Naar aanleiding van het zomerakkoord van 2017, treedt de nieuwe regeling voor winstpremies in werking op 1/1/2018. De maatregel werd ge誰ntroduceerd ter bevordering van enerzijds de koopkracht en anderzijds de ondernemingsgroei. Deze winstpremie staat bedrijven toe een deel van hun winst in de vorm van een bonus uit te keren aan hun medewerkers.
Volgende aspecten zullen we toelichten:
- de toepassingsvoorwaarden;
- het verschil tussen een identieke winstpremie en een gecategoriseerde winstpremie;
- het invoeringsproces;
- de geschiktheid van dit bonusvehikel vergeleken met andere bonussystemen;
- een vergelijking met de resultaatsgebonden voordelen.
3. 1. Het belang van de keuze van het
juiste bonusvehikel
2. De winstpremies 2018
3. Vergelijking van winstpremies met
niet-recurrente resultaatsgebonden
voordelen (CAO nr. 90)
4. Korte schets van andere
alternatieven voor
bonusoptimalisatie
bonus via aanvullend pensioen, warrants
Wat staat er op het menu ?
5. 5
Wat wil een onderneming beloond zien ?
Individuele prestaties belonen versus collectieve prestaties belonen
Verloning op vaste basis (functie, competenties, ervaring) versus verloning op variabele basis (voor wat
hoort wat, incentive voor extra prestaties)
Korte termijn belonen versus lange termijn incentives
Een bonus kan individueel of collectief zijn,
is variabel, beloont de korte of lange termijn
11. 11
Winstpremies - totstandkoming
Zomerakkoord
koopkracht verbeteren en ontwikkeling van de
ondernemingen bevorderen
Programmawet 25.12.2017 (B.S. 29.12.2017)
Doel
ondernemingen de mogelijkheid geven om een deel
van de winst via een aantrekkelijk bonusregime toe
te kennen aan alle werknemers
12. 12
Winstpremies de voorloper(s)
De winstpremie vervangt de
werknemersparticipatie in cash
in 2002 ingevoerd, maar zonder succes wegens te
omslachtig
Blijven wel mogelijk onder de wet van 22 mei 2001
plan voor werknemersparticipatie in het kapitaal (via
aandelen)
investeringsspaarplan voor KMOs
co旦peratieve participatievennootschap
13. 13
Voorloper: werknemersparticipatie in cash
Veel vrij strenge toepassingsvoorwaarden, en aldus nu afgeschaft via
invoering winstpremies
Werknemersparticipatie in cash
inhouding van 13,07 % persoonlijke solidariteitsbijdrage RSZ
25% bevrijdende bronheffing (met de inkomstenbelasting gelijkgestelde belasting)
en geen personenbelasting meer
Verworpen uitgave voor de vennootschap
niet fiscaal aftrekbaar (dus geen besparing vennootschapsbelasting aan in
principe 29,58%)
15. 15
Iedere werkgever kan het initiatief nemen tot invoering van een winstpremie, welke aangeboden moet
worden aan alle werknemers
Moet worden toegekend in speci谷n
Kan enkel worden toegekend aan werknemers
Moet worden toegekend volgens specifieke modaliteiten
De toekenningsmodaliteiten moeten opgenomen zijn in een beslissing van de algemene vergadering
(aandeelhouders)
Moet afkomstig zijn van een deel of het geheel van de winst van een boekjaar*
* de winst moet een vennootschap betreffen, of een vennootschap deel uitmakend van de groep
16. Twee vormen van winstpremie :
> de identieke
> de gecategoriseerde
17. 17
De identieke winstpremie
Begrip
ofwel is het bedrag gelijk voor alle
werknemers
ofwel komt het bedrag overeen met een
gelijk percentage van het loon van alle
werknemers
Beslissing
wordt genomen door de (gewone of
buitengewone) algemene vergadering met
een gewone meerderheid van de stemmen
de werkgever informeert de werknemers
omtrent de beslissing tot toekenning
18. 18
Er kan slechts in een anci谷nniteit van maximaal 辿辿n jaar worden voorzien
Als de werknemer in dienst genomen werd op basis van opeenvolgende contracten, wordt de vereiste
anci谷nniteit berekend rekening houdende met de samenvoeging van de opeenvolgende contracten
Identieke bedrag van de winstpremie, of identieke percentage van het loon dat aan de werknemers wordt
toegekend
Berekeningswijze van het loon waarop het percentage wordt vastgelegd
Toekenningsregels die in aanmerking moeten worden genomen indien voorzien wordt in een
anci谷nniteitsvoorwaarde
Berekeningswijze pro rata temporis van het bedrag van de winstpremie in geval van vrijwillige schorsing of
be谷indiging van de arbeidsovereenkomst, behoudens wegens dringende redenen ten laste van de werknemer
De notulen van de algemene vergadering moet tenminste vermelden:
19. 19
Gecategoriseerde winstpremie
Een winstpremie die
aan alle werknemers een bedrag in speci谷n
toekent, waarvan de hoogte afhankelijk is
van een verdeelsleutel die wordt toegepast
op basis van objectieve criteria
Zelfde 6 objectieve criteria als uit
een K.B. van 19.03.2002
(in het kader van de wet
werknemersparticipatie uit 2001)
deze criteria zijn enkel van toepassing bij
gebrek aan enige CAO gesloten in een
Paritair Comit辿 of Paritair Subcomit辿 die
objectieve criteria zou voorzien
21. 21
Invoeringsmodaliteiten
In principe
gebeurt de
invoering via een
specifieke CAO
Wanneer er in de vennootschap
evenwel geen
vakbondsafvaardiging bestaat,
dan gebeurt de invoering,
volgens de keuze van de
werkgever, hetzij via een CAO,
hetzij mits inachtneming van
een bijzondere procedure
Het winstpremieplan, met de voorwaarden en
modaliteiten, wordt schriftelijk aan de betrokken
werknemers kenbaar gemaakt
Alle betrokken werknemers moeten de mogelijkheid
hebben aan het winstpremieplan deel te nemen
Invoering kan op 2 wijzen
22. 22
Invoeringsmodaliteiten
Het winstpremieplan kan alleen worden ingevoerd indien de werkgever is
gebonden door een CAO (op sectoraal of interprofessioneel vlak) met
betrekking tot het loon voor dezelfde referteperiode (*)
Bij invoering van het winstpremieplan, worden ingelicht omtrent de relatie
tussen het winstpremieplan, de tewerkstellingsevolutie en -politiek van
de vennootschap ter zake:
de Ondernemingsraad of, bij ontstentenis van Ondernemingsraad, het Comit辿 voor preventie
en bescherming op het werk, en, bij ontstentenis van Comit辿 voor preventie en bescherming
op het werk, de vakbondsafvaardiging (*)
De specifieke CAO of de toetredingsakte bevestigt dat de invoering van het
winstpremieplan niet gepaard mag gaan met een vermindering van de
tewerkstelling berekend in voltijdse equivalenten (*)
(*) puur tekstueel lijkt er een argument te zijn om deze eisen te beperken tot de
gecategoriseerde winstpremie
23. 23
Verplichte vermeldingen in het plan
In voorkomend geval, de aanvullende regels ter berekening van de anci谷nniteit
De al dan niet verplichte toetreding van de werknemers
Het feit dat de premie wordt toegekend in speci谷n
In voorkomend geval, de objectieve criteria ter bepaling van de individuele uitkering aan de toetredende
werknemers
De berekeningswijze en -drempels van de ingevolge het participatieplan toegekende winstpremies
De berekeningswijze pro rata temporis van het bedrag van de uitkering in geval van vrijwillige schorsing of
be谷indiging van de arbeidsovereenkomst, behoudens wegens dringende redenen ten laste van de werknemer
De duur en be谷indigingswijze van het participatieplan (winstpremieplan)
De niet-toepasselijkheid van artikel 23 van de wet van 5.12.1968 betreffende de CAOs en PCs*
* versta: de toekenning van een winstpremie heeft niet voor gevolg dat deze premie ook het volgende jaar uitgekeerd dient te worden
24. 24
Beperkende voorwaarden
Niet ter vervanging van loon
de winstpremie mag niet worden ingevoerd ter
vervanging of omzetting van loon, premies, voordelen
in natura of om het even welk voordeel, of aanvulling
van al wat voorafgaat, al dan niet onderworpen aan de
sociale zekerheidsbijdragen, voorzien in individuele of
collectieve overeenkomsten
Maximumgrens t.o.v.
brutoloonmassa
het totaal bedrag van deelnames in de winst,
toegekend aan de werknemers (overeenkomstig de
bepalingen van deze wet en bij toepassing van de
winstpremie) mag, bij afsluiting van het betreffende
boekjaar, de limiet van 30 % van de totale
brutoloonmassa niet overschrijden
onder totale brutoloonmassa wordt verstaan: de
personeelskosten opgenomen in rubriek 102
Personeelskosten van de sociale balans, opgesteld
overeenkomstig de bepalingen van het K.B. van 4.8.1996
betreffende de sociale balans
25. 25
Arbeidsrechtelijke aspecten
in de zin van de Loonbeschermingswet
voor de toepassing van de Arbeidsovereenkomstenwet
Winstpremies zijn geen loon
Zij komen dus niet in aanmerking voor o.m. de berekening van de verschillende loongrenzen, de
berekeningsbasis van de opzeggingsvergoeding, de uitwinningvergoeding voor handelsvertegenwoordigers, het
gewaarborgd loon, ...
Evenmin is er (enkel en dubbel) vakantiegeld verschuldigd op de winstpremies
De winstpremies hebben een niet-recurrent karakter
26. 26
Loonnorm & inwerkingtreding
Buiten de loonnorm
krachtens artikel 10, 則3 van de Wet van 26.7.1996 tot
bevordering van de werkgelegenheid en tot
preventieve vrijwaring van het concurrentievermogen,
vallen de participatievoordelen buiten de maximale
loonnorm
Inwerkingtreding
de wet trad in werking op 1 januari 2018
maar de winstpremies kunnen slechts worden
toegekend op basis van de winst van een boekjaar
dat ten vroegste afsluit op 30 september 2017
27. 27
Winstpremies 2018 - cijfermatig
Brutokost (geen patronale bijdrage) 100,00
Bruto bedrag winstpremie 100,00
RSZ solidariteitsbijdrage werknemer 13,07% (13,07)
Belastbaar 86,93%
Met de inkomstenbelasting gelijkgestelde belasting 7% (6,09)
Netto bedrag winstpremie 80,84
Vermindering boekhoudkundig resultaat (in 62-rekening) (100,00)
Correctie via verworpen uitgaven in de vennootschapsbelasting 100,00
dus geen besparing vennootschapsbelasting aan 29,58%
Nettokost 100,00
Netto in % van brutokost 80,8%
Netto in % van bruto 80,8%
28. Gewone bonus versus winstpremies
Vanuit zelfde budget Klassieke bonus +
vakantiegeld
Winstpremie
2018
Bruto kost 100,00 Bruto kost 100,00
Patronale RSZ 28% 20,72 Geen patronale bijdrage (0,00)
Bruto bonus (incl. vakantiegeld) 79,28 Bruto winstpremie 100,00
RSZ werknemer (10,31) RSZ werknemer 13,07% (13,07)
Belastbaar 68,96 Belastbaar 86,93
Personenbelasting (36,89) M.I.B.G. belasting 7% (6,09)
Netto 32,07 252% netto meer 80,84
Netto in % van bruto kost 32,07% 80,8%
Netto kost (na besparing 29,58%
vennootschapsbelasting)
70,42 geen besparing
vennootschapsbelasting
100,00
Netto in % van netto kost 45,5% 177% netto meer 80,8%
30. 30
Niet-recurrente resultaatsgebonden voordelen
Met uitzondering van
Individuele doelstellingen
Doelstellingen waarvan de verwezenlijking kennelijk zeker is op het ogenblik van de invoering van een systeem van
resultaatsgebonden voordelen
Voordelen gebonden aan de collectieve resultaten van
Voordelen toegekend op basis van objectieve criteria
Voordelen die afhangen van de verwezenlijking van duidelijk aflijnbare, transparante, definieerbare,
meetbare en verifieerbare doelstellingen
Een onderneming, of, een groep van ondernemingen
Ofwel, een welomschreven groep van werknemers
31. 31
Niet-recurrente resultaatsgebonden voordelen
Invoering
via een CAO, of, voor de werknemers voor wie er
geen syndicale afvaardiging bestaat, naar keuze van
de werkgever, ofwel via een CAO ofwel via een
toetredingsakte
toekenningsplan met verplichte vermeldingen
procedure in twee fases
Timing
referteperiode van minimum 3 maanden
maximale retroactiviteit: 1/3 van de referteperiode
32. 32
Niet-recurrente resultaatsgebonden voordelen
Bij uitbetaling is er geen recht op vakantiegeld en zit dit niet
in de berekeningsbasis voor be谷indigingsvergoedingen
Maximum toekenbaar bedrag in 2018: 3.313,00 euro per jaar
bijzondere patronale RSZ-bijdrage van 33 % verschuldigd
inhouding van een persoonlijke sociale bijdrage van 13,07%
saldo is vrijgesteld van belasting voor maximum 2.880,00 euro
33. 33
Niet-recurrente resultaatsgebonden voordelen
Voorbeeld met maximumbedrag In 2018
Bruto kost 4.406,29
Patronale RSZ 33% 1.093,29
Bruto bonus 3.313,00
RSZ werknemer (433,01)
2.879,99
Fiscaal maximum van de vrijstelling : 2.880,00 euro
Netto 2.879,99
34. 34
Gewone bonus versus maximum resultaatsgebonden voordeel
Vanuit zelfde budget Klassieke bonus +
vakantiegeld
Resultaatsgebonden
voordeel
Bruto kost 4.406,29 Maximum bruto kost 4.406,29
Patronale RSZ 28% 913,23 Patronale bijdrage 33% 1.093,29
Bruto bonus (incl. vakantiegeld) 3.493,06 Bruto RGV 3.313,00
RSZ werknemer (454,25) RSZ werknemer 13,07% (433,01)
Belastbaar 3.038,81 2.879,99
Personenbelasting (1.625,76)
Netto 1.413,05 103,8% netto meer 2.879,99
Netto in % van bruto kost 32,1% 65,4%
Netto kost (na besparing 29,58%
vennootschapsbelasting)
3.102,91 3.102,91
Netto in % van netto kost 45,5% 103,8% netto meer 92,8%
35. 35
Winstpremies versus resultaatsgebonden voordelen
vanuit werknemerstandpunt
Niet-recurrente
resultaatsgebonden voordelen
Winstpremies
op het saldo: 7% met de
inkomstenbelasting
gelijkgestelde belasting
13,07% persoonlijke RSZ
enkel 13,07% persoonlijke
RSZ
netto per 100 euro bruto:
80,84 euro
netto per 100 euro bruto:
86,93 euro
geen individueel maximum
individueel maximum :
3.313,00 euro bruto
36. 36
Winstpremies versus resultaatsgebonden voordelen
vanuit werkgeverstandpunt
Niet-recurrente
resultaatsgebonden voordelen
Winstpremies
33% patronale RSZ-bijdrage
(hier geen daling door de
tax shift)
geen patronale RSZ-bijdrage
uitgave wel fiscaal
aftrekbaar voor de
werkgever
maar verworpen uitgave in
de vennootschapsbelasting
dus van de bruto kost blijft na
aftrekbaarheid nog slechts een netto
kost van 70,42%
100,00 euro bruto is 133,00 euro
bruto kost en 93,66 euro netto kost
en dus geen besparing
vennootschapsbelasting aan in
principe 29,58 %
100,00 euro bruto is ook 100,00 euro
bruto kost en ook 100,00 euro netto
kost
37. 37
Vergelijking cash bonus, winstpremies en
resultaatsgebonden voordelen
Klassieke cash
bonus
Resultaatsgebonden
voordeel
Winstpremies
2018
Bruto kost gedeeld door
netto
3,12 1,53 1,24
Netto kost gedeeld door
netto
aftrekbaar aftrekbaar niet aftrekbaar
Geen KMO - 2018: aan 29,58 %
vennootschapsbelasting
2,20 1,07 1,24
Geen KMO - 2020 : aan 25,00 %
vennootschapsbelasting
2,34 1,14 1,24
KMO 2018: aan 20,40 %
vennootschapsbelasting
2,48 1,217 1,24
KMO 2020: aan 20,00 %
vennootschapsbelasting
2,49 1,224 1,24
38. 38
Vergelijking winstpremies en resultaatsgebonden voordelen
Resultaatsgebonden voordeel (CAO 90) Winstpremies 2018
Hoeft niet voor iedereen, kan ook voor verschillende
categorie谷n en zelfs voor 辿辿n welomschreven groep
Moet aan alle werknemers worden aangeboden
Toekenning voor behalen van objectieven gelinkt
aan minstens 3 maanden, maar vaak op jaarbasis
Gelinkt aan een boekjaar
Er hoeft in principe geen winst te zijn
Doelstelling kan ook niet financieel zijn
Er moet winst zijn om tot uitkering te kunnen
overgaan
Niet mogelijk voor vzws
Individueel maximum op jaarbasis: 3.313,00 euro Geen individueel maximum, maar wel collectieve
begrenzing van 30% van de totale brutoloonmassa
Of gelijk forfaitair bedrag voor iedereen van zelfde
categorie of bedrag gebaseerd op bvb. percentage
van loon
Identieke winstpremie : gelijk bedrag of gelijk
percentage van het loon
Gecategoriseerde winstpremie : differentiatie mag
niet groter zijn dan 10 t.o.v. 1
Niet ter vervanging van ander loon, behalve van een
reeds bestaand collectief luik van een bonusplan
Nooit ter vervanging van ander loon
39. 39
Vergelijking winstpremies en resultaatsgebonden voordelen
Resultaatsgebonden voordeel (CAO 90) Winstpremies 2018
Geen beslissing Algemene Vergadering vereist Beslissing Algemene Vergadering van aandeelhouders
Invoering via CAO (indien syndicale afvaardiging) of
via toetredingsakte
Enkel voor de gecategoriseerde winstpremie is er
invoering via CAO (indien syndicale afvaardiging) of
via toetredingsakte
Geen eis van sectorale CAO Eis om voor de referteperiode gebonden te zijn door
een sectorale of interprofessionele CAO m.b.t. het
loon
Mogelijkheid tot uitsluiting van wie minder dan de
helft van de referteperiode in dienst is
Mogelijkheid van anci谷nniteitsvoorwaarde van
maximum 辿辿n jaar
Geen eis van behoud van tewerkstelling Eis van behoud van tewerkstelling in VTE
Geen vakantiegeld en niet in basis opzegvergoeding Geen vakantiegeld en niet in basis opzegvergoeding
Niet recurrente toekenning Niet recurrente toekenning
Tolerantie i.v.m. de loonnorm Expliciet buiten de loonnorm
40. Bonus via aanvullend pensioenplan
(groepsverzekering)
> lange termijn
> niet-ge誰ndividualiseerd
41. 41
Boni via aanvullende pensioenplannen
Gunstige verhouding bruto kost versus netto
Bruto kost werkgever 100,00
Patronale bijdrage 8,86% en verzekeringstaks
4,4% op bruto
11,71
Bruto pensioenkapitaal 88,29
3,55% RIZIV-inhouding en
2% solidariteitsbijdrage
(4,90)
Belastbaar pensioenkapitaal 83,39 83,39
Bedrijfsvoorheffing 16,66% (13,89)
OF
Bedrijfsvoorheffing 10,09%
mits vanaf de wettelijke
pensioenleeftijd uitgekeerd
en nog effectief actief gebleven
(8,41)
Netto pensioenkapitaal 69,50 74,98
42. 42
Boni via aanvullende pensioenplannen
Maar ... belangrijke praktische beperkingen
Cash is niet onmiddellijk beschikbaar; de beschikbaarheid wordt uitgesteld tot aan
het wettelijk pensioen (of bij overlijden; voor de nabestaanden)
tenzij het gaat om het opnemen van voorschotten voor het waarborgen van een lening of de
wedersamenstelling van een hypothecair krediet dat de aangeslotene in staat stelt om in de
E.E.R. onroerende goederen te verwerven, te bouwen, te verbeteren, te herstellen of te
verbouwen
Beperking van aftrekbaarheid als beroepskost via de zgn. 80%-grens
betreft een fiscale rem op te hoge extralegale pensioenopbouw in verhouding tot de
hoegrootheid van de bruto bezoldigingen
Beperkingen omwille van de Wet Aanvullende Pensioenen
(o.a.) geen ongeoorloofd onderscheid maken tussen werknemerscategori谷en (objectieve
criteria vereist)
43. En wat voor wie geen
collectieve bonus wenst toe
te kennen ?
44. 44
Geen collectieve bonus meer mogelijk of wenselijk
En dit ofwel omdat
men enkel het behalen van individuele objectieven wenst te belonen
de maximumgrens voor de niet-recurrente resultaatsgebonden voordelen (3.313,00 euro
per jaar) bereikt werd
de collectieve maximumgrens (30% van de totale brutoloonmassa) voor winstpremies
overschreden is
de 80%-grens voor extralegale pensioenen overschreden is
Alternatieven:
Warrants
Aandelenopties
47. 47
Wettelijk kader warrants - samengevat
Warrants zijn vrijgesteld van RSZ-bijdragen, op voorwaarde dat
men de hi谷rarchie van de rechtsbronnen respecteert
het budget variabel is, en onzeker op het moment van de keuze om al dan niet deel te nemen
de werknemer steeds de keuze heeft tussen een klassieke bonus of warrants
de werknemer zelf beslist wanneer de warrants worden verkocht
Warrants zijn belastbaar op hun waarde bij toekenning
op 9,50 euro per warrant is bedrijfsvoorheffing verschuldigd
bij verkoop is 0,35% beurstaks verschuldigd
een eventueel gerealiseerde meerwaarde is belastingvrij
49. 49
Gewone bonus versus bonus via een warrantplan
Bonus van 100,00 +
vakantiegeld 15,67
prijsevolutie warrant:
stel 0%
Bonus
via warrants
Bruto kost 145,90 Bruto kost 145,90
Patronale RSZ (30,24) commissie BNP (7,30)
Bruto bonus 115,67 belastbaar voordeel
(9,50 euro per warrant)
138,60
RSZ werknemer (15,05) geen persoonlijke RSZ 0,00
Belastbaar 100,62 beurstaks 0,35%
(op bruto verkoopprijs)
(0,49)
Bedrijfsvoorheffing (53,83) BV 53,5% (max.)
(op 9,50 euro per warrant)
(74,15)
Netto 46,79 36,7% meer netto 63,96
Netto in % van kost 32,1% 43,8%
50. 50
Wat zijn de warrants@work ?
Warrants geven u in principe het recht om een onderliggend financieel effect te
kopen (een Sicav die voor 100% correleert met de EuroStoxx50)
en dit aan een vooraf bepaalde prijs (de zgn. uitoefenprijs)
tijdens een bepaalde periode (10 jaar)
Maar veel belangrijker nog is dat de warrant niet noodzakelijk hoeft te worden
geconverteerd in deelbewijzen van de Sicav
inderdaad de warrant kan zelf vlug verkocht worden
de overgrote meerderheid van de deelnemers verkoopt de eerste dag
51. 01 02 03
51
Wat kan je doen met de warrants?
Gedurende een periode
van maximum 10 jaar
Via Attentia binnen de
30 dagen na toekenning
Mogelijkheid tot verkoop
gedurende 10 jaar
Verplicht indien je niet via
Attentia verkoopt binnen de
eerste 30 dagen na toekenning
Enkel mogelijk vanaf het 2de
jaar na de toekenning
Omzetting van warrants in
deelbewijzen van de
onderliggende waarde (namelijk
de BEVEK Euro Stoxx 50 THEAM
Easy Ucits ETF C)
Verkopen Transfereren
(naar uw persoonlijke
effectenrekening)
Uitoefenen
(theoretisch)
52. 52
Het marktrisico kan worden beperkt
De warrant kan met enkel een overnight-risico worden te gelde
gemaakt
risico van 17.30h in de vooravond tot 9.05h de dag nadien op de eerst
mogelijke verkoopdag
het risico volgt de beweging van de EuroStoxx50 maar met een
hefboomeffect
1% in de onderliggende waarde geeft 2% in de warrant