Onderwijs Research Dagen, 18 juni 2008. Presentatie van onderzoekspaper "Multimediacases als schakel tussen opleidingstheorie en stagepraktijk: de rol van praktijkkennis van mentoren"
1 of 21
More Related Content
Vervoort & Van den Berg (2008)
1. Multimediacases als schakel tussen opleidingstheorie en stagepraktijk: de rol van praktijkkennis van mentoren Onderwijs Research Dagen Eindhoven, 20 juni 2008
2. Maaike Vervoort Ellen van den Berg [email_address] Hogeschool Edith Stein / Universiteit Twente Een meervoudige gevalsstudie naar het gebruik van multimediacases om praktijkkennis van mentoren te eliciteren
3. Aanleiding Kloof tussen innovatieve vakdidactiek en de (stage)praktijk Multimediacases met good practices ondersteunen a.s. leerkrachten bij het visualiseren van wat mogelijk of ideaal haalbaar is in de praktijk Barnett-Clarke (2001)
4. Multimediacases Video, audio, tekst en beeldmateriaal Kenmerken: authentieke situatie (‘real life’) kenmerken in holistisch perspectief geconstrueerd op basis van onderzoek voor leren op verschillende niveaus Van den Berg, Wallace & Pedretti (2008, in druk)
6. Professionele dialoog Lesvoorbereidingsgesprek waarin student en mentor innovatieve vakdidactiek bespreken en verwerken in een les voor de stagegroep, na het gezamenlijk bekijken van multimediacases
7. Praktijkkennis Kennis van leraren: gebaseerd op (reflecties op) ervaringen in de praktijk persoonsgebonden contextafhankelijk hoofdzakelijk ‘tacit’ vak- of zelfs onderwerpsgebonden Meijer, Verloop & Beijaard (2000)
8. Praktijkkennis Van Driel, Verloop & De Vos (1998) 6. Kennis over instructietechnieken 5. Kennis over leerlijnen en methodematerialen 4. Kennis van doelen 3. Kennis van leerprocessen en begripsvorming van leerlingen 2. Algemeen didactische kennis 1. Vakinhoudelijke kennis Categorieën praktijkkennis
9. ‘ Learn to notice’ Student teachers need to learn to identify what is important in a teaching situation to make connections between specific events & principles of teaching to reason about a specific situation Van Es & Sherin (2004)
10. Methode Meervoudige exploratieve gevalsstudie (Yin, 2003) Onderzoeksvraag : Welk type praktijkkennis expliciteren mentoren onder invloed van exemplarische multimediacases in een lesvoorbereidingsgesprek ? Selectie gevallen : 2 student-mentor-koppels criteria: ervaren mentoren (> 20 jaar),+/- taalmethode Interventie : 3 multimediacases Opdracht
11. Methode (vervolg) Video-opnames van 2 dialogen transcript Analyse-eenheid: uitingen mentoren Relatie uiting – categorie praktijkkennis stap 1 : scoren uitingen met analyse-instrument praktijkkennis (Vervoort & Van den Berg, 2007) Relatie uiting – context stap 2 : scoren context Relaties categorieën – context stap 3 : verbinden gescoorde uitingen multimediacase eigen groep kleuters algemeen cognitiementor
13. Analysestap 3 zie hand-out Totaal uitingen/ categorie Eigen groep 265 263 266/ 268 Kleuters algemeen 257/ 260 / 262 [start] 252/ 253/ 255/ 256 269 / 271/ 272 / 273 / 277 Multimediacase (3) Totaal uitingen/ context Kennis over specifieke Instructietechnieken (Is) Kennis over leerlijnen en methodes (La, M) Kennis van doelen (D) Kennis van leerprocessen en begripsvorming van leerlingen (Ls) Algemeen didactische kennis (K, Ia) Vakinhoudelijke kennis (Ce, Ci, Cf) Categorie prakijkkennis Context
14. Resultaten Dialoog 1 Onderwerp episode Categorie K/Ia Ls D La/M Is Totaal /episode MMC 1 0 25 4 17 15 61 MMC 2 8 4 4 8 15 39 MMC 3 0 29 3 12 14 58 Lesontwerp 6 8 6 4 45 69 Totaal/categorie 14 66 17 41 89 227 Noot. Ls = Kennis van leerprocessen en begripsvorming van leerlingen; Is = Kennis over specifieke instructietechnieken; MMC = multimediacase.
15. Resultaten Dialoog 2 Onderwerp episode Categorie K/Ia Ls D La/M Is Totaal /episode MMC 1 0 4 4 1 4 13 MMC 2 11 14 4 5 22 56 MMC 3 8 16 4 10 11 49 Lesontwerp 6 5 8 0 26 45 Totaal/categorie 25 39 20 16 62 163 Noot. Ls = Kennis van leerprocessen en begripsvorming van leerlingen; Is = Kennis over specifieke instructietechnieken; MMC = multimediacase.
16. In reactie op multimediacases met good practices expliciteren mentoren vooral praktijkkennis over de situatie in de case en over ‘kleuters in het algemeen’ vooral praktijkkennis over leerprocessen van leerlingen en specifieke instructietechnieken -> Gezamenlijke bespreking van multimediacases kan a.s. leerkrachten ondersteunen bij ‘learn to notice’ Conclusies (I)
17. Bij bespreken les expliciteren mentoren vooral praktijkkennis over de situatie in de eigen groep en over specifieke instructietechnieken -> Gezamenlijke lesvoorbereiding met multimediacases kan a.s. leerkrachten ondersteunen bij uitvoeren innovatieve vakdidactiek in stagegroep [ vervolgonderzoek ] Conclusies (II)
18. Gebruik van multimediacases met good practices in een lesvoorbereidingsgesprek leidt tot expliciteren van praktijkkennis door mentoren, waarbij (in korte tijd) verbanden worden gelegd tussen verschillende categorieën praktijkkennis en verschillende contexten. -> Multimediacases zijn middel om praktijkkennis te eliciteren -> Praktijkkennis van ervaren mentoren is een complex, samenhangend geheel Conclusies (III)
20. Resultaten Door de mentor geëxpliciteerde praktijkkennis in dialoog 1 per categorie en per gespreksepisode (in aantal uitingen) Onderwerp episode Categorie K/Ia Ls D La/M Is Totaal /episode MMC 1 0 25 4 17 15 61 MMC 2 8 4 4 8 15 39 MMC 3 0 29 3 12 14 58 Lesontwerp 6 8 6 4 45 69 Totaal/categorie 14 66 17 41 89 227 Noot. K/Ia = algemeen didactische kennis; Ls = Kennis van leerprocessen en begripsvorming van leerlingen; D = Kennis van doelen; La = Kennis over leerlijnen en methodes; Is = Kennis over specifieke instructietechnieken; MMC = multimediacase.
21. Resultaten Door de mentor geëxpliciteerde praktijkkennis in dialoog 2 per categorie en per gespreksepisode (in aantal uitingen) Onderwerp episode Categorie K/Ia Ls D La/M Is Totaal /episode MMC 1 0 4 4 1 4 13 MMC 2 11 14 4 5 22 56 MMC 3 8 16 4 10 11 49 Lesontwerp 6 5 8 0 26 45 Totaal/categorie 25 39 20 16 62 163 Noot. K/Ia = algemeen didactische kennis; Ls = Kennis van leerprocessen en begripsvorming van leerlingen; D = Kennis van doelen; La = Kennis over leerlijnen en methodes; Is = Kennis over specifieke instructietechnieken; MMC = multimediacase.