�ݺ�ߣ

De ontwikkeling van een analyse-instrument voor praktijkkennis in de professionele dialoog Maaike Vervoort & Ellen van den Berg ORD 2007, Groningen

Onderzoeksvraag Hoe kan gemeten worden welke praktijkkennis over innovatieve didactiek mentoren expliciteren in een professionele dialoog met een student naar aanleiding van multimediacases?

Aanleiding Opleidingsscholen: werkplekleren KLOOF tussen innovatieve vakdidactiek & de (stage-)praktijk Student als BRUG werkt niet Kennis-valley

Aanleiding Theoretische kennis Handelen Achterliggende overwegingen

Aanleiding Verbinden van opleidingstheorie en stagepraktijk praktijkkennis theoretische kennis ?

Multimediacases als intermediair tussen praktijkkennis & theoretische kennis STUDENT MENTOR PABO-DOCENT

Onderwijsarrangement Lessen pabo Gesprek student & mentor Les student Video- verslag student Presentatie videoverslag Multimedia - casus innovatieve taaldidactiek

Typen kennis Gecodificeerde kennis Praktijkkennis Regulatieve kennis

Ontwerpgericht onderzoek 0304 pilot onderwijsarrangement 0405 testbed onderwijsarrangement 0506 implementatie onderwijsarrangement + deelstudie ‘professionele dialoog’

Wat leren studenten van mentoren? Wat is een leuke taalles voor kleuters? of voorlezen… Iets met stempelen.. dat boek over Kikker past mooi in het thema

Praktijkkennis gebaseerd op (reflecties op) ervaringen in de praktijk (gedeeltelijk) persoonsgebonden vak- of zelfs onderwerpsgebonden afhankelijk van de context hoofdzakelijk ‘tacit’ (niet geëxpliciteerd) (Meijer, 1999)

Deelvragen Hoe wordt de professionele dialoog gestructureerd door student en mentor en welke rol speelt de MMC daarin? Welke inhouden (topics) worden in de professionele dialoog besproken en welke rol speelt de MMC daarin? Hoe waarderen studenten de inhoudelijke opbrengst van de professionele dialoog?

Begrippen Professionele dialoog formeel gesprek tussen student en mentor met het (aangegeven) doel om gezamenlijk een les voor te bereiden met behulp van een multimediacasus. Multimediacasus digitale videofragmenten in hypermedia- omgeving verbonden met achtergrondinformatie en links (in deelstudie: videocasus)

Begrippen Praktijkkennis cognities die docenten zelf genereren op basis van hun ervaringen als docent (…) Persoons- en onderwerpsgebonden en contextafhankelijk. Opleidingstheorie kennis van achtergrondtheorieën voor pedagogisch en vakdidactisch handelen Vakdidactische kennis kennis over materialen, leerlijnen, instructie- strategieën, leerprocessen & visie binnen een bepaald vakgebied

De interventie Beginnende geletterdheid Selectie videocases Opdracht

Onderzoeksopzet Steekproef 4 opleidingsscholen, 6 student-mentor-koppels Criteria: Ervaring als opleidingsschool Gebruikte methodes (innoverend) Schoolpopulatie (opleiding ouders/taalvaardigheid) 3 cases uitgewerkt, aanvullende criteria: Ervaren mentor Jaargroep

Onderzoeksopzet Dataverzameling en - verwerking Professionele dialoog student & mentor video-opname gespreksprotocol open interview met student open interview met student

Onderzoeksopzet Data-analyse Deelvraag 1: structuur professionele dialoog: Onderscheiden en benoemen taalhandelingen Onderscheiden gesprekspatronen Vergelijken gesprekspatronen in de cases, beslisregel Deelvraag 2: inhoud professionele dialoog: Markeren topics Markeren episodes Vergelijken topics en episodes in de cases Deelvraag 3: waardering studenten: Vergelijken antwoorden voor- en nagesprek Vergelijken antwoorden voor- en nagesprek in de cases

Toepassen gespreksanalyse een voorbeeld

Gesprekspatroon ‘instemmen met stellingname’ Instemming (3) [demonstratie van begrip (4)] Stellingname (1) Toelichting stellingname (2) interactie Taalhandeling Student Taalhandeling Mentor

Gesprekspatroon ‘indirecte afwijzing van stellingname’ Stellingname (2) Toelichting stellingname (3) Stellingname (1) Instemming (4) interactie Taalhandeling Mentor Taalhandeling Student

Gesprekspatroon ‘retorische vraag’ Stellingname (2) Toelichting stellingname (4) [ demonstreren/claimen van begrip (4b)] Vraag = indirect verzoek om stellingname (1) Verzoek om toelichting (3) [ alternatieve stellingname 4a] Instemming (5) interactie Taalhandeling Student Taalhandeling Mentor

Resultaten & c onclusies s tructuur professionele dialoog _ X X ‘ Indirecte afwijzing stellingname’ _ X X ‘ Instemmen met stellingname’ X _ _ ‘ Voorstel door student’ X _ _ ‘ Voorstel door mentor’ X _ _ ‘ Retorische vraag’ case 3 case 2 case 1 gesprekspatroon

Resultaten & c onclusies s tructuur professionele dialoog Professionele dialoog-met-videocasus leidt tot een andere structuur van het gesprek dan de professionele dialoog-zonder-videocasus: Gesprekspatroon ‘instemmen met stellingname’ initiatief bij student en mentor ruimte voor toelichting door mentor Gesprekspatroon ’indirecte afwijzing stellingname’ toelichting door mentor

Resultaten & c onclusies Inhoud professionele dialoog

videocases 0,78 min videocases 21,12 min videocases 22,17 min bepalen beginsituatie bepalen lesidee concretiseren les evalueren lesontwerp bepalen lesidee concretiseren les bepalen lesdoel evalueren lesontwerp oriënteren opdracht bepalen lesidee concretiseren les bepalen lesdoel evalueren lesontwerp uitwerken 29,02 min uitwerken 7,33 min uitwerken 10,8 min lezen tekst video 3 bekijken video 3 bespreken video 3 bekijken video 3 bespreken video 3 lezen tekst video 2 bekijken video 2 bespreken video 2 bekijken video 2 bespreken video 2 Lezen tekst video 1 oriënteren Lezen tekst video 1 bekijken video 1 bespreken video 1 bekijken video 1 oriënteren bespreken video 1 Case 3 Case 2 Case 1

Resultaten & c onclusies Inhoud professionele dialoog Videocases in professionele dialoog: heeft geen effect op totale gesprekstijd maar wel op inhoudelijke tijdsbenutting (2/3 videocases: 1/3 uitwerking les) leidt tot bespreken van vakdidactische inhouden (o.a. vakconcepten, leerlijnen)

Resultaten & c onclusies meerwaarde volgens studenten Professionele dialoog leidt tot concreet lesontwerp en meer inzicht in leerlijn. Bij professionele dialoog-met-videocases: noemen studenten meer winstpunten ligt meerwaarde op gebied van vakdidactiek (verfijning leerlijn, niveau leerlingen)

C onclusies Professionele dialoog-met-videocasus leidt tot een andere structuur van de professionele dialoog waarbij meer gespreksruimte is voor toelichting door mentor voorwaardelijk voor expliciteren praktijkkennis door mentor nadere analyse noodzakelijk (gesprekstijd en type kennis)

C onclusies Professionele dialoog-met-videocasus leidt tot een andere inhoudelijke benutting van de gesprekstijd meer aspecten vakdidactiek meer vakdidactische verdieping (verfijning kennis over leerlijnen)

Maaike Vervoort [email_address] Hogeschool Edith Stein/OCT ORD 7 juni 2007 De ontwikkeling van een analyse-instrument voor praktijkkennis in de professionele dialoog

Conclusies pilot 2003-2004 Studenten en mentoren herkennen en bespreken de vernieuwende kenmerken van de vakdidactiek Studenten en mentoren voeren een vakdidactische dialoog waarin beiden een gelijkwaardig aandeel hebben. Het onderwijsarrangement leidt tot uitvoeren van de innovatieve vakdidactiek in de stagepraktijk.

Conclusies evaluatie 2004-2005 Leereffecten voor studenten én mentoren Studenten profiteren meer van praktijkkennis Voorkeur voor minst vernieuwende onderwerp Videoverslag stimuleert verdieping en verbreding vakdidactiek Techniek en communicatie blijken knelpunten

Taalonderwijs in de onderbouw (minor werkplekbekwaam) Lessen pabo Gesprek student & mentor Activiteiten student Portfolio student Multimedia - casus Didactiek beginnende geletterdheid

Lesvoorbereidingsgesprek met je mentor Bekijk samen selectie videoclips met ‘good practices’ voor beginnende geletterdheid Vertaal deze samen naar activiteiten voor je stagegroep

�ݺ�ߣ

Vervoort & Van den Berg (2007)

More Related Content

Vervoort & Van den Berg (2007)