Yanğinla mübarizə
- 2. Mövzular İş yerində yanğın təhlükəsizliyi tələbləri Yanğın üçbucağı Yanar maddələrin sinifləri Yanğının təhlükəli faktorları Sprinkler və Drinçer yanğınsöndürmə sistemləri Daşınan odsöndürənlər və yanğınsöndürmə ləvazimatları Oda davamlı paltarlar Sıxılmış hava nəfəs aparatının istifadə qaydalarını bilməlidir.
- 3. Hər bir işçi bilməlidir! 1. Yanğının qarşısının alınmasını, söndürülməsini və təlimlərin aparılmasını (ayda 1 dəfə) 2. Təxliyə planı (işarələr) 3. Yanar maddələrin siniflərini 4. Yanğının təhlükəli faktorlarını 5. Daşınan odsöndürənlərin və yanğınsöndürən vasitələrin istifadəsini bilməlidir.
- 4. Yanğın zamanı fəaliyyət ardıcıllığı 1. Həyəcan siqnalı verilməlidir. 2. Yanğından mühafizəyə 101-112-ə zəng etməlidir. 3. Yanan sahəni (yeri) söndürməyə cəhd göstərməlidir. 4. İnsanların təxliyəsini və maddi dəyərlərin qorunmasını təmin etməlidir. Yanğın düyməsi 101-112
- 5. Rəhbərlik bunları etməlidir! 1. İnsanların xilas edilməsini təşkil etməlidir. 2. Qaz və elektrik enerjisinin verilməsini dayandırmalıdır. 3. Bütün işləri dayandırmalıdır. 4. Yanğınsöndürmənin rəhbərini müəssisənin texnoloji və konstruktiv xüsusiyyətləri ilə məlumatlandırmalıdır. Təxliyə işarələri çıxış Ehtiyat çıxış
- 6. 70 % 30 % Yanğının baş vermə səbəbləri İnsanların səhvi səbəbindənTəbii fəlakətlər
- 7. Alışma mənbəyi Oksigen 16-% Yanğın üçbucağı Yanar maddə İş yerlərində yanğınla mübarizə Yanğın – maddi ziyan vuran, insanlara və dövlətə zərər yetirən nəzarətsiz yanmadır. Yanmanın baş verməsi üçün-3 amil olmalıdır.
- 9. Yanar maddələrin sinifləri Yanar maddələr effektiv yanğınsöndürmə üsullarından asılı olaraq aşağıdakı siniflərə bölünür:
- 10. “A” sinfi – bərk materialların yanmasıdır ki, bu da su və su qarışıqları ilə söndürülür. Bu materiallara taxta materiallar, parçalar, kağızlar, rezin və s. daxildir.
- 11. “B” sinfi – Neft məhsullarının yanmasıdır. Neft məhsulları yandıqda köpüklə söndürməlidir.
- 12. “C” sinfi – yanğınlarına yanar qazlar daxildir. Yanar qazlar kimyəvi tərkibli toz ilə söndürülür.
- 13. “D” sinfi – yanğınları metal tozlarının yanması ilə əmələ gələn yanğınlardır. (natrium, kalium, manqan və s.) Bu yanğınlar xüsusi tərkibli toz ilə söndürülür.
- 14. “E” sinfi – gərginlik altında olan elektrik avadanlıqlarının yanmasıdır. Elektrik keçirməyən maddələrlə söndürmək lazımdır. (məs. Kimyəvi tərkibli toz və karbon qazı -1000v qədər).
- 15. Alov İnsanda dəri örtüyünün və tənəffüs yollarının yanması halı mümkündür. İstilik İsti havanın mütəmadi təsiri orqanizmin qurumasına, taqətdən düşməsinə səbəb olur. Tüstü İnsanın tənəffus orqanlarını qıcıqlandırır və görmə qabiliyyətini çox zəiflədir. Yanğının təhlükəli faktorları
- 17. Avto Yanğın siqnalizasiya bildiriciləri. 1. İstiliyin təsirindən . 2. İşığın təsirindən. 3. Tüstünün təsirindən. İstilik bildiricisi Alov, işıq bildiricisi Tüstü bildiricisi
- 18. Sprinkler yanğınsöndürmə sistemi Sprinkler- yanğınsöndürmə sistemi kiçik həcmli yanğınların baş verməsi zamanı ilkin mərhələdə su səpələyiciləri vasitəsilə söndürülür. Su səpələyici başlıqlarındakı qoruyucu qıfıllar yanğından ayrılan istiliyin təsirindən əriyərək sistemi işə salır.
- 19. Drençer yanğınsöndürmə sistemləri Drençer yanğınsöndürmə sistemlərində sprinkler sistemindən fərqli olaraq istilik kilidləri olmur. Bu sistemin işləməsi yanğın siqnalizasiyasının işə düşməsi nəticəsində mümkündür.
- 22. Odsöndürənlərin rəngləri Qırmızı - sulu odsöndürən Sarı - köpüklü odsöndürən Mavi - tozlu odsöndürən Qara - karbonlu odsöndürən
- 23. Odsöndürən maddələr Su Yanğını su ilə söndürmək üçün uzunluğu 20 m və 10 m -lik yanğınsöndürən şlanqlardan istifadə olunur. Şlanq xətti 1 və 2 qat yığılır.
- 24. Yanğın lülələri ilə iş 3 vəziyyətdə yerinə yetirilir 1. Ayaq üstə 2. Oturaq vəziyyətdə 3. Uzanmış vəziyyətdə
- 25. Yanğınsöndürmədə istifadə olunan sular 1. Nəm su 2. Yapışqanlı su 3. Sürüşkən su
- 26. Odsöndürənlərdən istifadə zamanı təhlükəsizlik qaydaları Əlcəksiz karbonlu odsöndürənlərdən istifadə etmək olmaz. Neft məhsullarının söndürülməsi zamanı yanğın mənbəyini köpüklə tədricən tam örtmək lazımdır.
- 27. Odsöndürənlərdən istifadə zamanı təhlükəsizlik qaydaları. Neft tərkibli məhsulların söndürülməsi zamanı köpük şırnağıni yuxarıdan aşağıya tuşlamaq olmaz. Köpük şırnağıni yanğın mənbəyinin bir küncünə istiqamətləndirərək onu tədricən söndürmək lazımdır.
- 28. Odsöndürənlərdən istifadə Qadağandır! oTozlu odsöndürənlərdən istifadə zamani 1000 v-dan artıq gərginlik altında olan avadanlıqların söndürülməsi. oTozun istifadəsi zamanı sıradan çıxa bilən avadanlıqların söndürülməsi zamanı tozlu odsöndürənlərdən istifadə. oİstismar tələblərinə cavab verməyən odsöndürənlərdən istifadə. oYanğın sahəsi 1 kv/m –dən çox olan yanğınlar zamanı daşınan odsöndürənlərdən istifadə.
- 29. Odsöndürənlərdən istifadə zamanı təhlükəsizlik qaydaları Gərginlik altında olan avadanlıqların söndürülməsi zamanı odsöndürəni 1 m dən aralı saxlamaq lazımdır. Yanğını açıq göyərtədə külək əsən tərəfdən söndürmək lazımdır.
- 30. Odsöndürən maddələr Karbon qazı Karbon qazı çıxışda -72° dərəcə, balonda təzyiq 58 atm. olur. Karbon qazı elektrik keçirmir, yükləri korlamır, metalları karroziyaya uğratmır, həm səthi, həm də həcmi yanğınsöndürmədə istifadə olunur.
- 31. Yanğınsöndürən maddələr Karbon qazı Karbon qazı ilə dolmuş bölməni 2 saatdan tez açmaq olmaz. Bölmədən karbon qazını tam çıxarmaq üçün oranı 30 dəqiqə havalandırmaq lazımdır.
- 32. İri həcmli daşınan odsöndürənlər. Tozlu. Köpüklü.
- 33. Həcmi kimyəvi yanğınsöndürmə sistemi
- 34. Yanğına davamlı geyimlər Oda davamlı paltar-8000C temperaturda 5 dəq dözümlüdür. İstiliyə davamlı paltar-2000C temperaturda 15 dəq dözümlüdür.
- 35. Sıxılmış haha nəfəs aparatının hissələri 1. asma sistem 2. iki ədəd ventil 3. reduktor 4. yüksək təzyiqli şlanq 5. maska 6. nəfəs avtomatı 7. səs siqnalı 8. manometr 9. kəmərlər
- 36. Texniki xarakteristikası 1. Balonun sınaq təzyiqi - 240 atmosfer 2. Balonun işçi təzyiqi - 200 atmosfer. Nəfəs alma- 50 dəqiqə. 3. Balonun min. təz-160 atmosfer.Nəfəs alma 30 dəq. 4. Çıxış təzyiqi-60 atmosfer.Nəfəs alma 12 dəq. 5. Aparatın çəkisi–19,5 kq.
- 37. Ədəbiyyat: Azərbaycan Respublikasının Y.T.H. Qanunu Neft-qaz və neft-kimya sənayesində yanğın təhlükəsizlik qaydaları, Bakı 2011 Şurin E.T Y.T-1984