1. Yargı
Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız mahkemelerce
kullanılır.
Mahkemelerin bağımsızlığı
Hâkimler, görevlerinde bağımsızdırlar; Anayasaya, kanuna
ve hukuka uygun olarak vicdanî kanaatlerine göre hüküm verirler.
Hiçbir organ, makam, merci veya kişi, yargı yetkisinin
kullanılmasında mahkemelere ve hâkimlere emir ve talimat
veremez; genelge gönderemez; tavsiye ve telkinde bulunamaz.
Görülmekte olan bir dava hakkında Yasama Meclisinde
yargı yetkisinin kullanılması ile ilgili soru sorulamaz, görüşme
yapılamaz veya herhangi bir beyanda bulunulamaz.
Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme
kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme
kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine
1982 ANAYASASI YARGI
BÖLÜM
5
1Uğur YILMAZER
Bu kpss dokümanı www.egitimfakultesi.net adresinden indirilmiştir…
2. Hâkimlik ve savcılık teminatı
Hâkimler ve savcılar azlolunamaz, kendileri istemedikçe
Anayasada gösterilen yaştan (65) önce emekliye ayrılamaz; bir
mahkemenin veya kadronun kaldırılması sebebiyle de olsa, aylık,
ödenek ve diğer özlük haklarından yoksun kılınamaz.
Meslekten çıkarılmayı gerektiren bir suçtan dolayı hüküm giymiş
olanlar, görevini sağlık bakımından yerine getiremeyeceği kesin olarak
anlaşılanlar veya meslekte kalmalarının uygun olmadığına karar
verilenler hakkında kanundaki istisnalar saklıdır.
Hâkimlik ve savcılık mesleği
Hâkimler ve savcılar adlî ve idarî yargı hâkim ve savcıları olarak
görev yaparlar. Hâkimler ve savcılar altmış beş yaşını bitirinceye kadar
hizmet görürler. Hâkimler ve savcılar, kanunda belirtilenlerden başka,
resmî ve özel hiçbir görev alamazlar.
Hâkimler ve savcılar idarî görevleri yönünden Adalet Bakanlığına
bağlıdırlar.
1982 ANAYASASI YARGI
2Uğur YILMAZER
Bu kpss dokümanı www.egitimfakultesi.net adresinden indirilmiştir…
3. Duruşmaların açık ve kararların gerekçeli olması
Mahkemelerde duruşmalar herkese açıktır. Duruşmaların
bir kısmının veya tamamının kapalı yapılmasına ancak genel
ahlâkın veya kamu güvenliğinin kesin olarak gerekli kıldığı
hallerde karar verilebilir.
Küçüklerin yargılanması hakkında kanunla özel hükümler
konulur.
Bütün mahkemelerin her türlü kararları gerekçeli olarak
yazılır.
Davaların en az giderle ve mümkün olan süratle
sonuçlandırılması, yargının görevidir.
Mahkemelerin kuruluşu
1982 ANAYASASI YARGI
3Uğur YILMAZER
4. Devlet Güvenlik Mahkemeleri
2004’te kaldırıldı. Bu mahkemelerin görevlerini ağır
ceza mahkemeleri yürütmektedir.
Hâkim ve savcıların denetimi
Hâkim ve savcıların görevlerini; kanun, tüzük,
yönetmeliklere ve genelgelere uygun olarak yapıp
yapmadıklarını denetleme; görevlerinden dolayı veya
görevleri sırasında suç işleyip işlemediklerini, hal ve
eylemlerinin sıfat ve görevleri icaplarına uyup uymadığını
araştırma ve gerektiğinde haklarında inceleme ve
soruşturma, Adalet Bakanlığının izni ile adalet müfettişleri
tarafından yapılır. Adalet Bakanı soruşturma ve inceleme
işlemlerini, hakkında soruşturma ve inceleme yapılacak
1982 ANAYASASI YARGI
4Uğur YILMAZER
5. Askerî yargı
Askerî yargı, askerî mahkemeler ve disiplin
mahkemeleri tarafından yürütülür. Bu mahkemeler, asker
kişilerin; askerî olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine
veya askerî mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile
ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla
görevlidirler.
Askerî mahkemeler, asker olmayan kişilerin özel
kanunda belirtilen askerî suçları ile kanunda gösterilen
görevlerini ifa ettikleri sırada veya kanunda gösterilen askerî
mahallerde askerlere karşı işledikleri suçlara da bakmakla
görevlidirler.
1982 ANAYASASI YARGI
5Uğur YILMAZER
8. 1. Kuruluşu
Anayasa Mahkemesi on bir asıl ve dört yedek üyeden kurulur.
Cumhurbaşkanı,
İki asıl ve iki yedek üyeyi Yargıtay’dan,
İki asıl ve bir yedek üyeyi Danıştay’dan,
Bir asıl üyeyi Askerî Yargıtay’dan,
Bir asıl üyeyi Askerî Yüksek İdare Mahkemesinden
Bir asıl üyeyi Sayıştay genel kurullarınca kendi Başkan ve üyeleri arasından
üye tamsayılarının salt çoğunluğu ile her boş yer için gösterecekleri üçer aday
içinden
Bir asıl üyeyi ise Yükseköğretim Kurulunun kendi üyesi olmayan
yükseköğretim kurumları öğretim üyeleri içinden göstereceği üç aday
arasından;
Üç asıl ve bir yedek üyeyi üst kademe yöneticileri ile avukatlar arasından
seçer.
ANAYASA MAHKEMESİ
8Uğur YILMAZER
Bu kpss dokümanı www.egitimfakultesi.net adresinden indirilmiştir…
9. Yükseköğretim kurumları öğretim üyeleri ile üst
kademe yöneticileri ve avukatların Anayasa
Mahkemesine asıl ve yedek üye seçilebilmeleri için, kırk
yaşını doldurmuş, yükseköğrenim görmüş veya
öğrenim kurumlarında en az on beş yıl öğretim
üyeliği veya kamu hizmetinde en az on beş yıl fiilen
çalışmış veya en az on beş yıl avukatlık yapmış
olmak şarttır.
Anayasa Mahkemesi asıl üyeleri, asıl üyeleri
arasından gizli oyla ve üye tamsayısının salt çoğunluğu
ile dört yıl için bir Başkan ve bir Başkanvekili seçer.
Süresi bitenler yeniden seçilebilirler.
ANAYASA MAHKEMESİ
9Uğur YILMAZER
10. 2. Üyeliğin sona ermesi
Anayasa Mahkemesi üyeleri altmış beş yaşını
doldurunca emekliye ayrılırlar.
Anayasa Mahkemesi üyeliği, bir üyenin hâkimlik
mesleğinden çıkarılmayı gerektiren bir suçtan dolayı hüküm
giymesi halinde kendiliğinden; görevini sağlık bakımından
yerine getiremeyeceğinin kesin olarak anlaşılması halinde
de, Anayasa Mahkemesi üye tamsayısının salt
çoğunluğunun kararı ile sona erer.
ANAYASA MAHKEMESİ
10Uğur YILMAZER
11. 3. Görev ve yetkileri
Anayasa Mahkemesi, kanunların, kanun hükmünde kararnamelerin ve
Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün Anayasaya şekil ve esas
bakımlarından uygunluğunu denetler.
Anayasa değişikliklerini ise sadece şekil bakımından inceler ve
denetler.
Ancak, olağanüstü hallerde, sıkıyönetim ve savaş hallerinde çıkarılan kanun
hükmünde kararnamelerin şekil ve esas bakımından Anayasaya aykırılığı
iddiasıyla, Anayasa Mahkemesinde dava açılamaz.
Kanunların şekil bakımından denetlenmesi, son oylamanın, öngörülen
çoğunlukla yapılıp yapılmadığı; Anayasa değişikliklerinde ise, teklif ve oylama
çoğunluğuna ve ivedilikle görüşülemeyeceği şartına uyulup uyulmadığı
hususları ile sınırlıdır.
Şekil bakımından denetleme, Cumhurbaşkanınca veya Türkiye
Büyük Millet Meclisi üyelerinin beşte biri tarafından istenebilir. Kanunun
yayımlandığı tarihten itibaren on gün geçtikten sonra, şekil bozukluğuna dayalı
iptal davası açılamaz.
ANAYASA MAHKEMESİ
11Uğur YILMAZER
12. Anayasa Mahkemesi;
Cumhurbaşkanını
Başbakan ve Bakanları
Anayasa Mahkemesi
Yargıtay
Danıştay
Askerî Yargıtay
Askerî Yüksek İdare Mahkemesi Başkan ve üyelerini, Başsavcılarını,
Cumhuriyet Başsavcı vekilini,
Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu ve Sayıştay Başkan ve üyelerini
görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divan sıfatıyla yargılar.
Yüce Divanda, savcılık görevini Cumhuriyet Başsavcısı veya
Cumhuriyet Başsavcı vekili yapar.
Yüce Divan kararları kesindir.
ANAYASA MAHKEMESİ
12Uğur YILMAZER
Bu kpss dokümanı www.egitimfakultesi.net adresinden indirilmiştir…
13. 4. Çalışma ve yargılama usulü
Anayasa Mahkemesi, Başkan ve on üye ile toplanır, salt
çoğunluk ile karar verir. Sadece anayasa değişikliklerinde iptale
ve siyasî parti davalarında kapatılmaya karar verebilmesi için
beşte üç oy çokluğu şarttır.
Şekil bozukluğuna dayalı iptal davaları Anayasa
Mahkemesince öncelikle incelenip karara bağlanır.
Anayasa Mahkemesi Yüce Divan sıfatıyla baktığı davalar
dışında kalan işleri dosya üzerinde inceler. Ancak, gerekli gördüğü
hallerde sözlü açıklamalarını dinlemek üzere ilgilileri ve konu
üzerinde bilgisi olanları çağırabilir ve siyasî partilerin temelli
kapatılması veya kapatılmasına ilişkin davalarda, Yargıtay
Cumhuriyet Başsavcısından sonra kapatılması istenen siyasî
partinin genel başkanlığının veya tayin edeceği bir vekilin
savunmasını dinler.
ANAYASA MAHKEMESİ
13Uğur YILMAZER
14. 5. İptal davası
Kanunların, kanun hükmündeki kararnamelerin,
Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün veya bunların
belirli madde ve hükümlerinin şekil ve esas bakımından
Anayasaya aykırılığı iddiasıyla Anayasa Mahkemesinde
doğrudan doğruya iptal davası açabilme hakkı,
Cumhurbaşkanına, iktidar ve ana muhalefet partisi
Meclis grupları ile Türkiye Büyük Millet Meclisi üye
tamsayısının en az beşte biri tutarındaki üyelere aittir.
İktidarda birden fazla siyasî partinin bulunması halinde,
iktidar partilerinin dava açma hakkını en fazla üyeye
sahip olan parti kullanır.
ANAYASA MAHKEMESİ
14Uğur YILMAZER
Bu kpss dokümanı www.egitimfakultesi.net adresinden indirilmiştir…
15. 6. Dava açma süresi
Anayasa Mahkemesinde doğrudan doğruya iptal
davası açma hakkı, iptali istenen kanun, kanun hükmünde
kararname veya İçtüzüğün Resmî Gazetede
yayımlanmasından başlayarak altmış gün sonra düşer. Şekil
yönünden davalar on gün içinde açılabilir.
Anayasa Mahkemesinin işin esasına girerek verdiği ret
kararının Resmî Gazetede yayımlanmasından sonra on yıl
geçmedikçe aynı kanun hükmünün Anayasaya aykırılığı
iddiasıyla tekrar başvuruda bulunulamaz.
ANAYASA MAHKEMESİ
15Uğur YILMAZER
16. 7. Anayasa Mahkemesinin kararları
Anayasa Mahkemesinin kararları kesindir. İptal kararları gerekçesi
yazılmadan açıklanamaz.
Anayasa Mahkemesi bir kanun veya kanun hükmünde kararnamenin
tamamını veya bir hükmünü iptal ederken, kanun koyucu gibi hareketle, yeni bir
uygulamaya yol açacak biçimde hüküm tesis edemez.
Kanun, kanun hükmünde kararname veya Türkiye Büyük Millet Meclisi
İçtüzüğü ya da bunların hükümleri, iptal kararlarının Resmî Gazetede
yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkar. Gereken hallerde Anayasa Mahkemesi
iptal hükmünün yürürlüğe gireceği tarihi ayrıca kararlaştırabilir. Bu tarih, kararın
Resmî Gazetede yayımlandığı günden başlayarak bir yılı geçemez.
İptal kararları geriye yürümez. Anayasa mahkemesinin kararları
geleceğe yöneliktir.
Anayasa Mahkemesi kararları Resmî Gazetede hemen yayımlanır ve
yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzelkişileri
bağlar.
Anayasa değişiklikleri, kanun değişiklikleri, KHK’lar ve Meclis
İçtüzüğünün anayasa mahkemesi denetimine tabi oluş şekilleri ile ilgili bütün
bilgileri aşağıdaki tablolarda pratik bir şekilde vereceğiz.
ANAYASA MAHKEMESİ
16Uğur YILMAZER
17. ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİ
Esas’tan denetimi yapılamaz. Esas demek değişikliğin içeriği demektir. Diyelim
ki meclis yaptığı anayasa değişikliği ile cumhurbaşkanının görev süresinin 5 yıl olmasına
karar vermiştir. Bu durumda anayasa mahkemesi 5 yıl kısadır veya uzundur gibi bir
değerlendirme yapamaz. Sadece şekilden inceleyebilir.
Şekil yönünden denetimi yapılabilir. Bu denetim, teklif ve oylama çoğunluğuna
ve ivedilikle görüşülemeyeceği ilkesine uyulup uyulmadığıyla sınırlıdır. (İvedilikle
görüşülemeyeceği demek mecliste tek oylama ile geçemeyeceği demektir. Yani anayasa
değişiklikleri mecliste her seferinde iki kez oylanmalıdır)
Şekil yönünden iptali davasını Cumhurbaşkanı veya 110 milletvekili
anayasa değişikliğinin resmi gazetede yayımından itibaren10 gün içinde
açabilir. 17Uğur YILMAZER
18. Esas’tan denetimi yapılabilir.
Şekil yönünden denetimi yapılabilir.(Buradaki denetim
sadece son oylamanın yeterli çoğunlukla yapılıp yapılmadığı
ile sınırlıdır.)
Şekil yönünden iptali davasını kanun değişikliğinin resmi gazetede
yayımından itibaren Cumhurbaşkanı veya 110 milletvekili 10 gün içinde
açabilir.
Esas yönünden iptali davasını değişikliğin resmi gazetede
yayımından itibaren 60 gün içinde Cumhurbaşkanı, TBMM üye
tamsayısının 1/5’i, İktidar ve Ana Muhalefet Partisi grupları
açabilir.
KANUN DEĞİŞİKLİKLERİ
18Uğur YILMAZER
Bu kpss dokümanı www.egitimfakultesi.net adresinden indirilmiştir…
19. Esas’tan denetimi yapılabilir.
Şekil yönünden denetimi yapılabilir. (denetimde şekille ilgili her
şey olabilir)
Şekil yönünden iptali davasını değişikliğinin resmi gazetede
yayımından itibaren Cumhurbaşkanı, 110 milletvekili, Ana
muhalefet partisi grubu ve İktidar partisi grubu 60 gün içinde
açabilir.
Esas’tan iptali davasını değişikliğin resmi gazetede yayımından
itibaren 60 gün içinde Cumhurbaşkanı, 110 milletvekili, İktidar
partisi grubu ve Ana muhalefet partisi grubu açabilir.
KHK ve TBMM İÇTÜZÜĞÜ
19Uğur YILMAZER
20. Herhangi bir yerel Mahkemede görülmekte olan bir dava
sırasında o davada kullanılacak hukuk normunun, olaya bakan
mahkeme tarafından anayasaya esastan aykırılığının ileri
sürülmesidir. İtiraz davası olağan KHK ve kanunların
anayasaya aykırılığı sebebiyle açılabilir. Anayasa mahkemesi
bu başvuruyu 5 ay içinde sonuçlandırır.
Bir kanunun itiraz davasına konu olabilmesi için bazı şartlar
vardır. Bunlar;
—Söz konusu kanun maddesinin davada uygulanacak bir norm
olması,
— İddianın ciddi olması,
—Başvurunun mahkeme tarafından yapılması
—Görülmekte olan bir dava olması gibi şartlardır. Kanun veya
olağan KHK’lar için şekil yönünden itiraz davası açılamaz sadece
esastan itiraz davası açılabilir.
İTİRAZ DAVASI
20Uğur YILMAZER
Bu kpss dokümanı www.egitimfakultesi.net adresinden indirilmiştir…
21. 1. Bazı Normların Anayasaya Uygunluğunu Denetlemek
2. Bazı Kişileri Yüce Divan Sıfatıyla Yargılamak
3. Siyasî Partilerin Kapatılmasına Karar Vermek
4. Siyasî Partilerin Malî Denetimini Yapmak
5. Siyasî Partilerle İlgili İhtar İstemlerini Karara Bağlamak
6. Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması Kararlarını
Denetlemek
7. Milletvekilliğinin Düşmesi Kararlarını Denetlemek
8. Uyuşmazlık Mahkemesine Başkan Seçmek
Anayasa Mahkemesinin Görev ve Yetkileri
21Uğur YILMAZER
Bu kpss dokümanı www.egitimfakultesi.net adresinden indirilmiştir…
22. 1. Milletlerarası Antlaşmalar
2. Olağanüstü Hal ve Sıkıyönetim Kanun Hükmünde Kararnameleri
3. İnkılâp Kanunları (Anayasanın 174. maddesinde koruma altına alınan 8
tane inkılâp vardır. Bunları kitabımızın ilerleyen konularında vereceğiz.
4. Millî Güvenlik Konseyi Döneminde Çıkarılan Kanunlar.
Milli Güvenlik Konseyi kararları (1980–83 Arası çıkarılan kanunlar) 2001
yılında yapılan değişiklik ile anayasa mahkemesi denetimine
açılmıştır.
5. Üç İstisna Dışında Parlâmento Kararları
Parlâmento kararları şu üç istisna dışında Anayasa Mahkemesinin denetimine
tâbi değildir. Bu istisnalar şunlardır:
a) Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü
b) Yasama dokunulmazlığının kaldırılması kararı
c) Milletvekilliğinin düşmesi kararı. Anayasa Mahkemesi bu üç istisna dışında
parlâmento kararlarını denetleyemez.
Anayasa Mahkemesinin Denetimine Tâbi
Olmayan Normlar ve İşlemler
22Uğur YILMAZER
23. Yargıtay, adliye mahkemelerince verilen karar ve hükümlerin son
inceleme merciidir.
Yargıtay üyeleri, birinci sınıfa ayrılmış adlî yargı hâkim ve
Cumhuriyet savcıları ile bu meslekten sayılanlar arasından Hâkimler ve
Savcılar Yüksek Kurulunca üye tamsayısının salt çoğunluğu ile ve gizli
oyla seçilir.
Yargıtay Başkanı ve başkanvekilleri Yargıtay’ın 250 kişilik
Yargıtay Genel Kurulunca kendi üyeleri arasından üye tamsayısının salt
çoğunluğu ve gizli oyla dört yıl için seçilirler.Yani125 kişinin oyunu alan
kişi başkan seçilir. Süresi bitenler yeniden seçilebilirler.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ve Cumhuriyet Başsavcı vekili
ise Yargıtay Genel Kurulunun kendi üyeleri arasından gizli oyla
belirleyeceği beşer aday arasından Cumhurbaşkanı tarafından dört yıl
b. Yargıtay–1868
23Uğur YILMAZER
24. Danıştay, idarî mahkemelerce verilen karar ve hükümlerin
son inceleme merciidir.
Danıştay, davaları görmek, Başbakan ve Bakanlar
Kurulunca gönderilen kanun tasarıları, kamu hizmetleri ile ilgili
imtiyaz şartlaşma ve sözleşmeleri hakkında iki ay içinde
düşüncesini bildirmek, tüzük tasarılarını incelemek, idarî
uyuşmazlıkları çözmek ve kanunla gösterilen diğer işleri yapmakla
görevlidir.
Danıştay üyelerinin dörtte üçü, Hâkimler ve Savcılar
Yüksek Kurulunca, dörtte biri ise Cumhurbaşkanı tarafından
seçilir.
Danıştay Başkanı, Başsavcı, başkanvekilleri ve daire
başkanları, kendi üyeleri arasından Danıştay Genel Kurulunca
üye tamsayısının salt çoğunluğu ve gizli oyla dört yıl için seçilirler.
c. Danıştay–1868
24Uğur YILMAZER
Bu kpss dokümanı www.egitimfakultesi.net adresinden indirilmiştir…
25. d. Askerî Yargıtay–1914
Askerî Yargıtay, askerî mahkemelerde verilen karar ve
hükümlerin son inceleme merciidir.
Askerî Yargıtay üyeleri Cumhurbaşkanınca seçilir.
Askerî Yargıtay Başkanı, Başsavcısı, İkinci Başkanı ve daire
başkanları Askerî Yargıtay üyeleri arasından rütbe ve kıdem sırasına
göre atanırlar.
e. Askerî Yüksek İdare Mahkemesi–1971
Askerî hizmete ilişkin idarî işlem ve eylemlerden doğan
uyuşmazlıkların yargı denetimini yapan mahkemedir.
Askerî Yüksek İdare Mahkemesinin üyeleri, Cumhurbaşkanınca
seçilir.
Mahkemenin Başkanı, Başsavcı ve daire başkanları hâkim
sınıfından olanlar arasından rütbe ve kıdem sırasına göre atanırlar.
d. Askerî Yargıtay–1914
e. Askerî Yüksek İdare Mahkemesi–1971
25Uğur YILMAZER
26. f. Uyuşmazlık Mahkemesi–1979
Uyuşmazlık Mahkemesi, adlî, idarî ve askerî yargı mercileri arasındaki görev ve
hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak çözümlemeye yetkilidir.
Bu mahkemenin Başkanlığını Anayasa Mahkemesince, kendi üyeleri arasından
görevlendirilen üye yapar.
Uyuşmazlık mahkemesi üyeleri cumhurbaşkanınca seçilir.
Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu–1982
Kurulun Başkanı, Adalet Bakanıdır. Adalet Bakanlığı Müsteşarı Kurulun doğal
üyesidir. Kurulun 5 asıl 5 yedek üyesi vardır.
Üç asıl ve üç yedek üyesi Yargıtay Genel Kurulunun, İki asıl ve iki yedek üyesi
Danıştay Genel Kurulunun kendi üyeleri arasından, her üyelik için gösterecekleri üçer
aday içinden Cumhurbaşkanınca, dört yıl için seçilir.
Süresi biten üyeler yeniden seçilebilirler.
Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu; adlî ve idarî yargı hâkim ve savcılarını
mesleğe kabul etme, atama ve nakletme, geçici yetki verme, yükselme ve birinci sınıfa
ayırma, kadro dağıtma, meslekte kalmaları uygun görülmeyenler hakkında karar verme,
disiplin cezası verme, görevden uzaklaştırma işlemlerini yapar.
Kurul kararlarına karşı yargı mercilerine başvurulamaz, kararları kesindir.
f. Uyuşmazlık Mahkemesi–1979
Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu–1982
26Uğur YILMAZER
27. Sayıştay, merkezi yönetim bütçesi kapsamındaki kamu idareleri
ile sosyal güvenlik kurumlarının bütün gelir ve giderleri ile mallarını
Türkiye Büyük Millet Meclisi adına denetlemek ve sorumluların hesap
ve işlemlerini kesin hükme bağlamak ve kanunlarla verilen inceleme,
denetleme ve hükme bağlama işlerini yapmakla görevlidir.
Sayıştay’ın kesin hükümleri hakkında ilgililer yazılı bildirim
tarihinden itibaren on beş gün içinde bir kereye mahsus olmak üzere
Sayıştay’a karar düzeltilmesi isteminde bulunabilirler. Bu kararlar
dolayısıyla idarî yargı yoluna başvurulamaz.
Vergi, benzeri malî yükümlülükler ve ödevler hakkında Danıştay
ile Sayıştay kararları arasındaki uyuşmazlıklarda Danıştay kararları
esas alınır.
Mahalli idarelerin hesap ve işlemlerinin denetimi ve kesin hükme
bağlanması da Sayıştay tarafından yapılır.(2005)
Sayıştay’a 2004 düzenlemesi ile silahlı kuvvetleri de mali yönden
denetleme yetkisi verilmiştir.
Sayıştay–1862
27Uğur YILMAZER
28. Sayıştay’ın üyelerinin seçimi şöyle ise yapılır:
Sayıştay genel kurulu boşalan her üyelik için 2 adayı TBMM genel kuruluna
bildirir. TBMM genel kurulu tarafından iki aday içerisinden en çok oyu almış olan aday
Sayıştay üyesi olarak seçilmiş olur. Sayıştay başkanının seçimi de aynı şekilde olur.
Sayıştay Başkan ve üyeleri TBMM Başkanının önerisi ve TBMM üye tam
sayısının 3/5 çoğunluğunun gizli oyu ile görevden alınabilirler. Bunun dışında görevden
alınamazlar ve 65 yaşına kadar görevde kalırlar.
Sayıştay ve HSYK bir yüksek mahkeme
değildir.
Sayıştay–1862
28Uğur YILMAZER
Bu kpss dokümanı www.egitimfakultesi.net adresinden indirilmiştir…
29. Yüksek Mahkemeler;
Anayasa Mahkemesi
Yargıtay
Danıştay
Askeri Yargıtay
Askeri Yüksek İdare Mahkemesi
Uyuşmazlık Mahkemesidir.
Çalışma usul ve esasları kanunda değil anayasa’da
belirtilen mahkeme sadece anayasa mahkemesidir.
Yüksek Mahkemeler
29Uğur YILMAZER
30. 1982 Anayasasının 174. maddesine göre aşağıda vereceğimiz
inkılâplar anayasadan çıkarılamaz ve çıkarılması teklif edilemez.
1.1928 tarihli Beynelmilel Erkamın(uluslar arası rakamların ) Kabulü Hakkında
Kanun
2. 3 Kânunuevvel 1934 tarihli ve 2596 sayılı Bazı Kisvelerin
giyilemeyeceğine dair Giysi Kanunu
3. 7 Şubat 1926 tarihli Medeni kanunun nikah akdinin devletin memurunun
karşısında yapılmasına dair maddesi
4. 25 Teşrinisani 1341(1925) tarihli Şapka inkılabı Hakkındaki Kanun
İnkılâp Kanunlarının Korunması
B-u G-ü-M-ü-Ş a-S-a-Y-ı T-u-T
30Uğur YILMAZER
Bu kpss dokümanı www.egitimfakultesi.net adresinden indirilmiştir…
31. 5. 1934 tarihli ve efendi, bey, paşa gibi lâkap ve
unvanların kaldırıldığına dair Soyadı Kanunu
6. 1928 tarihli Yeni Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki
Hakkında Kanun
7. 30 Teşrinisani 1341(1925) tarihli ve 677 sayılı Tekke
ve Zaviyelerle Türbelerin seddine ve türbedarlıklar ile bir
takım unvanların men ve İlgasına dair Kanun;
8. 3 Mart 1340(1924) tarihli Tevhid-i Tedrisat Kanunu
İnkılâp Kanunlarının Korunması
31Uğur YILMAZER
Bu kpss dokümanı www.egitimfakultesi.net adresinden indirilmiştir…
32. Uğur YILMAZER 32
Bu kpss dokümanı www.egitimfakultesi.net adresinden indirilmiştir…
