ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo

Variantes xeográficas do galego

•
•
N
noagaliza

Variantes xeográficas do galego

1 of 22
VARIEDADES XEOGRÁFICAS DO GALEGO
VARIANTES FONÉTICAS
GHEADA -Pronunciación aspirada do fonema /g/ -Presente en máis da metade do territorio
SESEO Pronuncia de /s/ no lugar de /θ/ Tipos: -Seseo implosivo: en posición final de sílaba lus (luz) des (dez) -Seseo explosivo: en posición final de sílaba masá (mazá) rapasa (rapaza)
Ditongo –OI- / -UI-Grupos latinos -ULT → MULTUM -UCT → LUCTAM -Realízanse: -OI- → moito, loita. Solución maioritaria --UI- → muito, luita - -U- → muto, luta
GRUPOS: CA/CUA GA/GUA Grupos latinos CUA / GUA MANTÉÑENSE Cua: cuatro Gua: guardar REDÚCENSE Ca: catro Ga: gardar
Variantes xeográficas do galego
VARIANTES MORFOSINTÁCTICAS
Plural das palabras rematadas en -N Tres solucións: -NS: cans, camións -S: cas, camiós -IS: casi, camiois
Terminacións latinas -ANUM, -ANA, -ANOS, -ANAM, -ANAS Dúas solucións maioritarias -án: masculino e feminino o irmán, a irmán -ao (masculino) –á (feminino) o irmao, a irmá
Pronome persoal: TI / TU
Pronome persoal: IL / EL
Demostrativo: ISTO / ESTO
VARIANTES LÉXICAS
VER / MIRAR
BLOQUES E CARACTERÍSTICAS
3 BLOQUES Plural das palabras rematadas en –N BLOQUE OCCIDENTAL -NS BLOQUE CENTRAL -S BLOQUE ORIENTAL -IS
Variantes xeográficas do galego
BLOQUE OCCIDENTAL Fenómenos Exemplos Plural -NS cans Gheada amigho, cheghar Seseo implosivo (explosivo no occidente) des, lus cansións Ditongo OI Moito, noite Terminación –án para masculino e feminino o irmán, a irmán Pronomes Ti, El 185,186
BLOQUE CENTRAL Fenómenos Exemplos Plural -S Cas, camiós Gheada só na parte occidental Amigo/amigho ; chegar/cheghar Non Seseo Canción, dez Ditongo OI Moito, noite Terminación –ao / -á Irmao / irmá Pronome Ti (occidente) / Tu (oriente) Ditongo CA / CUA ; GA / GUA Catro/cuatro ; gardar/guardar 249,250 256,257
BLOQUE ORIENTAL Fenómenos Exemplos Plural -IS Cais, camiois Non gheada Amigo, chegar Non seseo Canción, dez, luz Ditongo UI/U Muito / muto Terminación –AO / -Á Irmao, irmá Pronome Tu Ditongo CUA, GUA Cuatro, guardar 216,217
FONTES FERNÁNDEZ REI, Dialectoloxía da Lingua Galega, Xerais, Vigo 1991. A Nosa Fala: Bloques e Áreas lingüísticas do galego. Arquivo Sonoro: Consello da Cultura galega. Consultar en: http://consellodacultura.gal/arquivos/asg/anosafala.php Celia Díaz (IES As Lagoas), Variedades xeográficas do galego ݺߣshare: http://www.slideshare.net/letrasenrede/variedades-xeogrficas- do-galego-6276958

More Related Content

Variantes xeográficas do galego

  • 3. GHEADA -Pronunciación aspirada do fonema /g/ -Presente en máis da metade do territorio
  • 4. SESEO Pronuncia de /s/ no lugar de /θ/ Tipos: -Seseo implosivo: en posición final de sílaba lus (luz) des (dez) -Seseo explosivo: en posición final de sílaba masá (mazá) rapasa (rapaza)
  • 5. Ditongo –OI- / -UI-Grupos latinos -ULT → MULTUM -UCT → LUCTAM -Realízanse: -OI- → moito, loita. Solución maioritaria --UI- → muito, luita - -U- → muto, luta
  • 6. GRUPOS: CA/CUA GA/GUA Grupos latinos CUA / GUA MANTÉÑENSE Cua: cuatro Gua: guardar REDÚCENSE Ca: catro Ga: gardar
  • 9. Plural das palabras rematadas en -N Tres solucións: -NS: cans, camións -S: cas, camiós -IS: casi, camiois
  • 10. Terminacións latinas -ANUM, -ANA, -ANOS, -ANAM, -ANAS Dúas solucións maioritarias -án: masculino e feminino o irmán, a irmán -ao (masculino) –á (feminino) o irmao, a irmá
  • 17. 3 BLOQUES Plural das palabras rematadas en –N BLOQUE OCCIDENTAL -NS BLOQUE CENTRAL -S BLOQUE ORIENTAL -IS
  • 19. BLOQUE OCCIDENTAL Fenómenos Exemplos Plural -NS cans Gheada amigho, cheghar Seseo implosivo (explosivo no occidente) des, lus cansións Ditongo OI Moito, noite Terminación –án para masculino e feminino o irmán, a irmán Pronomes Ti, El 185,186
  • 20. BLOQUE CENTRAL Fenómenos Exemplos Plural -S Cas, camiós Gheada só na parte occidental Amigo/amigho ; chegar/cheghar Non Seseo Canción, dez Ditongo OI Moito, noite Terminación –ao / -á Irmao / irmá Pronome Ti (occidente) / Tu (oriente) Ditongo CA / CUA ; GA / GUA Catro/cuatro ; gardar/guardar 249,250 256,257
  • 21. BLOQUE ORIENTAL Fenómenos Exemplos Plural -IS Cais, camiois Non gheada Amigo, chegar Non seseo Canción, dez, luz Ditongo UI/U Muito / muto Terminación –AO / -Á Irmao, irmá Pronome Tu Ditongo CUA, GUA Cuatro, guardar 216,217
  • 22. FONTES FERNÁNDEZ REI, Dialectoloxía da Lingua Galega, Xerais, Vigo 1991. A Nosa Fala: Bloques e Áreas lingüísticas do galego. Arquivo Sonoro: Consello da Cultura galega. Consultar en: http://consellodacultura.gal/arquivos/asg/anosafala.php Celia Díaz (IES As Lagoas), Variedades xeográficas do galego ݺߣshare: http://www.slideshare.net/letrasenrede/variedades-xeogrficas- do-galego-6276958