ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo

XEO2. Novo esceario xeopolítico. España no sistema e no mundo

•
•
A
aialo1
1 of 18
O novo escenario xeopolítico: Dende a década de 1980 o espazo xeográfico español aumentou a súa integración no contexto mundial. Este caracterízase, na actualidade, por un acelerado proceso de globalización e pola existencia de acusadas desigualdades. Este proceso ven asociado á implantación do capitalismo a escala mundial, derivando na globalización da producción, o consumo e os intercambios.
- A producción tende a organizarse a escala planetaria, a planificarse por fases e ubicarse nas áreas espaciais máis ventaxosas. As multinacionais desempeñan un papel fundamental na globalización da producción. -O consumo evoluciona cara a Uniformación de preferencias: difusión de patróns, publicidade e meios de comunicación. -Os intercambios reflexan unha ampliación xeográfica, circulación máis rápida e diversificación. -Os fluxos de mercadorías globalízanse debido á progresiva eliminación de fronteiras comerciais, unións aduaneiras e e zonas de librecambio. -Os fluxos de capital amosan un proceso de globalización acelerada co obxetivo de acadar beneficios a curto ou medio prazo. - Os fluxos de servizos e tecnoloxía medran considerablemente.
As direccións dos fluxos económicos fanse cada vez máis complexos, ampliando as direccións entre os tres grandes núcleos do capitalismo mundial: EE.UU., Xapón e UE. e os países que componente estes vértices e os da periferia.
XEO2. Novo esceario xeopolítico. España no sistema e no mundo
DESIGUALDADE NO MUNDO Os contrastes na distribución da riqueza son tan evidentes como os físicos, culturais ou demográficos. Os baremos utilizados para medir as desigualdades son fundamentalmente: - O PNB, utilizado polo Banco Mundial. Case todos os países de África, Asia e Iberoamérica teñen un PNB por baixo da media mundial. O do país máis rico do mundo é 500 veces maior cá o do máis pobre. -A renda per cápita, utilizada polo FMI. Luxemburgo, Noruega atópanse entre os mellor situados e Zimbabue e outros países africanos teñen o máis baixo. ( España atópase entre os 30 primeiros) - O ÍNDICE DE DESENVOLVEMENTO HUMANO (IDH) calculado polas Nacións Unidas e que ten en conta a renda per cápita, a EV ao nacer, o índice de alfabetización, etc. Os países de Europa occidental, Norteamérica, Xapón, Australia… nos primeiros lugares e os últimos están ocupados por países de África, Asia e
Fonte: Vicens Vives Ed. Consulta o enlace coa relación de países do mundo en base o seu Índice de desenvolvemento Humano. Atendendo os datos dun informe do Programa de Nacións Unidas para o desenvolvemento.
A diferente posición dos territorios no sistema mundial xera unha forte división Norte-Sur ou Centro-Periferia, contraposta e con diferentes niveis de desenvolvemento, e con diferentes características demográficas, económicas e sociais que determinan notablemente a súa posición e relación de dependencia dentro do sistema mundial. Países desenvolvidos. Caracterizados pola riqueza económica, baixo crecemento demográfico, altas taxas de urbanización e benestar social, a pesares de amosar desequilibrios segundo as diferentes áreas  Predominio mundial. Imaxe:wikipedia
-Influencia do meio natural como condicionante Ainda que baixo as mesmas condicións do meio danse enormes diferencias entre rexións. -Fincapé nos factores internos do territorio: dependendo dos recursos económicos e extraeconómicos, xunto á capacidade de sociedades para a súa xestión. - Factores externos como determinantes, dependencia das relacións que interconectan os territorios. Relacións baseadas no intercambio desigual entre centros e periferias, provocando movementos de expansión ou declive. O desenvolvemento duns ven a ser a causa do subdesenvolvemento doutros. Son relacións cambiantes, podería supor a extansión de espazos semiperiféricos ou periféricos, ou o declive dos espazos centrais, pero sempre implican unha situación de dominio duns espazos sobre outros. Países subdesenvolvidos. En situación de desequilibrio económico, demográfico e social, xerando uns condicionantes de vida que deixan sen cubrir moitas das necesidades básicas da poboación. Á hora de falar sobre as causas do subdesenvolvemento, atopamos diferentes posicionamentos: Imaxe:wikipedia
Fonte: Anaya Ed.
XEO2. Novo esceario xeopolítico. España no sistema e no mundo
En función do grado de desenvolvemento distínguense dous grandes conxuntos: Entre os dous grupos existe outro formado por países que conseguiron incorporarse ao modelo de desenvolvemento industrial e compiten ventaxosamente na economía globalizada, Estanse alonxando do subdesenvolvemento, se ben persisten graves desigualdades no seu interior. Son os países emerxentes, que se sitúan fundamentalmente no sueste asiático, América do Sur (Brasil) e sur de África (República Sudafricana). Son espacios importantes na economía mundial, posto que evitan a polarización entre ricos e pobres, proxectando tamén unha imaxe de progreso que vai asociada vantaxes impositivas, man de obra barata, e políticas favorables para o asentamento de empresas extranxeiras OS PAÍSES EMERXENTESOS PAÍSES EMERXENTES
COMERCIO DESIGUAL, DÉBEDA EXTERNA. O intercambio desigual entre o Norte e o Sur marxina aos países menos desenvolvidos pola diferenza de prezo dos productos intercambiados. Mentres que o Norte exporta produtos industriais e de alta tecnoloxía moi caros, o Sur vende produtos agrícolas e materias primas que descenden continuamente de valor agás o caso dos combustibles e algunha materia prima de valor estratéxico para a industria dos países desenvolvidos. Así, aínda que aumenten as exportacións, diminúen os ingresos que obteñen delas. A situación é máis grave nos países que dependen da exportación dun número moi reducido de produtos (café, cacao, cobre…) pois a caída dos prezos no mercado internacional pode afundir as súas economías. Un nivel de dependencia que se ve agravado porque moitos países menos desenvolvidos teñen balanzas comerciais deficitarias, e isto ten repercusión na débeda externa que xera unha forte presión nas súas economías. Fonte: Anaya Ed.
A débeda externa dos países subdesenvolvidos é unha consecuencia directa do comercio desigual, pois cada vez deben pagar máis polo que mercan fóra cos ingresos, cada vez menores, do que venden (agás os citados combustibles e materias primas estratéxicas). Para poder sobrevivir teñen que acudir a créditos das institucións internacionais como o Banco Mundial e o Fondo Monetario Internacional, créditos que teñen que devolver incrementados polos xuros. Pero a débeda multiplícase porque teñen que pedir novos préstamos para facer fronte aos antigos. Así o reembolso da débeda convértese así nun dos principais obstáculos ao seu desenvolvemento.
POSICIÓN DE ESPAÑA NO MUNDO. - A súa superficie e a poboación sitúano como un Estado de tamaño medio e cun considerable peso demográfico. - España está área xeoeconómica dos países desenvolvidos, considerada como potencia intermedia, que disfruta dunha economía potente e dun alto nivel de benestar a pesares da crise económica actual. - Situación xeoestratéxica condicionan as súas liñas prioritarias cara o Mediterráneo, o norte de África, Europa e o Atlántico. Aínda así o progresivo aumento das relacións comerciais e financeiras co resto do mundo e a participación cada vez máis activa nos diferentes foros económicos fan de España un país con peso internacional crecente. Dende a súa integración na UE o seu protagonismo acrecentouse. A escala internacional tamén desempeña un activo papel en institucións como o Fondo Monetario Internacional (FMI), Organización Mundial do Comercio (OMC), Banco Mundial (BM), etc.
A participación nas grandes organizacións internacionais: Dende a década dos setenta incrementouse a súa participación en grandes organizacións internacionais para a paz, o desenvolvemento, defensa e solidariedade, xunto a unha actitude de compromiso e pluralismo ideolóxico para a paz, a defensa e a solidariedade: ONU, OTAN, OIT, OMS, UNESCO, etc. Na actualidade a política exterior española e da UE amosan unha estreita relación co ámbito mediterráneo: Cumios euromediterráneos (fomento a cooperación económica, social e cultural e acadar unha estabilidade política e social). Grande vinculación exterior con Marrocos: crecente emigración, acordos de pesca, reclamación magrebí de territorios de Ceuta e Melilla, descolonización do Sáhara occidental. Mantemento de actividades comerciais, investigacións e proxecto de construcción de gaseoductos. Relacións con América Latina:Fomento das relacións instirucionais ó máis alto nivel, Contribución ó Desenvolvemento económico e social de América Latina, mediante á potenciación de procesos de unión comercial e prestación de axudas ó desenvolvemento, ampliación comercial e investimentos, participación en Cumios hispanoamericanos e colaboración nas relacións entre a UE e América Latina. A pertenza á UE determina que sexa o eido de relacións económicas, políticas e culturais máis estreitas.
Para saber máis:
Fonte: wikipedia
XEO2. Novo esceario xeopolítico. España no sistema e no mundo

More Related Content

XEO2. Novo esceario xeopolítico. España no sistema e no mundo

  • 1. O novo escenario xeopolítico: Dende a década de 1980 o espazo xeográfico español aumentou a súa integración no contexto mundial. Este caracterízase, na actualidade, por un acelerado proceso de globalización e pola existencia de acusadas desigualdades. Este proceso ven asociado á implantación do capitalismo a escala mundial, derivando na globalización da producción, o consumo e os intercambios.
  • 2. - A producción tende a organizarse a escala planetaria, a planificarse por fases e ubicarse nas áreas espaciais máis ventaxosas. As multinacionais desempeñan un papel fundamental na globalización da producción. -O consumo evoluciona cara a Uniformación de preferencias: difusión de patróns, publicidade e meios de comunicación. -Os intercambios reflexan unha ampliación xeográfica, circulación máis rápida e diversificación. -Os fluxos de mercadorías globalízanse debido á progresiva eliminación de fronteiras comerciais, unións aduaneiras e e zonas de librecambio. -Os fluxos de capital amosan un proceso de globalización acelerada co obxetivo de acadar beneficios a curto ou medio prazo. - Os fluxos de servizos e tecnoloxía medran considerablemente.
  • 3. As direccións dos fluxos económicos fanse cada vez máis complexos, ampliando as direccións entre os tres grandes núcleos do capitalismo mundial: EE.UU., Xapón e UE. e os países que componente estes vértices e os da periferia.
  • 5. DESIGUALDADE NO MUNDO Os contrastes na distribución da riqueza son tan evidentes como os físicos, culturais ou demográficos. Os baremos utilizados para medir as desigualdades son fundamentalmente: - O PNB, utilizado polo Banco Mundial. Case todos os países de África, Asia e Iberoamérica teñen un PNB por baixo da media mundial. O do país máis rico do mundo é 500 veces maior cá o do máis pobre. -A renda per cápita, utilizada polo FMI. Luxemburgo, Noruega atópanse entre os mellor situados e Zimbabue e outros países africanos teñen o máis baixo. ( España atópase entre os 30 primeiros) - O ÍNDICE DE DESENVOLVEMENTO HUMANO (IDH) calculado polas Nacións Unidas e que ten en conta a renda per cápita, a EV ao nacer, o índice de alfabetización, etc. Os países de Europa occidental, Norteamérica, Xapón, Australia… nos primeiros lugares e os últimos están ocupados por países de África, Asia e
  • 6. Fonte: Vicens Vives Ed. Consulta o enlace coa relación de países do mundo en base o seu Índice de desenvolvemento Humano. Atendendo os datos dun informe do Programa de Nacións Unidas para o desenvolvemento.
  • 7. A diferente posición dos territorios no sistema mundial xera unha forte división Norte-Sur ou Centro-Periferia, contraposta e con diferentes niveis de desenvolvemento, e con diferentes características demográficas, económicas e sociais que determinan notablemente a súa posición e relación de dependencia dentro do sistema mundial. Países desenvolvidos. Caracterizados pola riqueza económica, baixo crecemento demográfico, altas taxas de urbanización e benestar social, a pesares de amosar desequilibrios segundo as diferentes áreas  Predominio mundial. Imaxe:wikipedia
  • 8. -Influencia do meio natural como condicionante Ainda que baixo as mesmas condicións do meio danse enormes diferencias entre rexións. -Fincapé nos factores internos do territorio: dependendo dos recursos económicos e extraeconómicos, xunto á capacidade de sociedades para a súa xestión. - Factores externos como determinantes, dependencia das relacións que interconectan os territorios. Relacións baseadas no intercambio desigual entre centros e periferias, provocando movementos de expansión ou declive. O desenvolvemento duns ven a ser a causa do subdesenvolvemento doutros. Son relacións cambiantes, podería supor a extansión de espazos semiperiféricos ou periféricos, ou o declive dos espazos centrais, pero sempre implican unha situación de dominio duns espazos sobre outros. Países subdesenvolvidos. En situación de desequilibrio económico, demográfico e social, xerando uns condicionantes de vida que deixan sen cubrir moitas das necesidades básicas da poboación. Á hora de falar sobre as causas do subdesenvolvemento, atopamos diferentes posicionamentos: Imaxe:wikipedia
  • 11. En función do grado de desenvolvemento distínguense dous grandes conxuntos: Entre os dous grupos existe outro formado por países que conseguiron incorporarse ao modelo de desenvolvemento industrial e compiten ventaxosamente na economía globalizada, Estanse alonxando do subdesenvolvemento, se ben persisten graves desigualdades no seu interior. Son os países emerxentes, que se sitúan fundamentalmente no sueste asiático, América do Sur (Brasil) e sur de África (República Sudafricana). Son espacios importantes na economía mundial, posto que evitan a polarización entre ricos e pobres, proxectando tamén unha imaxe de progreso que vai asociada vantaxes impositivas, man de obra barata, e políticas favorables para o asentamento de empresas extranxeiras OS PAÍSES EMERXENTESOS PAÍSES EMERXENTES
  • 12. COMERCIO DESIGUAL, DÉBEDA EXTERNA. O intercambio desigual entre o Norte e o Sur marxina aos países menos desenvolvidos pola diferenza de prezo dos productos intercambiados. Mentres que o Norte exporta produtos industriais e de alta tecnoloxía moi caros, o Sur vende produtos agrícolas e materias primas que descenden continuamente de valor agás o caso dos combustibles e algunha materia prima de valor estratéxico para a industria dos países desenvolvidos. Así, aínda que aumenten as exportacións, diminúen os ingresos que obteñen delas. A situación é máis grave nos países que dependen da exportación dun número moi reducido de produtos (café, cacao, cobre…) pois a caída dos prezos no mercado internacional pode afundir as súas economías. Un nivel de dependencia que se ve agravado porque moitos países menos desenvolvidos teñen balanzas comerciais deficitarias, e isto ten repercusión na débeda externa que xera unha forte presión nas súas economías. Fonte: Anaya Ed.
  • 13. A débeda externa dos países subdesenvolvidos é unha consecuencia directa do comercio desigual, pois cada vez deben pagar máis polo que mercan fóra cos ingresos, cada vez menores, do que venden (agás os citados combustibles e materias primas estratéxicas). Para poder sobrevivir teñen que acudir a créditos das institucións internacionais como o Banco Mundial e o Fondo Monetario Internacional, créditos que teñen que devolver incrementados polos xuros. Pero a débeda multiplícase porque teñen que pedir novos préstamos para facer fronte aos antigos. Así o reembolso da débeda convértese así nun dos principais obstáculos ao seu desenvolvemento.
  • 14. POSICIÓN DE ESPAÑA NO MUNDO. - A súa superficie e a poboación sitúano como un Estado de tamaño medio e cun considerable peso demográfico. - España está área xeoeconómica dos países desenvolvidos, considerada como potencia intermedia, que disfruta dunha economía potente e dun alto nivel de benestar a pesares da crise económica actual. - Situación xeoestratéxica condicionan as súas liñas prioritarias cara o Mediterráneo, o norte de África, Europa e o Atlántico. Aínda así o progresivo aumento das relacións comerciais e financeiras co resto do mundo e a participación cada vez máis activa nos diferentes foros económicos fan de España un país con peso internacional crecente. Dende a súa integración na UE o seu protagonismo acrecentouse. A escala internacional tamén desempeña un activo papel en institucións como o Fondo Monetario Internacional (FMI), Organización Mundial do Comercio (OMC), Banco Mundial (BM), etc.
  • 15. A participación nas grandes organizacións internacionais: Dende a década dos setenta incrementouse a súa participación en grandes organizacións internacionais para a paz, o desenvolvemento, defensa e solidariedade, xunto a unha actitude de compromiso e pluralismo ideolóxico para a paz, a defensa e a solidariedade: ONU, OTAN, OIT, OMS, UNESCO, etc. Na actualidade a política exterior española e da UE amosan unha estreita relación co ámbito mediterráneo: Cumios euromediterráneos (fomento a cooperación económica, social e cultural e acadar unha estabilidade política e social). Grande vinculación exterior con Marrocos: crecente emigración, acordos de pesca, reclamación magrebí de territorios de Ceuta e Melilla, descolonización do Sáhara occidental. Mantemento de actividades comerciais, investigacións e proxecto de construcción de gaseoductos. Relacións con América Latina:Fomento das relacións instirucionais ó máis alto nivel, Contribución ó Desenvolvemento económico e social de América Latina, mediante á potenciación de procesos de unión comercial e prestación de axudas ó desenvolvemento, ampliación comercial e investimentos, participación en Cumios hispanoamericanos e colaboración nas relacións entre a UE e América Latina. A pertenza á UE determina que sexa o eido de relacións económicas, políticas e culturais máis estreitas.