Uyku Örüntüsünde Rahatsızlık-Sunum
•Download as PPT, PDF•
2 likes•15,323 views
Uyku Örüntüsünde Rahatsızlık Hemşirelik Tanısı hakkında bilgiler içerir.
Uyku Örüntüsünde Rahatsızlık-Sunum
- 1. Uyku Örüntüsünde Rahatsızlık Hemşirelik Tanısı ve Hemşirelik Yaklaşımı
- 2. UYKU
- 3. Uyku Örüntüsünde Rahatsızlık Tanım: Dinlenme örüntüsünün nitelik ve niceli inde rahatsızlı a yolğ ğ açan ya da istenen yaşam şeklini etkileyen/engelleyen bir de işim olan ya da bu riskiğ taşıyan bir bireydeki durumdur. TANIMLAYICI KR TERİ MAJÖR Uykuya dalmakta ve uyumada güçlük M NÖRİ Uyanırlen ya da gün boyunca yorgunluk Duygu durumunda de işimlerğ Ajitasyon Gün boyunca uyuklama
- 4. İlişkili Faktörler Patafizyolojik Anjina Diyare, konstipasyon Üriner problemler Dispne Gastik ülserler Tedavi ile ilişkili Trankilizanlar, sedatifler Antidepresanlar Barbütüratlar Kortikosteroidler Monoamin oksidaz inhibitörleri Antihipertansifler Amfetaminler
- 5. İlişkili Faktörler Durumsal Bipolar bozukluk, panik anksiyete, dikkat kusurlarına sekonder Gündüzleri fazla uyumaya ba lı,ğ gündüz zamanı aktivitelerin yetersizli ine ba lığ ğ A rıya ve/veya korkuya ba lığ ğ Gebeli e sekonder oluşanğ rahatsızlıklara ba lığ Yaşam şeklindeki rahatsızlıklara ba lı (iş yaşamı, emosyonel, sosyal,ğ cinsel, finansal) Çevresel de işimlere ba lı (odağ ğ koşulları, seyahat, vb) Maturnasyonel ÇocukKaranlıktan korkmaya ba lığ Yetişkin-Kadın Hormonal de işikliklere ba lı (örn.ğ ğ menopoz öncesi)
- 8. Dopamin, seratonin, histamin, norepinefrin, asetilkolin ve gammaaminobütirik asit (GABA) gibi nörotransmitterler uykuda rol oynar. Seratonin uykuyu başlatan en önemli nörotransmitterdir.
- 9. Mezensefalon ile pons arasında ve RAS içinde yer alan Rafe çekirdeği seratonin salgılar. Beynin bu alanı BSR olarak da adlandırılır. Uyku ile BSR’un aktivetesinde artma olur. Seratonin seviyesi yeterince yükseldiğinde RAS inhibe olur. Gevşemiş pozisyonda olmak, gözlerin kapalı olması, karanlık ve sessiz bir oda RAS uyarılmasını azaltarak bireyin uykuya dalmasını sağlar.
- 10. Uyku Evreleri
- 11. NREM / nonREM Gece boyunca uykunun ço unlu u yavaş dalgağ ğ uykusunda geçer, uyku derin, dinlendirici tipte bir uykudur. Kişi uzun saatler boyunca uyanık kaldıktan sonra uykunun ilk saatlerinde görülen dinlendirici tipte tanımlanan uykudur. NREM uykusunun dört evresi vardır
- 12. EVRE I
- 13. EVRE II
- 14. EVRE III
- 15. EVRE IV
- 16. REM
- 18. Her uyku siklusunun ilerleyişi sıra ile olur. Hafif uykudan derin uykuya geçilir. Her siklusta tekrar hafif uykuya dönülür. NREM + REM siklusu 90 dakika (1,5 saat) sürer. nsan uyandı ı zaman kaldı ı aşamadanİ ğ ğ devam edemez. Kişi sık sık uyanırsa sürekli olarak yeni bir siklusta uykuya başlar. Her birey genellikle 4-5 REM evresi geçirir.
- 19. 19 Yetişkin Bir Bireyin Uyku Siklusu Yetişkin Bir Bireyin Uyku Siklusu NREM Evre 1 Uyku Öncesi NREM Evre II NREM Evre III NREM Evre IV NREM Evre III NREM Evre II REM Uykusu
- 20. Cinsiyet Hastalık Fiziksel faaliyetler Alkol ve uyarıcılar laçlarİ Diyet Yaşam biçimi Çevre UYKUYU ETK LEYEN ETMENLERİ
- 22. UYKU PROBLEMİNE YÖNELİK HEMŞİRELİK UYGULAMALARI (1) Hastanın yata ı kuru ve temiz tutulmalı,ğ yeterli vücut hijyeni sa lanmalığ Hastaya yatmadan önce masaj yapılmalı Hastada rahatsızlık yaratan tüpler ya da setler, gerekli de ilse çıkarılmalığ Hastanın rahat edebilece i bir uykuğ pozisyonunda olması sa lanmalığ
- 23. Hastanın yatmadan önce a rı,ğ solunum sıkıntısı gibi fiziksel problemleri giderilmeli Hastanın gece rahat uyumasını sa lamak için mümkün oldu uncağ ğ gününü aktif olarak geçirmesi sa lanmalığ Uykunun bölünmesine neden olan tuvalete gitmeyi önlemek için duruma göre yatmadan en az 3 saat önce sıvı kısıtlaması yapılmalı ve mesanenin boşaltılması sa lanmalığ Hastanın yatmadan önce uykusu bazen sigara gibi maddeleri, çay, kola, kahve ve alkol gibi içecekleri alması önlenmeli HEMŞİRELİK UYGULAMALARI (2)
- 24. Yatmadan önce ılık duş alması sa lanmalığ Hastanın yatmadan önce kitap okuma, televizyon izleme, radyo yada hafif bir müzik dinleme, içeren süt gibi içecekleri içme, ibadet etme alışkanlıklarını sürdürmesi sa lanmalığ Hastanın sa lıklı bir uyku düzeniğ kazanmasını sa lamak için her gün aynığ saatte yatması ve aynı saatte uyuması sa lanmalığ Hastanın uykuya dalmasını kolaylaştırmak için en az 2 saat önce hafif egzersiz yapması sa lanmalığ HEMŞİRELİK UYGULAMALARI (3)
- 25. Hasta uykuya dalamadı ı zaman yata a girmesiğ ğ teşvik edilmeli Hastanın odasının havalandırılmış, normal sıcaklıkta, uygun ışıklandırılmış olması sa lanmalığ Hastanın yata ının ve yastı ının rahat olmasığ ğ sa lanmalığ Gürültü yaratan araçların hasta odasından uzakta olması sa lanmalı, aspiratör ve oksijenğ aletleri kullanılmadı ı zamanlar kapatılmalığ Hastane personeli mümkün oldu unca hastağ odasında konuşmamalı, lastik tabanlı ayakkabılar giymeli HEMŞİRELİK UYGULAMALARI (4)
- 26. Uykuyu bozan trafik gürültüsü, kapı ve yatak gıcırtısı, telefon, radyo ve televizyon sesleri açık kalan musluk sesleri gibi etkenler azaltılmalı Hasta odası kapalı tutulmalı Hastanın odasındaki kişilere ve ziyaretçilere sınır konulmalı Hasta odasının penceresinin olmaması durumunda gece-gündüz döngüsünü sa lamakğ için gece lambası kullanılmalı Gece yapılan tedavi, bakım ve yaşam bulgusu almak gibi uygulamalar mümkün oldu uncağ hastaların uyanık oldukları saatlerde yapılmalı HEMŞİRELİK UYGULAMALARI (5)
- 27. laç ve kullanılacak araç gereçler için yapılacakİ hazırlıklar hasta odasının dışında yapılmalı Hastanın uyku-uyanıklık döngüsünü bozan yaşamındaki de işimler belirlenmeliğ Hastanın zihninin uyku problemi ile meşgul olması önlenmeli Hastanın uykuyu etkileyen korku, öfke, anksiyete, suçluluk ve kaygı gibi duygularını ifade etmesi teşvik edilmeli Hastanın rahatlamasının sa lanması için gevşemeğ teknikleri ö retilmeli.ğ HEMŞİRELİK UYGULAMALARI (6)