
Ndryshimi në çmim ndikon në (a) ndryshimin e normës së këmbimit mes dy të mirave dhe (b) në ndryshimin e fuqisë blerëse të konsumatorit. Nëse çmimi i të mirës x bie, atëherë ushqimi është më i lirë se veshja, që do të thotë se konsumatori heq dorë nga më pak njësi veshje për njësi shtesë të ushqimit. Pra ndryshon norma e këmbimit mes dy të mirave. Ndryshimi në konsumin e të mirës kur çmimi ndryshon, quhet efekt i zëvendësimit. Efekti i zëvendësimit është gjithmonë negativ. Nëse çmimi i të mirës x bie, rritet fuqia blerëse e konsumatorit. Ky quhet e fe kt i të ardhurave të ndryshimit në çmim. Efekti i të ardhurave mund të jetë pozitiv (e mira normale) dhe negativ (e mira inferiore).
Efekti i zëvendësimit dhe efekti i të ardhurave, Rasti 1: x është e mirë normale Ekuilibri fillestar i konsumatorit - Zgjedhja e shportës A (Figura vazhdon në dy slajdet e ardhshme) VB1 (pjerrësia = - px1/ py Hapi 1. Gjejmë shportën fillestare X, ushqim y, veshje
(Figura vazhdon) Shporta C është zgjedhur pas rënjes së çmimit x – ekulibri i ri në kurbën më të lartë të iniferencës VB 2 (pjerrësia = - px 2 /py Hapi 2 . Gjejmë shportën përfundimtare C x, ushqim y, veshje VB1 (pjerrësia = - px1/py
Ndërto shportën B: Përdore nivelin e dobisë fillestare dhe çmimin e ri të tregut VB 2 ( pjerrësia = - px 2 /py Hapi 3 . Gjejmë shportën shpërbërëse B X, ushqim y, veshje VB1 (pjerrësia = - px1/py Efekti i zëvendësimit Efekti i të ardhurave = X B – X A = X C – X B
Efekti i zëvendësimit dhe efketi i të ardhurave, Rasti 2: x nuk është as e mirë normale as e mirë inferiore Efekti i të ardhurave është i papërfillshëm x, ushqim VB 2 ( pjerrësia = - px 2 /py y, veshje VB1 (pjerrësia = - px1/py Efekti i zëvendësimit Efekti i të ardhurave = X B – X A = X C – X B =0
Efekti i të ardhurave dhe efekti i zëvendësimit, Rasti 3: x është një e mirë inferiore dhe ka kurbën e kërkesës me pjerrësi negative Të mirat inferiore: efekti i të ardhurave është negativ VB1 =-px1/py) VBd=-px2/py VB2=-px2/py Y, veshje Efekti i të ardhurës= X c-X B, x, ushqim Efekti i zëvendësimit= X B -X A
Nëse një e mirë është shumë inferiore dhe efekti neto i rënjes së çmimit të së mirës x, është zvogëlimi në konsum i të mirës x, e mira është Giffen. Për të mirat Giffen, kurba e kërkesës ka pjerrësi pozitive. Efekti i të ardhurave dhe efekti i zëvendësimit veprojnë në drejtime të kundërta. Në fakt, efekti i të ardhur ës tejkalon efektin e zëvendësimit. E mira ka një peshë më të madhe në shpenzimet e konsumatorit.
Efekti i të ardhurave dhe efekti i zëvendësimit, Rasti 4: x është e mirë Giffen VB2=-px2/py VB1 =-px1/py) VBd=-px2/py Y, veshje Efekti i të ardhurës= Xc-X B, x, ushqim Efekti i zëvendësimit= X B -X A Efekti i të ardhurave është negativ dhe është më I madh se efekti i zëvendësimit.
Teprica konsumatore Tejkalimi i përfitimit total (shumës së dobive marxhinale) ndaj kostove totale (sasi e blerë x çmim) quhet tepricë konsumatore . Teprica konsumatore përfaqëson diferencën mes sasisë së parave që konsumatorët janë të gatshëm të paguajnë dhe sasisë së parave që ata paguajnë faktikisht.
Teprica konsumatore 15$+13$+11$+9$+7$+5$+3$+1$= 64$ Sasia Çmimi Kërkesa Sasia
Teprica konsumatore Ndryshimi në tepricën konsumatore kur çmimi bie prej 3$ në 2$. D Sasia Çmimi
Të diskutohet lidhur me variacionin e kompensimit dhe variacionin ekuivalent.
Kërkesa agregate Funksioni i kërkesës së tregut apo kërkesës agregate është shuma horizontale e kurbave individuale. Sasia Çmimi Kërkesa individuale 1 Kërkesa individuale 2 Kërkesa tregut
Nëse kërkesa e një konsumatori për një të mirë ndryshon me numrin e konsumatorëve të tjerë të cilët blejnë të mirën, atëherë ekzistojn rrjet i i eksternalitete ve . Eksternalitetet pozitive dhe negative Nëse kërkesa e një konsumatori rritet me rritjen e numrit të konsumatorëve atëherë eksternaliteti është pozitiv . (Efekti “bandwagon”) Nëse kërkesa e një konsumatori zvogëlohet me rritjen e numrit të konsumatorëve , atëherë eksternaliteti është negativ . (Efekti “snob”)
Eksternalitetet pozitive: Efekti “Bandwagon” Sasia Çmimi Kërkesa Efekti çmimit Efekti “ Bandwagon”
Eksternaliteti negativ: Efekti Snob Efekti snob snob Kërkesa Efekti i pastër i çmimit S asia Çmimi
Zgjedhja mes punës dhe kohës së lirë Shembull i 4 : Supozojmë se konsumatori punon L orë punë në ditë. Të ardhurat ditore janë wL. E mira e përbërë, y, ka çmimin py = $1. Vija e buxhetit jep të gjitha kombinimet për y dhe l (koha e lirë) që konsumatori i ofron. Nëse l=24, y=0 Nëse l=0, y=120 Pjerrësia e vijës së buxhetit është -5$. U= U(y,l)
Nëse koha e lirë është e mirë normale, efekti i të ardhurave për kohën e lirë është pozitiv. Nga kjo rrjedh se efekti i të ardhurave mbi punën është negativ. Efekti i zëvendësimit shpie në më pak kohë të lirë dhe në më shumë punë, kur w rritet. Kur w rritet, konsumatori ndjen se ka më shumë të ardhura sespe do t’I nevojiten më pak or punë për të blerë njësi të y. Kjo krijon efektin e të ardhurave.
Kjo informatë mund të përdoret për të ndërtuar funksionin e ofertës së punës së konsumatorit L : Nëse efekti i të ardhurës tejkalon efektin e zëvendësimit, kurba e ofertës së punës bëhet e përkulur nga mbrapa.
Zgjedhja optimale mes kohës së lirë dhe kohës së punës Koha e lirë Koha e lirë Të ardhurat ditore dhe njësitë e të mirës së përbërë
Oferta e punës e përkulur nga mbra pa Paga ($/në orë) Koha e punës (orë nëditë) 9 10 11 • • • • • Oferta e punës 25 20 15 10 5 Δ x/ Δ y < 0 Δ x/ Δ y > 0
Besanko & Braeutigam / Microeconomics: An Integrated Approach, Kapitulli 5 “Teoria e kërkesës”. Hal R. Varian “Mikroekonomia” –”Variacioni i kompensimit dhe variacioni ekuivalent”, fq.218-219.

More Related Content

Teoria e kerkeses

  • 1. Universiteti i Prishtinës Fakulteti Ekonomik Studimet pasdiplomike / Master Lënda: Mikroekonomi e avancuar Tema (03) : Teoria e kërkesës
  • 2. Ndryshimi në kërkesë në saje të ndikimit të: ndryshimit të çmimeve ndryshimit të të ardhurave
  • 3. Si ndikon ndryshimi i çmim it në kërkesën individuale? Kurba e çmimeve të ofruara paraqet shportat që do të kërkoheshin për çmime të ndryshme të së mirës x, duke mbajtur të pandryshuara çmimet tjera dhe të ardhurat. Shembull i 1 : Supozojmë se Px=4$, Py=4$ dhe m=40$. Zgjedhja optimale gjendet në shportën e konsumit A (2,8) . P’x= 2$ B (10, 5) P ” x = 1 $ C (16, 6) Të paraqiten grafikisht zgjedhjet optimale për nivelet e ndryshme të çmimeve .
  • 4. Y (njësi ) X (njësi) 0 P X = 4 X A =2 X B =10 X C =16 • 10 m = 40 $ PY = 4 $ , Px = 4 $ 20 Pika e parë: Kurba e çmimeve të ofruara A (2,8) Pjerrësia=- Px/Py= - 4/4 = -1 A X - njësi ushqim Y - njësi veshje
  • 5. Y X 0 P X = 4 P X = 2 X A =2 X B =10 X C =16 • • 10 20 Pika e dytë : Kurba e çmimeve të ofruara m = 40 $ PY = 4 $ , P’x = 2 $ Pjerrësia = - Px/ Py = - 2 /4 = -1 /2 A B B (10, 5)
  • 6. Y X 0 P X = 4 P X = 2 P X = 1 X A =2 X B =10 X C =16 • • • 10 Kurba e çmimeve të ofruara 20 Kurba e çmimeve të ofruara ( shtegu i zgjerimit të çmimeve ) të mirën x mund të shkruhet edhe si sasia e të mirës x të konsumuar për çdo çmim të x. Kjo është Kurba e kërkesës individuale për të mirën x. Pika e tret ë: Kurba e çmimeve të ofruara m = 40 $ PY = 4 $ , P”x = 1 $ A B C C (16, 6) Pj . = - Px/ Py = - 1 /4
  • 7. Shembull: Kurba e kërkesës individuale për X X P X 2 10 16 Kurba e kërkesës individuale për X P X = 4$ P X = 2$ P X = 1$ • • • U rritëse A’ B’ C’ D për ushqim Kurba e kërkesës individuale është gjithashtu kurba e “ gatishmërisë për të paguar ” . Në shportën optimale A: MRS=1 Në shportën optimale B: MRS= 1/2 Në shportën optimale C: MRS=1/4
  • 8. Konsumatori është duke maksimizuar dobinë në çdo pikë përgjatë kurbës së kërkesës ; Norma margjinale e zëvendësimit (MRS) bie përgjatë kurbës së kërkesës kur çmimi i të mirës x bie (nëse ekziston optimumi i brendshëm) ; Përmbledhje:
  • 9. Kurba e të ardhurave të ofruara për produktin x (shtegu i zgjerimit të të ardhurave) paraqet shportat e të mirave të kërkuara për nivele të ndryshme të të ardhurave, kur çmimet mbesin të pandryshuara. Si ndikon ndryshimi i të ardhurave në kërkesën individuale? Sh e mbull i 2 : Supozojmë se Px=2$ dhe Py=4$ mbesin të pandryshuara. Kurse e ardhura ndryshon si vijon: m= 40$ A (10, 5) m’= 68$ B (18,8) m”= 92$ C (24,11) Të paraqiten grafikisht zgjedhjet optimale për nivelet e ndryshme të të ardhurave .
  • 10. X Y 0 10 18 24 P X X 10 18 24 2 $ D3 (m=92$) U 1 U 2 U 3 m=92 m=68 m=40 D2 (m=68$) D1 (m=40$) A’ B’ C’ A B C C (18, 8) Pjerrësia e njejt ë (VB1, VB2, VB3) =-1/2 A (10, 5) C (24, 11)
  • 11. Definimi i kurbës së Engelit Kurba e të ardhurave të ofruara për të mirën x gjithashtu mund të shkruhet si sasi e konsumuar e të mirës x për çdo nivel të të ardhurave. Kjo është kurba e Engelit për të mirën x. Kur kurba e të ardhurave të ofruara ka pjerrësi pozitive, pjerrësia e Kurbës së Engelit është pozitive.
  • 12. Kurba e Engelit për të mira normale Kurba e Engelit m , të ardhurat javore X, ushqim
  • 13. Shembull: Supozojmë se x paraqet ushqimin dhe y paraqet të mirat tjera. Të ardhurat ndryshojnë si vijon: a)Të ardhurat në fillim janë 200$ (shporta konsumit A) b)Të ardhurat ndryshojnë prej 200$ në 300$ (shporta e konsumit B) c) Të ardhurat ndryshojnë prej 300$ në 400$ (shporta e konsumit C) Në rastin (a) dhe (b) me rritjen e të ardhurave do të rritet konsumi i të mirës x, ndërsa në rastin ( c ) me rritjen e të ardhurave do të zvogëlohet konsumi i të mirës x.
  • 14. Kurba e të ardhurave të ofruara për të mirat inferiore X (njësi) Y (njësi) 0 13 16 18 I ($) X (njësi) 13 16 18 U 1 U 2 U 3 m=400 m=300 m=200 200 300 400 Prej pikës A në B është e mirë normale , kurse prej pikës B në C është e mirë inferiore . Kurba e Engelit e përkulur nga mbrapa C B A A’ B’ C’
  • 15. Nëse kurba e të ardhurave të ofruara tregon se konsumatori blen më shumë nga e mira X kur të ardhurat e tij rriten, e mira është normale (Δx/ Δy>0). Ekuivalent me këtë , nëse pjerrësia e kurbës së Engelit është pozitive, e mira është normale. Nëse e mira është normale, elasticiteti i kërkesës lidhur me të ardhurat është pozitiv. Nëse kurba e të ardhurave të ofruara tregon se konsumatori blen më pak nga e mira X kur të ardhurat e tij rriten, e mira është inferiore (Δx/ Δy < 0). Ekuivalent me këtë , nëse pjerrësia e kurbës së Engelit është negative, e mira është inferiore. Nëse e mira është inferiore, elasticiteti i kërkesës lidhur me të ardhurat është negativ. Përmbledhje:
  • 16. Shembull i 3 : Ekuacioni I kurbës së kërkesës së konsumatorit Konsumatori blen dy të mira: ushqim dhe veshje. Funksioni i dobisë është U(x,y) =x y . Dobitë marxhinale janë: MUx=Y dhe Muy=X. Çmimi i të mirës x është Px dhe çmimi i të mirës y është Py. Vërteto se ekuacioni I kurbës së kërkesës për ushqim është x=m/2PX . Nëse funksioni i dobisë është U(x,y) =x y , a është e mira (x) e mirë normale? Ç farë forme janë kurbat e indiferencës dhe për çfarë optimumi është fjala? Nga barazimi që shpreh kushtin e tangjencialitetit (zgjedhjen optimale) të gj e ndet y, pastaj duke zëvendësuar në ekuacionin e vijës së buxhetit të gj e ndet x. V izato kurbën e kërkesës për ushqim D1 nëse: m=120$ dhe Px=15$, x= ? m=120$ dhe Px=10 $ , x=? Vizato kurbën e kërkesës për ushqim D2 nëse: Nëse m=200$, Px=10$, x=?
  • 17. Kurba e kërkesës për ushqim për nivele të ndryshme të të ardhurave Kurba e kërkesës për ushqim px, çmimi i ushqimit X, ushqim
  • 18. Ndryshimi në çmim ndikon në (a) ndryshimin e normës së këmbimit mes dy të mirave dhe (b) në ndryshimin e fuqisë blerëse të konsumatorit. Nëse çmimi i të mirës x bie, atëherë ushqimi është më i lirë se veshja, që do të thotë se konsumatori heq dorë nga më pak njësi veshje për njësi shtesë të ushqimit. Pra ndryshon norma e këmbimit mes dy të mirave. Ndryshimi në konsumin e të mirës kur çmimi ndryshon, quhet efekt i zëvendësimit. Efekti i zëvendësimit është gjithmonë negativ. Nëse çmimi i të mirës x bie, rritet fuqia blerëse e konsumatorit. Ky quhet e fe kt i të ardhurave të ndryshimit në çmim. Efekti i të ardhurave mund të jetë pozitiv (e mira normale) dhe negativ (e mira inferiore).
  • 19. Efekti i zëvendësimit dhe efekti i të ardhurave, Rasti 1: x është e mirë normale Ekuilibri fillestar i konsumatorit - Zgjedhja e shportës A (Figura vazhdon në dy slajdet e ardhshme) VB1 (pjerrësia = - px1/ py Hapi 1. Gjejmë shportën fillestare X, ushqim y, veshje
  • 20. (Figura vazhdon) Shporta C është zgjedhur pas rënjes së çmimit x – ekulibri i ri në kurbën më të lartë të iniferencës VB 2 (pjerrësia = - px 2 /py Hapi 2 . Gjejmë shportën përfundimtare C x, ushqim y, veshje VB1 (pjerrësia = - px1/py
  • 21. Ndërto shportën B: Përdore nivelin e dobisë fillestare dhe çmimin e ri të tregut VB 2 ( pjerrësia = - px 2 /py Hapi 3 . Gjejmë shportën shpërbërëse B X, ushqim y, veshje VB1 (pjerrësia = - px1/py Efekti i zëvendësimit Efekti i të ardhurave = X B – X A = X C – X B
  • 22. Efekti i zëvendësimit dhe efketi i të ardhurave, Rasti 2: x nuk është as e mirë normale as e mirë inferiore Efekti i të ardhurave është i papërfillshëm x, ushqim VB 2 ( pjerrësia = - px 2 /py y, veshje VB1 (pjerrësia = - px1/py Efekti i zëvendësimit Efekti i të ardhurave = X B – X A = X C – X B =0
  • 23. Efekti i të ardhurave dhe efekti i zëvendësimit, Rasti 3: x është një e mirë inferiore dhe ka kurbën e kërkesës me pjerrësi negative Të mirat inferiore: efekti i të ardhurave është negativ VB1 =-px1/py) VBd=-px2/py VB2=-px2/py Y, veshje Efekti i të ardhurës= X c-X B, x, ushqim Efekti i zëvendësimit= X B -X A
  • 24. Nëse një e mirë është shumë inferiore dhe efekti neto i rënjes së çmimit të së mirës x, është zvogëlimi në konsum i të mirës x, e mira është Giffen. Për të mirat Giffen, kurba e kërkesës ka pjerrësi pozitive. Efekti i të ardhurave dhe efekti i zëvendësimit veprojnë në drejtime të kundërta. Në fakt, efekti i të ardhur ës tejkalon efektin e zëvendësimit. E mira ka një peshë më të madhe në shpenzimet e konsumatorit.
  • 25. Efekti i të ardhurave dhe efekti i zëvendësimit, Rasti 4: x është e mirë Giffen VB2=-px2/py VB1 =-px1/py) VBd=-px2/py Y, veshje Efekti i të ardhurës= Xc-X B, x, ushqim Efekti i zëvendësimit= X B -X A Efekti i të ardhurave është negativ dhe është më I madh se efekti i zëvendësimit.
  • 26. Teprica konsumatore Tejkalimi i përfitimit total (shumës së dobive marxhinale) ndaj kostove totale (sasi e blerë x çmim) quhet tepricë konsumatore . Teprica konsumatore përfaqëson diferencën mes sasisë së parave që konsumatorët janë të gatshëm të paguajnë dhe sasisë së parave që ata paguajnë faktikisht.
  • 27. Teprica konsumatore 15$+13$+11$+9$+7$+5$+3$+1$= 64$ Sasia Çmimi Kërkesa Sasia
  • 28. Teprica konsumatore Ndryshimi në tepricën konsumatore kur çmimi bie prej 3$ në 2$. D Sasia Çmimi
  • 29. Të diskutohet lidhur me variacionin e kompensimit dhe variacionin ekuivalent.
  • 30. Kërkesa agregate Funksioni i kërkesës së tregut apo kërkesës agregate është shuma horizontale e kurbave individuale. Sasia Çmimi Kërkesa individuale 1 Kërkesa individuale 2 Kërkesa tregut
  • 31. Nëse kërkesa e një konsumatori për një të mirë ndryshon me numrin e konsumatorëve të tjerë të cilët blejnë të mirën, atëherë ekzistojn rrjet i i eksternalitete ve . Eksternalitetet pozitive dhe negative Nëse kërkesa e një konsumatori rritet me rritjen e numrit të konsumatorëve atëherë eksternaliteti është pozitiv . (Efekti “bandwagon”) Nëse kërkesa e një konsumatori zvogëlohet me rritjen e numrit të konsumatorëve , atëherë eksternaliteti është negativ . (Efekti “snob”)
  • 32. Eksternalitetet pozitive: Efekti “Bandwagon” Sasia Çmimi Kërkesa Efekti çmimit Efekti “ Bandwagon”
  • 33. Eksternaliteti negativ: Efekti Snob Efekti snob snob Kërkesa Efekti i pastër i çmimit S asia Çmimi
  • 34. Zgjedhja mes punës dhe kohës së lirë Shembull i 4 : Supozojmë se konsumatori punon L orë punë në ditë. Të ardhurat ditore janë wL. E mira e përbërë, y, ka çmimin py = $1. Vija e buxhetit jep të gjitha kombinimet për y dhe l (koha e lirë) që konsumatori i ofron. Nëse l=24, y=0 Nëse l=0, y=120 Pjerrësia e vijës së buxhetit është -5$. U= U(y,l)
  • 35. Nëse koha e lirë është e mirë normale, efekti i të ardhurave për kohën e lirë është pozitiv. Nga kjo rrjedh se efekti i të ardhurave mbi punën është negativ. Efekti i zëvendësimit shpie në më pak kohë të lirë dhe në më shumë punë, kur w rritet. Kur w rritet, konsumatori ndjen se ka më shumë të ardhura sespe do t’I nevojiten më pak or punë për të blerë njësi të y. Kjo krijon efektin e të ardhurave.
  • 36. Kjo informatë mund të përdoret për të ndërtuar funksionin e ofertës së punës së konsumatorit L : Nëse efekti i të ardhurës tejkalon efektin e zëvendësimit, kurba e ofertës së punës bëhet e përkulur nga mbrapa.
  • 37. Zgjedhja optimale mes kohës së lirë dhe kohës së punës Koha e lirë Koha e lirë Të ardhurat ditore dhe njësitë e të mirës së përbërë
  • 38. Oferta e punës e përkulur nga mbra pa Paga ($/në orë) Koha e punës (orë nëditë) 9 10 11 • • • • • Oferta e punës 25 20 15 10 5 Δ x/ Δ y < 0 Δ x/ Δ y > 0
  • 39. Besanko & Braeutigam / Microeconomics: An Integrated Approach, Kapitulli 5 “Teoria e kërkesës”. Hal R. Varian “Mikroekonomia” –”Variacioni i kompensimit dhe variacioni ekuivalent”, fq.218-219.