際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
Zaman
Zaman
 Zaman i巽inde olduumuz 3 mek但n ve 1 zaman
boyutlu uzay-zaman脹n soyut olan boyutu olarak
da kabul edilir. Zaman olgusu fizikte 't' (Latince
zaman anlam脹na gelen tempus kelimesinin ba
harfi) harfiyle tan脹mlan脹r.
 Zaman脹n objektif olarak var olup
olmad脹脹, fiziin en 旦nemli ve 巽旦z端lemeyen
konular脹n脹n ba脹nda gelir. Planck zaman脹 denilen
saniyenin 1043'te birinden daha k脹sa olan
s端re, fizik巽ilerce i巽inde bulunduumuz 3+1
boyutlu uzay脹n s脹n脹r脹 ve kara delik ortam脹n脹n
balang脹c脹 olarak kabul edilir. T脹pk脹 脹脹k gibi
b端k端lebilecei varsay脹lmaktad脹r.
 Zaman yolculuun m端mk端n olup olmad脹脹
bir巽ok bilim adam脹 taraf脹ndan
d端端n端lmektedir. Zaman脹n ak脹p akmad脹脹
veya hangi y旦nde akt脹脹 da ayn脹 ekilde
fiziin en tart脹mal脹 konulardand脹r.
 Uzay-zaman'da olan her gelimenin i巽indedir.
Sebep-sonu巽 ilikisi zaman ak脹 oku ile ilgili
olup, tersine zaman oku da teorik olarak
m端mk端nd端r.
Zaman
 Zaman, 脹脹k h脹z脹 ile de dolays脹z iliki i巽inde
olup, maddenin 脹脹k h脹z脹na yaklamas脹
durumunda zaman脹n脹n yava akmas脹, 脹脹k
h脹z脹nda durmas脹 ve 脹脹k h脹z脹 旦tesinde de
tersine akmas脹; takyonlar denilen atom alt脹
par巽ac脹klar脹n 脹脹ktan h脹zl脹 hareket ettii ve
zamanlar脹n脹n gelecekten ge巽mie doru akt脹脹
veya i巽inde bulunduumuz uzay-zamandan
baka sonsuz say脹da da ihtimalin olabilecei
hipotezleri de modern fiziin ve r旦lativite
teorisinin temelini oluturan konulardand脹r.
Zaman
 1971 y脹l脹nda bir atom saati jet u巽aa bindirilmitir.
Ve d端nyan脹n 巽evresinde harekete balam脹t脹r. Ve
yery端z端nde b脹rak脹lan atom saatiyle
kar脹lat脹r脹lm脹t脹r. Arada saniyenin birka巽 milyarda
biri kadar fark bulunmutur.
 Ancak bu fark yads脹namayacak kadar b端y端kt端r.
 Ya 脹脹ktan daha h脹zl脹 eyler de
varsa? 端nk端 脹脹k bir yere ulaana
kadar belirli bir zaman ge巽iyor.
Eer 脹脹k h脹z脹nda zaman
dursayd脹, 脹脹k kayna脹ndan
hedefine hi巽 zaman ge巽meden
ula脹rd脹. G旦k巽e Hoca bana bir fikir
vermiti sizinle onu paylamak
istiyorum.
Zaman
 Eer bir insan 脹脹k h脹z脹na ula脹rsa ve zaman
onun i巽in durursa, tekrar geri d旦nd端端nde
t端m zaman bitmi olur. Tabii eer 脹脹k
h脹z脹nda zaman duruyorsa-
 Eer 脹脹k h脹z脹na 巽ok yakla脹rsa onun i巽in
saniyeler, bizim i巽in milyarlarca y脹l ge巽mi
olur. Ancak tamam脹yla 脹脹k h脹z脹na ulat脹脹nda
burada milyonlar, y端z milyarlarca y脹l ge巽er ve
zaman biter, ancak onun i巽in zaman hi巽
ge巽mez. Ve arada s脹k脹脹p kal脹r.
 Yer巽ekimi zaman脹 巽ekebilir. Zaman ak脹脹n脹 yavalatabilir.
ekim kuvveti ne kadar g端巽l端yse zaman da o kadar
yavalar. D端nyada bu etki fark edemeyeceimiz kadar
k端巽端kt端r ancak varl脹脹 yads脹namaz. Yani bir g旦kdelenin
en 端st kat脹nda yaayan insan en alt kattaki insana g旦re
zaman脹 daha yava ge巽iyormu gibi alg脹lar. Ancak bu
fark 97 y脹ll脹k bir 旦m端rde saniyenin 90 milyarda biri
kadard脹r.
 Yani bir g旦kdelenin en 端st
kat脹nda yaayan insan en alt
kattaki insana g旦re zaman脹 daha
yava ge巽iyormu gibi alg脹lar.
Ancak bu fark 97 y脹ll脹k bir
旦m端rde saniyenin 90 milyarda
biri kadard脹r.
 Eer bir karadelie yolculuk edebilseydik
yer巽ekiminin zaman 端zerinde b端y端k etkisi olurdu.
Karadelikler 巽ok b端y端k bir 巽ekim g端c端ne sahiptir.
Bizim karadelie doru gittiimizi g旦ren kii
zaman脹n bizim i巽in yavalad脹脹n脹 g旦r端r. Bizim
dakikalar olarak alg脹lad脹脹m脹z zaman diliminde
onlar i巽in y脹llar ge巽er.
Zaman
 Solucandelii Einstein taraf脹ndan ileri s端r端lm端t端r.
Asl脹nda uzayzaman脹n temelde uzay ve zamanda bir
k脹sayol olan kuramsal topolojik bir vasf脹d脹r. Genel
olarak beyaz delikler ve kara delikler aras脹ndaki
balant脹ya solucan delii denmektedir. Bir
solucandeliinin bir boaza bal脹 en az iki az脹 vard脹r.
Eer solucandelii ge巽ilebilir ise madde
solucandeliinde bir a脹zdan dierine boazdan
ge巽erek ulaabilir.
 Ve solucan deliinin merkezi durak noktad脹r, yani
oraya ge巽erken spagettileme denen bir olaydan sonra
tak脹l脹rs脹n脹z ve y脹ld脹zlar脹n bir 旦mr端 bitirmesini 10 saniye
i巽inde g旦rebilirsiniz. Oradan 巽脹kmak i巽in 脹脹ktan h脹zl脹
yani d端端nce dalgalar脹 h脹z脹nda olmal脹s脹n脹z.
脹kamazsan脹z karadelik yok olurken enerji veya gaz
k端tlesine d旦n端端rs端n端z.
 Eer bir solucan bir elman脹n 端zerinde seyahat
ediyorsa, t端m elman脹n etraf脹n脹 dolamak
yerine i巽inden ge巽erek bir kestirme yol
bulmu olur.
 Diyelim ki ge巽mie gittiniz ve b端y端kbaban脹z脹
旦ld端rd端n端z. Peki o zaman nas脹l doup zaman
yolculuuyla b端y端kbaban脹z脹 旦ld端receksiniz?
 Asl脹nda bu paradoksu Einsteinin paralel evren
teorisiyle 巽旦zebiliriz. Bizim ge巽mite yapt脹脹m脹z
en k端巽端k deiiklikte yeni bir parelel evren
oluur ve biz kendi zaman脹m脹za d旦nd端端m端zde
b端y端kbaba hala ya脹yor olur. Ancak yeni oluan
paralel evrende b端y端kbaban脹z; dolay脹s脹yla da siz
yaam脹yor olursunuz.
 Bir baka teoriye g旦re ise ge巽mite meydana
geldiini bildiimiz eyleri deitiremeyiz. Yani
dedemizi 旦ld端r端rsek bizim dedemiz bir bakas脹
olur ve her ey tutarl脹 ancak 巽arp脹k bir ekilde
yeniden meydana gelir.
Zaman
 http://tr.wikipedia.org/wiki/Zaman
 http://zaman.nedir.com/
 http://tr.wikipedia.org/wiki/Solucandeli%C4
%9Fi
Zaman

More Related Content

Zaman

  • 3. Zaman i巽inde olduumuz 3 mek但n ve 1 zaman boyutlu uzay-zaman脹n soyut olan boyutu olarak da kabul edilir. Zaman olgusu fizikte 't' (Latince zaman anlam脹na gelen tempus kelimesinin ba harfi) harfiyle tan脹mlan脹r. Zaman脹n objektif olarak var olup olmad脹脹, fiziin en 旦nemli ve 巽旦z端lemeyen konular脹n脹n ba脹nda gelir. Planck zaman脹 denilen saniyenin 1043'te birinden daha k脹sa olan s端re, fizik巽ilerce i巽inde bulunduumuz 3+1 boyutlu uzay脹n s脹n脹r脹 ve kara delik ortam脹n脹n balang脹c脹 olarak kabul edilir. T脹pk脹 脹脹k gibi b端k端lebilecei varsay脹lmaktad脹r.
  • 4. Zaman yolculuun m端mk端n olup olmad脹脹 bir巽ok bilim adam脹 taraf脹ndan d端端n端lmektedir. Zaman脹n ak脹p akmad脹脹 veya hangi y旦nde akt脹脹 da ayn脹 ekilde fiziin en tart脹mal脹 konulardand脹r. Uzay-zaman'da olan her gelimenin i巽indedir. Sebep-sonu巽 ilikisi zaman ak脹 oku ile ilgili olup, tersine zaman oku da teorik olarak m端mk端nd端r.
  • 6. Zaman, 脹脹k h脹z脹 ile de dolays脹z iliki i巽inde olup, maddenin 脹脹k h脹z脹na yaklamas脹 durumunda zaman脹n脹n yava akmas脹, 脹脹k h脹z脹nda durmas脹 ve 脹脹k h脹z脹 旦tesinde de tersine akmas脹; takyonlar denilen atom alt脹 par巽ac脹klar脹n 脹脹ktan h脹zl脹 hareket ettii ve zamanlar脹n脹n gelecekten ge巽mie doru akt脹脹 veya i巽inde bulunduumuz uzay-zamandan baka sonsuz say脹da da ihtimalin olabilecei hipotezleri de modern fiziin ve r旦lativite teorisinin temelini oluturan konulardand脹r.
  • 8. 1971 y脹l脹nda bir atom saati jet u巽aa bindirilmitir. Ve d端nyan脹n 巽evresinde harekete balam脹t脹r. Ve yery端z端nde b脹rak脹lan atom saatiyle kar脹lat脹r脹lm脹t脹r. Arada saniyenin birka巽 milyarda biri kadar fark bulunmutur. Ancak bu fark yads脹namayacak kadar b端y端kt端r.
  • 9. Ya 脹脹ktan daha h脹zl脹 eyler de varsa? 端nk端 脹脹k bir yere ulaana kadar belirli bir zaman ge巽iyor. Eer 脹脹k h脹z脹nda zaman dursayd脹, 脹脹k kayna脹ndan hedefine hi巽 zaman ge巽meden ula脹rd脹. G旦k巽e Hoca bana bir fikir vermiti sizinle onu paylamak istiyorum.
  • 11. Eer bir insan 脹脹k h脹z脹na ula脹rsa ve zaman onun i巽in durursa, tekrar geri d旦nd端端nde t端m zaman bitmi olur. Tabii eer 脹脹k h脹z脹nda zaman duruyorsa- Eer 脹脹k h脹z脹na 巽ok yakla脹rsa onun i巽in saniyeler, bizim i巽in milyarlarca y脹l ge巽mi olur. Ancak tamam脹yla 脹脹k h脹z脹na ulat脹脹nda burada milyonlar, y端z milyarlarca y脹l ge巽er ve zaman biter, ancak onun i巽in zaman hi巽 ge巽mez. Ve arada s脹k脹脹p kal脹r.
  • 12. Yer巽ekimi zaman脹 巽ekebilir. Zaman ak脹脹n脹 yavalatabilir. ekim kuvveti ne kadar g端巽l端yse zaman da o kadar yavalar. D端nyada bu etki fark edemeyeceimiz kadar k端巽端kt端r ancak varl脹脹 yads脹namaz. Yani bir g旦kdelenin en 端st kat脹nda yaayan insan en alt kattaki insana g旦re zaman脹 daha yava ge巽iyormu gibi alg脹lar. Ancak bu fark 97 y脹ll脹k bir 旦m端rde saniyenin 90 milyarda biri kadard脹r.
  • 13. Yani bir g旦kdelenin en 端st kat脹nda yaayan insan en alt kattaki insana g旦re zaman脹 daha yava ge巽iyormu gibi alg脹lar. Ancak bu fark 97 y脹ll脹k bir 旦m端rde saniyenin 90 milyarda biri kadard脹r.
  • 14. Eer bir karadelie yolculuk edebilseydik yer巽ekiminin zaman 端zerinde b端y端k etkisi olurdu. Karadelikler 巽ok b端y端k bir 巽ekim g端c端ne sahiptir. Bizim karadelie doru gittiimizi g旦ren kii zaman脹n bizim i巽in yavalad脹脹n脹 g旦r端r. Bizim dakikalar olarak alg脹lad脹脹m脹z zaman diliminde onlar i巽in y脹llar ge巽er.
  • 16. Solucandelii Einstein taraf脹ndan ileri s端r端lm端t端r. Asl脹nda uzayzaman脹n temelde uzay ve zamanda bir k脹sayol olan kuramsal topolojik bir vasf脹d脹r. Genel olarak beyaz delikler ve kara delikler aras脹ndaki balant脹ya solucan delii denmektedir. Bir solucandeliinin bir boaza bal脹 en az iki az脹 vard脹r. Eer solucandelii ge巽ilebilir ise madde solucandeliinde bir a脹zdan dierine boazdan ge巽erek ulaabilir. Ve solucan deliinin merkezi durak noktad脹r, yani oraya ge巽erken spagettileme denen bir olaydan sonra tak脹l脹rs脹n脹z ve y脹ld脹zlar脹n bir 旦mr端 bitirmesini 10 saniye i巽inde g旦rebilirsiniz. Oradan 巽脹kmak i巽in 脹脹ktan h脹zl脹 yani d端端nce dalgalar脹 h脹z脹nda olmal脹s脹n脹z. 脹kamazsan脹z karadelik yok olurken enerji veya gaz k端tlesine d旦n端端rs端n端z.
  • 17. Eer bir solucan bir elman脹n 端zerinde seyahat ediyorsa, t端m elman脹n etraf脹n脹 dolamak yerine i巽inden ge巽erek bir kestirme yol bulmu olur.
  • 18. Diyelim ki ge巽mie gittiniz ve b端y端kbaban脹z脹 旦ld端rd端n端z. Peki o zaman nas脹l doup zaman yolculuuyla b端y端kbaban脹z脹 旦ld端receksiniz? Asl脹nda bu paradoksu Einsteinin paralel evren teorisiyle 巽旦zebiliriz. Bizim ge巽mite yapt脹脹m脹z en k端巽端k deiiklikte yeni bir parelel evren oluur ve biz kendi zaman脹m脹za d旦nd端端m端zde b端y端kbaba hala ya脹yor olur. Ancak yeni oluan paralel evrende b端y端kbaban脹z; dolay脹s脹yla da siz yaam脹yor olursunuz. Bir baka teoriye g旦re ise ge巽mite meydana geldiini bildiimiz eyleri deitiremeyiz. Yani dedemizi 旦ld端r端rsek bizim dedemiz bir bakas脹 olur ve her ey tutarl脹 ancak 巽arp脹k bir ekilde yeniden meydana gelir.
  • 20. http://tr.wikipedia.org/wiki/Zaman http://zaman.nedir.com/ http://tr.wikipedia.org/wiki/Solucandeli%C4 %9Fi