Thema Campus Vaals
- 1. Vrijdag 9 maart 2012 www.limburger.nl regio Themapagina Vaals en de campus De nieuwe mega-campus van de RWTH in Aken wordt opgetrokken net over de grens met Vaals. In de Zuid-Limburgse grensgemeente kijken ze handenwringend toe hoe deze wetenschapsboulevard nieuwe studenten, nieuwe inwoners en nieuwe werkgelegenheid brengt. Vaals was, als Nederlandse voorstad van Aken, al eerder favoriete woonplaats van de studenten van de Technische Hochschule, vanwege de gezellige caf辿s en lage huurprijzen. Gaat deze tijd herleven? A4 wil weer studentenstad zijn De allereerste contouren van de nieuwe campus Z Wilhelmstr. Pon t-W all Junker Str. Sch anz Boxgraben agerhausstr Lagerhausstr.. Kas in L端t tich er S tr. Vaals ost r. Pariser-Ring Halifax Str. Halifax Str. Vaals/NL Vaalser Str. Aken .. h -A richs H in .. Hein sA s- A m im he he on M Melatener Str. Ludwigs-A. . St Str t es W r de de on rm er R Ro ing do-R Tole Campus Melaten Akense studenten komen in 1895 met paard en wagen aan in Vaals. foto Lei Jungeburt/Heemkundekring Sankt Tolbert De nieuwe campus in Aken 村 De campus van de Rheinisch-Westf辰lische Technische Hochschule (RWTH) in Aken is gemodelleerd naar Silicon Valley in de Amerikaanse staat Californi谷. Het ontwerp voor de megacampus komt van professor G端nther Schuh. 村 De totale oppervlakte van de campus bestrijkt 800.000 vierkante meter. 村 De investering bedraagt in totaal twee miljard. Het is het grootste nieuwbouwproject van alle Hochschulen in Duitsland. 村 De campus bestaat uit twee componenten: Campus West en Melaten. 村 De nieuwe campus telt negentien zogenoemde clusters. Elk cluster heeft een hoofd, met een bepaald onderzoeksthema, een eigen staf en bedrijven die verbonden zijn aan dat cluster. 村 De bouw van het eerste cluster op campus Melaten is eind vorig jaar begonnen. Tot 2017 worden de eerste dertien clusters gebouwd. 村 Naar verwachting zijn met de campus tienduizend banen gemoeid. Het gaat hierbij niet allemaal om nieuwe vacatures. Vaals hoopt vooral op banen in de facilitaire dienstverlening of horeca, waar haar laaggeschoolden wellicht aan de slag kunnen. Krant niet bezorgd? (www.limburger.nl/bezorging) of bel v坦坦r 11.30 uur: 088-7766550 (lokaal tarief) Abonnee worden? Vragen over inhoud krant? Advertenties opgeven? Bel: 088-7766550 (lokaal tarief) Bel: 046-4117230 COLOFON REDACTIE Telefoon: 043-6010838 Fax: 043-6080416 E-mail: redactievalkenburg@mgl.nl Postadres: Wilhelminalaan 24 6301 GJ Valkenburg. Co旦rdinator: Rob Cobben 043-6011065 Gemeente Eijsden-Margraten: 043-3541786 Daan de Hulster Gemeente Gulpen-Wittem: Monique Evers 043-6012302 Gemeente Vaals: Merel Visscher 043-6012116 Gemeente Valkenburg a/d Geul: Ren辿 Willems 043-7110896 Redactie centraal: 046-4116320 2013 wordt het jaar. Dan komen ongeveer zesduizend nieuwe studenten naar de RWTH in Aken. Aken heeft een schreeuwend gebrek aan woonruimte, dus waar eindigt de kamerjacht? Vaals wacht ze met open armen op. M et de fiets van Vaals naar de nieuwe campus Melaten? Vijf minuutjes, schat Rivka Savelsberg in. Ze kent het gebied over de grens op haar duimpje. Zij is als co旦rdinator Euregionale Zaken van de gemeente Vaals verantwoordelijk voor alles wat met de nieuwe campus te maken heeft. De missie van Vaals: zo veel mogelijk vruchten plukken van de steeds maar groeiende boom die op een steenworp afstand staat. Vaals is niet de enige buurgemeente die hierop inspeelt, maar de grensplaats heeft wel de belangrijkste troef in handen: de zeer korte afstand tot het campusgebied. Niet voor niets was Vaals in het verleden al een echte studentenstad. Vanuit Vaals fiets je zo naar de campus Melaten en de nieuwe campus Westbahnhof ligt in de loop naar het stadscentrum van Aken. Daardoor wordt Vaals nog meer verbonden met de stad, aldus Savelsberg. Waar zon tien jaar geleden nog een kleine exodus plaatsvond van Duitsers die na jaren in Vaals te hebben gewoond weer terug gingen naar het moederland, lijkt nu een kentering gaande. Ook Duitsland heeft met krimp te maken, maar door de ontwikkelingen rond de campus is Aken de grootste groeiregio. Hierdoor is het in Aken steeds moeilijker om betaalbare en comfortabele woonruimte te vinden, terwijl deze in Vaals nog voldoende voorhanden is. In Aken zijn de mogelijkheden om te bouwen vrijwel nihil, terwijl in Vaals nog wel wat bouwprojecten op stapel staan. Aan de andere kant: met de armen over elkaar afwachten tot het allemaal vanzelf op je afkomt, is ook geen optie, vindt Savelsberg. Samen met collega Nicole Hammer probeert ze actief te werven in de studentenwereld. Contacten zijn gelegd met de Akense studentenverenigingen. E辿n vereniging is al eens in Vaals komen kijken en was volgens Savelsberg onder de indruk van het woningaanbod aan de Nederlandse zijde van de grens. De studentenverenigingen in Duitsland zijn wat serieuzer en formeler. Zij brengen onder meer advies uit aan studenten over dit soort zaken. De gemeente heeft sinds vorig jaar een website (www.wohnenundlebeninvaals.de) en heeft samen met de stad Aken het voortouw genomen in het opzetten van een Grensinformatiepunt. Ook worden druk flyers verspreid waarin gepromoot wordt hoe royaal je kunt leven in Vaals: een eengezinswoning met drie slaapkamers en een tuin voor driehonderd euro kale huur per maand. HL-B02R Het eerste gebouw van het eerste cluster op de campus wordt gebouwd door Landmarken, een grote projectontwikkelaar uit Aken. Landmarken moet de trend zetten voor de andere gebouwen aan de wetenschapsboulevard. J端lic her Str. Heerlen/NL B3 als je echt LLES wilt weten Afrit W端rselen Afrit Laurensberg Kre feld er S tr. Kohlscheider Str. Tekst: Merel Visscher Illustraties: Heemkundekring Sankt Tolbert en Campus Aken P limburger.nl / m v v Kijk voor meer regionieuws ook op: www.limburger.nl Het levendige studentenleven Tussen ongeveer 1955 en 1975 woonden veel studenten van de RWTH in Vaals. Ze kwamen vooral uit Duitsland en Noorwegen. Ook toen al kwamen ze waarschijnlijk de grens over voor de goedkopere kamers, maar ook voor het gezellige studentenleven. In die tijd was op elke straathoek wel een kroegje, maar het meest populair onder de studenten waren de Schat端ll (nu een restaurant) en de Fockink. De meisjes van Vaals waren dol op de exotische studenten. Ze ontmoetten elkaar in de weekenden, bijvoorbeeld in dancing Eureka in de Tentstraat. Ze hoopten daar een student aan de haak te slaan, want een student had destijds status en garandeerde een mooie toekomst. Zo kwamen er ook heel wat geOok voor studenten is dit interessant, zegt Savelsberg. Van oudsher wonen Duitse studenten graag in woongemeenschappen. Zo zijn er in de jaren zeventig en tachtig ook veel van dit soort woongroepen van Duitsers geweest in Vaals. In sa- mengde paren, waarvan er nu nog veel in Vaals wonen. De Nederlandse studenten aan de RWTH - nu is dat aantal aanzienlijk afgenomen - kwamen vooral uit Zuid-Limburg en bleven thuis wonen omdat dit goedkoper is. Er zijn wel twee Nederlandse studentenverenigingen, namelijk Alcuinus en Hollandia. Op bovenstaande foto is te zien hoe de studenten van deze Akademische Vereeniging Hollandia in 1895 het tienjarig bestaan vieren in Vaals en met paard en wagen arriveren bij Hotel-Restaurant Limbourg. Halverwege de jaren zeventig liep het aantal studenten - om onbekende redenen - terug. (Met dank aan Leo Junggeburt van Heemkundekring Sankt Tolbert) menwerking met de Woningstichting Vaals zijn daarom nu al negen eengezinswoningen gelabeld. In elk van deze huizen kunnen drie studenten wonen. Ook heeft de woningstichting eenkamer-appartementen in beheer die interessant kunnen zijn voor verhuur aan studenten. Voor particulieren die interesse hebben om aan studenten te verhuren, zijn al informatiebijeenkomsten gehouden. Daar kwamen zon dertig verhuurders op af. En nog steeds komen telefoontjes binnen van mensen die informatie hierover willen hebben. Ook in Aken bouwt projectontwikkelaar Landmarken nog studentenhuizen, maar dat gebeurt op de allerlaatste plek waar dat nog kan. In Aken zijn nu al duizend bedden te weinig, vertelt Savelsberg. De studentenwoningen die er nog zijn, zijn vaak van mindere kwaliteit of hebben een hoge huurprijs. Vandaar dat zelfs Oberb端rgermeister Marcel Philipp een jaar geleden al een beroep op alle grensgemeenten heeft gedaan om te helpen bij de huisvesting. Volgend jaar, 2013, is het meest cruciale jaar aldus Savelsberg. Dan komt de hausse van studenten naar Aken. Al is het nog niet geheel zeker dat ze allemaal een kamer gaan zoeken. Omdat de Zivildienst is afgeschaft, krijgen we te maken met de zogenoemde Doppelter Abiturjahrgang, er doen in 2013 twee keer zo veel scholieren eindexamen. Een van de gevolgen is dan dat jongeren al eerder beginnen aan een studie. Het kan dus ook zijn dat ze het eerste jaar gaan pendelen vanuit het ouderlijk huis. In Vaals laten ze in ieder geval niets aan het toeval over. Savelsberg: We proberen het optimale eruit te halen. e zijn min of meer pioniers op de nieuwe campus Melaten. Voor Norbert Hermanns en Jens Kreiterling van de Akense projectontwikkelaar Landmarken AG is het heel bijzonder om voor een universiteit te kunnen bouwen. Waar vroeger de commerci谷le bedrijven buiten de deur werden gehouden, worden ze voor de campus van de RWTH juist binnengehaald. Landmarken heeft, na Europese aanbesteding, de opdracht gekregen om het cluster Logistiek op te bouwen. Dat doen ze overigens niet alleen, ze hebben over de grens een investeringspartner gevonden in de Nederlandse projectontwikkelaar CZP Investments 4 BV uit het Brabantse Den Dolder. Samen trekken ze het project onder de naam Ante4c GmbH. Al voor ze hun plan voor het cluster instuurden, hebben ze het Amsterdamse architectenbureau Meyer en Van Schooten ingeschakeld en dat is, denken Hermanns en Kreiterling, doorslaggevend geweest voor het binnenhalen van de opdracht. Het eerste cluster bestaat uit vijf gebouwen, die gefaseerd worden gebouwd. Dat Ante4c met het ontwerp een trend moet zetten voor de rest van de campus, daar zijn ze zich terdege van bewust. We willen de lat hoog leggen, vertelt Hermanns. De andere ontwikkelaars zullen op onze architectuur moeten reageren. Het hoofdgebouw heeft in het midden een atrium en een werkhal. Dit is een soort leerfabriek, of logistiek theater. Op deze plek wordt een werkproces in de praktijk gebracht. Op de tekeningen is te zien dat de toekomstige boulevard van campus Melaten veel groen krijgt, met op de begane grond ruimte voor winkels, sportcentra of horeca, waar al die studenten en werknemers hun dagelijkse benodigdheden kunnen krijgen. Op dit moment is er nog helemaal geen infrastructuur op de campus, en het duurt ook nog wel even voor dat zo ver is. Er is een kleine mensa, maar de meeste docenten gaan naar de binnenstad van Aken om wat te eten. Vandaar dat ook Ante4c een punt wil maken, waar gemaksvoedsel te krijgen is. Het eerste gebouw zou al begin 2013 klaar moeten zijn. Landmarken speelt overigens in op de komst van de studentengolf, door in de binnenstad nieuwe studentenwoningen te bouwen. Vaals is voor de projectontwikkelaar ook interessant, zegt Kreiterling. In Aken is al lange tijd weinig goede woonruimte voorhanden. Aken-Oost is niet zo geliefd, Aken-West daarentegen juist wel. De woningprijzen in het Vaalserquartier stijgen explosief op dit moment. Kreiterling ziet dat Stolberg, een buurgemeente aan de oostzijde, juist veel minder profiteert van de groei van de campus, maar de plaatsen die ten westen liggen juist des te meer. Hier ligt ook het mooiste landschap. In Vaals is het op de woningmarkt ook al voelbaar. Makelaars signaleerden vorig jaar dat steeds meer Duitsers op zoek gaan naar meer betaalbare eengezinswoningen over de grens. Inmiddels zijn al vier makelaars actief in de grensgemeente. En dat is aanzienlijk voor een plaats met nog geen tienduizend inwoners. Al zal daar wellicht op termijn verandering in komen. Het ontwerp voor het logistiek theater. Illustratie Landmarken AG