Банкны хяналт шинжилгээ power point-10
- 1. Лекц № 10
Банкны эх үүсвэрийн бүтэц,
удирдлагын шинжилгээ
ИЗОУИС ИЗСЭЗС
САНХҮҮ ЭДИЙН ЗАСГИЙН ХӨТӨЛБӨРИЙН БАГ
БАНКНЫ ХЯНАЛТ, ШИНЖИЛГЭЭ
Хичээл:
- 2. 1. Банкны эх үүсвэрийн бүтэц
2. Эх үүсвэрийн шинжилгээ
Лекцийн агуулга
- 3. Эх үүсвэрээ нэмэгдүүлэхэд банкны үйлчилгээний
шуурхай байдал, гүйлгээний заалны ая тухтай байдал,
үйлчилгээний хэлбэр, төрөл ихээхэн нөлөөтэй байдаг.
Иймд банкууд дотоод тохижилт, үйлчилгээний
дэвшилтэт хэлбэрийг нэвтрүүлэхэд нилээд анхаардаг.
Банкны эх үүсвэрийн бүтэц, удирдлагын шинжилгээ
Арилжааны банкны эх үүсвэр нь:
Бусдаас татан төвлөрүүлсэн хөрөнгө
Өөрийн хөрөнгөөс бүрдэнэ.
- 4. Эх үүсвэр
20*5 он 2006 он
Мөнгөн дүн Хувийн жин
Татан төвлөрүүлсэн
хөрөнгө
6 805 224 508.86 83.7%
Өөрийн хөрөнгө 1 320 792 318,67 16.3%
Нийт эх үүсвэр 8 126 016 827,53 100%
- 5. Эх үүсвэр
20*6 он
Мөнгөн дүн
Хувийн
жин
Татан төвлөрүүлсэн
хөрөнгө
9 292 142 177.72 85,9%
Өөрийн хөрөнгө 1 525 318 346,02 14.1%
Нийт эх үүсвэр 10 817 460 523.74 100%
- 7. Банкны татан төвлөрүүлсэн хөрөнгийн эх
үүсвэрт: харилцах, хадгаламж, банк бус нэгж
болон банкнаас татсан эх үүсвэр, бусад активууд
орно.
Нийт эх үүсвэрийн дотор гол хэсгийг татан
төвлөрүүлсэн хөрөнгө эзэлнэ. Гэхдээ энд татах
хөрөнгийн хязгаар нь өөрийн хөрөнгөтэй
хамааралтай байх шаардлагатай.
Үүнийг капиталын мультипликатор буюу
үржүүлэгчээр зохицуулж байдаг.
- 8. K05
y = 8126016827.53 / 1320792318.67 = 6.15
K06
y = 10817460523.7 / 1525318346.02 = 7.09
Капиталын
үржүүлэгч
=
Нийт актив
Өөрийн хөрөнгө
"Х" банкны капиталын үржүүлэгчийг тооцвол
- 9. Монголын банкуудын хувьд дүрмийн
сангийн доод хэмжээг тогтоосон учир
түүнийг үндэслэн татан төвлөрүүлэх
хөрөнгийн хэмжээг банк бүрд ялгавартайгаар
тогтоох юм уу, эсвэл капиталын
үржүүлэгчийн хэмжээг тогтоох нь банкийг
дампуурлаас хамгаалах, харилцагчдын эрх
ашгийг хамгаалахад нөлөөлөх хүчин зүйл
болно.
- 10. Харилцахыг бодвол хадгаламжинд хүү
илүү төлдөг тул өртөг илүүтэй ч
тогтвортой эх үүсвэр болдог. Иймээс
хадгаламжийн бүтцэд ихээхэн анхаарах
шаардлагатай.
Хадгаламжийн бүтцийг а) хугацаагаар, б)
валютаар, в) субъектээр нь тус тус
судална.
- 11. Хадгаламжийн орлого, үлдэгдлийн
хэмжээг гаргахдаа бодогдсон хүүгийн
хзмжээгээр цэвэршүүлэн, жинхэнэ
хадгаламжинд орсон орлого, үлдэгдлээр авах
нь тохиромжтой.
Хадгаламжийн
бодит хэмжээ
Хадгаламжийн
дансны үлдэгдэл
Хадгаламжид
төлсөн хүү
= -
- 12. Хүн амын мөнгөн хуримтлал буюу хадгаламжийн
чанарын үзүүлэлт нь:
•Хадгаламжийн хугацаа
•Хадгаламжийн дансанд орсон орлогын
тогтворжилтын түвшин зэргээр илэрхийлэгддэг
Ct- хадгаламжийн дундаж хугацаа
Оср- хадгаламжийн дундаж үлдэгдэл
В - хадгаламжийн зарлага
Т - хугацаа (өдрөөр)
Ocp * T
Ct = -------------
B
- 13. (Ok-Oh)*100
Yo = ----------------
R
Үо - хадгаламжийн орлогын
тогтворжилтын түвшин
Ок - хугацааны эцсийн үлдэгдэл
Оh - хугацааны эхний үлдэгдэл
R - хадгаламжийн орлого
Хадгаламжийн орлогын тогтворжилтын
түвшинг тооцохдоо тухайн хугацааны
хадгаламжийн эцсийн үлдэгдлээс эхний
үлдэгдлийг хасаж, гарсан зөрүүг хадгаламжийн
орлогод харьцуулах замаар хувиар илэрхийлнэ.
- 14. Банкны зээлийн эх үүсвэрт: Арилжааны бусад банк
болон Төв банкнаас авсан зээл орно.
Банкны зээл нь харилцах, хадгаламжийг бодвол
өртөг өндөртэй эх үүсвэр байдар тул энэ эх үүсвэрийг
байнга ашиглахаас аль болохоор зайлсхийж,
тохируулагч эх үүсвэр болгож хөрөнгийн түр
хэрэгцээгээ хангахад ашиглах шаардлагатай.
Татан төвлөрүулсэн хөрөнгийг хэр ашигтай
байршуулж буйг харах үүднээс депозит ашиглалтын
коэффициентийг тооцдог.
- 15. Орлого оруулах актив
Кд = ------------------------------------- * 100
Татан төвлөрүүлсэн хөрөнгө
Нийт орлого оруулах активаар:
Нийт орлого оруулах активаар тооцсон коэффициент нь
бусдаас татан төвлөрүүлсэн хөрөнгийн хэдэн хувийг
орлого оруулах активт байршуулсныг харуулна
Орлого оруулах актив
Кд = ------------------------------
Төлбөртэй депозит
- 16. Орлого оруулах актив
Кд = ---------------------------------
Өх - Ма + Ха + Зб
Өх - өөрийн хөрөнгө
Ма - материалжсан актив
Ха - нийт хадгаламж
36 - бусдаас авсан зээл
- 17. Зээл
Кд = -----------------------------------
Татан төвлөрүүлсэн хөрөнгө
Энэ нь банкны татан төвлөрүүлсэн хөрөнгийн
ямар хэсгийг зээлд байршуулсныг харуулах бөгөөд
цаашилбал зээлийн хэмжээг төлбөртэй эх үүсвэрт
харьцуулах замаар, төлбөр төлж цуглуулсан эх
үүсвэрээ зээлд байршуулж чадаж байгаа эсэхийг харах
боломжтой.