ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
K AY N A K : A B D U R R A H M A N Y I L M A Z *
H A Z I R L AYA N : A B D U R R A H M A N Ç A M * *
Uluslararası Göç:
Çeşitleri, Nedenleri ve Etkileri
*Dr. El-mek: ayilmazz@hotmail.com
** Erü Sosyoloji 3.Sınıf: Profil
Giriş
 En genel anlamda göç: “anlamlı bir uzaklık ve etki
yaratacak kadar bir süre içinde gerçekleşen bütün yer
değiştirmeler olarak tanımlanabilir (Erder, 1986:9).
 Bu yer değiştirmelerle maddi - manevi ögeler ve
kültürlerel değerlerde beraberinde taşınmış ve çeşitli
etkileşimlerle kültürleşmeler meydana gelmiştir.
 Tekerleğin icadından, salgın hastalıklara kadar öğrenilen
herşey dünyaya göç ile taşındı.
Kriterlerine Göre Göçler
 Nedenleri (zorunlu ve gönüllü göçler)
 Amaçları (çalışma veya sığınma)
 Kullanılan yöntem açısından (yasal, yasadışı)
Süriye
Göç Nedeni:
Zorunlu Göç
Göç Amacı:
Sığınma
Göç Yöntemi:
Yasal / Yaşadışı
Balkan Savaşı
Balkan Savaşı
sırasıda yaşanan
zorunlu göçler.
Tarihsel Süreçte Göç
 Burada sömürgecilik öncesi ve sömürgecilik sonrası olarak
iki basit ayrım yapılabilir.
 Çünkü sömürgecilik faaliyetleriyle birlikte Batı’nın iş gücü
için köle ticareti sistemli bir şekilde yapılmıştır bu yüzden
sömürge öncesi göçlerden farklılık gösterir.
 1810 yılına kadar Amerika’ya ithal edilen köle 7,5
milyondur.
 Köleliğin sona ermesiyle birlikte, sözleşmeli işçilik (geçici
kölelik) devri başlamıştır.
 I. ve II. Dünya savaşı sonrası Batı, yeniden inşa için gerekli
insan gücü aramıştır ve işçi göçleri yaşanmıştır. (zorunlu)
Göçün, Göç Veren Ülkedeki Etkileri
 Göç edenlerin ülkelerine aktardığı dövizler; alt yapı
güçlendirmesi, sağlık hizmetleri, kriz zamanlarında ve
borçlanma gibi durumlarda teminat görevi görmektedir.
 Sadece döviz değil aynı zamanda göçmenler sosyal ve
kültürel edinimlerin taşınmasını sağlarlar.
 Yatırımların üretime dönük olmaması kısa vadeli tüketim
alışkanlıklarına neden olması ve yerel yaşami etkileyecek
olumsuz kültürel edinimlerin aktarılması da olumsuz
yönlerden sayılabilir.
Göçün, Göç Veren
Ülkelerdeki
Etkileri
1960’lı yıllardaki Türk işçi
göçleri buna en güzel
örneklerdendir. (Fazla
işgücü eritildi ve
sosyoekonomik girdi
beklentisi oldu)
1971’de Almanya’ya giden
Türk işçilerinin %47’si
kalifiye elemandır.
Göç edenlerin niteliği de
düşünüldüğünde bir nevi
Beyin Göçü de meydana
gelmiş oldu. (Eğitim ve
ustalık arttıkça oraya
yerleştiler ve doviz girdisi
azaldı).
 Ve beyin hızla koşarak uzaklaşır...
Göçün, Göç Edilen Ülkedeki Etkileri
 Gelişmiş ülkelerdeki iş gücü açıkları işçi göçleriyle
kapatılmış ve ekonomik açıdan avantaj sağlamışlardır.
(kölelikten, sözleşmeli işçiliğe)
 Kapitalizm ekonomi iyiyken iş gücü talebinde bulunmuş
ve buhran dönemlerinde ilk olarak göçmenleri işten
çıkarmıştır (buhran dönemlerinde güvenlik subabı olarak kullanılmıştır.)
Göçün, Göç Edilen Ülkedeki Etkileri
 Merkez-çevre ülkeler arasındaki uçurum artmıştır. (kendi
vatandaşlarına daha prestijli iş verirken göçmenlere ağır
ya da prestiji düşük işler verilmiştir).
 Göçmenlerin gittiği ülkelerde 2 temel ihtiyacı vardır:
 İş sahibi olma -> daha iyi bir yaşam arayışı
 Kültürel yönden kabul görme -> ya tamamen uyum sağlama ya da
etnik kimliğe sıkıca sarılma (burada Ezra Park asimilasyon teosrisi)
Göçün Diğer Etkileri
 Küreselleşme ile birlikte göçmenlerin anavatanlarıyla
olan ilişkileri de etkilendi. (asimile olacağı düşünülen göçmenler aksine
küreselleşmenin imkanlarıyla daha sıkı ilişki içine girdiler).
 Anavatan ve göç edilen ülke arasında devam eden
aktiviteler ve etkinlikler “ulusötecilik” kavramını ortaya
çıkarmıştır (Amerika’daki Türk günleri minyatürler vs).
 Bunların yanında diaspora kavramı da küreselleşme ile
klasik ve modern olarak ayrılmıştır (Ermeni, Yahudi, Filistin -> klasik
diaspora; mülteci, misafir işçi, sürgün edilenler -> modern diaspora)
Göçün Transit Ülkedeki Etkileri
 Düzenlenmemiş göç transit ülkelerde çeşitli izler
bırakmkaya başlamıştır.
 Çünkü göçmenler gidecekleri ülkeye varana kadar para
biriktirme, belge hazırlama gibi durumlardan dolayı geçici
de olsa transit ülkelerde kalmaktadır (etkileşim kısa ve sosyal çevre
bakımından dar olması).
 Terör örgütleri bundan fayda sağlar, kaçak çalışma sonucu
vergi kaybı oluşur, ülke dışına döviz çıkışına yol açar, iş
bulamayan göçmenler çeşitli şuçlara bulaşır...
Sonuç
 Göçler zorunlu da olsa gönüllüde olsa aslında acı
süreçlerdir.
 Günümüzde devletler göçü bir “güvenlik” meselesi olarak
ele almaktadır oysa göç sosyal bir süreçtir.
 Çözüm üretirken sadece tek boyutta “güvenlik” odaklı
politika geliştirmek göçü daha acı hale getirebilmektedir.
 Sosyal süreç olan göçün çok yönlü nedenleri ve ilişkileri
olduğu gibi politikalarında çok yönlü olması yerinde
olacaktır.
sunum bitti
ancak göçler devam ediyor...

More Related Content

Uluslararası Göç: Çeşitleri, Nedenleri ve Etkileri

  • 1. K AY N A K : A B D U R R A H M A N Y I L M A Z * H A Z I R L AYA N : A B D U R R A H M A N Ç A M * * Uluslararası Göç: Çeşitleri, Nedenleri ve Etkileri *Dr. El-mek: ayilmazz@hotmail.com ** Erü Sosyoloji 3.Sınıf: Profil
  • 2. Giriş  En genel anlamda göç: “anlamlı bir uzaklık ve etki yaratacak kadar bir süre içinde gerçekleşen bütün yer değiştirmeler olarak tanımlanabilir (Erder, 1986:9).  Bu yer değiştirmelerle maddi - manevi ögeler ve kültürlerel değerlerde beraberinde taşınmış ve çeşitli etkileşimlerle kültürleşmeler meydana gelmiştir.  Tekerleğin icadından, salgın hastalıklara kadar öğrenilen herşey dünyaya göç ile taşındı.
  • 3. Kriterlerine Göre Göçler  Nedenleri (zorunlu ve gönüllü göçler)  Amaçları (çalışma veya sığınma)  Kullanılan yöntem açısından (yasal, yasadışı)
  • 4. Süriye Göç Nedeni: Zorunlu Göç Göç Amacı: Sığınma Göç Yöntemi: Yasal / Yaşadışı
  • 5. Balkan Savaşı Balkan Savaşı sırasıda yaşanan zorunlu göçler.
  • 6. Tarihsel Süreçte Göç  Burada sömürgecilik öncesi ve sömürgecilik sonrası olarak iki basit ayrım yapılabilir.  Çünkü sömürgecilik faaliyetleriyle birlikte Batı’nın iş gücü için köle ticareti sistemli bir şekilde yapılmıştır bu yüzden sömürge öncesi göçlerden farklılık gösterir.  1810 yılına kadar Amerika’ya ithal edilen köle 7,5 milyondur.
  • 7.  Köleliğin sona ermesiyle birlikte, sözleşmeli işçilik (geçici kölelik) devri başlamıştır.  I. ve II. Dünya savaşı sonrası Batı, yeniden inşa için gerekli insan gücü aramıştır ve işçi göçleri yaşanmıştır. (zorunlu)
  • 8. Göçün, Göç Veren Ülkedeki Etkileri  Göç edenlerin ülkelerine aktardığı dövizler; alt yapı güçlendirmesi, sağlık hizmetleri, kriz zamanlarında ve borçlanma gibi durumlarda teminat görevi görmektedir.  Sadece döviz değil aynı zamanda göçmenler sosyal ve kültürel edinimlerin taşınmasını sağlarlar.  Yatırımların üretime dönük olmaması kısa vadeli tüketim alışkanlıklarına neden olması ve yerel yaşami etkileyecek olumsuz kültürel edinimlerin aktarılması da olumsuz yönlerden sayılabilir.
  • 9. Göçün, Göç Veren Ülkelerdeki Etkileri 1960’lı yıllardaki Türk işçi göçleri buna en güzel örneklerdendir. (Fazla işgücü eritildi ve sosyoekonomik girdi beklentisi oldu) 1971’de Almanya’ya giden Türk işçilerinin %47’si kalifiye elemandır. Göç edenlerin niteliği de düşünüldüğünde bir nevi Beyin Göçü de meydana gelmiş oldu. (Eğitim ve ustalık arttıkça oraya yerleştiler ve doviz girdisi azaldı).  Ve beyin hızla koşarak uzaklaşır...
  • 10. Göçün, Göç Edilen Ülkedeki Etkileri  Gelişmiş ülkelerdeki iş gücü açıkları işçi göçleriyle kapatılmış ve ekonomik açıdan avantaj sağlamışlardır. (kölelikten, sözleşmeli işçiliğe)  Kapitalizm ekonomi iyiyken iş gücü talebinde bulunmuş ve buhran dönemlerinde ilk olarak göçmenleri işten çıkarmıştır (buhran dönemlerinde güvenlik subabı olarak kullanılmıştır.)
  • 11. Göçün, Göç Edilen Ülkedeki Etkileri  Merkez-çevre ülkeler arasındaki uçurum artmıştır. (kendi vatandaşlarına daha prestijli iş verirken göçmenlere ağır ya da prestiji düşük işler verilmiştir).  Göçmenlerin gittiği ülkelerde 2 temel ihtiyacı vardır:  İş sahibi olma -> daha iyi bir yaşam arayışı  Kültürel yönden kabul görme -> ya tamamen uyum sağlama ya da etnik kimliğe sıkıca sarılma (burada Ezra Park asimilasyon teosrisi)
  • 12. Göçün Diğer Etkileri  Küreselleşme ile birlikte göçmenlerin anavatanlarıyla olan ilişkileri de etkilendi. (asimile olacağı düşünülen göçmenler aksine küreselleşmenin imkanlarıyla daha sıkı ilişki içine girdiler).  Anavatan ve göç edilen ülke arasında devam eden aktiviteler ve etkinlikler “ulusötecilik” kavramını ortaya çıkarmıştır (Amerika’daki Türk günleri minyatürler vs).  Bunların yanında diaspora kavramı da küreselleşme ile klasik ve modern olarak ayrılmıştır (Ermeni, Yahudi, Filistin -> klasik diaspora; mülteci, misafir işçi, sürgün edilenler -> modern diaspora)
  • 13. Göçün Transit Ülkedeki Etkileri  Düzenlenmemiş göç transit ülkelerde çeşitli izler bırakmkaya başlamıştır.  Çünkü göçmenler gidecekleri ülkeye varana kadar para biriktirme, belge hazırlama gibi durumlardan dolayı geçici de olsa transit ülkelerde kalmaktadır (etkileşim kısa ve sosyal çevre bakımından dar olması).  Terör örgütleri bundan fayda sağlar, kaçak çalışma sonucu vergi kaybı oluşur, ülke dışına döviz çıkışına yol açar, iş bulamayan göçmenler çeşitli şuçlara bulaşır...
  • 14. Sonuç  Göçler zorunlu da olsa gönüllüde olsa aslında acı süreçlerdir.  Günümüzde devletler göçü bir “güvenlik” meselesi olarak ele almaktadır oysa göç sosyal bir süreçtir.  Çözüm üretirken sadece tek boyutta “güvenlik” odaklı politika geliştirmek göçü daha acı hale getirebilmektedir.  Sosyal süreç olan göçün çok yönlü nedenleri ve ilişkileri olduğu gibi politikalarında çok yönlü olması yerinde olacaktır.
  • 15. sunum bitti ancak göçler devam ediyor...