2. Yumurta,günlük diyetimizin bir parçası olan,
kolay ulaşılabilen, protein kalitesi ve çeşidi
açısından zengin, kullanılması ve hazırlanması
kolay bir gıda maddesidir.
Doğanın bize sunduğu mükemmel bir gıdadır.
Eklendiği ürünlerin fonksiyonel değerini
arttıran bir gıdadır.
3. Yumurta ve ürünleri, koagülasyon,
emülsifikasyon, köpük oluşturma ve
kristalizasyon kontrolü gibi teknolojik
özellikleri ile gıda endüstrisinde en çok
kullanılan ingrediyenlerdir.
Yumurta, tüketicinin en çok gündeminde olan
fonksiyonel gıdalar grubu içinde kabul
edilmektedir.
4. Pek çok kurum ve örgüt farklı ‘’Fonksiyonel
Gıda’’ tanımı yapmaktadır.Örneğin Gıda
Teknologları Derneği (İnstitute of Food
Technologists) fonksiyonel gıdayı temel
besin gereksinimlerini karşılamanın ötesinde
ek bir fizyolojik yarar sağlayan gıda olarak
tanımlamaktadır.
5. Amerika Diyetisyenler Derneği, herhangi bir
işlem görmemiş ve doğal aktif bileşenleri ile
belli bir fizyolojik etkiye sahip gıdaları da
fonksiyonel gıda tanımı içine alarak
sınıflandırmıştır.
Yumurta, Amerika Diyetisyenler Derneği’nin
doğal aktif bileşenleriyle fonksiyonel gıda
olarak kabul ettiği bir gıda maddesidir.
6. Yumurta ve ürünleri; katıldıkları ürünlerde
gıda endüstrisinin gereksinim duyduğu pek
çok fonksiyonel özelliği doğal bir madde
olarak tek başına karşılar.
9. Emülsiyon oluşturma özelliği
Bir emülsiyon iki karışmayan sıvı fazın
(su/yağ) birbiri içinde dağıldığı sistemdir.
Yumurta sarısı, fosfolipidler, lipoproteinler
ve lesitin gibi doğal emülgatörleri çok büyük
oranda içeren doğal bir emülgatör
kaynağıdır.
10. Mayonezin hem buzdolabı hem de oda
sıcaklığında yumuşak, kremamsı yapısını
yumurtanın emülgatör özelliğine borçluyuz.
Pudingler ve soslardan dondurma ve
şekerlemeye kadar emülgatör olarak gıda
endüstrisinde pekçok kullanım alanı vardır.
11. Koagülasyon
Koagülasyon, proteinlerin denatürasyonunu*
içeren bir süreçtir. Yumurta proteinin sıvı
yapısının dövülerek veya ısıl işlem sonucu, ya da
her ikisiyle birden kendi doğal formundan yarı-
katı, katı forma dönüştüğü süreci tanımlar.
*Denatürasyon; proteinin doğal, suda çözünür
yapısını kaybederek çözünmez hale getirildiği
işlem
12. Fırıncılık ürünlerinde, milyonlarca yumurta
protein molekülü bir araya toplanarak çözünmez
üç boyutlu bir ağ oluşturur. Bu yapı, pastalar,
kekler ve benzeri pişmiş ürünlerin belli bir
yükseklik ve hacimdeki kararlı yapısını sağlar.
13. Havalandırma (Aeration)
Havalandırma fırıncılık ürünleri ve bazı
gıdaların üretiminde kritik önemi olan bir
işlemdir.
Bir sıvı ya da viskoz çözelti içine, havanın
girmesi sürecini ifade eder.
14. Yumurtanın çırpılması pandispanya gibi
yumuşak keklerin üretiminde yumuşak bir
doku ve hacim sağlar.
Yumuşak gıdaların üretiminde yapı,
yumurtaya özellikle de yumurta akına
bağlanabilir. Gıdanın yumuşaklığı hava
kabarcıkları içinde tutulmuş olan havadan
kaynaklanır.
15. Yumurta akı çırpılarak hacminin altı ila sekiz
katı büyüklüğünde köpük elde
edilebilmektedir.
16. Yumurta Yerine Neler Kullanabiliriz?
Bir yumurta vücudun günlük protein
ihtiyacının yaklaşık % 15'ini karşılayan çok
önemli bir gıdadır.
Yumurta; A, B, D ve E vitamini içeren ve
aynı zamanda kalsiyum, fosfor ve demir
sağlayan bir kaynaktır.
17. Ticari alanda, yumurta yerine
kullanılabilecek birçok ürün üretilmiştir.
Yumurta ikame maddeler de bunlara örnek
olarak verilebilir.
Yumurta ikamesi toz halinde satılan bir
ürünüdür. Fenilketonüri ve çölyak gibi
proteinsiz beslenmesi gereken hastalıklara
sahip olanların beslenmesinde kullanılabilir.
18. İçinde yumurta olan tariflerde kıvam verici
olarak işlem yapar.
Kek, pasta, kurabiye yapımına uygundur.
İçerisinde patates nişastası, mısır nişastası,
emülsifiye edici, palm yağı gibi maddeler
bulunabilir.
21. İçindekiler: Mısır nişastası, kıvam verici (E 466),
renk verici (beta karoten)
Yapılışı: 2-3 kaşık yumurta ikamesine yarım su
bardağı su ilave edip krema kıvamına gelene
kadar 3 dakika karıştırınız. Elde edilen karışımı
kek, pasta ve diğer yumurta ihtiyacı duyulan
karışımlar için kullanınız.
Serin ve kuru yerde saklayınız.
Gluten, yumurta, buğday ve laktoz içermez.
22. Muz ;Olgunlaşmış muzlar kıvam vermek için
kullanılabilir. Bir olgunlaşmış muz ezip kek
ve kreplerde bir yumurta yerine
geçiyor.Muz tatlandırıcı olduğu için diğer
malzemelerinizle uyumlu olursa daha lezzetli
olur.
23. Keten tohumu – flaxegg ;Yapıştırıcı etki için
keten tohumu kullanılabilir. Yaklaşık bir
kaşık keten tohumunu 3 kaşık su ile
karıştırıp 15 dakika kadar bekletirseniz
yoğun ve yapışkan bir kıvam edip bir
yumurta yerine kullanabilirsiniz.
24. Chia tohumu ;Keten tohumu gibi chia
tohumları da yapıştırıcı ve yoğunlaştırıcı
etkiye sahiptir. Bir yumurta için ölçü de
yine benzer bir kaşık chia tohumuna karşılık
üç kaşık su olarak kullanılabilir.
25. Elma püresi ;Muz gibi tatlandırıcı ama aynı
zamanda kıvam veren çok sağlıklı bir
alternatiftir. Özellikle kek ve muffin
tariflerinde doğal tatlandırıcı olarak da
kullanılabilir.
26. Aquafaba ;Bu bakliyat suyu hem sağlıklı hem
de kolay bir alternatiftir. Baklagilleri
kaynattığınızda suyunu vegan peynir,
mayonez ve fermantasyon gibi bir çok
alanda kullanılabilir.
27. Tofu ;Yumurtanın verdiği ıslaklık dokusunu
ve sıvı alternatifi olarak kullanıyorsanız
tofuyu da tercih edebilirsiniz.Tadının çok
keskin olmaması sayesinde özelikle brownie,
kolay ekmekler için idealdir. Ayrıca kahvaltı
alternatifi olarak tofu scramble olarak ya
da salatalar için çok güzel bir alternatiftir.
¼ cup tofu bir yumurta yerine geçiyor.
28. Karbonat ve elma sirkesi ;Karbonatla sirkeyi
karıştırdığınıza nasıl kabardığını gördünüz
mü? Özellikle kek ve börekleri kabartmak ve
puf puf hissini vermek için bu ikiliyi
kullanabilirsiniz. Bir çay kaşığı karbonatı bir
yemek kaşığı elma sirkesi ile
karıştırdığınızda bir yumurta yerine geçiyor.