1. T?RK?YE B?Y?K M?LLET MECL?S?<br />TUTANAK DERG?S?<br />106nc? Birle?im<br />17 Haziran 2009 ?ar?amba<br />MHP GRUBU ADINA AL?M I?IK (Ktahya) C Te?ekkr ederim Say?n Ba?kan?m.<br />Say?n Ba?kan, ?ok de?erli milletvekilleri; g?r?lmekte olan 408 s?ra say?l? Trkiye ?hracat??lar Meclisi ile ?hracat?? Birliklerinin Kurulu? ve G?revleri Hakk?nda Kanun Tasar?s? zerindeki g?r?lerimizi belirtmek zere, Milliyet?i Hareket Partisi Grubu ad?na s?z alm?? bulunmaktay?m. Bu vesileyle yce Meclisi, de?erli ihracat??lar?m?z? ve bizleri izleyen de?erli vatanda?lar?m?z? sayg?lar?mla selaml?yorum.<br />Bilindi?i gibi bu tasar?, Dan??tay 10. Dairesinin 4059 say?l? Hazine Mste?arl??? ile D?? Ticaret Mste?arl??? Te?kilat ve G?revleri Hakk?nda Kanunun 6nc? maddesinin (c) f?kras?n?n iptali i?in Anayasa Mahkemesine ba?vurusu sonucunda Anayasa Mahkemesi taraf?ndan 18 Eyll 2008 tarih ve 145 say?l? Kararla s?z konusu f?kran?n ikinci cmlesinin iptal edilmesi nedeniyle haz?rlanm??t?r. ?ptal edilen bu cmlede CSay?n Kulkulo?lunun da belirtti?i gibi- S?z konusu ihracat?? birlikleri, ithalat?? birlikleri ve bunlar?n st kurulu?lar?n?n te?kilatlanma organlar? ve yeli?e ili?kin esaslar? ile yelerinin hak ve ykmllklerini g?steren statleri Bakanlar Kurulu karar?yla belirlenir. ?eklindedir. Bu statlerin Bakanlar Kurulu karar?yla belirlenme yerine bir kanunla dzenlenmesinin yap?lmas? uygun g?rlerek tasar? haz?rlanm?? ve bugn yce Meclisin huzuruna getirilmi?tir. <br />Tasar? bir ?l?de hukuki mecburiyetten kaynaklanm?? ve yakla??k bir y?l gibi bir sreden sonra ancak Genel Kurul gndemine getirilebilmi?tir. ?nk, Genel Kurula, Trkiye Byk Millet Meclisi Ba?kanl???na 12/6/2008 tarihiyle havale edilen tasar? metni, uzun bir beklemeden sonra, yo?un bir komisyon ?al??mas? sonucunda ancak bugne yeti?tirilebilmi?tir. <br />Tasar? metninin geneli zerinde yap?lan 20 May?s 2009 tarihli komisyon g?r?meleri s?ras?nda metnin bir alt komisyon marifetiyle yeniden dzenlenerek g?r?lmesi kararla?t?r?lm?? ve bu kapsamda Say?n Mcahit F?nd?kl? Ba?kanl???nda Say?n Kutbettin Arzu, Say?n ?evki Kulkulo?lu, Say?n Kayhan Trkmeno?lu ve ?ahs?mdan olu?an alt komisyonumuz be? farkl? uzun sreli g?r?meler sonunda gerekli taraflarla yapt??? bilgi al??veri?ini de de?erlendirerek oy birli?iyle alt komisyon raporunu haz?rlam?? ve yeni metni, ekinde st komisyona havale etmi?tir.<br />Bu s?rada, g?r? al??veri?inde bulundu?umuz ki?i, kurum veya kurulu?lar?n tm bilgileri de?erlendirilmi? ve uygulaman?n i?inde bulunan bir ihracat?? birli?imizden gelen konuyu da ?u anda g?r?t?mz tasar?n?n tam anlam?yla anla??labilmesine katk? sa?lamas? a??s?ndan, hi?bir yorum katmadan, aynen mevcut bir ihracat?? birli?inin diliyle sizlere aktarmak istiyorum. Mevcut durum: ?hracat?? birlikleri 1938 y?l?nda anonim ?irketi olarak kurulmu?tur. ?hracat?? birlikleri mevzuat?nda k?kl de?i?im 1986 y?l?nda yap?lm??t?r. Bu de?i?ikli?i, 1991 ve 1993 y?llar?nda yap?lan de?i?iklikler izlemi?tir. ?hracat?? birliklerinin dayand??? mevzuat 4059 say?l? D?? Ticaret Mste?arl??? Yasas? ve 1993/4614 say?l? Bakanlar Kurulu Karar?d?r. Bu Yasaya g?re ihracat?? birliklerinin DTMnin ba?l? kurulu?lar? oldu?u belirtilmi? ve ihracat?? birliklerine ili?kin dzenlemelerin Bakanlar Kurulu karar?yla yap?laca?? hkme ba?lanm??t?r. ?hracat?? birliklerinin yasal stats belirsizli?ini korumaktad?r. ?hracat?? birlikleri bir kamu kurumu de?ildir. ?hracat?? birlikleri Anayasam?z?n 135inci maddesinde belirtilen kamu kurumu niteli?inde meslek kurulu?lar? da de?ildir. ?hracat?? birlikleri dernek, vak?f, kooperatif ve benzeri gibi bir kurulu? da de?ildir. H?len on bir ilde on ? genel sekreterli?e ba?l? elli dokuz ihracat?? birli?i bulunmaktad?r. ?hracat?? birliklerine ye olanlar?n say?s? elli bin civar?ndad?r. Ancak bu rakam, elli bin ihracat?? firma demek de?ildir. Zira, bir ihracat?? ki?i ya da kurulu? birden fazla birli?e ye olabilmektedir. O nedenle elli bin rakam? mkerrer yelerden olu?maktad?r. <br />Mkerrer yelik ?u ?ekilde olmaktad?r:<br />1) Bir ihracat?? firma farkl? rnleri ihra? ediyorsa farkl? konulardaki birliklere ye olmak zorundad?r. ?rne?in, mobilya mefru?at konusunda ?al??an bir firma a?a? mamulleri, demir ?elik ve tekstil konfeksiyon birliklerine ye olmak zorundad?r.<br />2) ?rne?in, ya? meyve sebze konusunda ?al??an bir firma, be? ayr? ihracat?? birli?ine ye olabilmektedir. Ayn? konuda birden fazla ihracat?? birli?i vard?r. ?rne?in, yedi hububat, bakliyat, ya?l? tohumlar ihracat?? birli?i; alt? tekstil ve ham maddeleri ihracat?? birli?i; be? haz?r giyim, konfeksiyon ihracat?? birli?i; be? canl? hayvan, su rnleri ihracat?? birli?i; d?rt a?a? mamulleri ihracat?? birli?i bulunmaktad?r.<br />Bu yap?lanma modeliyle ihra? rn de?il, ihra? b?lgesi ?n plana ??kmaktad?r. Bu yap?lanma modeli ayr?ca byk miktarda kaynak kayb?na neden olmaktad?r. Yeterli potansiyeli olmayan yerlerde birlik kurulmakta ve bu birlikler finansman a??s?ndan desteklenmeye muhta? kalmaktad?rlar.<br />?hracat?? birliklerinin eksik y?nleri de ?unlard?r: <br />?hracat?? birlikleri, DTMnin ta?ra te?kilat? g?revini g?rmektedirler. Bu nedenle, DTM bir?ok yetkisini birliklere devretmi?tir. Birlikler, kendilerine verilen evrak g?revini mkemmel bir ?ekilde yerine getirmektedirler ancak ARGE hizmetleriyle birlikte vizyon ?al??malar?na ?ok fazla zaman ve eleman ay?ramamaktad?rlar. <br />B?lgesel bazda madde birlikleri kurulmas? maddeden ziyade b?lgeyi ?n plana ??karmaktad?r. Mevcut ?rgtlenme modeli finansal a??dan ilave yklere neden olmaktad?r. <br />Ayn? konuda ?al??an birliklerde maddeyle ilgili ortak karar al?nabilmesi i?in ortak y?netim kurulu olu?turulmaktad?r. Genel Sekreterlik bnyesinde birden fazla birli?in bulunmas? nedeniyle Ba?kanlar Kurulu olu?turulmakta, bu nedenle de y?netim kurullar?n?n y?netimindeki a??rl??? daha da azalmaktad?r. <br />?nerilen model:<br />1) Madde baz?nda b?lgesel birlik modelinden vazge?ilerek Trkiye ?ap?nda yirmi iki sekt?rde birlikler kurulmal?d?r. ?rne?in farkl? illerde yedi tane hububat, bakliyat, ya?l? tohumlar ihracat?? birli?i yerine merkezi ?stanbulda Trkiye hububat, bakliyat ve ya?l? tohumlar ihracat??lar birli?i kurulmal?d?r. Bu modelin benimsenmesiyle ?ok daha g?l birlikler kurulacakt?r, finansman kayb? olmayacakt?r, karar alma mekanizmas? daha da h?zlanacakt?r, mkerrer yelik ortadan kalkacakt?r. <br />2) Her ikisi de DTMnin ba?l? kurulu?u olan ?GM, ihracat?? birlikleri ve T?M tek bir potada eritilerek merkezi ?stanbulda ?ok g?l bir d?? ticaret birli?i kurulmal?d?r. Bu modelle, maksatlar? ve faaliyet konular? birbirinin hemen hemen ayn? olan kurulu?lar ortak bir ama? etraf?nda toplanarak mali yap?s? ve y?netimi ?ok g?l bir te?kilat olu?turulacakt?r, kaynak israf? ?nlenecektir, merkez? te?kilat daha ?ok ARGE ve vizyon ?al??malar? zerinde ?al??acak, birliklerin ?u an sahip olduklar? il baz?ndaki te?kilatlar merkezin bir ?ubesi olarak evrak baz?nda ?al??maya devam edeceklerdir. G?l merkez? te?kilat, i? birli?i ve koordinasyon konusunda merkez? hk?mete daha fazla bilgi ve birikim aktarabilecek konumda olabilecektir. G?l bir mali yap?ya sahip olan bu te?kilat yurt d???nda da ihracat??lar?m?z?n isteklerine cevap verebilecek tarzda etkin ve esnek bir ?rgtlenmeye gidebilecektir. <br />??te bu ve benzeri g?r?leri alt komisyonumuz kendi aras?nda ve muhataplar?yla birlikte tart??arak de?erlendirdi ve bu ?nerilen modelin ger?ekten lke i?in k?kl bir de?i?ikli?e neden olacak bir model olaca?? konusunda birle?tik ve bunun arkas?ndan Var olan vcuda uygun bir elbiseyi nas?l dikebiliriz? anlay???ndan hareketle bugn zerinde tart??t???m?z tasar? metnini olu?turmaya ?al??t?k. <br />Ancak ne yaz?kt?r ki alt komisyon yelerinin hemfikir olarak st Komisyona sundu?u tasar? metninin mzakereleri s?ras?nda Hk?metimiz kanad?ndan yirmiye yak?n de?i?iklik ?nergesi geldi. ?nce birka? ?nergenin bu yap?y? tamamen bozaca?? d?ncesiyle de?erli Komisyon yeleri bu ?nergelere kat?lmad?klar?n? beyan ettiler. Daha sonra Hk?met kanad?m?z?n da anlay???yla bu ?nergelerin baz?lar? ?ekildi ve az say?da ?nergeyle k?smi bir de?i?ikli?e u?rayan alt komisyon metni bugnk h?line gelmi? oldu. <br />Biz, Milliyet?i Hareket Partisi Grubu olarak tasar?n?n tamam?na olumlu g?r? verece?imizi, komisyonda da, alt komisyonda da belirttik, burada da belirtiyoruz. Ancak, komisyon raporunda ? konuda ?nemli muhalefet ?erhimizi koyduk. Bunlardan birisi, 8inci maddede Birlik genel sekreteri ve genel sekreter yard?mc?lar?n?n atanmas?nda mste?arl???n olumlu g?r? aran?r ve bu g?r?e istinaden y?netim kurulu sekreter ve sekreter yard?mc?lar?n? atar hkmnden mste?arl???n olumlu g?r?nn ??kmas?n? talep ediyoruz. Aksi takdirde, mste?arl???n olumlu g?r? vermedi?i bir durumda birliklerin sekreter atamalar? gecikecek, bir?ok ihracat??m?z bu konudan s?k?nt? ?ekecektir.<br />?kinci konu, yine tasar?n?n 18inci maddesinde, Say?n Kulkulo?lunun da dile getirdi?i nispi ?demelerdeki miktarlar ve oranlar zerinde ?erhimiz var. Bu konuyla ilgili, gerek komisyonda gerek alt komisyonda, on binde 1 ile binde 1 FOB bedeli zerinden nispi ?demenin yap?lmas? alt komisyon metninde yer almaktayd?, bu de?i?ikli?e u?rat?ld?. Bunun da, ihracat?? firma ya da ki?iler zerinde ?nemli yk getirece?i inanc?yla, bunun on binde 1 alt s?n?r?na ?ekilmesi y?nnde g?r?mz var.<br />Bir di?er konu, tasar?n?n 23nc maddesindeki y?netmeliklerle ilgili k?s?mda, T?M taraf?ndan haz?rlanacak y?netmeliklerin mste?arl???n olumlu g?r? ard?ndan bakan?n onay?yla yrrl?e girece?i ?eklindeki hkmden mste?arl???n olumlu g?r?nn mutlaka ??kmas?n? talep ediyoruz. E?er mste?arl?k olumlu g?r? beyan etmezse, bu y?netmeliklerin gerek bakanl?k hiyerar?isinde s?k?nt? yarataca?? gerekse gecikmesi h?linde gerek T?Mde gerek ?hracat??lar Birli?inde ?nemli s?k?nt?lara neden olaca?? konusunu da bu vesileyle sizlerle payla?mak istiyorum. <br />De?erli milletvekilleri, h?len lke genelinde 13 genel sekreterlik bnyesinde yakla??k 1.100 personel ile hizmet veren ihracat?? birliklerinin kimi kay?tlara g?re 50 bin civar?nda, kimi kay?tlara g?re de 100 bine yak?n ihracat?? yesi bulundu?u ve bu konuyu bu kadronun ?imdiye kadar ?nemli hizmetler vererek getirdi?i ifade edilmektedir. ?hracat?? birliklerinin st kurulu?u olan T?M, ihracat?? birlikleri ile DTM aras?ndaki organik ba?? olu?turan bir yap?ya bu tasar?yla kavu?turulmaktad?r. <br />1980li y?llarda 3 milyar dolar civar?nda olan ihracat?m?z?n bugnlerde 100 milyar dolar? a?m?? olmas?nda eme?i ge?en herkesi kutluyoruz ancak bu seyirde ithalat?n ve buna dayal? olarak d?? ticaret a????n?n da ihracattaki art?? oranlar?n?n zerinde bir art?? seyrine gelmi? olmas?n?n Trkiye'nin iyi d?nmesi gereken ve tedbirlerini iyi almas? gereken bir di?er konu oldu?unu da ifade etmek istiyorum. <br />Sadece bir rakam vermek istiyorum: D?? bor? stoku 2003 y?l?nda 144,2 milyar dolar iken, 2008 y?l? sonunda yzde 100 art??la 284,4 milyar dolara ??karken, d?? ticaret a???? da ayn? y?lda, 2003te 22 milyar dolar iken 2008 y?l?nda 80,5; 2009 y?l? sonunda da yakla??k 84 milyar dolara ??kacak ve b?ylece be? y?lda yakla??k yzde 400 oran?nda bir art?? ger?ekle?mi? olacakt?r. <br />??te bu olumsuz tablonun ortadan kald?r?lmas?nda en ak?lc? yol mutlaka ihracat??n?n art?r?lmas? ve bu konuda hizmet veren gerek birliklerin gerekse T?Min ve ihracat yapan ki?i ya da kurulu?lar?n desteklenmesi olaca?? g?r?nde hemfikir oldu?umuzu d?nyor, bu tasar?n?n ba?ta ihracat??lar?m?za ve lkemize hay?rl? olmas? dileklerimle yar?n yap?lacak olan ?hracat?? Birlikleri Genel Kurulunda da birliklerimize ba?ar?lar diliyor, hepinize sayg?lar sunuyorum. (MHP s?ralar?ndan alk??lar) <br />
