°Â²õ³ÙÄ™±Ê
- 1. FEROMONY I SUBSTANCJE OBRONNE ZWIERZÄ„T
- 2. FEROMONY (gr. pherein - przekazywać, hormon - pobudzać) Stwierdzone występowanie u: • 1500 gatunków zwierząt ( w tym 1100 gatunków owadów) • kilkudziesięciu roślin • bakterie • drożdże
- 3. Feromony – związki lotne, wykorzystywane do porozumiewania się wewnątrz gatunku. Allomony – związki wykorzystywane do porozumiewania się pomiędzy gatunkami.
- 4. BOMBYKOL Adolf Butenandt, 1959 rok Rys. 1. Wzór bombykolu, feromonu płciowego jedwabnika
- 5. Ze względu na funkcję, jaką pełnią feromony, można je podzielić na: płciowe ścieżkowe (zaznaczające drogę) agregacyjne (powodujące gromadzenie się osobników danego gatunku) rozpraszające (utrzymujące osobników w odległości od siebie) alarmowe dyskryminujące (wyrażające dominację, regulujące stosunki społeczne w populacji) obronne wyznaczające terytorium rozpraszające
- 6. Budowa i właściwości Skład feromonów zależy od: gatunku przekazywanej informacji pory roku dnia miejsca występowania gatunku diety przynależności do określonej kolonii wieku osobnika Składniki feromonów lotne nielotne Składniki feromonów : lotne nielotne
- 7. °¿»å»å³ú¾±²¹Å‚²â·É²¹²Ô¾±±ð CzÄ…steczki feromonu Receptory odbiorcy Rozpoznanie i przeksztaÅ‚cenie chemiczne SygnaÅ‚ elektryczny do mózgu Specyficzne zachowanie odbiorcy
- 8. Aktywność Bardzo niskie stężenia Stężenie bombykolu 10 -23 g/cm 3 (2500 cząsteczek związku w 1 cm 3 powietrza). Dla porównania: 1 cm 3 powietrza = 2,7·10 19 cząsteczek głównie azotu i tlenu Promień działania 6mm – ponad 600 m Właściwości Feromony w powietrzu -> duża lotność Feromony w wodzie -> hydrofilowość