1. 1
TS EN 1008
BETON KARMA SUYU
NUMUNE ALMA, DENEYLER VE
BETON ENDÃœSTRÄ°SÄ°NDEKÄ° Ä°ÅžLEMLERDEN GERÄ°
KAZANILAN SU DAHÄ°L, SUYUN, BETON KARMA SUYU
OLARAK UYGUNLUÄžUNUN TAYÄ°NÄ° KURALLARI
Haziran, 2013
www.betonvecimento.com
2. 2
TS 1008’E GÖRE SU TİPLERİ
Su tiplerinin sınıflandırılması
Beton imalinde kullanılan suyun uygunluğu, genellikle kaynağına (orijinine) bağlıdır. Sular aşağıda verilen
tiplere ayrılabilir :
1. İçilebilen sular
Bu sular beton yapımında kullanım için uygun kabul edilir. Bu tip sularda deney yapmaya gerek duyulmaz.
2. Beton endüstrisindeki işlemlerden geri kazanılan sular
normal şartlarda betonda kullanım için uygundur. Ancak Ek A’da verilen şartlara uygun olmalıdır.
3. Yer altı kaynaklarından çıkan sular
Bu sular beton yapımına uygun olabilir, ancak deneye tâbi tutulmalıdır.
4. Tabiî yüzey suları ve endüstriyel atık sular
Bu sular beton yapımına uygun olabilir, ancak deneye tâbi tutulmalıdır.
5. Deniz suyu ve acı göl suları
Bu sular, içerisinde donatı veya diğer gömülü metal bulunmayan betonlarda kullanılabilir. Ancak genelde,
donatılı veya öngerilmeli beton imalinde kullanım için uygun değildir.
İçerisinde donatı veya diğer metal bulunan betonlarda, izin verilen toplam klorür muhtevası belirleyici faktördür.
6. Kanalizasyon (lâğım) suları
Bu tür sular, beton yapımında kullanım için uygun değildir.
www.betonvecimento.com
3. 3
GENEL
 Beton karma suyu olarak kullanılacak su, standardın şart koştuğu özeliklere
uygun olmalıdır. Karma suyu olarak kullanılacak su, Madde 4.3.4’te verilen
kimyasal özellikler veya Madde 4.4’te priz süresi ve basınç dayanımı için verilen
özellikleri de sağlamalıdır.
 İçme suyu şebekesinden alınan suyun, bu standartta verilen özellikleri sağladığı
kabul edilir.
 Birkaç kaynaktan alınan suyun karıştırılarak kullanılması hâlinde kriterler,
karıştırılmış haldeki suya uygulanmalıdır.
 Not - 98/83/EC No’lu Avrupa Birliği Direktifine uygun sular içmeye uygun sudur
ve bu nedenle, beton yapımında kullanım için uygun kabul edilir.
www.betonvecimento.com
5. 5
ÖN MUAYENE
Yandaki çizelgedeki şartlardan
bir ya da birkaçına uymayan
sular, ancak Madde 4.4
şartlarını sağladıkları takdirde
beton yapımında kullanılabilir.
www.betonvecimento.com
6. 6
KİMYASAL ÖZELLİKLER: KLORÜRLER
Klorür muhtevası yukarıdaki çizelgede verilen seviyeyi geçmemelidir. Ancak,
betonun toplam klorür muhtevasının, belirlenen beton sınıfı için
TS EN 206-1:2000 Madde 5.2.7’den seçilen en büyük değeri geçmediğinin
gösterilmesi halinde, çizelgede verilenlerden daha yüksek klorür muhtevasına
izin verilebilir.
www.betonvecimento.com
10. 10
PRÄ°Z SÃœRESÄ° VE DAYANIM
Uygunluğu araştırılan su ile yapılan beton numunelerde elde edilen priz
başlangıç süresi, bir saatten daha az olmamalı ve damıtık su veya deiyonize su
ile yapılan beton numunelerde elde edilen priz başlangıç süresine göre
% 25’ten daha fazla sapma göstermemelidir.
Priz bitiş süresi ise 12 saatten daha uzun olmamalı ve damıtık su veya
deiyonize su ile yapılan beton numunelerde elde edilen priz sona erme
süresine göre % 25’ten daha fazla sapma göstermemelidir.
Uygunluğu araştırılan su ile yapılan beton veya harç numunelerin 7 günlük
ortalama basınç dayanımı, aynı yaşta deneye tâbi tutulan damıtık su veya
deiyonize su ile hazırlanmış numune basınç dayanımının % 90’ından daha
küçük olmamalıdır.
www.betonvecimento.com
11. 11
NUMUNE ALMA
 Alınan su numunesi miktarı 5 L’den daha az olmamalıdır. Numune,
mevsime bağlı değişimlerin muhtemel etkisi de dahil olmak üzere,
kullanılacak suyu temsil etmeli ve doğru şekilde etiketlenmiş
olmalıdır.
 Su numunesi temiz ve sızdırmaz kapta muhafaza edilmelidir.
Numune kabı, numune alınacak kaynak suyu ile önceden
çalkalanmalıdır.
 Su numunesi, alındıktan sonraki iki hafta içerisinde deneye tâbi
tutulmalıdır.
www.betonvecimento.com
13. 13
GERÄ° KAZANILAN SU
Beton endüstrisindeki işlemlerden geri kazanılan sular aşağıda verilenlerdir :
 Herhangi artık taze beton içerisindeki su,
 Hareketli beton taşıyıcıları, karıştırıcı tamburlar, transmikserler veya karıştırıcılar ve
beton pompalarının iç kısımlarının temizlenmesi sonucu ortaya çıkan yıkama suyu,
 Sertleşmiş betonun kesilme, aşındırılma ve su ile yüzeyinin pürüzlendirilmesi
işlemlerinde kullanılan su,
 Beton imalatı esnasında, taze betondan vakumla çekilen su.
Su, aşağıda belirtilen yerlerden alınabilir:
 Su içerisinde bulunan katı maddeleri düzgün şekilde dağıtmaya uygun donanım monte
edilmiÅŸ havuzlar.
 Katı maddelerin uygun şekilde çökelmesi için yıkama suyunu, yeterli süreyle bekletmeye
uygun çökeltme havuzları veya benzeri tesisler.
www.betonvecimento.com
14. 14
SINIRLAMALAR: GERÄ° KAZANILAN SU
Beton endüstrisindeki işlemlerden geri kazanılan su veya karışık su, aşağıda
verilenlerin sağlanması şartıyla, donatısız, donatılı, içerisinde gömülü metal
bulunan beton ve öngerilmeli betonlarda kullanılabilir:
1) Beton endüstrisindeki işlemlerden geri kazanılan su ile birlikte gelen ilâve katı madde
miktarı, beton harmanı içerisindeki toplam agrega kütlesinin, %1’inden (kütlece) daha az
olmalıdır.
2) İmal edilecek beton, bazı özel şartlara sahipse (mimarî beton, öngerilmeli beton, hava
sürüklenmiş beton, zararlı çevrede bulunacak beton gibi), beton endüstrisindeki
işlemlerden geri kazanılan suyun muhtemel etkisi dikkate alınmalıdır.
3) Geri kazanılan su miktarı, günlük imalâta mümkün olduğu kadar düzgün şekilde
dağıtılmalıdır.
Bazı imalât işlemlerinde, betonda yeterli performans sağlandığının gösterilmesi şartıyla,
içerisinde daha fazla miktarda katı madde bulunan su kullanılabilir.
www.betonvecimento.com
15. 15
YOÄžUNLUK: GERÄ° KAZANILAN SU
Yoğunluğu, 1,01 kg/L’den daha büyük olan geri kazanılmış su
içerisindeki katı maddenin, düzgün şekilde dağılımının sağlanması
için uygun donanım yapılmalıdır.
Yoğunluğu 1,01 kg/L’ye eşit veya daha küçük olan suyun
içerisindeki katı madde miktarının ihmal edilebilir mertebede
olduÄŸu kabul edilebilir.
www.betonvecimento.com
18. 18
TS 13515’E GÖRE
Beton imalatından çıkan geri kazanılmış su, yüksek dayanımlı ve
hava sürüklenmiş betonda kullanılmaz.
TS 1008 STANDARDINA GÖRE BETON KARMA SUYU:
İmalatın başlangıcından sonraki ilk ay süresince haftada en az 1 kez;
2. ve 6. ay arasında ayda en az 1 kez;
daha sonraki süreçte ise yılda en az 2 kez analiz edilir.
Kuşku duyulması durumunda, klorür ve sülfat içeriği günde en az 1 kez kontrol edilir.
www.betonvecimento.com