1. Đào Văn Cường
THỰC TRẠNG TỔ CHỨC HỘI CHỢ TRIỂN LÃM Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
I) Khái niệm về Hội chợ Triển lãm
Theo vănbảnLuật Thương mại Việt Namnăm 1998, đã nêu rõ khái niệmcũng như
chức năng của Hội chợ triển lãm:
1- Hội chợ thương mại là hoạt động xúc tiếnthương mại tập trung trong một thời
gian và địa điểm nhất định, trong đó tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh được
trưng bày hàng hoá của mình nhằm mục đích tiếp thị, ký kết hợp đồng mua bán
hàng.
2- Triển lãm thương mại là hoạt động xúc tiến thương mại thông qua việc trưng
bày hàng hoá, tài liệu về hàng hoá để giới thiệu, quảng cáo nhằm mở rộng và thúc
đẩy việc tiêu thụ hàng hoá.
3- Các hộichợ, triểnlãm thương mạiphảixác định rõ chủ đề, quy mô, thời gian, địa
điểmtiếnhành, danh mục hàng hoá, tàiliệuvề hàng hoá, tên, địa chỉcác tổ chức, cá
nhân tham gia.
Định nghĩa chung (theođịnh nghĩa của Văn phòng Triển lãm quốc tế - B.I.E) :
MỘt cuộc Triển lãm là cuộc trưng bày, cho dù với tên gì đi nữa đều có chung một
chức năng chính là giáo dục công dân, một cuộc Triểnlãm có thể giới thiệunhững
phương tiện theo chú ý của con người để đáp ứng nhu cầu văn minh hóa hay giới
thiệu tiến bộ đạt được của một hay nhiều ngành là kết quả của trí tuệ con người,
hay trưng bày những triểnvọng cho tương lai. Một triểnlãm có tính quốctế khi có
nhiều hơn một nước có đại diện tham dự.
Theo các nhà Tổ chức, Hội chợ và triển lãm lại được định nghĩa:
+ Hội chợThương mại: là mộthình thứcxúctiếnThươngmại tậphợp các tổchức,
các nhà sản xuất, các nhà kinh doanh, các đơn vị làm dịch vụtại một địa điểmnhất
định ( thường từ 7-10 ngày hoặc có thể hơn nữa ) nhằm giới thiệu các hoạt động,
giới thiệu sản phẩm, hàng hóa dịch vụ và tài liệu, tạo cơ hội cho họ cũng như công
chúng nhậnbiết, trao đổi, tiếp cậnđàmphánvà ký kết hợp đồng. Trong hộichợ các
2. Đào Văn Cường
doanh nghiệpđượcphép bánhàng và ngoài cáckhách là doanh nghiệp đếnbànbạc
làm ăn cònmở cửa tự do đón tiếp đông đảo quần chúng đến xemvà mua hàng. Hội
chợ thường có những lượng khách vào đông hơn.
+ Triển lãmthương mại: cũng là một hình thứcxúctiếnthương mại song có tính
chuyênmônsâu hơn tập hợp các tổ chức, các hàng , các công ty chuyênvề sản xuất,
kinh doanh,dịch vụ diễnra tạimột địa điểmnhất định, trongmộtthờigianxácđịnh
( thường từ 3-5 ngày, có thể nhiềunhất là 10 ngày ) nhằm giớithiệucác sản phẩm,
hàng hóa, dịch vụ, tàiliệulà dịp tốt nhất cho các Doanh nghiệp thamdự không bán
hàng lẻ,khách thamquanđượcmờiđếnđể làmquenbànbạcđàmphánkíkết. Triển
lãm thường hội tụ các nhà chuyên môn và thực sự quan tâm đến lịch vực họ làm
việc.
Ngoài 2 loại hình Hội chợ và Triển lãm còn có một loại hình khác là EXPO với quy
mô hình thức và nội dung đa dạng và lớn hơn rất nhiều so với 2 loại hình trên.
Thực tế ở Việt Nam hiện nay khái niệm về Hội chợ, Triển lãm hay EXPO còn bị
hiểu lầm chưa đúng. Do vậy, đối với một số Hội chợ, Triển lãm khi lấy tên chưa
phù hợp với quy mô, nội dung hình thức tính chất của nó.
II) Tổ chức hoạt động hội chợ triển lãm qua các thời kì
- Giai đoạn trước 1986: Do tình hình chungcủa đát nước mới lập lại hòa bình,
các hoạt động tổ chức hội chợ triển lãm đa phần còn sơ khai, phần lớn còn
chưa phản ánh đúngtác dụngvà hiệu quả của nó… Hội chợ triển lãm thương
mại không được mọi Doanhnghiệp, tổ chức, người dân quan tâm và biết đến,
chỉ phụcvụchủ yếucho tuyêntruyềnvàchính trị là chính. BỞilẽ nó chưa phát
huy công cụ marketing, xác tiến Thương mại, không thúc đẩy được các hoạt
độngkinh doanhvà XNK nhằm đem lại lợi ích cho các Doanhnghiệp sản xuất,
kinh doanh và người tiêu dung.
Có thể nói Hội chợ Triển lãm thương mại ở giai đoạn này bị lu mờ.
- Giaiđoạn 1987-1990 : Sau khi đấtnướcchuyển sangcơ chế Thị Trường, việc
tổ chức hội chợ triển lãm ở nướcta đã có nhiều thay đổi. Hoạt độngxuất nhập
khẩu nóichung cũngtác độngmạnhvào hoạt độngtriển lãm Thương mại, đòi
hỏi côngviệc chuẩn bị, tổ chức hội chợ cũngthay đổitheo cách thức hoạt động
3. Đào Văn Cường
mới, đápứngnhu cầu các hộichợ, triển lãm trongnướccũngnhư Quốctế ngày
càng hình thành nhiều. Điển hình trong giai đoạn này là Hội chợ Triển lãm
Thương mạiQuốc Tế tháng 4 năm 1987, đượctổ chứcbởi đơn vịVinexad, Hội
chợ đã trở thành một công cụ xúc tiến thương mại đắc lực, để lại cho khách
tham dự, tham quan, cácnhà tổ chức trongvà ngoàinước hìnhảnh một ngành
thương mại triển vọng.
- Giai đoạn 1991 đến nay: Cáchoạt độngtổ chức Hội chợ triển lãm tăngnhanh
về số lượng, phạm vi và quy mô, chất lượng. Đặc biệt giai đoạn 91-95 là đỉnh
cao cho các hoạt động hội chợ triển lãm thương mại, là tiền đề cho sự phát
triển củacác hoạt độngnày vềsau, kể từ khi Việt Nam được gia nhập nhiều tổ
chức Kinh tế- Thương mại lớn quốc tế. Với nhu cầu ngày càng cao như vậy,
việc tổ chức Hội chợ, triển lãm ngày càng chuyên nghiệp và hiệu quả hơn.
Hoạt động hội chợ triển lãm không chỉ đơn thuần ở lĩnh vực thương mai nói
chung, ngày càng được mở rộng và tập trung vào chuyên ngành riêng, nhằm
quảng bá hình ảnh sản phẩm, dịch vụ.
Các hoạt động tổ chức HỘi chợ Triển lãm ngày càng có vai trò quan trọng đối
với hoạt động xúc tiến Thương mại, có thể chỉ ra 5 vai trò cơ bản như sau:
1. Giới thiệu, quảng bá sản phẩm, gắn sản phẩm với lưu thông.
2. Tạo môitrườnggiữa ngườisảnxuất vớicácthương nhângóp phần nâng
cao quy cách, chất lượng sản phẩm.
3. Giúp Doanhnghiệp có them thông tin để nângcao hiệu quảkinh doanh.
4. Gắn thị trường trong nước với thị trường nước ngoài.
5. Giúpcho ngườitiêu dunghiểubiết vềgiá trị sử dụngcủasản phẩm, nâng
cao doanh số bán hàng.
III) Tổng quan hoạt động tổ chức hội chợ triển lãm hiện nay.
Hoạt động xúc tiến thương mại ngày càng được quan tâm và phát triển theo đà
phát triển của các hoạt động sản xuất, kinh doanh, xuát nhập khẩu, và ngày càng
trở nên đa dạng, phong phú dưới nhiều hình thức khác nhau. Trong đó phải nói
đến các hoạt độngtổ chức Hộichợ Triển lãm Thương mại-một côngcụ đắc lực, có
hiệu quả cao đối với các hoạt đọng xúc tiến thương mại hiện đại.
Ở Việt Nam hình thức xúc tiến thương mại này bắt đầu thu hút sự quan tâm chú ý
của các nhà tổ chức, các doanh nghiệp, khách tham quan cũng như các cơ quan
4. Đào Văn Cường
quản lý từ năm 1994 trơ lại đây. Từ chỗ một năm chỉ có vài hội chợ triển lãm
Thươngmại, rấtít các đơn vị, cho đếnbây giờ đãcó hàng chục đơnvịtham gia vào
việc tổ chức, hàng năm có tới trên 200 hội chợ triển lãm trong nước, liên kết với
nhiều hoạt động hội chợ triễn lãm Quốc tế, với quy mô tổ chức ngày càng càng
chuyên nghiệp và hiệu quả.
Các HỘichợ vàTriển lãm lớn thường niên, thườngđượctổ chức tại các thành phố
lớn là trungtâm Kinh tế- Chính trị, đặc biệt là tại HÀ Nội và Hồ Chí Minh. Có thể
kể qua nhưng hội chợ triển lãm điển hình trong những năm vừa qua, được công
chúng cũng như doanh nghiệp quan tâm và đánh giá cao:
- Hội chợ Thương mại Quốc tế Việt Nam - VIETNAM EXPO tổ chức thường niên
vào tháng 4 tại Hà Nội
- Hộichợ Thươngmại Quốctế Việt Nam - VIETNAM EXPOIN HOCHIMINH CITY tổ
chức thường niên vào tháng 12 tại Thành phố Hồ Chí Minh
- Triển lãm Quốc tế Nhà ở - Vật liệu & Trang thiết bị nội ngoại thất Việt Nam.
- Triển lãm Quốc tế chuyên ngành Y Dược thường niên tại Hà Nội.
- Triển lãm Quốc tế chuyên ngành Y Dược thường niên tại TP. Hồ Chí Minh.
- Hội chợ Quốc tế Thực phẩm, Đồ uống, Thủy sản Việt Nam tại Hà Nội.
- Triển lãm Quốc tế Thực phẩm và Đồ uống tại TP. Hồ Chí Minh.
- Triển lãm Quốc tế về Thiết bị công nghệ chế biến, Bao bì thực phẩm và Đồ uống
tại TP. Hồ Chí Minh.
- Hội chợ Quốc tế Du lịch Việt Nam – VITFA 1996 và 2005
và ITE TP. Hồ Chí Minh từ 2006 đến nay.
- Hội chợ thương mại Quốc tế Asean – ATF 2004 tại Hà Nội.
- Diễn đàn Triển lãm Đầu tư nước ngoài tại Việt Nam – Vietnam For Invest’ 96 ,
2005
- Triển lãm nước ngoài tại Việt Nam: Nhật Bản, Angieri, Trung Quốc, Hàn Quốc,
Thái Lan, Indonexia v.v.
Liên hệ tại địa phương tỉnh Nghệ An:
Nghệ An là một tỉnh miền Bắc Trungbộ, cũng có thể xem như là một trọng điểm
phát triển mạnh mẽ của vùng, với sự hoạt động của nhiều Doanh nghiệp lớn với
đa dạngngànhnghề vàlĩnh vực đầu tư. Nhiệm vụ của ban lãnh đạo đặt ra là nâng
cao hoạt độngxúctiến thương mại, làm công cụ hỗ trợ thiết yếu, tác độngđến quá
trình sản xuất, phân phối và lưu thông hàng hóa và cung ứng dịch vụ. Đóng góp
5. Đào Văn Cường
vào quá trình làm tăng hiệu quả hoạt động thương mại, đáp ứng nhu cầu giao
thương ngày càng cao củaxã hội. Thúc đẩy quátrình hội nhập kinh tế quốc tế, mở
rộng và nâng cao hiệu quả kinh tế đối ngoại. Góp phần củng cố và phát triển thị
trường, tạo điều kiện thuận lợi đểtăng nhanh tốc độ xuất khẩu, thu hút vốn, công
nghệ từ bên ngoài, tranh thủ ngoại lực phát huy nội lực nhằm phát triển kinh tế
đất nước. Là nơi để đẩy mạnh phát triển thương mại, dịch vụ; tạo sân chơi bình
đẳng, tạo đầu vào, đầu ra cho các doanhnghiệp trongxây dựng, quảngbá thương
hiệu, cải thiện môi trường kinh doanh, tác động tích cực đến mọi mặt văn hóa, xã
hội.
Ví dụ có thực hiện Quyếtđịnh số.7423/QĐ.BCT, củaBộ TrưởngBộ CôngThương,
ngày 21/8/2014,vềviệcphêduyệtđợt4ChươngtrìnhXúctiến Thương mạiQuốc
gia 2014, Trung Tâm Xúc tiến Thương mại Nghệ An tổ chức Hội chợ Công
Thương vùng Bắc Trung Bộ- Nghệ An 2014.
Ngoài ra Nghệ an cũng tham gia nhiều Hội chợ - Triển lãm khác trên cả nước.