ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo

28 03 ahmetsaglik

•Download as PPTX, PDF•
•
V
valorkongre
1 of 11
Downloaded 12 times
BİLDİRİ / KONU BAŞLIĞI: LASTİK MODİFİYELİ BİTÜMLERİN SICAK KARIŞIMLARDA KULLANIM POTANSİYELLERİ BİLDİRİ YAZARLARI: Hande Işık ÖZTÜRK, Yrd. Doç. Dr., ODTÜ KKK M. Emin KUTAY, Yrd. Doç. Dr., Michigan State University
Bildiri / Konu Başlığı: Lastik Modifiyeli Bitümlerin Sıcak Karışımlarda Kullanım Potensiyelleri • Taşıt miktarının artması, hem lastik hem de atık üretimini arttırmaktadır. • Çevresel Sorunlar:  Tutuşma riskleri  Koku problemleri  Sinekler için üreme ortamı  Su kaynaklarının kirlenmesi • Hurda lastikler  asfalt karışımlarında katkı maddesi olarak kullanılmaktadır.
LASTIK İLE MODİFİYELİ KARIŞIMLAR • • • • 1950’ lerden beri kullanılmaktadır. Geleneksel karışımlardan daha iyi performans gösterir. Yüzeydeki lastik izlerinin, yüksek sıcaklarda oluşmasını önler. Yorulma çatlağı oluşumu, ortalama sıcaklıklarda nispeten daha azdır. • Lastiğin yapısındaki anti-oksidanların bitümün yaşlanmasını geciktirir. • Asfalt yüzeyinin kayma direncini arttırır • Gürültü yayılımının 6 desibel kadar azaltır.
BİTÜMÜN LASTİKLE MODİFİYE YÖNTEMLERİ Modifikasyon Tekniği Kuru Yöntem Islak Yöntem Terminal Karışım Yöntem Avantajları (i) Kayma direncini artırır. (ii) Buzlanmayı azaltır. (iii) Maliyeti diğer yöntemlere kıyasla daha azdır. (iv) Diğer yöntemlere göre daha çok araba lastiği kullanılır. (i) Polimer modifiyeli karışımlara göre daha iyi performans gösterir. (i) Polimer modifiye karışımlara göre daha iyi performans gösterir. (ii) Lastik parçaları segregasyona sebep olmaz. (iii) Uzak mesafelere taşınabilir. Dezavantajları (i) Lastiğin ihtiva ettiği antioksidanlar tamamıyla bitümle karışamaz. (i) Lastik parçalarının homojen karışmaması kaynaklı segregasyon problemi olabilir. (i) Maliyet diğer yöntemlere kıyasla daha yüksektir. (ii) Diğer yöntemler göre daha az lastik kullanılır.
LASTİKLERİN ÖZELLİKLERİ • Lastiğinin temel birleşenleri: % 70 kauçuk % 15 demir % 3 lif % 12’si diğer maddeler • Bitüm modifikasyonu : Demir miktarı < % 0.01 Lif < % 0.5 • Fiziksel özellikleri  Öğütülme methoduna (ortam ısısında veya kriyojenik)  Gradasyona  Miktarına  Toplam yüzey alanına  Kimyasal birleşenlerine (doğal lastik miktarı v.s.)
LASTİKLERİN GRADASYONU • ASTM D5644 Lastik birleşenli malzemelerin gradasyonu için standard test metodu • Kullanılan lastik miktarı genelde şartnamelerle sınırlandırılmıştır. Elek Çapı No. 8 No. 10 No. 16 No. 20 No.30 No. 40 No. 50 No.80 No.100 No.200 (2,38 mm) (2 mm) (1,20 mm) (0,85 mm) (0,599 mm) (0,425 mm) (0,300 mm) (0,180 mm) (0,150 mm) (0,075 mm) Arizona Şartnamesi Tip A Tip B 100 95 – 1 00 100 0 - 10 65 - 100 20 – 100 0 - 45 0-5 Limit değerleri % Geçen Florida Şartnamesi Kaliforniya Şartnamesi* Tip A Tip B Tip C Tip 1 Tip 2-1 Tip 2-2 100 100* 100 100 98-100 100 75-100 45-75 95-100 100 85-100 25-100 2-20 35-85 100 85-100 20-60 0-45 0-6 10-30 90-100 10-50 5-20 70-90 5-30 0-10 0-2 0-4 35-60 0 0-1
BİTÜMÜN ÖZELLİKLERİ • Bitümün performansı: - Lastiğin fiziksel özellikleri - Bitümün aromatik yüzdesi - Bitümün sıcaklığı • Bitümün fiziksel özellikleri: ASTM D6114 Arizona (ADOT) Kaliforniya Tip 1 Tip 2 Tip 3 Tip 1 Tip 2 Tip 3 Sıcak B. (Ty >43 oC) 1,5-5,0 >10 Ilıman B. (Ty <43 oC) 1,5-5,0 >15 Soğuk B. (Ty <27 oC) >1,5-5,0 >25 PG 64-16 PG 58-22 PG 52-28 1,5 – 4,0 >10 1,5 – 4,0 >15 1,5 – 4,0 >25 25-75 25-75 50-100 Yumuşama Noktası oC ASTM D36 57 54 52 >57 >54 >51 52-74 Elastik Dirençlilik % ASTM D5329 >25 >20 >10 >30 >25 >15 >18 Parlama Noktası (°C) ASTM D92 >232 >232 >232 Asfaltın Derecesi Viskozite * 175 oC (Pa.s) ASTM D2196 Penetrasyon: ASTM D5 (4°C) Penetrasyon: ASTM D5 (25°C) 1,5-4,0 25-70 >207
AGREGALARIN GRADASYONU VE KARIŞIMIN ÖZELLİKLERİ • Kullanılan agrega özellikleri bölgeye göre çeşitlilik gösterir. • Açık gradasyon • Statik demir bandajlı silindir Elek Çapı 19 mm (3/4") 12,5 mm (1/2") 9,5 mm (3/8") 4,75 mm (No. 4) 2.38 mm(No.8) 2,00 mm (No. 10) 0,425 mm (No. 40) 0,180 mm (No. 80) 0,075 mm (No. 200) Limit değerleri % Geçen Arizona Şartnamesi Kaliforniya Şartnamesi 100 100 100-80 100-95 80-65 85-70 42-28 15-0 22-14 5-0 Florida Şartnamesi 100 100-85 75-55 25-15 10-5 0-2.5 0-1 2-4
MICHIGAN’DA YAPILAN LABORATUVAR VE SAHA ÇALIŞMALARININ SENTEZİ • Michigan eyaleti için en uygun dizaynı belirlemek. • Projenin kısımları: i. Laboratuarda optimum dizaynların belirlenmesi ii. Saha uygulamaları iii. Kalite kontrolü • Projenin sonuçları:  Terminal karışım ve ıslak yöntemle hazırlanan asfaltların performansının, yorulma çatlağına karşı daha dayanaklı olduğu görülmüştür.  Michigan gibi soğuk iklimde yer alan bir bölge için kuru yöntemle hazırlanan karışım uygun değildir.  Kuru yöntemle hazırlanan karışımın, orta ve yüksek sıcaklıklarda tekerlek izi problemine daha dayanıklı olduğu görülmüştür.  1.5 mil uzunluğunda test yolları inşa edilmiştir.  2011’den beri düzenli olarak kontrol edilmektedir
LASTİK MODİFİYELİ KARIŞIMLARIN ÜST YAPILARDA KULLANIMININ GETİRDİGİ AVANTAJLAR (1) • Yüzeyde oluşan çatlamalara karşı asfaltın direncini fazladır. • Yol ve araç lastiklerinin etkileşiminden kaynaklanan gürültünün 6 desibele kadar azaltmasına sebep olur. • Lastikle modifiye edilen bitümün viskozitesi ve yumuşama noktası yüksek olduğu için daha az tekerlek izi oluşur. • Lastik ihtiva eden karışımlar daha koyu olduğu için yol çizgileri gece karanlıkta daha belirgin olur. • Bakım maliyetleri daha düşüktür. • Doğadaki atık maddeler kullanıldığı için çevreye duyarlıdır.
LASTİK MODİFİYELİ KARIŞIMLARIN ÜST YAPILARDA KULLANIMASINDAN KAYNAKLI MUHTEMEL PROBLEMLER • • • • • Çalışılma sıcaklıkları yüksektir. Sahada sıcaklık şartlarının sağlanması zorlaşır. Taşıma mesafesi diğer karışımlara göre daha kısa olabilir. Isınan lastiğin kokusu, hava niteliğini düşürür. Homojen karışımın sağlanamaması durumunda segregasyon oluşur. • Hava sıcaklığının 13°C altında olduğu ve yağmur yağdığında yol çalışması yapılamaz.

More Related Content

28 03 ahmetsaglik

  • 1. BÄ°LDÄ°RÄ° / KONU BAÅžLIÄžI: LASTÄ°K MODÄ°FÄ°YELÄ° BÄ°TÃœMLERÄ°N SICAK KARIÅžIMLARDA KULLANIM POTANSÄ°YELLERÄ° BÄ°LDÄ°RÄ° YAZARLARI: Hande Işık ÖZTÃœRK, Yrd. Doç. Dr., ODTÃœ KKK M. Emin KUTAY, Yrd. Doç. Dr., Michigan State University
  • 2. Bildiri / Konu BaÅŸlığı: Lastik Modifiyeli Bitümlerin Sıcak Karışımlarda Kullanım Potensiyelleri • Taşıt miktarının artması, hem lastik hem de atık üretimini arttırmaktadır. • Çevresel Sorunlar:  TutuÅŸma riskleri  Koku problemleri  Sinekler için üreme ortamı  Su kaynaklarının kirlenmesi • Hurda lastikler  asfalt karışımlarında katkı maddesi olarak kullanılmaktadır.
  • 3. LASTIK Ä°LE MODÄ°FÄ°YELÄ° KARIÅžIMLAR • • • • 1950’ lerden beri kullanılmaktadır. Geleneksel karışımlardan daha iyi performans gösterir. Yüzeydeki lastik izlerinin, yüksek sıcaklarda oluÅŸmasını önler. Yorulma çatlağı oluÅŸumu, ortalama sıcaklıklarda nispeten daha azdır. • LastiÄŸin yapısındaki anti-oksidanların bitümün yaÅŸlanmasını geciktirir. • Asfalt yüzeyinin kayma direncini arttırır • Gürültü yayılımının 6 desibel kadar azaltır.
  • 4. BÄ°TÃœMÃœN LASTÄ°KLE MODÄ°FÄ°YE YÖNTEMLERÄ° Modifikasyon TekniÄŸi Kuru Yöntem Islak Yöntem Terminal Karışım Yöntem Avantajları (i) Kayma direncini artırır. (ii) Buzlanmayı azaltır. (iii) Maliyeti diÄŸer yöntemlere kıyasla daha azdır. (iv) DiÄŸer yöntemlere göre daha çok araba lastiÄŸi kullanılır. (i) Polimer modifiyeli karışımlara göre daha iyi performans gösterir. (i) Polimer modifiye karışımlara göre daha iyi performans gösterir. (ii) Lastik parçaları segregasyona sebep olmaz. (iii) Uzak mesafelere taşınabilir. Dezavantajları (i) LastiÄŸin ihtiva ettiÄŸi antioksidanlar tamamıyla bitümle karışamaz. (i) Lastik parçalarının homojen karışmaması kaynaklı segregasyon problemi olabilir. (i) Maliyet diÄŸer yöntemlere kıyasla daha yüksektir. (ii) DiÄŸer yöntemler göre daha az lastik kullanılır.
  • 5. LASTÄ°KLERÄ°N ÖZELLÄ°KLERÄ° • LastiÄŸinin temel birleÅŸenleri: % 70 kauçuk % 15 demir % 3 lif % 12’si diÄŸer maddeler • Bitüm modifikasyonu : Demir miktarı < % 0.01 Lif < % 0.5 • Fiziksel özellikleri  Öğütülme methoduna (ortam ısısında veya kriyojenik)  Gradasyona  Miktarına  Toplam yüzey alanına  Kimyasal birleÅŸenlerine (doÄŸal lastik miktarı v.s.)
  • 6. LASTÄ°KLERÄ°N GRADASYONU • ASTM D5644 Lastik birleÅŸenli malzemelerin gradasyonu için standard test metodu • Kullanılan lastik miktarı genelde ÅŸartnamelerle sınırlandırılmıştır. Elek Çapı No. 8 No. 10 No. 16 No. 20 No.30 No. 40 No. 50 No.80 No.100 No.200 (2,38 mm) (2 mm) (1,20 mm) (0,85 mm) (0,599 mm) (0,425 mm) (0,300 mm) (0,180 mm) (0,150 mm) (0,075 mm) Arizona Åžartnamesi Tip A Tip B 100 95 – 1 00 100 0 - 10 65 - 100 20 – 100 0 - 45 0-5 Limit deÄŸerleri % Geçen Florida Åžartnamesi Kaliforniya Åžartnamesi* Tip A Tip B Tip C Tip 1 Tip 2-1 Tip 2-2 100 100* 100 100 98-100 100 75-100 45-75 95-100 100 85-100 25-100 2-20 35-85 100 85-100 20-60 0-45 0-6 10-30 90-100 10-50 5-20 70-90 5-30 0-10 0-2 0-4 35-60 0 0-1
  • 7. BÄ°TÃœMÃœN ÖZELLÄ°KLERÄ° • Bitümün performansı: - LastiÄŸin fiziksel özellikleri - Bitümün aromatik yüzdesi - Bitümün sıcaklığı • Bitümün fiziksel özellikleri: ASTM D6114 Arizona (ADOT) Kaliforniya Tip 1 Tip 2 Tip 3 Tip 1 Tip 2 Tip 3 Sıcak B. (Ty >43 oC) 1,5-5,0 >10 Ilıman B. (Ty <43 oC) 1,5-5,0 >15 SoÄŸuk B. (Ty <27 oC) >1,5-5,0 >25 PG 64-16 PG 58-22 PG 52-28 1,5 – 4,0 >10 1,5 – 4,0 >15 1,5 – 4,0 >25 25-75 25-75 50-100 YumuÅŸama Noktası oC ASTM D36 57 54 52 >57 >54 >51 52-74 Elastik Dirençlilik % ASTM D5329 >25 >20 >10 >30 >25 >15 >18 Parlama Noktası (°C) ASTM D92 >232 >232 >232 Asfaltın Derecesi Viskozite * 175 oC (Pa.s) ASTM D2196 Penetrasyon: ASTM D5 (4°C) Penetrasyon: ASTM D5 (25°C) 1,5-4,0 25-70 >207
  • 8. AGREGALARIN GRADASYONU VE KARIÅžIMIN ÖZELLÄ°KLERÄ° • Kullanılan agrega özellikleri bölgeye göre çeÅŸitlilik gösterir. • Açık gradasyon • Statik demir bandajlı silindir Elek Çapı 19 mm (3/4") 12,5 mm (1/2") 9,5 mm (3/8") 4,75 mm (No. 4) 2.38 mm(No.8) 2,00 mm (No. 10) 0,425 mm (No. 40) 0,180 mm (No. 80) 0,075 mm (No. 200) Limit deÄŸerleri % Geçen Arizona Åžartnamesi Kaliforniya Åžartnamesi 100 100 100-80 100-95 80-65 85-70 42-28 15-0 22-14 5-0 Florida Åžartnamesi 100 100-85 75-55 25-15 10-5 0-2.5 0-1 2-4
  • 9. MICHIGAN’DA YAPILAN LABORATUVAR VE SAHA ÇALIÅžMALARININ SENTEZÄ° • Michigan eyaleti için en uygun dizaynı belirlemek. • Projenin kısımları: i. Laboratuarda optimum dizaynların belirlenmesi ii. Saha uygulamaları iii. Kalite kontrolü • Projenin sonuçları:  Terminal karışım ve ıslak yöntemle hazırlanan asfaltların performansının, yorulma çatlağına karşı daha dayanaklı olduÄŸu görülmüştür.  Michigan gibi soÄŸuk iklimde yer alan bir bölge için kuru yöntemle hazırlanan karışım uygun deÄŸildir.  Kuru yöntemle hazırlanan karışımın, orta ve yüksek sıcaklıklarda tekerlek izi problemine daha dayanıklı olduÄŸu görülmüştür.  1.5 mil uzunluÄŸunda test yolları inÅŸa edilmiÅŸtir.  2011’den beri düzenli olarak kontrol edilmektedir
  • 10. LASTÄ°K MODÄ°FÄ°YELÄ° KARIÅžIMLARIN ÃœST YAPILARDA KULLANIMININ GETÄ°RDÄ°GÄ° AVANTAJLAR (1) • Yüzeyde oluÅŸan çatlamalara karşı asfaltın direncini fazladır. • Yol ve araç lastiklerinin etkileÅŸiminden kaynaklanan gürültünün 6 desibele kadar azaltmasına sebep olur. • Lastikle modifiye edilen bitümün viskozitesi ve yumuÅŸama noktası yüksek olduÄŸu için daha az tekerlek izi oluÅŸur. • Lastik ihtiva eden karışımlar daha koyu olduÄŸu için yol çizgileri gece karanlıkta daha belirgin olur. • Bakım maliyetleri daha düşüktür. • DoÄŸadaki atık maddeler kullanıldığı için çevreye duyarlıdır.
  • 11. LASTÄ°K MODÄ°FÄ°YELÄ° KARIÅžIMLARIN ÃœST YAPILARDA KULLANIMASINDAN KAYNAKLI MUHTEMEL PROBLEMLER • • • • • Çalışılma sıcaklıkları yüksektir. Sahada sıcaklık ÅŸartlarının saÄŸlanması zorlaşır. Taşıma mesafesi diÄŸer karışımlara göre daha kısa olabilir. Isınan lastiÄŸin kokusu, hava niteliÄŸini düşürür. Homojen karışımın saÄŸlanamaması durumunda segregasyon oluÅŸur. • Hava sıcaklığının 13°C altında olduÄŸu ve yaÄŸmur yaÄŸdığında yol çalışması yapılamaz.