ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
twitter.com/janrotmans
Zorg & Welzijn in Transitie:
wat betekent dat voor gemeenten?
Maarsen, 27 maart 2014
We leven niet in tijdperk van verandering
maar in een verandering van tijdperken
• Industriële revolutie
• Modernisering samenleving
• Machtswisseling
Laatste Kantelperiode
Workinprogress afsluiting inup_academy
Workinprogress afsluiting inup_academy
Workinprogress afsluiting inup_academy
Kantelperiode
1. Weefsel van de samenleving verandert
2. Structuur van de economie verandert
3. Disruptieve technologische doorbraken
bron: Renée Westerink
DoorontwikkelingsfaseVoorontwikkelingsfase
Horizontaal
Decentraal
Bottom-up
Verticaal
Centraal
Top-down
Tijd
Opbouw van
duurzame samenleving
We zitten hier
Kantelperiode
Overgang naar Samenleving 3.0
Workinprogress afsluiting inup_academy
CO2-arm
biobased kleinschalig circulair
maatwerk bottom-up
nieuwe maakindustrie
Economie 3.0
Workinprogress afsluiting inup_academy
Workinprogress afsluiting inup_academy
Workinprogress afsluiting inup_academy
• Energiebedrijven vallen om
• Massale ontslagen in thuiszorg
• Welzijnsorganisaties verdwijnen
• Bouwbedrijven saneren op grote schaal
Kantelperiode
Oude orde Nieuwe orde
banken financiële coöperaties
energiebedrijven lokale energie initiatieven
bouwbedrijven 3D-netwerken / hubs
verzekeringsbedrijven broodfonds netwerken
thuiszorg organisaties lokale zorg initiatieven
Oude Orde vs. Nieuwe Orde
Workinprogress afsluiting inup_academy
Oude paradigma Nieuwe paradigma
exploitatie co-operatie
structuren mensen
waarde ontlenen waarde creëren
lineair cyclisch
Paradigma Wisseling
Oude structuur Nieuwe structuur
verticaal horizontaal
hiërarchisch netwerken
top-down bottom-up
centraal decentraal
Structuur Wisseling
Oude sturing Nieuwe sturing
centrale sturing netwerksturing
controle ruimte
zekerheid onzekerheid
regisseren faciliteren
Structuur Wisseling
Workinprogress afsluiting inup_academy
Energie van centraal, fossiel naar decentraal duurzaam
Welzijn van zorgen voor naar zorgen dat
Bouw van aanbod & product naar vraag & dienst
Zorg van doelmatig & efficiënt naar mensgericht
Waar zien we die wisseling?
Burger
Initiatieven
Workinprogress afsluiting inup_academy
Broodfondsen
Lokale energiemaatschappijen
Lokale zorg coöperaties
Philips transformeert tot zorgbedrijf
DSM transformeert tot fijn/biochemie
Schoonmaakbedrijf stapt in de zorg
Energiebedrijven gaan in verzekeringen
Bedrijven in Transitie
Verdient niet zozeer geld met zorg
maar met het faciliteren van de klant
van 100% naar 20% zorg
helpen met netwerk ontwikkelen
helpen met scholing & baan zoeken
Zorg Bedrijf 3.0
Transitie in het sociaal domein
Jeugd, Zorg, Welzijn
decentralisatie van rijk naar gemeenten
integratie van beleidsterreinen
bezuinigingen en efficiency operaties
echte transitie = cultuuromslag
Decentralisatie
mens in dienst van structuur
‘silosering’ van zorg & welzijn
van ‘zorgen voor’ naar ‘zorgen dat’
in Amsterdam werken 4500 mensen in jeugdopvang
120 instanties zijn betrokken bij jeugdopvang
Probleem in Zorg & Welzijn
mens en systeem zijn vervreemd van elkaar
verbroken verbindingen tussen:
lichaam en geest
management en werkvloer
financiering en inhoud
gezondheid en welzijn, arbeid, sport
zorgverlener en verzorgde
Probleem in Zorg & Welzijn
Systeemwaarden Menswaarden
doelmatigheid aandacht / tijd
efficiency vertrouwen
controle, beheersing ruimte
regelzucht keuzevrijheid
kosten / baten kwaliteit
Probleem in Zorg & Welzijn
relatie tussen zorgverlener en zorgvrager
vertrouwen, aandacht, passie, bezieling
is verworden tot
relatie tussen leverancier en cliënt
kosten, doelmatigheid, efficiency, afrekening
Verbroken Verbindingen
Systeemvernieuwing nodig
in zorg & welzijn
mensgericht
menslievend
vanuit eigen kracht
in eigen omgeving
samenredzaam
Zorg & Welzijn 3.0
kwetsbare groep mensen hebben vangnet nodig
vanuit eigen kracht is dus begrensd door kwetsbaren
grens aan zelfredzaamheid & samenredzaamheid
Nieuwe Solidariteit Nodig
Workinprogress afsluiting inup_academy
zelfsturende buurtzorgteams
zorg op maat in de buurt
integratie in netwerk van zorgvrager
platte organisatie zonder managers & directeuren
Buurtzorg
pro-actieve aanpak
multi-disciplinair team
brede maatschappelijke ondersteuning
combinatie van verleiding, dwang en drang
Jeugdzorg 3.0
Rob Zimmermann
van zorgen voor naar zorgen dat
mensen faciliteren in hun leven
zodat zo weinig mogelijk zorg nodig is
diensten aanbieden rondom:
werk zoeken, opleidingen, netwerken
Nieuwe Zorg Paradigm
denken vanuit mensen
mensen kunnen activeren
mensen autonomie teruggeven
inspelen op vragen van mensen
Competenties voor Zorg 3.0
kunnen verbinden
kunnen netwerken
kunnen met groepen & vrijwilligers omgaan
zijn activerend, coachend en dienend
Professionals voor Zorg 3.0
Experimenten zorg 3.0
jeugdzorg, ouderenzorg, wijk/buurtzorg
perspectief voor komende 10 jaar
hoe ziet zorg 3.0 er uit in uw gemeente of organisatie?
faciliterende rol van de overheid
leggen van verbindingen tussen ‘het veld’ en de zorgvrager
Gemeenten zijn nog niet klaar
Wat betekent dit voor Gemeenten?
faciliterende rol gemeente
werk, welzijn, jeugdzorg organisatorisch integreren
klimaat creëren van samenwerken en kruisbestuiving
welzijn / zorg meer naar de voorkant halen
Transitie binnen Gemeente
Faciliterende Rol voor Gemeenten
richting geven
&
innovatieruimte bieden
Richting Geven
richting geven
duidelijke, ambitieuze kaders stellen
werken volgens heldere spelregels / principes
afstemmen van ontwikkelingen in samenhang
Ruimte Bieden
innovatieruimte bieden
mentale ruimte, juridische ruimte, organisatorische ruimte
belemmeringen wegnemen
ongedachte coalities stimuleren
niet alles zelf willen organiseren, maar het mogelijk
maken dat anderen het zelf kunnen organiseren
agenderen
stimuleren
verbinden
schakelen
Faciliterende Overheid
nieuwe kwaliteiten voor professional
niet voor maar met mensen werken
nieuwe kwaliteiten voor gemeente ambtenaren
verbinden, schakelen, faciliteren
Competentieontwikkeling
Ambtenaar 3.0
zit niet meer achter zijn bureau
maar trekt de wijk/buurt in
heeft een loket in de wijk/buurt
Wat te Doen Morgen?
niets
reflecteren op laatste paar jaar
bewust onbekwaam of onbewust onbekwaam?
geschikt als verbinder, facilitator, stimulator?
hanteert u nog wereldbeeld van command-and-control?
Wat te doen Morgen?
stop met plannen maken
kijk naar wijk of gebied vanuit complexiteitsbril
waar zit de veerkracht en potentie van wijk/gebied
ga op zoek naar koplopers [friskijkers, dwarsdenkers]
start vernieuwingsproces vanuit smal & diep draagvlak
Mogelijke Aanpak Zorg
Aanpak 3.0
van onderop
zelfsturende, multidisciplinaire teams
één zelfsturend team van professionals per wijk / gebied
teams zijn volledig mensgericht en werken integraal
teams gefaciliteerd door ambtelijk team
geef team innovatieruimte en budget voor 5 jaar
Aanpak 3.0
ga alleen in zee met zorgorganisaties 3.0
selecteer scherp met wie je werkt
stop met clubs die traditioneel werken
Aanpak 3.0
Naar de Bron van het Sociale Domein
klantgericht
integrale aanpak
vanuit eigen kracht
één organisatie voor klant
Aanpak 3.0
Valkuilen
keukentafelgesprek
arrangement
spoorboekje & marsroute
resultaatgericht project
Aanpak 3.0
dit is geen project dat op 1 januari 2015 is afgerond
dit is een proces van zoeken-leren-experimenteren
‘al-doende-leren en al-lerende-doen’
Wat betekent dit voor de
informatievoorziening?
ICT geen Doel maar Middel
- ICT randvoorwaardelijk
- ICT kan kosten besparen
- ICT kan innovatie bevorderen
- ICT kan zelfredzaamheid bevorderen
Eenvoud ICT
- eenvoudige systematiek voor beleidsinformatie
- minimale set aan gegevens
- horizontaal wat kan, verticaal wat moet
- minimale administratieve last
Barrières ICT
- verkokering binnen gemeentes
- ontbreken van totaaloverzicht
- geen juridische basis
Ruimte Paradox
ruimte voor professionals
vs
protocollen, monitoring, ICT
ICT Paradox
ICT-ondersteuning moet al in steigers staan
ICT-ondersteuning kan nog niet worden opgezet
eerst moet duidelijk zijn hoe gemeentes het gaan aanpakken
Geen enkele gemeente is klaar
op 1 januari 2015!

More Related Content

Workinprogress afsluiting inup_academy