1. Februari 2014 29
B
MouctarBah
doctoraatstudentbanken
financi谷nwezenaande
UniversiteitGent.
TheoVermaelen
professorFinanceaande
INSEADBusinessSchool
KoenSchoors
professorbankenfinanci谷nwezen
aandeUniversiteitGent
Dringende boodschap
aan de ECB en de NBB
Strategie
Beste Belegger vraagt van zijn leden-le-
zers inspanningen. Wie niet bereid is om een inspanning
te doen, moet trouwens niet aan beleggen beginnen. Ook bij-
gaand artikel waar weer grote namen onder prijken, vergt
wat concentratie. Misschien heeft u al gehoord van CoCos,
zo niet dan kan u er nu mee kennismaken. CoCos zijn ach-
tergestelde leningen aan banken die onder bepaalde voor-
waarden worden omgezet in kapitaal. Hier stellen we een
bijzondere vorm van CoCos voor die nog nauwelijks ingang
vond, maar die een beetje het ei van Columbus zou kunnen
zijn. Hiermee nooit geen Dexia meer.
In november 2014 zal het vijf jaar gele-
den zijn dat converteerbare obligaties
(Contingent Convertibles of kortweg
CoCos) hun intrede maakten op
de financi谷le markten. Deze datum
vormt eveneens het startpunt voor
de Europese Centrale Bank (ECB) om
de rol van toezichthouder op zich te
nemen voor een 130-tal banken van
de Eurozone met het oog op het tot
stand brengen van een Bankenunie.
Vandaag voldoen de meeste ban-
ken aan criteria van Basel III, hoofd-
zakelijk door het massaal uitgeven
van CoCos. De Bank voor Internatio-
nale Betalingen (BIB) heeft berekend
dat er in de periode van juni 2009
tot juni 2013 voor 70 miljard dollar
CoCos werden uitgegeven. Volgens
de analisten van Credit Suisse zal er
in 2014 tussen 75 en 100 miljard dollar
aan Cocos op de markt worden geplaatst. Indien goed ont-
worpen, is dit financieel product vanuit het perspectief van
de toezichthouder, uitermate geschikt en voor de banken een
adequaat instrument om hun kapitaalstructuur aan te passen
in geval van financi谷le problemen.
Correct ontworpen CoCos beperken excessief risicoge-
drag van het management hetgeen tevens te hoge verlo-
ning mildert en schuldratios overbodig maakt. Daarnaast
beperkt het de mogelijkheid voor investeerders om de
aandelenkoers van de bank te manipuleren. Een specifieke
vorm van CoCo die aan deze beschrijving beantwoordt, is
de Call Option Enhanced Reverse Convertible (COERC)
die bij een bepaalde trigger, bestaande aandeelhouders de
keuze geeft om de CoCo ofwel te kopen, ofwel de gevol-
gen van een verwatering te ondergaan. In tegenstelling tot
de meeste klassieke converteerbare obligaties zal de trigger
van deze CoCo gebaseerd zijn op marktinformatie en niet
op louter boekhoudkundige ratios. Ervaringen in het verle-
den illustreren ons het voordeel van dergelijke marktgere-
lateerde triggers tegenover de boekhoudkundige varianten:
zo waren bankaandelen lang voor Lehman failliet ging, aan
het dalen terwijl de kapitaalratios van Lehman en andere
probleembanken zoals Dexia, volgens de definitie van Ba-
sel, nog steeds als optimaal werden aanzien, met alle gevol-
gen van dien.
De marktgerelateerde triggers zijn in staat om zowel de
tweede als de derde pijler van Basel III, respectievelijk toe-
zicht en transparantie, te verstevigen. Toezichthouders en
marktspelers kunnen immers op ieder ogenblik het beheer
van de bank volgen en indien nodig het management disci-
plineren. Daarenboven geeft het voorkeurrecht bestaande
aandeelhouders de mogelijkheid om CoCos te kopen en
zich zo te beschermen tegen economisch niet verantwoor-
de conversies, te wijten aan een manipulatie van de aande-
lenkoers van de desbetreffende bank of het gevolg van een
panieksituatie. Bovendien kan men door het hanteren van
een conversieprijs die aanzienlijk lager ligt dan de trigger-
prijs, de aandeelhouders aanmoedigen om de schuld terug
te betalen en zodoende verwatering te vermijden. Obliga-
tiehouders, die zich bewust zijn van deze drijfveer, zullen
bereid zijn om in ruil hiervoor te lenen tegen een lagere
interestvoet. Daar de COERCs risicovrij kunnen worden
ontworpen, is het gevolg hiervan dat de stimulans om over-
dreven risicos te nemen ten nadele van de obligatiehouders
nagenoeg onmogelijk wordt.
Dit kan worden toegelicht aan de hand van een eenvou-
dig voorbeeld. Veronderstel dat een bank een COERC uit-
geeft met een nominale waarde van 1 miljoen dollar en een
schuldratio conversietrigger van 90%. Daarnaast vertrekken
we van de assumptie dat de aandelenkoers op dit moment 5
dollar bedraagt. De COERC geeft aan de obligatiehouder het
recht om de obligatie te converteren tegen een veel lagere
prijs, bijvoorbeeld 1 dollar per aandeel. Met andere woorden,
Hoe kunnen we aan Dexia-bis ontsnappen? Wel met COERCs
2. Beste Belegger30
de obligatiehouders kunnen de obligaties in
principe converteren in 1 miljoen aandelen.
Indien dit zou plaatshebben bij een aande-
lenkoers van 5 dollar, zouden de bestaande
aandeelhouders een stevige verwatering
ondergaan. Een echte COERC verhindert
dit echter door aan de bestaande aandeel-
houders een voorkeurrecht te geven voor 1
miljoen dollar met een uitoefenprijs van 1
dollar. Dit laat toe om de schuld terug te be-
talen en een conversie te voorkomen. Indien
de bestaande aandeelhouders niet genoeg
fondsen zouden hebben om van het voor-
keurrecht gebruik te maken, kunnen ze hun
rechten doorverkopen aan andere investeer-
ders die wel over de nodige middelen be-
schikken en de rechten laten onderschrijven
door een investeringsbank. Daar de schuld
hoogstwaarschijnlijk wordt terugbetaald,
zullen banken de mogelijkheid hebben om
te ontlenen tegen lage rentetarieven.
De conversietrigger is niets anders dan
de market leverage ratio of omgekeerd de
kapitaalbuffer. Het vreemd vermogen van
de COERC wordt omgezet in risicokapitaal,
wanneer de verhouding tussen de boekwaar-
de van de schulden en de marktwaarde van
de activa tot een vooraf afgesproken niveau
stijgt, m.a.w. de schulden blijven constant
(teller) en marktwaarde van de bank (noe-
mer) daalt. Aan de stijging van de market
leverage ratio beantwoordt een daling van de
kapitaalbuffer. Indien dit zou zich voordoen,
dan verliest de CoCo zijn status van schuld
en wordt de ratio meteen gecorrigeerd.
We zijn ervan overtuigd dat regelgeving
idealiter eenvoudig, tijdig en robuust is. Dit
zijn nu net de criteria waaraan dit type van
CoCo voldoet:
Een COERC spreidt de schuldenlast en is
aantrekkelijk voor elke onderneming die
de kosten van financi谷le moeilijkheden
wil verminderen.
Het is een CoCo die reeds vroegtijdig in-
solventie voorkomt, en geen CoCo waar-
bij enkel nog wordt ge誰ntervenieerd om
de begrafenis te organiseren.
De trigger is vooruitziend en marktgerela-
teerd, vrij van enige vorm van manipulatie
of death spiral. Dit laatste is zonder meer
een bezorgdheid van vele marktspelers.
Met triggerwaarde boven de conversie-
waarde, is het kredietrisico beperkt (wat
het product makkelijk waardeerbaar en
verhandelbaar maakt en een hoge kre-
dietrating geeft).
Bestaande aandeelhouders hebben een
voorkeurrecht, wat ze beschermt tegen
verwatering (met inbegrip van de verwa-
tering van controle) door de obligatiehou-
ders.
In november 2013 stond Barclays dicht bij de
uitgifte van een COERC waarbij de aandeel-
houders de aandelen van de obligatiehouders
konden terugkopen bij het zich voordoen
van een trigger. In tegenstelling tot ons voor-
stel, is er echter geen echte sterke verbinte-
nis van Barclays om dit effectief toe te laten.
Bovendien vertrekt de trigger nog steeds van
kapitaalratios en is gebaseerd op informatie
van de marktspelers.
Tot op heden, hanteren alle uitgegeven
CoCos boekhoudkundige triggers, opgelegd
aan de banken door de regelgeving. De mees-
te banken hebben hier wellicht ook geen be-
zwaar tegen daar ze hebben aangetoond zeer
bedreven te zijn in het bijsturen van dergelij-
ke ratios. We zijn echter van oordeel dat deze
vorm van micromanagement niet gepast is
omdat de crisis afdoende heeft ge誰llustreerd
dat kapitaalratios waardeloze instrumenten
zijn om faillissementsrisico te voorspellen.
We begrijpen dat er een trend is om voort-
aan van triggers gebaseerd op risico-gewogen
activa over te stappen naar triggers die linken
met de boekwaarde van de schuldgraadratio.
Dit zou een stap in de juiste richting zijn, in-
dien een dergelijke schuldgraadratio zich zou
baseren op de marktwaarde van de aandelen,
en niet de boekwaarde. Laten we derhalve
hopen dat de regelgevers toelaten aan de
banken om te experimenteren met triggers
(en niet zelf aan micromanagement doen),
dit alles onder 辿辿n voorwaarde: CoCo inves-
teerders mogen nimmer worden gered door
belastinggeld.
redactie 14 januari 2014
Wanneer het oude Dexia over COERC-obliga-
ties had beschikt, dan zouden deze automa-
tisch in aandelen zijn omgezet in 2008 (toen
ook de eerste kapitaalverhogingen plaats-
grepen). De koers van Dexia gaf lang voor
de echte crisisdagen, aan dat er met Dexia
iets mis was. Intussen bleven de boekhoud-
kundige ratios waar de toezichthouder naar
keek, prima. Zoals bekend waren zelfs in juli
2011 de ratios van het oude Dexia nog altijd
schitterend, tenminste volgens de European
Banking Authority. Als Dexia over COERCs
had beschikt, dan zouden de grote aandeel-
houders het trouwens eerder niet uit de hand
hebben laten lopen, wetende dat de onver-
biddelijke sanctie voor zottigheden (dixit
Bel鍖us-voorzitter Jos Clijsters) met COERCs
is, dat die aandeelhouders hun bank kwijt zijn.
De verwatering is bij conversie zo groot dat
de zittende knoeiers hun macht gewoon kwijt
zijn.
De beurs is lang niet onfeilbaar, maar alles-
zins veel betrouwbaarder dan boekhoudkun-
dige ratios die gemakkelijk kunnen (of kon-
den?) worden gemanipuleerd.Toch maken de
COERCs van prof.Vermaelen om allerlei rede-
nen weinig kans. Dit geniaal idee botst met de
belangen van bankiers en bureaucraten.
Maar misschien kunnen andere bedrijven wel
iets met COERCs? Dat was de suggestie van
prof. Vermaelen tijdens een boeiende presen-
tatie enkele dagen geleden voor de Belgian
Finance Club.Stel dat de Belgische Staat echt
zou geloven in een grote toekomst voor Bel-
gacom. Dan kan de boodschap aan de nieuwe
CEO, mevr. Dominique Leroy, zijn: investeer
in uw netwerk en speel actief mee in de con-
solidatie van de Europese telecomsector. En
鍖nancier dat deels met Belgacom-COERCs.
Belgi谷 zou dan opnieuw 鍖nancieel pionieren,
zoals in de tijd van Cooreman-De Clercq, een
wet die prof. Vermaelen terecht 辿辿n van de
knapste initiatieven noemt van vorige eeuw.
VFB overweegt om samen met andere organi-
saties de COERC-idee te promoten.
200920082007 2010 2011
16
20
12
8
4
Dexia
息 vwd group