�ݺ�ߣ

‫تصمیم‬
‫گیری‬‫پویا‬ ‫محیط‬ ‫در‬ ‫رقابتی‬ ‫برتری‬ ‫منظور‬ ‫به‬ ‫معیاره‬ ‫چند‬
‫شرکت‬‫هاي‬‫تولیدي‬‫در‬‫ن‬‫قر‬‫بیست‬‫و‬‫یکم‬‫با‬‫قابت‬‫ر‬‫سرسام‬،‫ر‬‫آو‬‫توسعه‬‫هاي‬‫ر‬‫ا‬‫ز‬‫با‬‫،عوامل‬‫ر‬‫نوظهو‬‫محیطی‬،‫نامطمئن‬‫تغ‬‫ییر‬‫و‬‫تحوالت‬
،‫ي‬‫ر‬‫فناو‬‫ي‬‫مشتر‬‫گرایی‬‫و‬‫کاهش‬‫عمر‬‫ل‬‫محصو‬‫و‬‫بر‬‫و‬‫ر‬‫هستند‬‫که‬‫این‬‫د‬‫ر‬‫موا‬‫شدت‬‫و‬‫تنوع‬‫قابت‬‫ر‬‫ا‬‫ر‬‫بین‬‫مانها‬‫ز‬‫سا‬‫ایش‬‫ز‬‫اف‬‫داده‬‫اس‬‫ت‬.
‫مهمترین‬‫ز‬‫ا‬‫ها‬‫ر‬‫اهکا‬‫ر‬‫براي‬‫مقابله‬‫با‬‫این‬‫محیط‬،‫پویا‬‫در‬‫پیش‬‫گرفتن‬‫مدیریت‬‫استراتژیک‬‫جهت‬‫بهره‬‫ي‬‫گیر‬‫از‬‫فرص‬‫تها‬‫و‬‫یی‬‫و‬‫یار‬‫و‬‫ر‬‫با‬
‫تهدیدات‬‫پیش‬‫ي‬‫و‬‫ر‬‫شرکت‬‫ها‬‫است‬.‫از‬‫این‬‫و‬‫ر‬‫شرکت‬‫تولیدي‬‫متحدان‬‫سحر‬‫می‬‫کوشد‬‫تا‬‫با‬‫تدوین‬‫ي‬‫استراتژ‬‫هاي‬‫مناس‬‫ب‬‫به‬‫بقا‬‫و‬
‫شد‬‫ر‬‫خود‬‫عرصه‬‫ر‬‫د‬‫پویاي‬‫قابت‬‫ر‬‫قطعه‬‫ي‬‫ساز‬‫ادامه‬‫دهد‬.

‫بر‬‫اساس‬‫نتایج‬‫تحقیق‬‫مهمترین‬‫استراتژي‬‫ها‬‫که‬‫شرکت‬‫را‬‫میتواند‬‫در‬
‫این‬‫محیط‬‫پویا‬‫حفظ‬‫کنند‬‫عبارتند‬‫از‬:‫بهینه‬‫سازي‬‫سبد‬‫محصوالت‬
‫فعلی‬‫شرکت،استقرار‬‫پروژه‬‫هاي‬‫بازاریابی‬‫و‬‫فروش‬‫و‬‫ظرفیت‬
‫سازي‬‫جهت‬‫تولید‬‫محصوالت‬‫متنوع‬‫و‬‫امکان‬‫سنجی‬‫طراحی‬
‫محصوالت‬‫مشترک‬‫به‬‫منظور‬‫استفاده‬‫در‬‫خودروهاي‬‫مختلف‬.
‫در‬‫این‬،‫مقاله‬‫ابتدا‬‫بیانیه‬‫ماموریت‬‫شرکت‬‫تدوین‬،‫گردید‬‫سپس‬‫عوامل‬
‫داخلی‬‫و‬‫کالن‬‫محیطی‬‫بررسی‬‫شد‬‫و‬‫مهمترین‬‫آنها‬‫طبق‬‫نظر‬‫خبرگان‬‫تعیین‬
،‫گردید‬‫سپس‬‫ماتریس‬SWOT‫تشکیل‬‫شد‬‫و‬‫استراتژي‬‫هاي‬‫مناسب‬‫براي‬‫شرکت‬
‫تولید‬‫متحدان‬‫سحر‬‫اتخاذ‬،‫گردید‬‫در‬‫مرحله‬‫ي‬‫بعدي‬‫معیارهاي‬‫اصلی‬
‫شرکت‬‫از‬‫طریق‬‫روش‬‫فرآیند‬‫تحلیل‬‫سلسله‬‫مراتبی‬‫گروهی‬‫وزن‬‫دهی‬‫شد‬‫و‬

‫مقدمه‬
‫امروزه‬‫شرکت‬‫هاي‬‫قطعه‬‫سازي‬‫نقش‬‫مهمی‬‫در‬‫افزایش‬‫سودآوري‬‫کشورها‬
‫دارند‬.‫در‬‫ایران‬‫نیز‬‫شرکت‬‫هاي‬‫قطعه‬‫سازي‬‫نقش‬‫مهمی‬‫در‬‫تولید‬‫و‬
‫اشتغال‬‫ایفا‬‫می‬‫کنند‬.‫شرکت‬‫هاي‬،‫خودروسازي‬‫براي‬‫کاهش‬‫هزینه‬‫هاي‬
‫تولید‬‫و‬‫افزایش‬‫کیفیت‬‫محصوالت‬،‫خود‬‫کار‬‫ساخت‬‫قطعات‬‫مورد‬‫نیاز‬‫خود‬
‫را‬‫به‬‫شرکت‬‫هاي‬‫قطعه‬‫سازي‬‫واگذار‬‫می‬‫کنند‬‫و‬‫از‬‫این‬‫رو‬‫صنعت‬‫قطعه‬
‫سازي‬‫به‬‫عنوان‬‫یک‬‫وزنه‬‫و‬‫یا‬‫مکمل‬‫در‬‫کنار‬‫صنعت‬‫خودرو‬‫سازي‬‫قرار‬
‫دارد‬.‫از‬‫لحاظ‬‫حجم‬‫و‬‫بزرگی‬،‫شرکت‬‫هاي‬‫قطعه‬‫سازي‬‫در‬‫قیاس‬‫با‬
‫شرکت‬‫هاي‬‫خودروسازي‬‫بسیار‬‫کوچکتر‬‫می‬‫باشند‬‫ولی‬‫از‬‫لحاظ‬‫تعداد‬

‫به‬‫دلیل‬‫مورد‬‫نیاز‬‫بودن‬‫سرمایه‬‫نسبتا‬‫پایین‬‫براي‬‫احداث‬
‫یک‬‫واحد‬‫تولید‬‫قطعه‬،‫سازي‬‫همه‬‫ساله‬‫تعداد‬‫زیادي‬‫از‬
‫سرمایه‬‫گذاران‬‫و‬‫تولید‬‫کنندگان‬‫وارد‬‫این‬‫عرصه‬‫می‬‫شوند‬
‫و‬‫این‬‫خود‬‫رقابت‬‫را‬‫در‬‫این‬‫بخش‬‫افزایش‬‫می‬‫دهد‬.‫از‬‫این‬
،‫رو‬‫مدیران‬‫شرکت‬‫هاي‬‫قطعه‬‫سازي‬‫باید‬‫استراتژي‬‫مناسبی‬
‫را‬‫با‬‫توجه‬‫به‬‫شرایط‬‫و‬‫موقعیت‬‫کنونی‬‫و‬‫آینده‬،‫خود‬
‫انتخاب‬‫نمایند‬‫تابتوانند‬‫در‬‫عرصه‬‫رقابت‬‫باقی‬‫ماند‬‫و‬‫با‬

‫ما‬‫در‬‫این‬‫تحقیق‬‫به‬‫صورت‬،‫موردي‬‫عوامل‬‫بیرونی‬(‫رقبا،عرضه‬
‫کنندگان‬‫و‬...)‫و‬‫عوامل‬‫داخلی‬(‫نیروي‬،‫انسانی‬‫مدیریت‬‫و‬...)
‫مؤثر‬‫بر‬‫شرکت‬‫قطعه‬‫سازي‬‫متحدان‬‫سحر‬‫را‬‫مورد‬‫پژوهش‬‫قرار‬
‫دادیم‬.‫تا‬‫با‬‫شناخت‬‫فرصت‬‫ها‬‫و‬،‫تهدیدات‬‫نقاط‬‫قوت‬‫و‬‫ضعف‬‫هاي‬
‫موجود‬‫براي‬‫این‬،‫شرکت‬‫استراتژي‬‫مفیدي‬‫را‬‫براي‬‫استفاده‬
‫بهینه‬‫از‬‫فرصت‬‫ها‬‫و‬‫قوت‬‫ها‬‫و‬‫مقابله‬‫مؤثر‬‫با‬‫تهدیدات‬‫و‬‫ضعف‬
‫ها‬‫در‬‫اختیار‬‫سازمان‬‫قرار‬‫داده‬‫شود‬.
‫هدف‬‫از‬‫این‬،‫پژوهش‬‫ارایه‬‫یک‬‫مدل‬‫واضح‬‫و‬‫مشخص‬‫جهت‬‫کاربرد‬‫در‬

‫استراتژیک‬ ‫مدیریت‬
‫در‬‫زبان‬‫فارسی‬‫به‬‫استراتژي‬‫راهبرد‬‫نیز‬‫گفته‬‫می‬‫شود‬‫بر‬‫اساس‬
‫تعریف‬‫پیتر‬‫و‬‫نیچز‬:‫استراتژي‬‫به‬‫صورت‬‫خیلی‬‫ساده‬‫رساندن‬‫سازمان‬
‫از‬‫وضیعت‬‫فعلی‬‫به‬‫وضیعت‬‫ایده‬‫ال‬‫و‬‫مورد‬‫نظرمیباشد‬.‫کوازادا‬‫بر‬
‫این‬‫باور‬‫است‬‫که‬:‫استراتژي‬‫رابطه‬‫میان‬‫وسیله‬‫و‬‫هدف‬‫است‬.
‫استراتژي‬‫عبارت‬‫است‬‫از‬‫رویکردي‬‫که‬‫سازمان‬‫را‬‫به‬‫منظور‬‫بهترین‬
‫پاسخگویی‬‫ممکن‬‫به‬‫عوامل‬‫محیطی‬‫فرصت‬‫ها‬‫و‬‫تهدیدها‬‫هدایت‬‫می‬‫کند‬
.‫حاصل‬‫این‬،‫رویکرد‬‫خلق‬‫مزیت‬‫رقابتی‬‫براي‬‫سازمان‬‫است‬.‫امروزه‬

‫یت‬‫ر‬‫مامو‬
‫به‬‫بیان‬‫ساده‬‫آن‬‫چیزي‬‫است‬‫که‬‫سازمان‬‫انجام‬‫می‬‫دهد‬‫یا‬
‫براي‬‫آن‬‫به‬‫وجود‬‫آمده‬‫است‬.‫در‬‫رسالت‬‫باید‬‫قصد‬‫سازمان‬
‫توصیف‬‫شده‬‫باشد‬.‫همچنین‬‫باید‬‫به‬‫مشتریان،محصوالت‬‫و‬
‫خدمات‬‫پرداخته‬‫شود‬.
‫چشم‬‫انداز‬‫در‬‫مقایسه‬‫با‬‫بیان‬‫ماموریت‬‫اینگونه‬‫تعریف‬
‫می‬‫شود‬:‫چیزي‬‫که‬‫ما‬‫می‬‫خواهیم‬‫باشیم‬‫و‬‫جایی‬‫که‬‫می‬

‫ی‬ ‫س‬‫ر‬‫بر‬‫عوامل‬‫جی‬‫ر‬‫خا‬
‫بررسی‬‫عوامل‬‫خارجی‬‫عبارتست‬‫از‬:‫نظارت‬‫ارزیابی‬‫و‬‫نشر‬‫اطالعات‬‫بدست‬
‫امده‬‫مربوط‬‫به‬‫محیط‬‫سازمانی‬‫میان‬‫افراد‬‫کلیدي‬‫و‬‫موثر‬‫ان‬‫سازمان‬.
‫بررسی‬‫محیطی‬‫همچنین‬‫ابزاري‬‫است‬‫که‬‫شرکت‬‫از‬‫ان‬‫براي‬‫جلوگیري‬‫از‬‫شوک‬
‫هاي‬‫استراتژیک‬‫و‬‫تضمین‬‫سالمتی‬‫بلند‬‫مدت‬‫بهره‬‫می‬‫برد‬.‫در‬‫بررسی‬
‫عوامل‬‫خارجی‬‫فرصتها‬‫و‬‫تهدیدهاي‬‫پیش‬‫روي‬‫شرکتها‬‫شاناسایی‬‫می‬‫شوند‬
‫تا‬‫مدیران‬‫بتوانند‬‫با‬‫تدوین‬‫استراتژیهاي‬‫مناسب‬‫از‬‫فرصت‬‫ها‬‫بهره‬
‫برداري‬‫کنند‬‫و‬‫اثرات‬‫عوامل‬‫تهدید‬‫کننده‬‫را‬‫کاهش‬‫دهند‬‫یا‬‫از‬‫آنها‬
‫پرهیز‬‫نمایند‬.
‫محیط‬‫ر‬‫ا‬‫معموال‬‫به‬‫دو‬‫الیه‬:‫محیط‬‫عمومی‬‫کالن‬‫و‬‫محیط‬‫تخصصی‬‫یا‬‫خرد‬
‫تقسیم‬‫میکنند‬.‫محیط‬‫عمومی‬:‫شامل‬‫نیرو‬‫هاي‬‫کالنی‬‫است‬‫که‬‫به‬‫طور‬‫غیر‬
‫مستقیم‬‫بر‬‫فعالیت‬‫هاي‬‫شرکت‬‫تاثیري‬‫گذارند‬.‫محیط‬‫تخصصی‬‫شامل‬‫ان‬

‫کالن‬‫محیط‬ ‫ی‬ ‫س‬‫ر‬‫بر‬‫اجتماعی‬
‫شامل‬‫نیروهاي‬‫کالنی‬‫است‬‫که‬‫مستقیما‬‫بر‬‫فعالیت‬‫هاي‬‫کوتاه‬‫مدت‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫اثر‬‫نمی‬،‫د‬‫ر‬‫گذا‬‫بلکه‬‫بر‬‫تصمیمات‬‫بلند‬‫مدت‬‫آن‬‫تاثیر‬‫می‬
‫د‬‫ر‬‫گذا‬.‫این‬‫عوامل‬‫تند‬‫ر‬‫عبا‬‫از‬:
1.‫عوامل‬‫یا‬‫نیروهاي‬‫اقتصادي‬:‫که‬‫مبادله‬‫ي‬‫ژ‬‫،انر‬‫ل‬‫مواد،پو‬‫و‬‫اطالعات‬‫ا‬‫ر‬‫ممکن‬‫می‬‫د‬‫ز‬‫سا‬.‫برخی‬‫از‬‫این‬‫عوامل‬‫تند‬‫ر‬‫عبا‬‫از‬:‫ند‬‫و‬‫ر‬‫ت‬‫ولید‬
‫ناخالص‬،‫داخلی‬‫نرخ‬،‫بهره‬‫نرخ‬،‫م‬‫ر‬‫تو‬‫ل‬‫کنتر‬‫قیمت‬/‫دستمزد‬‫و‬....
2.‫عوامل‬‫یا‬‫نیرو‬‫هاي‬‫یک‬‫ژ‬‫تکنولو‬:‫که‬‫اه‬‫ر‬‫حل‬‫هاي‬‫مشکالت‬‫ا‬‫ر‬‫ائه‬‫ر‬‫ا‬‫می‬‫کنند‬.‫که‬‫برخی‬‫از‬‫آنان‬‫تند‬‫ر‬‫عبا‬‫از‬:‫کل‬‫بودجه‬‫ی‬ ‫تخصیص‬‫دولت‬
‫به‬‫امر‬‫تحقیق‬‫و‬،‫توسعه‬‫تمرکز‬‫ي‬‫و‬‫ر‬‫اقدامات‬‫یک‬‫ژ‬‫تکنولو‬،‫تحوالت‬‫جدید‬‫در‬‫انتقال‬،‫یک‬‫ژ‬‫تکنولو‬‫بهبود‬‫عملکرد‬‫تولید‬‫از‬‫طریق‬
‫ن‬‫اتوماسیو‬‫و‬....
3.‫عوامل‬‫یا‬‫نیروهاي‬‫ی‬ ‫سیاس‬–‫حقوقی‬:‫که‬‫ت‬‫ر‬‫قد‬‫ا‬‫ر‬‫یع‬‫ز‬‫تو‬‫می‬‫کنند‬‫و‬‫قوانین‬‫و‬‫ات‬‫ر‬‫مقر‬‫محدود‬‫کننده‬‫و‬‫حمایت‬‫کننده‬‫تهیه‬‫و‬‫ائه‬‫ر‬‫ا‬‫می‬
‫کنند‬.‫مانند‬:‫قوانین‬،‫مالیاتی‬‫ات‬‫ر‬‫مقر‬‫ت‬‫ر‬‫تجا‬،‫جی‬‫ر‬‫خا‬‫قوانین‬‫مربوط‬‫به‬‫استخدام‬‫و‬‫تقاي‬‫ر‬‫ا‬‫شغلی‬‫و‬....
4.‫عوامل‬‫یا‬‫نیروهاي‬‫اجتماعی‬–‫فرهنگی‬:‫که‬‫ش‬‫ز‬‫ار‬،‫ها‬‫آداب‬‫و‬‫سوم‬‫ر‬‫جامع‬‫ا‬‫ر‬‫تنظیم‬‫و‬‫مرتب‬‫می‬‫کنند‬.‫که‬‫برخی‬‫ار‬‫آنان‬‫تند‬‫ر‬‫عبا‬‫از‬:
‫مشتر‬،‫گرایی‬‫نرخ‬‫شد‬‫ر‬،‫جمعیت‬‫سطح‬‫تحصیالت‬‫و‬...

‫قابتی‬‫ر‬ ‫نیروی‬ ‫پنج‬ ‫مدل‬
‫تر‬‫ر‬‫پو‬‫معتقد‬‫است‬‫که‬‫ساختار‬‫صنعت‬‫نقش‬‫عمده‬‫اي‬‫در‬‫تعیین‬‫قواعد‬‫قابت‬‫ر‬‫و‬‫ي‬‫استراتژ‬‫هایی‬‫که‬‫به‬‫ر‬‫طو‬‫بالقوه‬‫در‬‫دسترس‬‫شرکت‬‫ها‬
‫قرار‬،‫ند‬‫ر‬‫دا‬‫ایفا‬‫می‬‫کند‬.‫اهمیت‬‫نیروهاي‬‫بیرون‬‫از‬‫صنعت‬‫اساسا‬‫نسبی‬‫است‬.‫از‬‫آنجایی‬‫که‬‫نیروهاي‬‫بیرونی‬‫معموال‬‫همه‬‫شرکت‬‫هاي‬
‫فعال‬‫در‬‫یک‬‫صنعت‬‫ا‬‫ر‬‫تحت‬‫تاثیر‬‫قرار‬‫می‬،‫دهند‬‫عامل‬‫اصلی‬‫در‬،‫موفقیت‬‫توانایی‬‫هاي‬‫متفاوت‬‫شرکت‬‫ها‬‫در‬‫د‬‫ر‬‫برخو‬‫با‬‫این‬‫نیرو‬‫ها‬
‫است‬.‫به‬‫نظر‬‫او‬‫ماهیت‬‫قابت‬‫ر‬‫در‬‫یک‬‫صنعت‬‫بستگی‬‫به‬‫پنج‬‫عامل‬‫قابتی‬‫ر‬‫د‬‫ر‬‫دا‬.:
‫قباي‬‫ر‬‫بالقوه‬:‫تهدید‬‫قباي‬‫ر‬‫ه‬‫ز‬‫تا‬‫د‬‫ر‬‫وا‬‫د‬‫ر‬‫وا‬‫شونده‬‫هاي‬‫جدید‬‫به‬‫ار‬‫ز‬‫با‬‫در‬‫جهان‬‫غیر‬‫ل‬‫معمو‬‫نیستند‬‫و‬‫ممکن‬‫است‬‫بعنوان‬‫عاملی‬‫مهم‬
‫تشخیص‬‫داده‬‫نشوند‬.
‫محصوالت‬‫جایگزین‬:‫تهدید‬‫محصوالت‬‫یا‬‫خدمات‬‫جایگزین‬‫سهم‬،‫ار‬‫ز‬‫با‬‫یک‬‫هدف‬‫براي‬‫تغییر‬‫محصوالت‬‫قبلی‬‫یا‬‫استفاده‬‫جدید‬‫از‬
‫محصوالت‬‫جدید‬‫ار‬‫ز‬‫با‬‫میباشد‬.
‫ت‬‫ر‬‫قد‬‫چانه‬‫نی‬‫ز‬‫ان‬‫ر‬‫خریدا‬:‫آنها‬‫اي‬‫ر‬‫دا‬‫نیرو‬‫در‬‫معامله‬‫براي‬‫قیمت‬‫هاي‬‫کمتر‬‫و‬‫نیروي‬‫اصلی‬‫در‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫هستند‬.
‫ت‬‫ر‬‫قد‬‫چانه‬‫نی‬‫ز‬‫تامین‬‫کنندگان‬:‫تامین‬‫کنندگان‬‫ممکن‬‫است‬‫اي‬‫ر‬‫دا‬‫نیرو‬‫براي‬‫تحمیل‬‫قیمت‬‫ها‬‫و‬‫انتخاب‬‫ها‬‫براي‬‫شرکت‬‫باشند‬.
‫قباي‬‫ر‬‫صنعت‬:‫قابت‬‫ر‬‫در‬‫بین‬‫قباي‬‫ر‬‫موجود‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫به‬‫ر‬‫طو‬‫ي‬‫جار‬‫براي‬‫سهم‬‫قابت‬‫ر‬‫ار‬‫ز‬‫با‬‫می‬‫کند‬‫و‬‫در‬‫تالش‬‫براي‬‫قرار‬‫دادن‬‫خ‬‫ودش‬
‫بعنوان‬‫یک‬‫هبر‬‫ر‬‫است‬.

‫ی‬ ‫س‬‫ر‬‫بر‬‫عوامل‬‫داخلی‬
‫عوامل‬‫داخلی‬‫عواملی‬‫هستند‬‫که‬‫مربوط‬‫به‬‫ن‬‫و‬‫در‬‫شرکت‬‫یا‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫هستند‬‫و‬‫بر‬‫خالف‬‫عوامل‬‫جی‬‫ر‬‫خا‬‫در‬‫ل‬‫کنتر‬‫مدیریت‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫می‬
‫باشند‬‫و‬‫به‬‫دو‬‫دسته‬:‫عوامل‬‫ت‬‫ر‬‫قد‬‫و‬‫ضعف‬‫تقسیم‬‫میشوند‬.
‫نقاط‬‫قوت‬‫عواملی‬‫هستند‬‫که‬‫نسبت‬‫به‬‫گذشته‬‫شرکت‬‫نسبت‬‫به‬‫متوسط‬‫صنعت‬‫یا‬‫نسبت‬‫به‬‫قباي‬‫ر‬‫آن‬‫اي‬‫ر‬‫ب‬‫شرکت‬‫مزیت‬‫به‬‫حساب‬
‫آیند‬.‫نقاط‬‫ضعف‬‫عواملی‬‫هستند‬‫که‬‫شرکت‬‫توانایی‬‫انجام‬‫آن‬‫ا‬‫ر‬‫د‬‫ر‬‫ندا‬‫در‬‫حالی‬‫که‬‫قبال‬‫می‬‫توانست‬‫انجام‬‫دهد‬‫یا‬‫قبای‬‫ر‬‫اصلی‬‫این‬
‫توانایی‬‫ا‬‫ر‬‫ند‬‫ر‬‫دا‬.‫فرایند‬‫ی‬ ‫س‬‫ر‬‫بر‬‫عوامل‬،‫داخلی‬‫نقاط‬‫قوت‬‫و‬‫ضعف‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ا‬‫ر‬‫منتقل‬‫میکند‬‫و‬‫توانایی‬‫عکس‬‫العمل‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫نسبت‬‫به‬
‫تهدید‬‫ها‬‫و‬‫ي‬‫دار‬‫ر‬‫برخو‬‫از‬‫فرصت‬‫ها‬‫ا‬‫ر‬‫می‬‫سنجد‬.
‫فرایند‬‫ی‬ ‫س‬‫ر‬‫بر‬‫عوامل‬‫داخلی‬‫در‬‫مقایسه‬‫با‬‫عوامل‬‫جی‬‫ر‬‫خا‬‫براي‬‫کار‬‫کنان‬‫فرصت‬‫ي‬‫بیشتر‬‫فراهم‬‫د‬‫ر‬‫میاو‬‫تا‬‫بتوانند‬‫ابطه‬‫ر‬‫شغلی‬‫و‬‫واحد‬
‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫با‬‫کل‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫بهتر‬‫درک‬‫کنند‬‫و‬‫در‬‫این‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫وظایف‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫بهتر‬‫انجام‬‫میدهند‬.

‫مدل‬‫نجیره‬‫ز‬‫ش‬‫ز‬‫ار‬
‫نجیره‬‫ز‬‫ش‬‫ز‬‫ار‬‫به‬‫ر‬‫منظو‬‫درک‬‫منابع‬‫بالفعل‬‫و‬‫بالقوه‬،‫تمایز‬‫یک‬‫شرکت‬‫ا‬‫ر‬‫به‬‫فعالیت‬‫هاي‬‫مرتبط‬‫استراتژیکی‬‫آن‬‫تفکیک‬‫می‬‫کند‬.‫شرکت‬
‫با‬‫انجام‬‫ان‬‫ز‬‫ار‬‫تر‬‫و‬‫بهتر‬‫چنین‬‫فعالیت‬‫هاي‬‫مهم‬‫استراتژیکی‬‫نسبت‬‫به‬‫قبایش‬‫ر‬‫به‬‫مزیت‬‫قابتی‬‫ر‬‫دست‬‫می‬‫یابد‬.‫تر‬‫ر‬‫پو‬‫به‬‫منظو‬‫ر‬‫تشریح‬
‫نقش‬‫ی‬ ‫اساس‬‫نجیره‬‫ز‬‫ش‬‫ز‬‫ار‬‫در‬‫شناسایی‬‫منابع‬‫مزیت‬‫قابتی‬‫ر‬‫ش‬‫ر‬‫کا‬‫ا‬‫ر‬‫با‬‫تشریح‬‫نجیره‬‫ز‬‫ش‬‫ز‬‫ار‬،‫بخش‬‫ها‬‫و‬‫اجزاء‬‫آن‬‫ع‬‫و‬‫شر‬‫می‬‫کند‬‫و‬‫سپس‬
‫شرح‬‫می‬‫دهد‬‫که‬‫نجیره‬‫ز‬‫ش‬‫ز‬‫ار‬‫هر‬‫شرکت‬‫متشکل‬‫از‬‫نه‬‫طبقه‬‫کلی‬‫از‬‫فعالیت‬‫هایی‬‫است‬‫که‬‫به‬‫ق‬‫طر‬‫مشخص‬‫با‬‫یکدیگر‬‫مرتب‬‫ط‬‫شده‬
‫اند‬‫و‬‫انعکاس‬‫دهنده‬‫فعالیت‬‫هاي‬‫ی‬ ‫مشخص‬‫است‬‫که‬‫آن‬‫شرکت‬‫انجام‬‫می‬‫هد‬.

�īنجیره�Ĭ�īز�Ĭ�īش�Ĭ�īز�Ĭ�īار�Ĭ�īنریک�Ĭ�īژ�Ĭ(‫پورتر�Ĭ1985)

‫تحلیل‬‫و‬ ‫تجزیه‬SWOT
‫در‬‫تجزیه‬‫و‬‫تحلیل‬SWOT‫عوامل‬‫جی‬‫ر‬‫خا‬‫و‬‫داخلی‬‫د‬‫ر‬‫مو‬‫ی‬ ‫س‬‫ر‬‫بر‬‫ار‬‫ر‬‫ق‬‫میگیرند‬‫تا‬‫فرصت‬‫ها‬‫تهدیدها‬‫قوتها‬‫و‬
‫ضعف‬‫هاي‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫در‬‫اینده‬‫شناسایی‬‫شده‬‫و‬‫اي‬‫ر‬‫ب‬‫یی‬‫و‬‫یار‬‫و‬‫ر‬‫بهتر‬‫با‬‫انها‬‫اتژیهاي‬‫ر‬‫است‬‫مناسبی‬‫تدوین‬‫شوند‬.‫پ‬‫س‬
‫از‬‫اینکه‬‫عوامل‬‫جی‬‫ر‬‫خا‬(‫فرصت‬‫ها‬‫و‬‫تهدیدات‬)‫و‬‫عوامل‬‫داخلی‬(‫نقاط‬‫قوت‬‫و‬‫ضعف‬)‫شناسایی‬‫شده‬‫و‬‫عو‬‫امل‬
‫کلیدي‬‫آنها‬‫از‬‫غیر‬‫کلیدي‬‫تمیز‬‫داده‬،‫شد‬‫مان‬‫ز‬‫پیشنهاد‬‫و‬‫انتخاب‬‫ي‬‫اتژ‬‫ر‬‫است‬‫ها‬‫ا‬‫ر‬‫ف‬‫می‬‫سد‬‫ر‬.

‫ی‬‫گیر‬‫تصمیم‬
‫همه‬‫افراد‬‫در‬‫ندگی‬‫ز‬‫مره‬‫ز‬‫و‬‫ر‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫با‬‫تصمیم‬‫ي‬‫گیر‬‫سر‬‫و‬‫کار‬‫ند‬‫ر‬‫دا‬.‫مانی‬‫ز‬‫که‬‫براي‬‫انجام‬‫یک‬،‫فعالیت‬‫بیش‬‫از‬‫یک‬‫اه‬‫ر‬
‫وجود‬‫داشته‬‫باشد‬‫ناچار‬‫به‬‫تصمیم‬‫ي‬‫گیر‬‫هستیم‬.‫در‬‫تعریفی‬‫بسیار‬‫ساده‬‫تصمیم‬‫ي‬‫گیر‬‫ت‬‫ر‬‫عبا‬‫است‬‫از‬‫انتخاب‬‫ی‬‫ک‬
‫اه‬‫ر‬‫از‬‫میان‬‫اه‬‫ر‬‫هاي‬‫مختلف‬‫و‬‫کار‬‫اصلی‬‫تصمیم‬‫گیرنده‬‫یافت‬‫ر‬‫د‬‫اه‬‫ر‬‫هاي‬‫ممکن‬‫و‬‫نتایج‬‫ی‬ ‫ناش‬‫از‬‫آنها‬‫و‬‫انتخاب‬‫اه‬‫ر‬‫اصلح‬
‫از‬‫میان‬‫آنهاست‬.‫اگر‬‫ي‬‫و‬‫بتواند‬‫این‬‫انتخاب‬‫ا‬‫ر‬‫به‬‫نحو‬‫ست‬‫ر‬‫د‬‫و‬‫مطلوبی‬‫انجام‬،‫دهد‬‫تصمیم‬‫هاي‬‫اخذ‬‫شده‬‫موثر‬‫و‬
‫نده‬‫ز‬‫سا‬‫خواهند‬.

‫فرایند‬‫سلسله‬ ‫تحلیل‬‫اتبی‬‫ر‬‫م‬
‫فرآیند‬‫تحلیل‬‫سلسله‬‫مراتبی‬‫یکی‬‫از‬‫جامعترین‬‫سیستمهاي‬‫طراحی‬‫شده‬‫براي‬‫تصمیم‬‫ي‬‫گیر‬‫هاي‬‫ر‬‫بامعیا‬‫چندگانه‬‫است‬‫یرا‬‫ز‬‫این‬‫تکنیک‬
‫امکان‬‫فرموله‬‫کردن‬‫مساله‬‫ت‬‫ر‬‫ابصو‬‫ر‬‫سلسله‬‫مراتبی‬‫وهمچنین‬‫امکان‬‫نظرگرفتن‬‫ر‬‫د‬‫هاي‬‫ر‬‫معیا‬‫مختلف‬‫کمی‬‫وکیفی‬‫ا‬‫ر‬‫مسئ‬‫ر‬‫د‬‫له‬
‫بهعنوان‬‫گسترده‬‫ترین‬‫ش‬‫و‬‫ر‬‫براي‬‫حل‬‫مسائل‬AHP‫فراهم‬‫می‬‫کند‬.‫در‬‫بیست‬‫سال‬‫گذشته‬‫انتخاب‬‫و‬‫تبه‬‫ر‬‫بندي‬‫در‬‫ه‬‫ز‬‫حو‬‫هاي‬
‫مختلف‬‫خواسته‬‫ها‬‫و‬‫هاي‬‫ز‬‫نیا‬‫انسان‬‫بکار‬‫گرفته‬‫که‬‫براي‬‫اولین‬‫بار‬‫توسط‬‫آقاي‬‫توماس‬‫الساعتی‬‫در‬‫سال‬1130‫مطرح‬AHP‫شده‬
‫است‬.‫ش‬‫و‬‫ر‬‫شد‬،‫که‬‫بردهاي‬‫ر‬‫کا‬‫فراوانی‬‫در‬‫حل‬‫مسایل‬،‫مدیریتی‬‫اقتصادي‬‫واجتماعی‬‫داشته‬‫است‬.
‫یکی‬‫از‬‫مزایاي‬‫فرایند‬‫تحلیل‬‫سلسله‬‫مراتبی‬‫ل‬‫کنتر‬‫ي‬‫سازگار‬‫تصمیماست‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫عبا‬‫دیگر‬‫ه‬‫ر‬‫هموا‬‫در‬‫فرایند‬‫تحلی‬‫ل‬‫سلسله‬‫مراتبی‬‫می‬
‫توان‬‫میزان‬‫ي‬‫سازگار‬‫تصمیم‬‫ا‬‫ر‬‫محاسبه‬‫نمود‬‫و‬‫نسبت‬‫به‬‫خوب‬‫و‬‫بد‬‫بودن‬‫و‬‫یا‬‫قابل‬‫ل‬‫قبو‬‫بودن‬‫ومردود‬‫بودن‬‫آن‬‫قضاوت‬‫کرد‬.

‫ل‬‫اصو‬‫سلسه‬ ‫تحلیل‬ ‫فرایند‬‫اتبی‬‫ر‬‫م‬
‫بنیانگذار‬‫این‬‫ش‬‫و‬‫ر‬‫چهار‬‫اصل‬‫یر‬‫ز‬‫ا‬‫ر‬‫به‬‫عنوان‬‫ل‬‫اصو‬‫فرایند‬‫تحلیل‬‫سلسه‬‫مراتبی‬‫بیان‬‫نموده‬‫و‬‫کلیه‬،‫محاسبات‬‫قوانین‬‫و‬‫ات‬‫ر‬‫مقر‬
‫ا‬‫ر‬‫براي‬‫این‬‫ل‬‫اصو‬‫بنا‬‫نهاده‬‫است‬.‫این‬‫ل‬‫اصو‬‫تند‬‫ر‬‫عبا‬‫از‬:
‫اصل‬1:‫شرط‬‫ی‬ ‫معکوس‬‫اگر‬‫ترجیح‬‫عنصر‬A‫بر‬‫عنصر‬B‫برابر‬n،‫باشد‬‫ترجیح‬‫عنصر‬B‫بر‬‫عنصر‬A‫برابر‬‫با‬1/n.
‫اصل‬2:‫اصل‬‫همگنی‬‫عنصر‬A‫با‬‫عنصر‬B‫باید‬‫همگن‬‫و‬‫قابل‬‫مقایسه‬‫باشند‬.‫به‬‫بیان‬‫دیگر‬‫عنصر‬A‫برعنصر‬B‫نمی‬‫تواند‬‫بی‬
‫نهایت‬‫یا‬‫صفر‬‫باشد‬.
‫اصل‬3:‫وابستگی‬:‫هر‬‫عنصر‬‫سلسله‬‫مراتبی‬‫به‬‫عنصر‬‫سطح‬‫باالتر‬‫خود‬‫می‬‫تواند‬‫وابسته‬‫باشد‬‫و‬‫ت‬‫ر‬‫بصو‬‫خطی‬‫ای‬‫ن‬‫وابستگی‬‫تا‬
‫باالترین‬‫سطح‬‫می‬‫تواند‬‫ادامه‬‫داشته‬‫باشد‬.
‫اصل‬4:‫ات‬‫ر‬‫انتظا‬:‫هرگاه‬‫ي‬‫تغییر‬‫در‬‫ساختمان‬‫سلسله‬‫مراتبی‬‫رخ‬‫دهد‬‫سه‬‫و‬‫پر‬‫یابی‬‫ز‬‫ار‬‫باید‬‫مجددا‬‫انجام‬‫گیرد‬.
‫در‬‫فرایند‬‫تحلیل‬‫سلسه‬‫مراتبی‬‫عناصر‬‫هر‬‫سطح‬‫نسبت‬‫به‬‫عنصرمربوط‬‫به‬‫خود‬‫در‬‫سطح‬‫باالتر‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫جی‬‫و‬‫ز‬‫م‬‫قایسه‬‫شده‬‫و‬
‫ن‬‫ز‬‫و‬‫آنها‬‫محاسبه‬‫می‬‫گردد‬.‫که‬‫این‬‫نها‬‫ز‬‫و‬‫ا‬‫ر‬‫ن‬‫ز‬‫و‬‫نسبی‬‫می‬‫نامیم‬.‫سپس‬‫با‬‫تلفیق‬‫نهاي‬‫ز‬‫و‬،‫نسبی‬‫نهایی‬‫ز‬‫و‬‫هر‬‫گزینه‬‫مشخص‬‫می‬‫گردد‬
‫که‬‫آنرا‬‫ن‬‫ز‬‫و‬‫مطلق‬‫می‬‫نامیم‬.‫در‬‫این‬‫مقایسه‬‫ها‬‫تصمیم‬‫گیرندگان‬‫از‬‫قضاوتهاي‬‫شفاهی‬‫استفاده‬‫خواهند‬‫کرد‬،‫که‬‫ای‬‫ن‬‫قضاوتها‬
‫توسط‬‫ساعتی‬‫به‬‫مقادیر‬‫کمی‬‫بین‬1‫تا‬9‫تبدیل‬‫شده‬‫اند‬‫که‬‫از‬‫شاخص‬‫دو‬‫قطبی‬‫براي‬‫تبدیل‬‫آنها‬‫استفاده‬‫می‬‫شود‬.

Topsis
‫تصمیم‬‫ي‬‫گیر‬‫چند‬‫ه‬‫ر‬‫معیا‬‫ی‬ ‫نگرش‬‫است‬‫که‬‫با‬‫تبه‬‫ر‬‫بندي‬‫و‬‫انتخاب‬‫تعدادي‬‫گزینه‬‫یا‬‫آلترناتیو‬‫از‬‫بین‬‫اه‬‫ر‬‫حلها‬‫و‬‫گزینه‬‫هاي‬‫مختلف‬‫سر‬‫و‬‫کار‬‫د‬‫ر‬‫دا‬.‫ای‬‫ن‬
‫نگرش‬‫به‬‫ر‬‫منظو‬،‫مقایسه‬‫چوبی‬‫ر‬‫چا‬‫موثر‬‫ا‬‫ر‬‫جهت‬‫یابی‬‫ز‬‫ار‬‫با‬‫استفاده‬‫از‬‫چندین‬‫معیار‬‫فراهم‬‫می‬‫نماید‬.‫در‬‫بین‬‫این‬‫شها‬‫و‬‫ر‬،‫ش‬‫و‬‫ر‬Topsis
‫ي‬‫اهکار‬‫ر‬‫بسیار‬‫مناسب‬‫جهت‬‫ي‬‫مدلساز‬‫مسائلی‬‫با‬‫هاي‬‫ر‬‫معیا‬‫کمی‬‫و‬‫همچنین‬‫کیفی‬‫فراهم‬‫می‬‫کند‬‫که‬‫برد‬‫ر‬‫کا‬‫وسیعی‬‫در‬‫مینه‬‫ز‬،‫انتخاب‬‫یابی‬‫ز‬‫ار‬،
‫برنامه‬،‫ي‬‫یز‬‫ر‬‫پیشرفت‬،‫تصمیم‬‫ي‬‫گیر‬‫و‬...‫خواهد‬‫داشت‬.)‫این‬‫ش‬‫و‬‫ر‬‫عالوه‬‫بر‬‫در‬‫نظر‬‫گرفتن‬‫فاصله‬‫یک‬‫گزینه‬Ai‫از‬‫نقطه‬،‫ایدآل‬‫فاصله‬‫آن‬‫از‬
‫نقطه‬‫ایدآل‬‫منفی‬‫هم‬‫در‬‫نظر‬‫گرفته‬‫می‬‫شود‬.‫بدان‬‫معنی‬‫که‬‫گزینه‬‫انتخابی‬‫باید‬‫اي‬‫ر‬‫دا‬‫کمترین‬‫فاصله‬‫از‬‫اه‬‫ر‬‫حل‬‫ایده‬‫آل‬‫بوده‬‫و‬‫در‬‫عین‬‫حال‬‫اي‬‫ر‬‫دا‬
‫ترین‬‫ر‬‫دو‬‫فاصله‬‫از‬‫اه‬‫ر‬‫حل‬‫ایده‬‫آل‬‫منفی‬‫باشد‬.‫واقعیت‬‫یربنائی‬‫ز‬‫از‬‫این‬‫ش‬‫و‬‫ر‬‫بدین‬‫قرار‬‫است‬:
‫الف‬–‫مطلوبیت‬‫هر‬‫شاخص‬‫باید‬‫به‬‫ر‬‫طو‬‫یکنواخت‬‫ی‬ ‫افزایش‬‫ی‬ ‫یاکاهش�Ĭ�īباشد�Ĭ.

�ݺ�ߣ

Topsis

Convert to study guideBETA

More Related Content

Topsis