2. İSTEK VE GEREKSİNİMLER İnsanlar köylerde,kasabalarda ve şehirlerde gereksinimlerini karşılayabilmek bir arda yaşarlar.Çünkü birtakım gereksinimleri vardır. Beslenme,barınma,uyumak ihtiyaçların temelini oluşturur.Hayvanlar için de en önemli ihtiyaç beslenmedir.Bitkiler besin üretebilmek için gün ışığına ve topraktaki minerallere ihtiyaç duyar.Yaşamın sürekliliği bu temel gereksinimlerin karşılanmasına bağlıdır.
3. Temel gereksinimlerden başka sosyal gereksinimler de vardır . sinemaya ya da tiyatroya gitmek,spor yapmak,kitap okumak,parka gitmek sosyal gereksinimlerdir. .
4.
5.
6. Gereksinimlerimizi karşılarken ölçülü ve planlı hareket etmeli, temel gereksinimlerimize öncelik vermeli,daha sonra sosyal gereksinimlerimizi karşılamalıyız. İstek ve gereksinimler süreklilik gösterir.Her aile gelirine uygun olarak harcama yapar.Giderlerin gelire göre ayarlanmasına bütçe denir.Aile bütçesi hazırlanırken ;beslenme,barınma ve giyinmeye öncelik verilmeli,daha sonra sosyal gereksinimler için para ayrılmalıdır.Bütçe gelir ile gider arasındaki dengeyi sağlar. İhtiyaçların boyutu,niteliği ve taşıdığı önem,insanların sahip olduğu sosyal ve doğal çevre,yaş,cinsiyet gibi özelliklere bağlı olarak değişir. İnsanların istekleri ve bazı ihtiyaçları kişiden kişiye değişir;ancak temel ihtiyaçlar herkes için aynıdır.Temel ihtiyaçların karşılanması zorunludur.
7. BİLİNÇLİ TÜKETİCİ OLMA Günümüzde bireylerin gereksinimleri için çeşitli ürünler tüketicilere sunulmaktadır.Önemli olan alış verişyaparken kaliteli olan ürünleri seçebilmektir. Görünüşleri aynı olan ürünler aynı kalitede olmayabilir.Alacağımız ürünlerde Türk Standartları Enstitüsü’nün (TSE) mührünün olup olmadığına bakılmalıdır. Ürünün hem kaliteli hem de fiyatının uygun olmasına ve garanti belgesinin bulunmasına dikkat edilmelidir. UNUTMAYALIM Bilinçli bir tüketici olarak alış veriş sonrası fiş ya da fatura almayı unutmayalım.Fiş ya da fatura aldığımız satıcı sattığı ürün karşılığının belli bir oranını devlete vergi olarak öder.
8.
9. Büyük marketlerden alışveriş yaparken ürün seçiminde kafamız karışabilir.Bu tür alışveriş merkezlerinde ürünlerin çokluğu ve çeşitli indirimler,almamız gerekenler hakkında bizleri kararsızlığa düşürür.Alışveriş bittikten sonra bakarız ki ihtiyacımız olmayan çok sayıda ürün almışız.Bu konuda size birkaç öneri: NEYE İHTİYACIM VAR? NE İSTİYORUM? FİYATI NE KADAR OLMALI? ALDIĞIM ÜRÜNÜN SON KULLANMA TARİHİ ÖNEMLİ Mİ? BAŞKA NE TÜR İSTEKLERİM VAR?
10.
11. Alacağımız malların garanti belgesinin olup olmadığı önemlidir.Garanti belgesi malın belirli bir süre bozulmayacağının güvencesidir.Bu süre içinde bozulan mal ücretsiz olarak onarılır,ya da değiştirilir. Tüketici olarak her birimizin hakları vardır.Bazen bozuk,kırık ya da hatalı ürünler alabiliriz.Böyle durumlarda hatalı malı değiştirme ya da 7 gün içersinde geri verme hakkımız vardır.Geri vardiğimiz ürünün firma tarafından parası ödenir.Eğer ödenmezse tüketicinin mahkemeye başvurma hakkı vardır. Bir ürünü iade etmede,kaymakamlıklar içinde bulunan Tüketici Hakem Heyetleri de yetkilidir .
12. ÜRETİM YOLCULUĞU Üzerimize giydiğimiz giysilerin ya da her gün yediğimiz yiyeceklerin nasıl oluştuğunu biliyor musunuz? Örneğin,bir koyunun kırkılmasından 4-5 kg yün elde edilir.Bu yünlerle şu anda üzerinizdeki kazaklar üretilir.Yün kıyafet oluncaya kadar,birçok aşamadan geçer.
13. Yediğimiz ve içtiğimiz birçok şey de uzun bir yolculuktan geçer.Domatesten salça yapılması buna örnektir.Kutular içersindeki salçaların market raflarına gelinceye kadar geçirdiği evreleri ve daha sonrasını sıralayabiliriz. TARLALARA DOMATES EKİMİ DOMATESLERİN TOPLANMASI
15. Bir ürünün üretim,dağıtım ve tüketim yolculuğu sırasında insanın etkisi dikkatinizi çekmiştir.İnsanlar ihtiyaçlarını tek başına karşılayamazlar.Burada toplumsal iş bölümü ortaya çıkar.İhtiyaçların karşılanması meslekleri ortaya çıkarmıştır. Sağlıklı toplum toplumsal iş bölümü ile sağlanır.Çünkü insanlar ihtiyaçlarını karşıladıklarında mutlu olurlar. HANGİ MESLEK DAHA BÜYÜK BİR ÖNEME SAHİPTİR? Meslek sahibi olan herkes çalışmalarını sürdürüken emek harcar.Bu nedenle her meslek saygındır.
16. Aşağıdakilerden hangisi temel ihtiyaçlarımız arasında yer alır? a) okuma b) barınma c) eğlenme d) gezme DEĞERLENDİRME
19. Ülkemizde tüketicinin korunmasına yönelik çalışan bakanlık aşağıdakilerden hangisidir? Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı b) Kültür ve Turizm Bakanlığı c) Sanayi ve Ticaret Bakanlığı d) Sağlık Bakanlığı
20. Aşağıdakilerden hangisi gıda ürünleri alırken en çok dikkat edilmesi gereken unsurdur? Ambalaj Fiyatı Son kullanma tarihi Markası