1. TOPIK 1 ALAM BELAJAR
UJI MINDA
1. Apakah tiga aspek alam belajar yang difikirkan penting dalampembentukan murid
yang menyeluruh?
Psikososial
Fizikal
Komuniti pembelajaran
2. Apakah empat elemen aspek-aspek psikososial yang dimaksudkanmerangkumi?
Nada suara yang sesuai
Suasana yang kondusif
Saling berbudi bahasa
Tingkahlaku yang diterima
3. Apakah bentuk penyusunan bilik darjah yang anda syorkan sekiranyaanda ingini
murid-murid anda berkolaborasi dalam kumpulan kecil bagipembincangan secara
kelas?
Gaya Kluster/ Berkelompok
4. Jikalau anda merancang untuk mengendalikan pembelajaran bercorakkadar kendiri
dan bersifat individu, apakah cara-cara penyusunan bilik darjahyang sesuai bagi anda
membentuk stesen-stesen pembelajaran?
Gaya off set
5. Sedarkah anda bahawa sesebuah bilik darjah bukan hanya terdiridaripada meja dan
kerusi sahaja? Anda juga perlu memberi perhatian kepadaaksesori-aksesori yang akan
memberi sentuhan peribadi. Apakah sentuhanperibadi yang dimaksudkan?
Pokok-pokok pasu
Gambar-gambar
2. Papan kenyataan
poster / carta pendidikan
- hal-ehwal umum
- kata-kata hikmah
- sudut bacaan
- jadual-jadual : waktu / bertugas / dan lain-lain
6. Ahli-ahli teoris berpendapat bahawa persekitaran fizikal yang kondusifboleh
diibaratkan sebagai guru kedua dalam bilik darjah! Apakah kepentinganpersekitaran
fizikal yang kondusif?
7. Apakah itu komuniti pembelajaran?
Komuniti pembelajaran merujuk kepada sekumpulan manusia yangbelajar
bersama-sama dalam satu persekitaran yang selamat lagi menggalakkandengan
adanya dialog, maklumbalas, refleksi dan penurunan kuasa.
8. Bilik darjah yang beroperasi sebagai komuniti pembelajaran, apakahprisip-prinsip
yang perlu dipegang?
Tanggungjawab ke atas pengetahuan dan kawalan terhadap ilmu yang akan
diperoleh diperkongsikan bersama;
Pembelajaran menitikberatkan pemahaman;
Kolaborasi antara murid-murid dengan guru bagi memikirkan alternative
penyelesaian masalah;
9. Berdasarkan prinsip-prinsip di atas, cuba anda jelaskan apakah antarapendekatan
yang sesuai digunakan oleh guru.
3. 10. Pengalaman langsung berpegang kepada prinsip pembelajaraneksperiential.
Pengalaman langsung boleh diimplementasi secara meluasmerentasi topik dan
bahantara berbeza-beza, antaranya termasuk ....................
- projek pembelajaran berkumpulan;
- pendidikan luar;
- kerja lapangan;
- amali;
- lawatan sambil belajar;
- drama, dll.
4. TOPIK 2 TEORI-TEORI PEMBELAJARAN
UJI MINDA
1. Menurut HILL (2002), bagaimana sesuatu pembelajaran akan berlaku dalam diri
seseorang?
Mengikut Hill (2002) pembelajaran berlaku apabila pengalaman menyebabkan
suatu perubahan yang agak kekal dalam pengetahuan atau tingkah laku
seseorang. Perubahan ini mungkin secara sengaja atau tidak sengaja, untuk
lebih baik atau lebih buruk, betul atau salah dan sedar atau tidak sedar.
2. Nyatakan LAPAN PERINGKAT oleh Gagne dalam proses mengubah maklumat
kepada pengetahuan yang dipelajari.
Proses Pembelajaran Gagne
Teori Gagne (1985) menerangkan bahawa minda manusia memprosesmaklumat
seperti komputer. Terdapat lapan peringkat dalam proses mengubahmaklumat kepada
pengetahuan yang dipelajari (learned knowledge).
Peringkat 1-Motivasi
Merupakan prasyarat yang diperlukan untuk pembelajaran berlaku.
Yelon dan Weinstein (1997:294) menyatakan bahawa motivasi merupakan satu
motif yang menyebabkan seseorang bertindak dalam cara tertentu.
Zindi, Peresuh dan Mpofu (1995:111) dalam Commonwealth of Learning (2002)
mendefinisikan motivasi sebagai satu proses atau kuasa dalaman organisma
yang mendesak sesuatu untuk bertindak.
Peringkat 2 MemberikanPerhatian:MemastikanPerhatian Pelajar
Pelajar akan belajar jika mereka mendengar danmenumpukan perhatian kepada
pengajaran yangdisampaikan.
5. Guru harus memberikan perhatian sepenuhnya kepadacara atau strategi untuk
memastikan pelajarmemberikan perhatian sepenuhnya kepada pengajaran.
Peringkat 3 & 4 Perolehan danIngatan
Dalam proses pembelajaran, aspek yang amat pentingialah memori.
Sesuatu yang dipelajari harus diingati dan oleh itu, guruharus menggunakan
kaedah pengajaran yang dapatmembantu pelajar mengingati perkara yang
diajar.
Peringkat 5 Ingat Kembali danRetrieval
Maklumat yang disimpan akan diingat kembali dandigunakan.
Retriveal merujuk kepada proses mengesan maklumatyang disimpan dan
disalurkan kepada kesedaran pelajar(Yelon dan Weinstein, 1977).
Bahan pembelajaran yang disediakan oleh guru perlumudah difahami dan ini
memudahkan maklumat diingatkembali oleh pelajar.
Peringkat 6 -Generalisasi
Maklumat yang diingat kembali akan digunakan dalamsituasi-situasi baru.
Pemindahan pembelajaran berlaku dan ini merupakanproses pembelajaran yang
amat penting.
Pengajaran dianggap sebagai berjaya jika pelajar dapatmengaplikasi apa-apa
yang telah dipelajari dalamsituasi baru di dalam atau di luar sekolah
Peringkat 7 Prestasi
Indiktator seperti aktiviti dan respons pelajar bolehmenentukan sama ada
pembelajaran telah berlaku.
Guru boleh mempengaruhi cara pelajar memberikan respons dan maklumat ini
dapat diperoleh dengan mengemukakan soalan-soalan secara lisan atau bertulis
kepada pelajar.
6. Peringkat 8 Maklum Balas dan Peneguhan
Dalam peringkat ini, pelajar telah mencapai maklumatnya.
Tahap ini merupakan tahap di mana motivasi perlu diberikan setelah pelajar
mencapai objektif pembelajaran.
Berdasarkan respons pelajar terhadap soalan, guru perlu memberikan maklum
balas tentang prestasi mereka untuk memaklumkan tentang prestasi pelajar
serta penambahbaikan yang perlu dilaksanakan.
3. Gagne, Wager, Golas dan keller (2005:195) telah menggariskan sembilan
langkahpengajaran yang berkait dengan proses pembelajaran. Nyatakan SEMBILAN
LANGKAH pengajaran tersebut.
1. Menarik Perhatian
Guru menarik perhatian pelajar dengan mengarah pelajar kepada topic pengajaran.
Cara untuk merangsang pelajar seperti merangsang naluri ingin tahu pelajar,
memotivasi pelajar, memberikan cabaran kepada pelajar,menggunakan anekdot, teka-
teki, humor, dan gambar untuk menarik perhatian pelajar.
Contohnya guru menunjukkan pelbagi jenis segitiga menggunakan slide Powerpoint.
2. Memaklumkan Pelajar tentang Objektif Pelajaran
Pelajar dimaklumkan tentang objektif pelajaran supaya mereka sedar tentang
matlamat pengajaran.
Pelajar lebih bersedia dan mempunyai pemikiran yang perlu untuk pelajaran yang
akan dilalui.
Bagi memperjelas matlamat pengajaran kepada pelajar, guru boleh menerangkan
tujuan kandungan, mengemukakan matlamat untuk pelajar memilih dan meminta
pelajar memilih matlamat sendiri. Contohnya guru menanyakan soalan apakah ciri
segitiga sama?
7. 3. Merangsang Ingatan Kembali terhadap Pengetahuan Sedia Ada
Antara caranya ialah ujian pra atau beberapa soalan yang mencungkilpengetahuan
mereka untuk memperoleh maklumat tentangpengetahuan sedia ada pelajar.
Hubung kait antara maklumat baru dengan pengetahuan sedia adaakan memudahkan
proses pembelajaran.
Pelajar lebih mudah untuk mengekod dan menyimpan maklumatdalam ingatan jangka
panjang jika terdapat perkaitan denganpengetahuan peribadi dan pengetahuan.
Contohnya guru mengajak pelajar mengimbas kembali pelbagaidefinisi segitiga.
4. Kemukakan Kandungan
Kandungan ini perlu dikelompokkan dan diorganisasikan secarasistematik dan
bermakna sebelum diterang dan didemonstrasikan.
Guru perlu menggunakan pelbagai cara dan media kerana terdapatpelbagai gaya
pembelajaran.
Pelajar lebih mudah mengingati gambar atau grafik berbandingperkataan.
Contohnya guru memberi takrifan segitiga sama.
5. Membimbing Pembelajaran
Untuk membantu pelajar mengekod maklumat dalam ingatan jangkapanjang.
Antara strategi yang boleh digunakan termasuklah penggunaancontoh, kes-kes-kes
kajian, perwakilan dan pengurusan grafik serta penggunaan mnemonik, analogi dan
sebagainya.
Guru juga boleh menggalakkan pelajar membuat perbandingan antara konsep atau
prinsip atau menggunakan cara aliran untuk menggambarkan kandungan.
Pelajar dibimbing untuk melibatkan diri secara aktif
Contohnya guru menunjukkan cara bagaimana melukis segitiga sama.
8. 6. Melaksanakan Perlakuan
Pelajar dikehendaki untuk melatih kemahiran atau tingkah laku baru.
Memberikan peluang untuk mengesahkan bahawa pelajar menguasai pengetahuan
yang betul dan ulangan latihan ini memanjangkan jangka masa penyimpanan
pengetahuan
Guru boleh menggunakan latihan bertulis, soalan-soalan, dan ujian.
Pelajar diberikan peluang untuk melatih dan mengaplikasi kemahiran baru dalam
situasi yang berbeza.
Contohnya guru meminta murid menghasilkan lima contoh segitiga yang berlainan
7. Memberikan Maklum Balas
Maklum balas perlu spesifik dan serta-merta tentang pembelajaran.
Latihan dalam pelajaran dapat mengesan kefahaman pelajar tentangpembelajaran.
Bimbingan dalam bentuk soalan dan jawapan merupakan maklumbalas formatif.
Contohnya guru menyemak semua contoh murid untuk mengenalpasti jawapan yang
salah atau betul.
8. Menilai Perlakuan dan Prestasi
Pembelajaran akan diakhiri dengan memberikan ujian pos atau pentaksiran akhir
untuk menilai penguasaan pengetahuan dan kemahiran yang diajar.
Dijalankan tanpa bimbingan tambahan dan secara umumnya tahap penguasaan
antara 80% hingga 90% boleh diterima.
Peringkat ini boleh dianggap sebagai peringkat penilaian sumatif atau ujian pos.
Contohnya guru mesti memaklumkan skor yang diperolehi dan mengadakan aktiviti
pemulihan jika perlu.
9. 9. Merangsang Ingatan dan Pemindahan Pembelajaran
Guru memberi contoh tambahan dan latihan-latihan untuk menambahbaik
pemahaman pelajar terhadap pembelajaran yang telah dikuasai.
Proses ini akan memastikan pelajar dapat memindahkan pengetahuanyang dipelajari
ke dalam situasi-situasi baharu.
Contohnya guru menunjukkan kad gambar objek-objek dan meminta
4. Pada pendapat anda, apakah cara atau media yang boleh digunakan oleh guruuntuk
mempelbagaikan gaya pembelajaran?
5. Senaraikan LAPAN PRINSIP pembelajaran mengikut Model Ewell
PRINSIP PRINSIP PEMBELAJARAN EWELL (1997)
Ewell (1997) telah membentuk satu model yang menggambarkan prinsip-
prinsippembelajaran dan ini mempengaruhi penguasaan pengetahuan,
perkembangankemahiran dan kompetensi apabila diaplikasikan di dalam bilik darjah.
1. Penglibatan Aktif
Mengikut Ewell (1997) the learner is not 'receptable of knowledge, but rathercreates
his or her learning actively and uniquely Dalam hal ini pelajar perlumembina
pengetahuan dengan melibatkan diri secara aktif dalam pengajaranguru kerana
pengetahuan tidak disampaikan secara langsung kepada mereka.Bruner (1961) telah
mencadangkan pelajar melibatkan diri secara aktif denganbahan pembelajaran supaya
dapat kembali mengingat maklumat yangdiperlukan.Mayer (2004) mencadangkan
pelajar harus aktif secara kognitif.Pelajar yang terlibat dengan aktif dalam proses
pembelajaran mampumenyelesaikan masalah, mengemukakan cadangan, memberikan
pengertianbaru kepada sesuatu topik,dan berkebolehan untuk menghubung kait apa
yangtelah dipelajari kepada konteks yang baru ( Ewell 1997)
10. 2. Perkaitan dan Corak
Mengikut Ewell (1997) involves actively creating linkages among concepts,
skillelements,people and experiances (p.7) Prinsip ini menerangkan bagaimanapelajar
mempunyai peluang membina, menentu, menguji dan membina corakserta
perkaitannya daripada situasi pembelajaran. Melalui pembelajaran ini,pelajar dapat
mewujudkan suasana yang bermakna terhadap aktivitipembelajaran yang mempunyai
kaitan dan bentuk yang tertentu. MengikutWoolfolk (2004), pelajar membuat perkaitan
dengan pengetahuan sedia ada danpelajar juga membuat perkaitan tentang bagaimana
maklumat boleh digunakanpada masa hadapan.
3. Pembelajaran Informal
Pembelajaran tidak hanya berlaku di dalam bilik darjah sahaja ataupun padawaktu
pengajaran tetapi boleh berlaku di manamana sahaja serta pada bila-
bilamasa.Pembelajaran informal membolehkan pelajar memperoleh pengetahuan diluar
bilik darjah melalui interaksi dengan persekitaran.Sebagai contoh programlawatan
sambil belajar dapat memberi peluang kepada pelajar belajar sesuatuyang baru.
Pembelajaran informal merupakan pembelajaran implisit iaitupengetahuan diperoleh
akibat interaksi secara langsung atau melalui pelbagaicara daripada rakan sebaya,
orang yang lebih dewasa atau persekitaran.
4. Pengalaman Langsung
Melalui pengalaman langsung, pelajar diberikan peluang untuk menguasaipengetahuan
dan kemahiran dengan memerhati secara lansung objek ataufenomena yang ingin
dikaji.Aktiviti seperti ini membantu pelajar membentukpemahaman terhadap apa-apa
yang dipelajari. Pengalaman langsung dalam
konteks yang sebenarnya amat diperlukan supaya dapat mengubah tanggapanatau
andaian yang salah tentang sesuatu. Pelajar dapat menemukan danmeneroka serta
mengalaminya sendiri dan bukannya melalui pembacaan,pendengaran atau maklumat
dari orang lain.
11. 5. Situasi Mendesak.
Prinsip pembelajaran jenis ini mengandaikan bahawa pembelajaran
optimumberkemungkinan boleh berlaku sekiranya seseorang berhadapan
denganmasalah yang memerlukan penyelesaian tertentu. Sekiranya pengajaran
adalahdalam situasi yang mendesak dengan pengalaman secara langsung
dengansesuatu yang benar-benar berlaku, maka pembelajaran tersebut akan
lebihmencabar dan menarik bagi pelajar tersebut. Hal ini berlaku disebabkan
terdapatsatu keseimbangan antara cabaran dengan peluang dalam mana-mana
situasipembelajaran. Jika pelajar menghadapi satu situasi yang kompleks, ini
akanmemotivasikannya untuk mencari jalan penyelesaian.
6. Maklum Balas Berterusan
Maklum balas merupakan maklumat yang diberikan kepada individu tentangkesesuaian
tindakan serta respon mereka.Maklum balas yang berkesan harusbersandarkan kepada
analisis yang tepat tentang prestasi pelajar dan perludilakukan serta merta supaya
pelajar tidak melakukan kesilapan. Pelajar bolehmendapatkan maklum balas daripada
guru dan rakan-rakannya tentangprestasinya dan dengan cara ini mereka dapat
meningkatkan kemampuan prestasinya.
7. Sesuatu yang menyeronokkan.
Pembelajaran perlu merupakan sesuatu yang menyeronokkan.Menurut Ewell(1997)
maklum balas serta pembelajaran berkesan berlaku jika pelajar beradadalam
persekitaran yang menyeronokkan, iaitu interaksi peribadi dan sokonganpadu daripada
guru secara peribadi.Persekitaran pembelajaran yangmenyeronokkan merangkumi
konteks budaya dan interpersonal menyediakanbanyak peluang interaksi sosial dan
pembelajaran.
8. Refleksi
Refleksi ialah proses memikir atau merenung kembali pengalaman danimplikasinya
terhadap diri kita. Ia merupakan satu usaha bermakna untukmenjiwai proses
pengajaran dan pembelajaran,membantu mengimbangkankepercayaan kita dengan
12. keperluan pelajar (Noraiti, Boon & Sharifah, 2009)Pelajar dapat mengawal
pembelajaran mereka serta dapat meningkatkankemahiran penilaian kendiri dan untuk
melihat semula apa yang telah dibuat dan yang perlu dibaiki.
6. Terangkan secara ringkas SATU contoh aktiviti pengalaman langsung danfaedahnya.
7. Mengikut Ewell (1997:6),
the learner is not a receptacle of knowledge, but rather creates his or herlearning
activity actively & uniquely.
Apakan yang dimaksudkan dengan ayat diatas?
Pelajar perlu membina pengetahuan dengan melibatkan diri secara aktif dalam
pengajaranguru kerana pengetahuan tidak disampaikan secara langsung kepada
mereka
8. Apakah itu pembelajaran informal? Berikan SATU contoh.
Pembelajaran informal merupakan pembelajaran implisit iaitu pengetahuan
diperoleh akibat interaksi secara langsung atau melalui pelbagai cara daripada
rakan sebaya, orang yang lebih dewasa atau persekitaran
Contohnya program lawatan sambil belajar dapat memberi peluang kepada
pelajar belajar sesuatuyang baru.
9. Mengikut Gagne (1985), terdapat lima jenis pembelajaran yang berbeza. Nyatakan.
Dalam bukunya, Gagne (1985) telahmencadangkan lima jenis pembelajaran utama
yang mana setiap satunyamemerlukan cara pengajaran yang berbeza. Kelima-lima
jenis pembelajarantersebut ialah :
13. 1. Kemahiran intelek
Kemahiran intelek merujuk kepada pengetahuan procedural seseorangindividu.
Gagne (1985) telah menganalisis satu episod pembelajaran yang terdiridaripada
pelajar, suatu situasi rangsangan yang merupakan episod-episod yangmerangsang
deria pelajar dan satu tindakan atau respons yang terhasil akibatrangsangan.Antara
kategori kemahiran intelek yang dikemukakan oleh Gagneialah :
a) Pembelajaran Isyarat - dimana individu bertindak balas terhadap terhadapsesuatu
signal.
b) Pembelajaran Hukum - melibatkan gabungan dua atau lebih konsep yangberkaitan
dalam sesuatu urutan atau rangkaian.Melalui pembelajaran ini, pelajardapat
menerangkan konsep, menggunakan rumus,prinsip dan membuatgeneralisasi.
c) Pembelajaran Konsep - iaitu kebolehan untuk mengklafikasikan objek danperistiwa
mengikut ciri-ciri tertentu.
d) Pembelajaran Diskriminasi - belajar membezakan benda mengikut ciritertentu, untuk
memudahkan proses mengkategori dan menyimpannya dalamingatan.
e) Penyelesaian Masalah - pembelajaran ini melibatkan penggunaan prinsip,rumus,
generalisasi, konsep dan hukum untuk menyelesaikan masalah dalamsesuatu situasi
baru.
f) Rantaian satu rantaian dua atau lebih perkaitan rangsangan responsdikuasai
g) Asosiasi Verbal satu pembelajaran rantaian berbentuk verbal
Kebanyakan idea Gagne tentang analisis tugasan menunjukkan pembelajaranberlaku
secara berperingkat (hierarchy) iaitu bergerak daripada peringkat palingmudah kepada
peringkat paling kompleks.Perkara penting dalam hierarki iniialah mengenal pasti
prasyarat yang harus disempurnakan untuk memudahkancara pembelajaran pada
setiap peringkat.
14. 2. Maklumat Verbal
Pembelajaran jenis ini merujuk kepada kebolehan seseorang mengungkapsesuatu
peristiwa atau fakta sama ada secara lisan atau tulisan.Untukmembolehkan seseorang
individu dapat melakukan sedemikian, dia perlumempunyai kemahiran intelek dalam
mengungkap atau menyebut sesuatupernyataan, konsep,prinsip-prinsip atau prosedur.
3 Strategi kognitif
Strategi kognitif pula merupakan kemahiran-kemahiran di mana pelajar dapatmengawal
sendiri proses -proses dalaman seperti memberi perhatian,belajar,mengingat dan
memikir sesuatu.Untuk membolehkan kemahiran intelekini diperoleh, pelajar perlu
menguasai pelbagai strategi seperti strategimengingat, strategi berfikir dan strategi
mengingat kembali perkara yang telahdipelajari.
4. Kemahiran Psikomotor
Merupakan kebolehan untuk melakukan pergerakan fizikal mengikut urutandengan
tepat dan betul. Pembelajaran jenis ini melibatkan beberapa tahap iaitupelajar akan
belajar urutan yang berkenaan, kemudian mengamalkanpergerakan psikomotor
tersebut dan akhirnya pemurnian pergerakan tersebutberasaskan maklum balas
daripada persekitaran mereka.
5. Sikap
Gagne (1985) menyatakan sikap merujuk kepada keadaan dalaman
yangmempengaruhi pilihan tindakan seseorang. Sikap seseorang dapat
diperlihatkanmelalui tingkah laku yang ditunjukkannya.Sikap boleh dipelajari dan
dikuasaimelalui pengalaman dan pemerhatian.Untuk memupuk sikap yang diingini,
guruperlu mengaitkan kejayaan dengan sikap yang tertentu atau penggunaan
modelyang boleh memupuk sertai mengukuhkan tingkah laku positif.Selain itu,
perlupengukuhan supaya tingkah laku yang diingin dapat dimanifestasi.
15. 10. Maklumat verbal merujuk kepada kebolehan individu menyatakan sesuatu fakta
atau set peristiwa secara lisan atau bertulis. Berikan satu contoh pembelajaran
maklumat verbal
16. TOPIK 3 MODEL-MODEL PENGAJARAN
UJI MINDA
1.) Dalam teori pembelajaran behavioris terdapat 2 jenis teori perlaziman.
Namakan.
Pelaziman klasik
Pelaziman operan
2.) Terdapat 3 jenis rangsangan dan 2 jenis gerak balas dalam teori
pembelajaran behavioris.Namakan.
3 jenis rangsangan
Neutral
Semula jadi
Terlazim
2 jenis gerak balas
Semulajadi
terlazim
3.) J.B.Watson membentuk teori bahawa kanak-kanak memiliki tiga tindak balas emosi
yang asas, apakah tiga tindak balas emosi asas itu?
4.) Huraikan maksud Peneguhan dan hukuman dalam teori pelaziman operan
B.F.Skinner.
17. 5.) Namakan 2 jenis hukuman dalam teori pelaziman operan B.F.Skinner.
Hukum Kesediaan
Hukum latihan
6.) Nyatakan dua orang tokoh asas konstruktivisme.
7.) Nyatakan antara 3 prinsip dalam konstruktivisme sosial.
8.) Apakah 2 tahap perkembangan murid yang dikemukakan oleh Lev
Vygotsky.
9.) Apakah 2 proses yang dikatakan oleh Jean Piaget tentang untuk membuat adaptasi
dengan persekitaran kita?
10) Nyatakan peringkat-peringkat Perkembangan Kognitif
