1. ASFALT VE BETON KARIÅžIMLARININ
ASFALT VE BETON KARIÅžIMLARININ
Ä°MALATINDA
Ä°MALATINDA
ENERJÄ° TÃœKETÄ°MÄ° VE KARBON AYAK Ä°ZÄ°
ENERJÄ° TÃœKETÄ°MÄ° VE KARBON AYAK Ä°ZÄ°
İLE İLGİLİ BİR ÇALIŞMA
İLE İLGİLİ BİR ÇALIŞMA
ZELİHA TEMREN --Kimya Y. Müh. --ASMÜD
ZELİHA TEMREN Kimya Y. Müh. ASMÜD
Dr. İBRAHİM SÖNMEZ --İnşaat Müh. --İSFALT
Dr. İBRAHİM SÖNMEZ İnşaat Müh. İSFALT
3. ´¡²Ñ´¡Ã‡
• Asfalt ve beton karışımların üretiminde;
 Enerji kaynağı kullanımı- Elektrik, yakıtlar
Sera gazı emisyonları - Karbon ayak izi
 GHG (Green House Gases)-CO2e*
TRL -asPECT ( Asphalt Pavement Embodied Carbon
Tool) modeli
*
CO2, N2O, CH4 ..gibi sera gazlarının CO2 cinsinden eşdeğeri
6. Sera gazı emisyonları
• Karışım CO2e
Bileşenler CO2e + Taşıma CO2e + Üretim
CO2e – Geri dönüşümü CO2e
7. Asfaltın Geri
Kazanımı
• Asfalt
Asfalt olarak %100 geri kazanılabilmekte
Agrega + bitüm
• Asfaltın gelecekteki
kg CO2e /ton
Yeni karışımCO2e - [%95 x (%bit x bit CO2e + %agr.x agr.CO2e x 1.05*) – RAP**]
*1,05 faktörü :Agregadaki rutubet kaybı ve zayiini yansıtmaktadır.
* *Asfaltın geri kazanım işlemlerinde CO2e ≈ Agrega üretimine eşdeğer
8. Betonun geri kazanımı
• Beton- Agrega +Çimento
• Beton CO2e
• Betonun geri kazanımı
Çimento üretimi
CO2e etkisi yok/çok az
9. asPECT Modeli - Kullanılan Veriler
• Enerji kaynakları
– Ulusal sera gazı emisyon envanterleri
 Şebeke elektriği =0,518 CO2e kg/kWh
 Motorin=2,649 kg CO2e/lt
 Fuel –oil =3207,7 kg CO2e/ton
 Doğal gaz =1,981 kg CO2e/m3
• Bağlayıcılar
– Bitüm :Avrupa Bitüm Birliği- 2011 verisi -190 kg CO2e/ton,
– Çimento : İngiltere Çimento Birliği,2009 verisi- 930 kg CO2e/ton*
– Su : 0,3 kg CO2e /ton
* Çimento için sadece CO2 emisyonu esas alınmıştır.
10. Asfalt ve Beton Karışımların
Ãœretim Sistemi
Åžebeke elektriÄŸi
0,518 CO2e kg/kWh
Motorin
2,649 kg CO2e/ lt
Bitüm üretimi
190 kgCO2e / ton
DoÄŸal gaz
1,981 kg CO2e/m3
Fuel –oil
3207,7 kg CO2e/ton
Kırmataş agrega üretimi
Bitümün taşınması
100 km
Çimento üretimi
930 kgCO2e / ton
Agregaların taşınması
10 km
Asfalt plenti
Bacth- DoÄŸal gaz/ Fuel oil
Drum-mix- DoÄŸal gaz
Asfalt karışımları
Asınma, binder, bitümlü temel
Çimentonun taşınması
100 km
Beton santrali
Beton karışımları
C25/30, C20/30
Su
0,3 kg CO2e /ton
11. Agrega
Asfalt/Beton karışımlarında - Aynı taş ocağı
Yıllık üretim miktarı, ton
Elektrik tüketimi, kWh
Motorin , lt
Su, lt
Ocak açılması -Patlayıcı, kg
-Nitro
-Emulsion
-ANFO
Yükleme ve boşaltma işlemleri
Motorin , lt
824.000
2.065.000
855.800
2.400
12.440
160.000
207.000
8.000
18. Batch/Drum-mix
plent
CO 2e kg/ ton Asfalt
Ba tch pl a nt
29 28
Drum-Mi x pl a nt
30
25
20
13
13
12
15
10
3
3
3
5
0
a+
reg
Ag
üm
bi t
şım
Ta
a
m
Isıt
tm
ur u
a/k
a
t
rı ş
Ka
ı rm
iÄŸ
ad
er
P
RA
ru
sar
ta
fu
p
To
lam
19. Beton Santrali
Beton santraline
ait veriler
Ülke ortalamalarına
iliÅŸkin veriler
280t/h ( ~120m3 /h)
240 t/h (~100m3 /h)
C 25/C30
C 20/30
Ağırlıkça karışım bileşimi
Agrega %
Çimento %
Su %
79
14
7
81
12
7
Toplam yıllık üretim , ton
454.600
100.000
1.300.000
250.000
Motorin, lt
450.000
100.000
Karışımda kullanılan su, ton
34.550
7.000
10
100
10
100
Kapasite , t/saat
Karışım tipi
Elektrik, kWh
Malzeme nakli - Mesafe
-Agrega, , kapasite >17t, km
-Çimento, kapasite>3,5-33t, km
29. SONUÇ
• Beton GHG emisyonu > 4,5 x asfalt (doğal gaz )
• Beton GHG emisyonu > 3.3 x asfalt (fuel-oil)
• GHG sonuçları
Avrupa ort. %20 daha düşük
Avrupa’da bileşen malzemelerin taşıma mesafeleri
daha uzun…….
Yol yapımında yaygın olarak asfalt kullanımıyla
daha sürdürülebilir bir seçim yapılmıştır.
30. SONUÇ
•
asPECT sektörün kolay kullanabileceği
bir program
 Şantiyede sürekli kaydedilen veriler kullanılmakta;
Üretim, malzeme ve enerji kaynağı kullanımı..
31. SONUÇ
• Asfaltın geri kazanım potansiyeli;
 Enerji tasarrufu sağlar /karbon ayak izini azaltır
Asfaltla kaplanmış yollar gelecek nesillerin
agrega ve bitüm kaynağı olarak
değerlendirilmeli ve korunmalıdır….
32. SONUÇ
• Çevreci ihale sistemleri
Rekabet kriterleri;
Malzeme ve enerji tasarrufu sağlayan/ karbon ayak izi
düşük teknikler
Ömür döngü analizi / maliyet