ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo

Visokopritisna tečna-hromatografija

•Download as PPT, PDF•
•
S
Sandra Stevic Zeljko Kecman

Instrumentalne metode analize

1 of 23
Downloaded 11 times
VISOKOPRITISNA TEČNA HROMATOGRAFIJA High Pressure Liquid Chromatography-HPLC hromatografija  Potreba za ubrzanjem procesa razdvajanja i određivanja uz istovremeno povećanje efikasnosti dovelo je do razvoja tehnike koja je prema uslovima rada dobila najčešći naziv: - Visokoperformantna tečna hromatografija (HPLC-High Performance Liquid Chromatography) -Tečna hromatografija velikih brzina (HSLC-High Speed Liquid Chromatography) -Visokoefikasna tečna hromatografija (HELC-High Effiency Liquid Chromatography)
VISOKOPRITISNA TEČNA HROMATOGRAFIJA High Pressure Liquid Chromatography-HPLC hromatografija HPLC je: Brza: mobilna faza (rastvarač) se kreće pod dejstvom visokog pritiska (~ 300 bara) Efikasna: male čestice kojim se pakuje kolona imaju veliku specifičnu površinu za interakciju između stacionarne faze i molekula koje se razdvajaju Osjetljiva: detektuju se vrlo male koncentracije
VISOKOPRITISNA TEČNA HROMATOGRAFIJA High Pressure Liquid Chromatography-HPLC hromatografija Ovaj vid hromatografske analize može da se izvodi kao: podeona, adsorpciona, jonoizmjenjivačka, hromatografija na molekulskim sitima (rjeđe) i afinitetna hromatografija (rjeđe) Ovaj vid hromatografske analize izvodi se samo kao kolonska tehnika Analizirani uzorci – organska jedinjenja (i teško ispraljiva)
VISOKOPRITISNA TEČNA HROMATOGRAFIJA High Pressure Liquid Chromatography-HPLC hromatografija Kako je HPLC kolonska tehnika hromatografije, nameće se poređenje sa standardnom kolonskom hromatografijom (tabela 1) Tabela 1. Osnovne osobine standardne kolonske tehnike i VPTH Veličina Standardna kolonska tehnika VPTH Brzina mobilne faze u (cm/s) 0,05 1 Prečnik čestica d (μm) 100 1-10 Zapremina probe V (μl) 1000-50000 10-50 Pad pritiska u koloni ∆p (bar) <1 do 300 Prečnik kolone dk (mm) 20 3 Dužina kolone (mm) 50-100 ~300
VISOKOPRITISNA TEČNA HROMATOGRAFIJA High Pressure Liquid Chromatography-HPLC hromatografija HPLC je hromatografska tehnika kod koje je najčešće: Mobilna faza: tečnost (rastvarač), npr. voda ili organski rastvarači; mora da zadovolji sledeće uslove: - ne mijenja karakteristike kolone - nema primjesa - rastvara uzorak - ima mali viskozitet - kompatibilna sa detektorom Stacionarna faza: - granulisana čvrsta supstanca - tečnost nanesena kao tanak sloj na granule čvrstog nosača i nerastvorna u tečnosti koja predstavlja mobilnu fazu
VISOKOPRITISNA TEČNA HROMATOGRAFIJA High Pressure Liquid Chromatography-HPLC hromatografija Podjela u zavisnosti od polarnosti stacionarne i mobilne faze: HPLC normalnih faza -stacionarna faza – polarna -Mobilna faza – nepolarna -Uzorak – polaran -Kolona –punjena polarnim SiO2 ili -Stacionarna faza – npr. voda, trietilglikol,... vezani za SiO2 ili Al2O3 -Mobilna faza – npr. heksan, izopropiletar,... - uzorak – polarne komponente uzorka se duže zadržavaju na polarnoj stacionarnoj fazi (putuju sporije) nego manje polarne komponente HPLC reversnih faza -Stacionarna faza – nepolarna - mobilna faza – polarna - uzorak – nepolaran - kolona – punjena modifikovanim SiO2 (nepolaran) ili - Stacionarna faza – npr. neki ugljikovodonik (npr. n-oktil ili n-oktadevil) vezan za SiO2 -Mobilna faza – npr. voda, metanol, smjesa alkohola i vode,... -Uzorak – nepolarne komponente uzorka manje vremena provode u mobilnoj fazi a više u stacionarnoj fazi; polarne komponente uzorka se duže zadržavaju u mobilnoj fazi (putuju brže) i prve se eluiraju
VISOKOPRITISNA TEČNA HROMATOGRAFIJA High Pressure Liquid Chromatography-HPLC hromatografija Hromatografsko razdvajanje reversnih faza Redosled opadanja polarnosti komponenti: Žuta Crvena Plava
VISOKOPRITISNA TEČNA HROMATOGRAFIJA High Pressure Liquid Chromatography-HPLC hromatografija Šematski prikaz HPLC sistema
ŠEMA APARATURE ZA VISOKOPRITISNU TEČNU HROMATOGRAFIJU
ŠEMA APARATURE ZA VISOKOPRITISNU TEČNU HROMATOGRAFIJU R-rezervoar za rastvarač ili eluent (mobilna faza) F-filter PU-pumpa visokog pritiska PO-prigušivač oscilacija M-manometar DR-ventil za ispuštanje nepotrebne tečnosti (drain) T-termostat PK-pretkolona K-kolona I-injektor D-detektor A-pojačivač signala P-pisač
ŠEMA APARATURE ZA VISOKOPRITISNU TEČNU HROMATOGRAFIJU R - rezervora za rastvarač ili eluent (mobilna faza) koji mora biti bez čvrstih suspendovanih čestica i bez rastvorenog gasa; čestice se uklanjaju filtracijom kroz ultrafiltere, dok se rastvoreni gas uklanja ključanjem u vakuumu uz pomoć ultrazvuka ili barbotiranjem helijuma F – filter služi za uklanjanje slučajno prisutnih suspendovanih čestica prečnika oko 10 µm PU – pumpa; služi da obezbjedi ulazni pritisak mobilne faze (najčešće između 30-300 bara) uz odgovarajući protok mobilne faze (najčešće oko 1 ml/min); relativno visok ulazni p postiže se pumpama različite konstrukcije, najčešće klipne pumpe PO – prigušivač oscilacija; pumpe sa naizmjeničnim kretanjem klipa imaju jako veliki nedostatak - pulsiranje
ŠEMA APARATURE ZA VISOKOPRITISNU TEČNU HROMATOGRAFIJU M – manometar za mjerenje ulaznog pritiska DR – ventil za ispuštanje nepotrebne tečnosti i za uklanjanje gasa iz prethodno opisanih dijelova T – termostat; ima funkciju samo u slučaju korištenja vida hromatografije na izmjenjivačima jona; u svim ostalim slučajevima kolona je smještena na spoljnoj strani instrumenta i nalazi se na sobnoj temperaturi
ŠEMA APARATURE ZA VISOKOPRITISNU TEČNU HROMATOGRAFIJU I – injektor služi za unošenje uzorka u sistem; najkritičniji dio aparature za HPLC jer treba da omogući uzimanje probe pri visokom unutrašnjem pritisku bez promjene režima strujanja (bez promjene protoka)  pri nižim ulaznim p (do 70 bara) može se koristiti rješenje sa septumom (zaptivena guma na ulazu u injektor) kao kod GH (injekcioni špric) dok za više p se koristi rješenje kao što je gasna slavina ili petlja (koja se pomjera ručno ili pomoću elektromagneta); može se koristiti rješenje septuma i gasne slavine; zapremina uzorka 10-50 µl Uzorak se u petlju unosi putem mikrolitarskog šprica tako što se iglom probode zaptivena guma (septum) na ulazu u ijnektor Prebacivanjem odgovarajućeg ventila, mobilna faza se usmjerava kroz petlju, povlači uzorak sa sobom i unosi ga u kolonu
ŠEMA APARATURE ZA VISOKOPRITISNU TEČNU HROMATOGRAFIJU PK – predkolona; ima iste karakteristike kao i kolona; ranije ona je obezbjeđivala zasićene mobilne faze stacionarnom fazom; danas PK ima zadatak da ukloni sve eventualne nečistoće unijete sa uzorkom i onemogući začepljenje kolone; PK ima dužinu od samo nekoliko cm K – kolone; najčešće imaju standardne dimenzije 3 mm x 300 m; izrađene su od nerđajućeg čelika ili tantala; na oba kraja imaju specifične navrtke (nut) namijenjen za spajanje kolone sa metalnim kapilarama za dovod i odvod tečnosti (mobilne faze)
ŠEMA APARATURE ZA VISOKOPRITISNU TEČNU HROMATOGRAFIJU D – detektor; služi za detekciju komponente i za prevođenje signala mase (koncentracije) u električni signal A – pojačivač signala; P – pisač ( kod savremenih uređaja računar sa odgovarajućim softverom) Detektor; najprimjenjeniji detektori kod HPLC su: 1.UV i VIS detektor (preko 70%) 2.Detektori na bazi mjerenja fluorescencije (~15%) 3.Detektori na bazi mjerenja indeksa refrakcije (~5%) 4.Elektrohemijski detektori (~5%) 5.Svi ostali detektori (<5%)
ŠEMA APARATURE ZA VISOKOPRITISNU TEČNU HROMATOGRAFIJU 1. UV i VIS detektori mjere apsorbanciju pri konstantnoj talasnoj dužini (ili rasponu talasnih dužina) koristeći protočne kivete kroz koje protiče eluat (rastvarač+komponenta) i eluent (rastvarač).Osjetljivost ovog detektora 10-10 g/ml. 2. Detektor na bazi mjerenja indeksa refrakcije, univerzalni detektor, prati razliku indeksa refrakcije mobilne faze prije ulaska i poslije izlaska iz kolone. Osjetljivost oko 10-7 g/ml. Nedostaci:manja osjetljivost i velika temperaturna zavisnost. 3. Fluorimetrijski detektori-kako većina prirodnih supstanci fluorescira, ovaj detektor ima značajnu primjenu uanalizi prirodnih proizvoda (npr. Vitamina B). Osjetljivost 10-9 g/ml. 4. Elektrohemijski detektori grade se na različitim principima (konduktometrija, polarografija, voltametrija, ...).Osjetljivost 10-8 g/ml, temperaturna zavisnost 1,5-2%.Pomoću njih se prije svega detektuju supstance koje su jonogene ili mogu da reaguju sa radnim elektrodama različitih osobina.
HROMATOGRAM Kvalitativna analiza – retenciono vrijeme (tR) ili retenciona zapremina (VR) Kvantitativna analiza – površina ispod pika, koja se može mjeriti geometrijski (približno izračunavanje) i automatski (elektronski integrator)
-Razdvajanje i određivanje alkaloida kofein, morfin, heroin, prokain, kokain,... -Analitika lijekova – određivanje sadržaja u farmaceutski doziranim oblicima -Biohemija – analiza materijala biološkog porijekla; urin i žučna kiselina, određivanje sadržaja lijekova u krvi, plazmi, urinu,... -Toksikološka hemija – određivanje alkohola u krvi -Sanitarna hemija – analiza hrane
Fotografija aparata
ZADACI 1. Neka smjesa spojeva stavljena je u Erlenmajerovu tikvicu u kojoj je bilo 6 ml silikagela i 40 ml rastvarača sa 100 mg neisparljivog spoja. Nakon miješanja smjesa je ostavljena da stoji neko vrijeme, a onda je iz smjese uzet alikvot od 10 ml koji je potom uparen do suvog. Ostatak je izvagan i masa je iznosila 12 mg. Izračunati koeficijent raspodjele, K=cs/cm spoja u ovom eksperimentu. RAD: -u ravnotežnim uslovima eluens (mobilna faza) sadrži: 12 x 40/10 = 48,0 mg spoja - u ravnotežnim uslovima stacionarna faza sadrži: 100 – 48 = 52,0 mg spoja - K predstavlja omjer masa u 1 ml svake od faza u ravnoteži, pa je: K = (52/6)/(48/40) = 7,2
ZADACI 2. Sledeći podaci odgovaraju za podeonu hromatografiju: Na hromatogramu uzorka (analizirane smjese) sa komponentama A, B, C i D mogu se očitati sledeći podaci: Izračunati: a) broj tavana (N) za svaki pik; b) srednju vrijednost standardnog odstupanja za N; c) visinu tavana (H) za kolonu Dužina kolone 24,7 cm Brzina protoka 0,313 ml/min. Vm 1,37 ml Vs 0,164 ml Vrijeme zadržavanja (min.) Širina pika (min.) nezadržavani 3,1 - A 5,4 0,41 B 13,3 1,07 C 14,1 1,16 D 21,6 1.72
ZADACI Rad: a) 252331,2523 72,1 6,21 16 236497,2363 16,1 1,14 16 247204,2472 07,1 3,13 16 27765,2775 41,0 4,5 16 16 2 2 2 2 2 ≈=      = ≈=      = ≈=      = ≈=      =       = D C B A R N N N N w t N 253475,2533 4 4 1 ≈== ∑=i iN N 2776 2776-2534=242 58564 2472 -62 3844 2364 -170 28900 2523 -11 121 iN NNi − 2 )( NNi − ( ) 1752534 17557,174 14 91429 1 2 ±= ≈= − = − − = ∑ N n NN s i b) ( ) 91429 2 =−∑ NNi c) cm cm N L H 0097,0 2534 7,24 ===
ZADACI 3. Iz hromatograma smjese butilnih alkohola (korekcije osjetljivosti detektora dobijene su u odvojenim eksperimentima sa poznatim količinama čistih alkohola) dobijeni su sledeći podaci o površinama: Odredite sastav analizirane smjese Rad: Alkohol Površ. pika (cm²) Faktor odziva detektora Redukovana površina (cm²) n-butil 2,74 0,603 4,54=2,74/0,603 i-butil 7,61 0,530 14,36 s-butil 3,19 0,667 4,78 t-butil 1,66 0,681 2,44 Σ= 26,12 ( ) ( ) ( ) ( ) %0,910012,26/44,2% %0,1810012,26/78,4% %0,5510012,26/36,14% %45,1710012,26/54,4% == == == == xtB xsB xiB xnB 100 %

More Related Content

Visokopritisna tečna-hromatografija

  • 1. VISOKOPRITISNA TEČNA HROMATOGRAFIJA High Pressure Liquid Chromatography-HPLC hromatografija  Potreba za ubrzanjem procesa razdvajanja i određivanja uz istovremeno povećanje efikasnosti dovelo je do razvoja tehnike koja je prema uslovima rada dobila najčešći naziv: - Visokoperformantna tečna hromatografija (HPLC-High Performance Liquid Chromatography) -Tečna hromatografija velikih brzina (HSLC-High Speed Liquid Chromatography) -Visokoefikasna tečna hromatografija (HELC-High Effiency Liquid Chromatography)
  • 2. VISOKOPRITISNA TEČNA HROMATOGRAFIJA High Pressure Liquid Chromatography-HPLC hromatografija HPLC je: Brza: mobilna faza (rastvarač) se kreće pod dejstvom visokog pritiska (~ 300 bara) Efikasna: male čestice kojim se pakuje kolona imaju veliku specifičnu površinu za interakciju između stacionarne faze i molekula koje se razdvajaju Osjetljiva: detektuju se vrlo male koncentracije
  • 3. VISOKOPRITISNA TEČNA HROMATOGRAFIJA High Pressure Liquid Chromatography-HPLC hromatografija Ovaj vid hromatografske analize može da se izvodi kao: podeona, adsorpciona, jonoizmjenjivačka, hromatografija na molekulskim sitima (rjeđe) i afinitetna hromatografija (rjeđe) Ovaj vid hromatografske analize izvodi se samo kao kolonska tehnika Analizirani uzorci – organska jedinjenja (i teško ispraljiva)
  • 4. VISOKOPRITISNA TEČNA HROMATOGRAFIJA High Pressure Liquid Chromatography-HPLC hromatografija Kako je HPLC kolonska tehnika hromatografije, nameće se poređenje sa standardnom kolonskom hromatografijom (tabela 1) Tabela 1. Osnovne osobine standardne kolonske tehnike i VPTH Veličina Standardna kolonska tehnika VPTH Brzina mobilne faze u (cm/s) 0,05 1 Prečnik čestica d (μm) 100 1-10 Zapremina probe V (μl) 1000-50000 10-50 Pad pritiska u koloni ∆p (bar) <1 do 300 Prečnik kolone dk (mm) 20 3 Dužina kolone (mm) 50-100 ~300
  • 5. VISOKOPRITISNA TEČNA HROMATOGRAFIJA High Pressure Liquid Chromatography-HPLC hromatografija HPLC je hromatografska tehnika kod koje je najčešće: Mobilna faza: tečnost (rastvarač), npr. voda ili organski rastvarači; mora da zadovolji sledeće uslove: - ne mijenja karakteristike kolone - nema primjesa - rastvara uzorak - ima mali viskozitet - kompatibilna sa detektorom Stacionarna faza: - granulisana čvrsta supstanca - tečnost nanesena kao tanak sloj na granule čvrstog nosača i nerastvorna u tečnosti koja predstavlja mobilnu fazu
  • 6. VISOKOPRITISNA TEČNA HROMATOGRAFIJA High Pressure Liquid Chromatography-HPLC hromatografija Podjela u zavisnosti od polarnosti stacionarne i mobilne faze: HPLC normalnih faza -stacionarna faza – polarna -Mobilna faza – nepolarna -Uzorak – polaran -Kolona –punjena polarnim SiO2 ili -Stacionarna faza – npr. voda, trietilglikol,... vezani za SiO2 ili Al2O3 -Mobilna faza – npr. heksan, izopropiletar,... - uzorak – polarne komponente uzorka se duže zadržavaju na polarnoj stacionarnoj fazi (putuju sporije) nego manje polarne komponente HPLC reversnih faza -Stacionarna faza – nepolarna - mobilna faza – polarna - uzorak – nepolaran - kolona – punjena modifikovanim SiO2 (nepolaran) ili - Stacionarna faza – npr. neki ugljikovodonik (npr. n-oktil ili n-oktadevil) vezan za SiO2 -Mobilna faza – npr. voda, metanol, smjesa alkohola i vode,... -Uzorak – nepolarne komponente uzorka manje vremena provode u mobilnoj fazi a više u stacionarnoj fazi; polarne komponente uzorka se duže zadržavaju u mobilnoj fazi (putuju brže) i prve se eluiraju
  • 7. VISOKOPRITISNA TEČNA HROMATOGRAFIJA High Pressure Liquid Chromatography-HPLC hromatografija Hromatografsko razdvajanje reversnih faza Redosled opadanja polarnosti komponenti: Žuta Crvena Plava
  • 8. VISOKOPRITISNA TEČNA HROMATOGRAFIJA High Pressure Liquid Chromatography-HPLC hromatografija Šematski prikaz HPLC sistema
  • 9. ŠEMA APARATURE ZA VISOKOPRITISNU TEČNU HROMATOGRAFIJU
  • 10. ŠEMA APARATURE ZA VISOKOPRITISNU TEČNU HROMATOGRAFIJU R-rezervoar za rastvarač ili eluent (mobilna faza) F-filter PU-pumpa visokog pritiska PO-prigušivač oscilacija M-manometar DR-ventil za ispuštanje nepotrebne tečnosti (drain) T-termostat PK-pretkolona K-kolona I-injektor D-detektor A-pojačivač signala P-pisač
  • 11. ŠEMA APARATURE ZA VISOKOPRITISNU TEČNU HROMATOGRAFIJU R - rezervora za rastvarač ili eluent (mobilna faza) koji mora biti bez čvrstih suspendovanih čestica i bez rastvorenog gasa; čestice se uklanjaju filtracijom kroz ultrafiltere, dok se rastvoreni gas uklanja ključanjem u vakuumu uz pomoć ultrazvuka ili barbotiranjem helijuma F – filter služi za uklanjanje slučajno prisutnih suspendovanih čestica prečnika oko 10 µm PU – pumpa; služi da obezbjedi ulazni pritisak mobilne faze (najčešće između 30-300 bara) uz odgovarajući protok mobilne faze (najčešće oko 1 ml/min); relativno visok ulazni p postiže se pumpama različite konstrukcije, najčešće klipne pumpe PO – prigušivač oscilacija; pumpe sa naizmjeničnim kretanjem klipa imaju jako veliki nedostatak - pulsiranje
  • 12. ŠEMA APARATURE ZA VISOKOPRITISNU TEČNU HROMATOGRAFIJU M – manometar za mjerenje ulaznog pritiska DR – ventil za ispuštanje nepotrebne tečnosti i za uklanjanje gasa iz prethodno opisanih dijelova T – termostat; ima funkciju samo u slučaju korištenja vida hromatografije na izmjenjivačima jona; u svim ostalim slučajevima kolona je smještena na spoljnoj strani instrumenta i nalazi se na sobnoj temperaturi
  • 13. ŠEMA APARATURE ZA VISOKOPRITISNU TEČNU HROMATOGRAFIJU I – injektor služi za unošenje uzorka u sistem; najkritičniji dio aparature za HPLC jer treba da omogući uzimanje probe pri visokom unutrašnjem pritisku bez promjene režima strujanja (bez promjene protoka)  pri nižim ulaznim p (do 70 bara) može se koristiti rješenje sa septumom (zaptivena guma na ulazu u injektor) kao kod GH (injekcioni špric) dok za više p se koristi rješenje kao što je gasna slavina ili petlja (koja se pomjera ručno ili pomoću elektromagneta); može se koristiti rješenje septuma i gasne slavine; zapremina uzorka 10-50 µl Uzorak se u petlju unosi putem mikrolitarskog šprica tako što se iglom probode zaptivena guma (septum) na ulazu u ijnektor Prebacivanjem odgovarajućeg ventila, mobilna faza se usmjerava kroz petlju, povlači uzorak sa sobom i unosi ga u kolonu
  • 14. ŠEMA APARATURE ZA VISOKOPRITISNU TEČNU HROMATOGRAFIJU PK – predkolona; ima iste karakteristike kao i kolona; ranije ona je obezbjeđivala zasićene mobilne faze stacionarnom fazom; danas PK ima zadatak da ukloni sve eventualne nečistoće unijete sa uzorkom i onemogući začepljenje kolone; PK ima dužinu od samo nekoliko cm K – kolone; najčešće imaju standardne dimenzije 3 mm x 300 m; izrađene su od nerđajućeg čelika ili tantala; na oba kraja imaju specifične navrtke (nut) namijenjen za spajanje kolone sa metalnim kapilarama za dovod i odvod tečnosti (mobilne faze)
  • 15. ŠEMA APARATURE ZA VISOKOPRITISNU TEČNU HROMATOGRAFIJU D – detektor; služi za detekciju komponente i za prevođenje signala mase (koncentracije) u električni signal A – pojačivač signala; P – pisač ( kod savremenih uređaja računar sa odgovarajućim softverom) Detektor; najprimjenjeniji detektori kod HPLC su: 1.UV i VIS detektor (preko 70%) 2.Detektori na bazi mjerenja fluorescencije (~15%) 3.Detektori na bazi mjerenja indeksa refrakcije (~5%) 4.Elektrohemijski detektori (~5%) 5.Svi ostali detektori (<5%)
  • 16. ŠEMA APARATURE ZA VISOKOPRITISNU TEČNU HROMATOGRAFIJU 1. UV i VIS detektori mjere apsorbanciju pri konstantnoj talasnoj dužini (ili rasponu talasnih dužina) koristeći protočne kivete kroz koje protiče eluat (rastvarač+komponenta) i eluent (rastvarač).Osjetljivost ovog detektora 10-10 g/ml. 2. Detektor na bazi mjerenja indeksa refrakcije, univerzalni detektor, prati razliku indeksa refrakcije mobilne faze prije ulaska i poslije izlaska iz kolone. Osjetljivost oko 10-7 g/ml. Nedostaci:manja osjetljivost i velika temperaturna zavisnost. 3. Fluorimetrijski detektori-kako većina prirodnih supstanci fluorescira, ovaj detektor ima značajnu primjenu uanalizi prirodnih proizvoda (npr. Vitamina B). Osjetljivost 10-9 g/ml. 4. Elektrohemijski detektori grade se na različitim principima (konduktometrija, polarografija, voltametrija, ...).Osjetljivost 10-8 g/ml, temperaturna zavisnost 1,5-2%.Pomoću njih se prije svega detektuju supstance koje su jonogene ili mogu da reaguju sa radnim elektrodama različitih osobina.
  • 17. HROMATOGRAM Kvalitativna analiza – retenciono vrijeme (tR) ili retenciona zapremina (VR) Kvantitativna analiza – površina ispod pika, koja se može mjeriti geometrijski (približno izračunavanje) i automatski (elektronski integrator)
  • 18. -Razdvajanje i određivanje alkaloida kofein, morfin, heroin, prokain, kokain,... -Analitika lijekova – određivanje sadržaja u farmaceutski doziranim oblicima -Biohemija – analiza materijala biološkog porijekla; urin i žučna kiselina, određivanje sadržaja lijekova u krvi, plazmi, urinu,... -Toksikološka hemija – određivanje alkohola u krvi -Sanitarna hemija – analiza hrane
  • 20. ZADACI 1. Neka smjesa spojeva stavljena je u Erlenmajerovu tikvicu u kojoj je bilo 6 ml silikagela i 40 ml rastvarača sa 100 mg neisparljivog spoja. Nakon miješanja smjesa je ostavljena da stoji neko vrijeme, a onda je iz smjese uzet alikvot od 10 ml koji je potom uparen do suvog. Ostatak je izvagan i masa je iznosila 12 mg. Izračunati koeficijent raspodjele, K=cs/cm spoja u ovom eksperimentu. RAD: -u ravnotežnim uslovima eluens (mobilna faza) sadrži: 12 x 40/10 = 48,0 mg spoja - u ravnotežnim uslovima stacionarna faza sadrži: 100 – 48 = 52,0 mg spoja - K predstavlja omjer masa u 1 ml svake od faza u ravnoteži, pa je: K = (52/6)/(48/40) = 7,2
  • 21. ZADACI 2. Sledeći podaci odgovaraju za podeonu hromatografiju: Na hromatogramu uzorka (analizirane smjese) sa komponentama A, B, C i D mogu se očitati sledeći podaci: Izračunati: a) broj tavana (N) za svaki pik; b) srednju vrijednost standardnog odstupanja za N; c) visinu tavana (H) za kolonu Dužina kolone 24,7 cm Brzina protoka 0,313 ml/min. Vm 1,37 ml Vs 0,164 ml Vrijeme zadržavanja (min.) Širina pika (min.) nezadržavani 3,1 - A 5,4 0,41 B 13,3 1,07 C 14,1 1,16 D 21,6 1.72
  • 23. ZADACI 3. Iz hromatograma smjese butilnih alkohola (korekcije osjetljivosti detektora dobijene su u odvojenim eksperimentima sa poznatim količinama čistih alkohola) dobijeni su sledeći podaci o površinama: Odredite sastav analizirane smjese Rad: Alkohol Površ. pika (cm²) Faktor odziva detektora Redukovana površina (cm²) n-butil 2,74 0,603 4,54=2,74/0,603 i-butil 7,61 0,530 14,36 s-butil 3,19 0,667 4,78 t-butil 1,66 0,681 2,44 Σ= 26,12 ( ) ( ) ( ) ( ) %0,910012,26/44,2% %0,1810012,26/78,4% %0,5510012,26/36,14% %45,1710012,26/54,4% == == == == xtB xsB xiB xnB 100 %