ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
UNIDADE 1 ARTE GREGA 1: TEMPLO E ORDES
1. INTRODUCIÓN - Grecia antiga =  3 territorios : 1)  Grecia continental : de  Macedonia á Peloponeso. 2)  Grecia insular : illas do Exeo e costas orientais Asia Menor (Xonia). 3)  Colonias : no Mediterráneo occ. Destacando o Sur de Italia ( Magna Grecia ). -  e  catro etapas: a)  Idade oscura : (S. XII a VIII a.C). Trazos orixinais mundo grego: relixión mitolóxica antropomórfica, poleis e colonizacións. b) Arcaico:  (S. VII e –VI). Madurez poleis e arte    orixe arquit. e escult. monumentais. c) Clásico: (S. V e IV). De esplendor de Atenas a, tras guerra Peloponeso, crise da polis.
d) Helenístico: (S. IV a I). Conquista macedónica da Hélade    triunfos e expansión de Alexandre Magno por Oriente    cultura helenística = fusión grega e oriental.
2. SANTUARIO E TEMPLO GREGO Culto grego = serie e ritos realizados en santuarios durante festividades    procesión cerimonial da comunidade por vía sagrada ata altar (sacrificios e plegarias). Santuario con 3 elementos principais: cerca (témenos), vía sagrada e altar (aire libre). A partir do século VII a.C, o santuario, por desenrolo da arquitectura    propíleos (portas), templos, stoas, esculturas, fontes, árbores sagradas… Localización do santuario débese ao carácter da divinidade    emprazamento en lugares que se identifiquen con valores dos deuses aos que se dedican.
Orixe templo grego = misterio. Historiadores afirman, que tras séculos escuros, madurez do ritual    necesidade de dar forma a deuses    estatuas    templo para acollelas. Planta templo sinxela. 3 partes: 1)  cella ou naos : sala para albergar a estatua do deus. 2)  pronaos : pórtico frontal que antecede á naos. 3)  opistódomos : dependencia posterior á nao, para gardar os obxectos de culto.
Exterior do templo    perímetro de columnas (peristilo). 2 tipos: a) Simple (templo períptero). b) Dobre (templo díptero). Fig: 1 e 2. próstilos (columnas diante), 3. anfipróstilo, 4. díptero, 5. períptero, 6. monóptero (circular).
3. LÓXICA E DINÁMICA DAS ORDES GREGAS ß  Templo, construido no sistema alintelado, ten varios elementos fixos: - Plataforma  de tres chanzos (o último estilobato). - Soportes que terman do teito (columnas). - Cuberta (entaboado). ß  Estos elementos están articulados e combinados seguindo unha serie de regras xerais preestablecidas, pero flexibles    ordes. ß  2 ordes principais:
Dórico: Orde + antiga. Simboliza forza masculina. Entaboado groso e pesado    columnas macizas e rexas con éntase (curvatura da columna para compensar ópticamente o excesivo fuste). Entaboado con triglifos e metopas    aliviar ópticamente. Columna maciza sen basa, coronada con capitel sobrio (ábaco e equino)
Xónico: - Espírito feminino por esbeltez das súas formas    busqueda beleza plástica - Carece da monumentalidade do dórico e reduce o entaboado a delgadas liñas horizontais. - Entaboado con arquitrabe de tres faixas (cada unha un pouco máis sainte que a anterior) e friso con decoración escultórica. - Columnas con capiteis floridos de volutas    xogo de liñas curvas, elásticas e flexibles. - Cando o capitel muda as volutas por follas de acanto    capitel corintio    polo tanto non podemos falar de orde corintia (invento romano).
4. LÁMINAS: 1.a. Acrópole de Atenas. Conxunto Santuario de Atenas. Acrópole clásica reedificada no S. V a.C. Proxecto de Pericles, baixo dirección de Fidias. Unidades: Propileos, Templo Atenea Niqué; vía procesional, Partenón, Erecteión e dependencias complementarias
Acrópole = outeiro de 40 m de altura por enriba de Atenas, ocupada dende época prehelénica. Dobre función de fortaleza defensiva e santuario (+ importante). Os gregos situaban nela a residencia de Atenea e o escenario da fundación mítica desta polis (xoanon de Atenea Polias)    a organización do santuario debía respetar a topografía deste outeiro. A vía sagrada subía polo W, atravesaba a única porta da muralla (Propileos) e achegábase ao altar. Monumentalización da Acrópolis prodúcese na época das tiranías con Pisístrato    conxunto de pedra substitué o anterior en madeira e adobe. Sin embargo é destruido polos persas nas G. Médicas    construción da nova Acrópolis clásica con Pericles ao longo S. V a.C.  Esta Acrópolis clásica estaba formada por:
Propíleos monumentais. Vía procesional: que os cruzaba e atravesaba o santuario entre esculturas, stoas,… Templos: pequeno Atenea Niqué, singular Erecteion ao N, e colosal Partenón ao S, que servían de marco ao altar. Altar de Atenea.
Proxecto levou varias décadas en rematarse e este coincidiu coa derrota de Atenas na G. Peloponeso. Vía procesional    espacio dinámico ordenado. Os cidadáns ían contemplando as diferentes perspectivas, lugares, obxetos sagrados e edificios diferentes todos homoxeneizados polas columnatas e as ordes    rítmica repetición.
1.b. Acrópole de Atenas. Partenón Templo adicado a Atenea Partenos (guerreira).  Zona S Acrópolis c. 447-432. Mármore. Autores: Calícrates, Ictinios e Fidias. Períptero dórico 8x17 c. Estatua criselefantina (ouro e marfil) de Atenea de 11 m (Fidias).
   Templo + emblemático da Acrópolis. Símbolo de identidade de toda a comunidade cidadá.    O actual Partenón substituía a un anterior dedificado por Pisistrato    aumento de tamaño e traslado do centro ao sur do santuario para presidir a vista da cidade.    Recinto alintelado cunha planta dividida en: - Cella. - Opistodomos. - 2 pórticos que anteceden ás 2 salas.    Por fóra peristilo corrido dórico con alternancia triglifos-metopas. Culminado con tellado a 2 augas e nos lados menores 2 frontóns (decoración escultórica).
   Partenón = templo singular. O seu deseño é dórico pero encontrase ateigado de aportación xónicas (4 columnas opistodomos, friso corrido interior (procesión panateneas)    dórico  xonizado =  mestura entre as dúas ordes (columnas, refinamentos ópticos,…)    primeiros pasos a disolución das ordes tradicionais.    Esto débese a 2 tipos de motivos: -  Estéticos : o criterio principal para realizar o Partenón xa non é a tradición, senón a beleza (invento grego)    Partenón non só templo senón tamén obra de arte. -  Políticos:  mestura dórico-xónico = alianza política de Atenas ca Xonia (Asia Menor).    Tamén temos no Partenón 1º xermen espacio interior    estatua Atenea Partenos de 11 m    cella grande e dilatada.
1.b. Acrópole de Atenas. Erecteion Templo adicado a Atenea Polias (fortaleza), Poseidón Erecteo, Hefaistos… Zona N Acrópole 421-407. Mármore. Autor: Mnesicles.
   Última edificación da Acrópole clásica, a finais do S. V a.C.    Reto complexo por tener que unir nun único templo varios cultos e vestixos sagrados a distintos niveis, respetando a topografía do lugar    recinto único e coherente.    Encravado no lugar + sagrado do santuario (Norte, co olivo e manatial sacro) tiña que integrar todos estas reliquias na súa planta.    A partir da experiencia de Partenón e Propíleos acometeuse o reto    planta singular, que prescinde de peristilo e integra as distintas partes, a distintos niveis, dun xeito singular: - No E, pórtico xónico clásico antecede á cella (xoanon de Atenea). - No W, salas de Erecteo (manancial) e heres míticos comúnicanse perpendicularmente, e patio co olivo sagrado pechado cun muro corrido adobiado con vans e semicolumnas adosadas. - No N, amplo pórtico norte. - No S, tribuna das cariátides. Polo tanto, o Erecteion xunta solucións a cada problema    precinde de peristilo    fin axialidade simétrica

More Related Content

Unidade 1 Arquitectura Grega

  • 1. UNIDADE 1 ARTE GREGA 1: TEMPLO E ORDES
  • 2. 1. INTRODUCIÓN - Grecia antiga = 3 territorios : 1) Grecia continental : de Macedonia á Peloponeso. 2) Grecia insular : illas do Exeo e costas orientais Asia Menor (Xonia). 3) Colonias : no Mediterráneo occ. Destacando o Sur de Italia ( Magna Grecia ). - e catro etapas: a) Idade oscura : (S. XII a VIII a.C). Trazos orixinais mundo grego: relixión mitolóxica antropomórfica, poleis e colonizacións. b) Arcaico: (S. VII e –VI). Madurez poleis e arte  orixe arquit. e escult. monumentais. c) Clásico: (S. V e IV). De esplendor de Atenas a, tras guerra Peloponeso, crise da polis.
  • 3. d) Helenístico: (S. IV a I). Conquista macedónica da Hélade  triunfos e expansión de Alexandre Magno por Oriente  cultura helenística = fusión grega e oriental.
  • 4. 2. SANTUARIO E TEMPLO GREGO Culto grego = serie e ritos realizados en santuarios durante festividades  procesión cerimonial da comunidade por vía sagrada ata altar (sacrificios e plegarias). Santuario con 3 elementos principais: cerca (témenos), vía sagrada e altar (aire libre). A partir do século VII a.C, o santuario, por desenrolo da arquitectura  propíleos (portas), templos, stoas, esculturas, fontes, árbores sagradas… Localización do santuario débese ao carácter da divinidade  emprazamento en lugares que se identifiquen con valores dos deuses aos que se dedican.
  • 5. Orixe templo grego = misterio. Historiadores afirman, que tras séculos escuros, madurez do ritual  necesidade de dar forma a deuses  estatuas  templo para acollelas. Planta templo sinxela. 3 partes: 1) cella ou naos : sala para albergar a estatua do deus. 2) pronaos : pórtico frontal que antecede á naos. 3) opistódomos : dependencia posterior á nao, para gardar os obxectos de culto.
  • 6. Exterior do templo  perímetro de columnas (peristilo). 2 tipos: a) Simple (templo períptero). b) Dobre (templo díptero). Fig: 1 e 2. próstilos (columnas diante), 3. anfipróstilo, 4. díptero, 5. períptero, 6. monóptero (circular).
  • 7. 3. LÓXICA E DINÁMICA DAS ORDES GREGAS ß Templo, construido no sistema alintelado, ten varios elementos fixos: - Plataforma de tres chanzos (o último estilobato). - Soportes que terman do teito (columnas). - Cuberta (entaboado). ß Estos elementos están articulados e combinados seguindo unha serie de regras xerais preestablecidas, pero flexibles  ordes. ß 2 ordes principais:
  • 8. Dórico: Orde + antiga. Simboliza forza masculina. Entaboado groso e pesado  columnas macizas e rexas con éntase (curvatura da columna para compensar ópticamente o excesivo fuste). Entaboado con triglifos e metopas  aliviar ópticamente. Columna maciza sen basa, coronada con capitel sobrio (ábaco e equino)
  • 9. Xónico: - Espírito feminino por esbeltez das súas formas  busqueda beleza plástica - Carece da monumentalidade do dórico e reduce o entaboado a delgadas liñas horizontais. - Entaboado con arquitrabe de tres faixas (cada unha un pouco máis sainte que a anterior) e friso con decoración escultórica. - Columnas con capiteis floridos de volutas  xogo de liñas curvas, elásticas e flexibles. - Cando o capitel muda as volutas por follas de acanto  capitel corintio  polo tanto non podemos falar de orde corintia (invento romano).
  • 10.
  • 11. 4. LÁMINAS: 1.a. Acrópole de Atenas. Conxunto Santuario de Atenas. Acrópole clásica reedificada no S. V a.C. Proxecto de Pericles, baixo dirección de Fidias. Unidades: Propileos, Templo Atenea Niqué; vía procesional, Partenón, Erecteión e dependencias complementarias
  • 12. Acrópole = outeiro de 40 m de altura por enriba de Atenas, ocupada dende época prehelénica. Dobre función de fortaleza defensiva e santuario (+ importante). Os gregos situaban nela a residencia de Atenea e o escenario da fundación mítica desta polis (xoanon de Atenea Polias)  a organización do santuario debía respetar a topografía deste outeiro. A vía sagrada subía polo W, atravesaba a única porta da muralla (Propileos) e achegábase ao altar. Monumentalización da Acrópolis prodúcese na época das tiranías con Pisístrato  conxunto de pedra substitué o anterior en madeira e adobe. Sin embargo é destruido polos persas nas G. Médicas  construción da nova Acrópolis clásica con Pericles ao longo S. V a.C. Esta Acrópolis clásica estaba formada por:
  • 13. Propíleos monumentais. Vía procesional: que os cruzaba e atravesaba o santuario entre esculturas, stoas,… Templos: pequeno Atenea Niqué, singular Erecteion ao N, e colosal Partenón ao S, que servían de marco ao altar. Altar de Atenea.
  • 14. Proxecto levou varias décadas en rematarse e este coincidiu coa derrota de Atenas na G. Peloponeso. Vía procesional  espacio dinámico ordenado. Os cidadáns ían contemplando as diferentes perspectivas, lugares, obxetos sagrados e edificios diferentes todos homoxeneizados polas columnatas e as ordes  rítmica repetición.
  • 15. 1.b. Acrópole de Atenas. Partenón Templo adicado a Atenea Partenos (guerreira). Zona S Acrópolis c. 447-432. Mármore. Autores: Calícrates, Ictinios e Fidias. Períptero dórico 8x17 c. Estatua criselefantina (ouro e marfil) de Atenea de 11 m (Fidias).
  • 16. Templo + emblemático da Acrópolis. Símbolo de identidade de toda a comunidade cidadá.  O actual Partenón substituía a un anterior dedificado por Pisistrato  aumento de tamaño e traslado do centro ao sur do santuario para presidir a vista da cidade.  Recinto alintelado cunha planta dividida en: - Cella. - Opistodomos. - 2 pórticos que anteceden ás 2 salas.  Por fóra peristilo corrido dórico con alternancia triglifos-metopas. Culminado con tellado a 2 augas e nos lados menores 2 frontóns (decoración escultórica).
  • 17. Partenón = templo singular. O seu deseño é dórico pero encontrase ateigado de aportación xónicas (4 columnas opistodomos, friso corrido interior (procesión panateneas)  dórico xonizado = mestura entre as dúas ordes (columnas, refinamentos ópticos,…)  primeiros pasos a disolución das ordes tradicionais.  Esto débese a 2 tipos de motivos: - Estéticos : o criterio principal para realizar o Partenón xa non é a tradición, senón a beleza (invento grego)  Partenón non só templo senón tamén obra de arte. - Políticos: mestura dórico-xónico = alianza política de Atenas ca Xonia (Asia Menor).  Tamén temos no Partenón 1º xermen espacio interior  estatua Atenea Partenos de 11 m  cella grande e dilatada.
  • 18.
  • 19. 1.b. Acrópole de Atenas. Erecteion Templo adicado a Atenea Polias (fortaleza), Poseidón Erecteo, Hefaistos… Zona N Acrópole 421-407. Mármore. Autor: Mnesicles.
  • 20. Última edificación da Acrópole clásica, a finais do S. V a.C.  Reto complexo por tener que unir nun único templo varios cultos e vestixos sagrados a distintos niveis, respetando a topografía do lugar  recinto único e coherente.  Encravado no lugar + sagrado do santuario (Norte, co olivo e manatial sacro) tiña que integrar todos estas reliquias na súa planta.  A partir da experiencia de Partenón e Propíleos acometeuse o reto  planta singular, que prescinde de peristilo e integra as distintas partes, a distintos niveis, dun xeito singular: - No E, pórtico xónico clásico antecede á cella (xoanon de Atenea). - No W, salas de Erecteo (manancial) e heres míticos comúnicanse perpendicularmente, e patio co olivo sagrado pechado cun muro corrido adobiado con vans e semicolumnas adosadas. - No N, amplo pórtico norte. - No S, tribuna das cariátides. Polo tanto, o Erecteion xunta solucións a cada problema  precinde de peristilo  fin axialidade simétrica
  • 21.