De klimaatmarsen overspoelen onze sociale media, en wat goed ook! Maar ben je zelf wel bewuster gaan leven in 2019? In het onderstaand artikel nemen we je mee in het verhaal van de zero waste levensstijl, ofwel afvalvrij leven. Hoe doe je dat en vooral, kan dit?
Weg met die te grote doos! Start met duurzaam verpakkenBBPMedia1
油
70% van de consumenten wil dat webwinkels producten met minder verpakkingsmateriaal versturen. 58% ergert zich aan lucht in verpakkingen. Dit blijkt uit de Duurzaamheidsmonitor van Thuiswinkel.org.
Alle reden om vandaag nog te starten met duurzaam verpakken. Dat kan iedereen; welk product je ook verkoopt en hoe groot of klein je webwinkel ook is. Wil je weten hoe? Laat je informeren en inspireren tijdens deze presentatie.
Presentatie Goed verpakt! Handleiding duurzaam verpakkenThuiswinkel.org
油
Hoe kun je jouw artikelen goed beschermd en tegelijkertijd milieuvriendelijk versturen naar je klanten? Het kan een hele puzzel zijn om de juiste balans te vinden tussen underpackaging (waarbij je het risico loopt dat het product beschadigt) en overpackaging (waarbij onnodig veel afval wordt gecre谷erd). Met Goed Verpakt: de Handleiding Duurzaam Verpakken helpt Thuiswinkel.org jou op weg om de beste keuze te maken. Ellen de Lange gaf er een presentatie over.
Booosting (platform voor koplopers in bouwinnovatie) organiseerde een aantal workshops om deze uitdaging aan te gaan. E辿n van de innovatieve uitkomsten van de workshops is: geen afval en meer CO2-reductie door verbetering isolatieglas. We halen bestaand isolatieglas uit elkaar en reinigen het. Daarna voegen we een specifieke folie toe en bouwen we het geheel op tot triple glas! Het is de bedoeling dat het gehele upgrade-proces mobiel kan plaatsvinden. Daarom willen we twee vrachtwagens ombouwen tot een werkplaats om het triple glas overal ter plekke te kunnen maken. Een enthousiast team heeft inmiddels een eerste succesvolle praktijkproef uitgevoerd en Booosting bestuurslid Rutger Snoek is hierover ook ge誰nterviewd. Kijk voor meer info ook op www.booosting.nl.
"Wat maakt dat we consumeren op een manier die onverantwoord is, zowel sociaal als ecologisch gezien?
Houdt overconsumptie ons niet weg van de dingen die er echt toe doen? Kunnen we als samenleving kiezen
voor een duurzame manier van samen leven en hoe doen we dit dan?"
Consumenten worden tegenwoordig overspoeld met informatie over nieuwe producten en diensten. Neem
daarbij nog de vele reclame en het wordt quasi onmogelijk om de juiste keuzes te maken. In deze vorming
wordt uitgelegd hoe je door bewust te kiezen het milieu en je portemonnee spaart. Er worden handige tips en
tricks aangereikt om bewuster te leven.
Weg met die te grote doos! Start met duurzaam verpakkenBBPMedia1
油
70% van de consumenten wil dat webwinkels producten met minder verpakkingsmateriaal versturen. 58% ergert zich aan lucht in verpakkingen. Dit blijkt uit de Duurzaamheidsmonitor van Thuiswinkel.org.
Alle reden om vandaag nog te starten met duurzaam verpakken. Dat kan iedereen; welk product je ook verkoopt en hoe groot of klein je webwinkel ook is. Wil je weten hoe? Laat je informeren en inspireren tijdens deze presentatie.
Presentatie Goed verpakt! Handleiding duurzaam verpakkenThuiswinkel.org
油
Hoe kun je jouw artikelen goed beschermd en tegelijkertijd milieuvriendelijk versturen naar je klanten? Het kan een hele puzzel zijn om de juiste balans te vinden tussen underpackaging (waarbij je het risico loopt dat het product beschadigt) en overpackaging (waarbij onnodig veel afval wordt gecre谷erd). Met Goed Verpakt: de Handleiding Duurzaam Verpakken helpt Thuiswinkel.org jou op weg om de beste keuze te maken. Ellen de Lange gaf er een presentatie over.
Booosting (platform voor koplopers in bouwinnovatie) organiseerde een aantal workshops om deze uitdaging aan te gaan. E辿n van de innovatieve uitkomsten van de workshops is: geen afval en meer CO2-reductie door verbetering isolatieglas. We halen bestaand isolatieglas uit elkaar en reinigen het. Daarna voegen we een specifieke folie toe en bouwen we het geheel op tot triple glas! Het is de bedoeling dat het gehele upgrade-proces mobiel kan plaatsvinden. Daarom willen we twee vrachtwagens ombouwen tot een werkplaats om het triple glas overal ter plekke te kunnen maken. Een enthousiast team heeft inmiddels een eerste succesvolle praktijkproef uitgevoerd en Booosting bestuurslid Rutger Snoek is hierover ook ge誰nterviewd. Kijk voor meer info ook op www.booosting.nl.
"Wat maakt dat we consumeren op een manier die onverantwoord is, zowel sociaal als ecologisch gezien?
Houdt overconsumptie ons niet weg van de dingen die er echt toe doen? Kunnen we als samenleving kiezen
voor een duurzame manier van samen leven en hoe doen we dit dan?"
Consumenten worden tegenwoordig overspoeld met informatie over nieuwe producten en diensten. Neem
daarbij nog de vele reclame en het wordt quasi onmogelijk om de juiste keuzes te maken. In deze vorming
wordt uitgelegd hoe je door bewust te kiezen het milieu en je portemonnee spaart. Er worden handige tips en
tricks aangereikt om bewuster te leven.
Hoe zorg je voor integriteit in je ontwerp zodat je voorkomt dat je een vermogen kwijt bent aan installaties en het huis of gebouw altijd comfortabel is?
Energiesystemen
We hebben nogal wat uitdagingen in de energiesystemen van de toekomst. We. willen het comfortabel hebben in het huis of gebouw. Hoe ga je dan een optimaal energiesysteem inrichten zodanig dat:
je een lage milieu impact hebt
de energierekening laag is
het onderhoud beperkt is
en hoe maak je het de installateur makkelijker?
Mark Sprenkels van Breman Installatiegroep in Zwolle leert je anders nadenken over onze energiesystemen van de toekomst waarin opgenomen energie en water. Want water wordt in toenemende mate een uitdaging. Oh ja, netcongestie komt ook nog om de hoek kijken
The Lecturer s Toolkit A practical guide to assessment learning and teaching ...gulmegitu
油
The Lecturer s Toolkit A practical guide to assessment learning and teaching 4th Edition Phil Race
The Lecturer s Toolkit A practical guide to assessment learning and teaching 4th Edition Phil Race
The Lecturer s Toolkit A practical guide to assessment learning and teaching 4th Edition Phil Race
Design of Fluid Thermal Systems 4th Edition Janna Solutions Manualthabsyberber
油
Design of Fluid Thermal Systems 4th Edition Janna Solutions Manual
Design of Fluid Thermal Systems 4th Edition Janna Solutions Manual
Design of Fluid Thermal Systems 4th Edition Janna Solutions Manual
Advances in Food and Nutrition Research Vol 59 1st Edition Steve L. Taylor (Ed.)shidqipurwin
油
Advances in Food and Nutrition Research Vol 59 1st Edition Steve L. Taylor (Ed.)
Advances in Food and Nutrition Research Vol 59 1st Edition Steve L. Taylor (Ed.)
Advances in Food and Nutrition Research Vol 59 1st Edition Steve L. Taylor (Ed.)
(eBook PDF) Starting Out with C++: From Control Structures through Objects 8t...graidijonuz
油
(eBook PDF) Starting Out with C++: From Control Structures through Objects 8th Edition
(eBook PDF) Starting Out with C++: From Control Structures through Objects 8th Edition
(eBook PDF) Starting Out with C++: From Control Structures through Objects 8th Edition
250221 (WR) v1 Lunchsessie Noordhoff trends digitale technologie en leren.pdfWilfredRubens.com
油
Ik heb op 6 maart 2025 een lunchreferaat verzorgd voor een groep medewerkers van Noordhoff Zorg. Daarbij ben ik ingegaan op vijf belangrijke trends op het gebied van digitale technologie en leren en ontwikkelen.
Presentatie Climate CleanupWorkshop | Hoe groen is jouw project?Tanja Nolten
油
Stel je voor: jullie project wordt een baanbrekend voorbeeld van duurzaamheid. Door innovatieve, groene bouwmaterialen te gebruiken, zoals hout, vlas, olifantsgras en hennep, worden jullie de helden in de strijd tegen CO2- en stikstofuitstoot.
Deze materialen zijn niet alleen milieuvriendelijk, maar ze hebben ook CO2 opgeslagen tijdens hun groei, waardoor jullie project een positieve impact heeft op onze planeet.
Maar hoe bewijs je deze impact? In deze workshop duiken we diep in de kunst van het berekenen van CO2- en stikstofreductie, om niet alleen onze projecten, maar ook onze planeet te transformeren.
Door Climate Cleanup, Jelle Bijl
SMARTCirculair Excellencedag 2025
Test Bank for Government in America: People, Politics, and Policy, 17th Editionbirteaaguena
油
Test Bank for Government in America: People, Politics, and Policy, 17th Edition
Test Bank for Government in America: People, Politics, and Policy, 17th Edition
Test Bank for Government in America: People, Politics, and Policy, 17th Edition
Introduction to Psychology Version 3 0 3rd Stangor Solution Manualgodlykanani
油
Introduction to Psychology Version 3 0 3rd Stangor Solution Manual
Introduction to Psychology Version 3 0 3rd Stangor Solution Manual
Introduction to Psychology Version 3 0 3rd Stangor Solution Manual
Philosophers Way Thinking Critically About Profound Ideas 5th Edition Chaffee...hebcaylie35
油
Philosophers Way Thinking Critically About Profound Ideas 5th Edition Chaffee Test Bank
Philosophers Way Thinking Critically About Profound Ideas 5th Edition Chaffee Test Bank
Philosophers Way Thinking Critically About Profound Ideas 5th Edition Chaffee Test Bank
Meander | Biodiversiteit | Breng de natuur in de stadTanja Nolten
油
Met natuurinclusief bouwen breng je de natuur terug in de gebouwde omgeving en dat is goed voor onze gezondheid, de biodiversiteit, het klimaat en ons levensgeluk.
Dus als het gaat over biodiversiteit, dan gaat het over meer dan een vogelkastje, een insectenhotel of een bloemrijke berm. Prachtig maar dat is niet genoeg! Het moet gaan over systemen, over verbindingen, over water en bodem als basis en over leefgebieden.
We willen klimaatadaptie en natuur zodanig combineren dat dit:
Voor de bewoners aantrekkelijke groene woonmilieus oplevert
De temperatuur in de stad getemperd wordt
Water vastgehouden wordt (belangrijk bij hevige regenbuiten)
Vogels, vleermuizen, eekhoorns etc een nest kunnen maken
Zo worden zwaluwen (en vleermuizen) met holle stenen naar Sleeuwijk gelokt om daar de jaarlijkse muggenplaag te beteugelen
Meander, Fianne Bakker geeft inzicht
de heksen van Aspelare en Nederhasselt .JaimeLavid
油
Verhalen over historische en fictieve toveressen, heksen, aardgeesten en duivels die leefden (en soms ook stierven) in Aspelare en Nederhasselt, of er gewoon bestonden in de verbeelding van de lokale bevolking.
Test Bank for Fundamentals of Management 11th Edition by Robbinsdiscusmhmmad
油
Test Bank for Fundamentals of Management 11th Edition by Robbins
Test Bank for Fundamentals of Management 11th Edition by Robbins
Test Bank for Fundamentals of Management 11th Edition by Robbins
(eBook PDF) Health Promotion Programs: From Theory to Practice 2nd Editionmucsdzeka
油
(eBook PDF) Health Promotion Programs: From Theory to Practice 2nd Edition
(eBook PDF) Health Promotion Programs: From Theory to Practice 2nd Edition
(eBook PDF) Health Promotion Programs: From Theory to Practice 2nd Edition
Services Marketing: Integrating Customer Focus Across the Firm Third European...zaipahphu82
油
Services Marketing: Integrating Customer Focus Across the Firm Third European Edition Alan Wilson - eBook PDF
Services Marketing: Integrating Customer Focus Across the Firm Third European Edition Alan Wilson - eBook PDF
Services Marketing: Integrating Customer Focus Across the Firm Third European Edition Alan Wilson - eBook PDF
Services Marketing: Integrating Customer Focus Across the Firm Third European...zaipahphu82
油
De voorwerpen van morgen
1. Samen Goed sorteren Beter recycleren
De voorwerpen van morgen,
die sorteer je vandaag.
2. Recyclage: alles begint bij sorteren
2 I Intro
Verpakkingen zijn overal
Huishoudelijke verpakkingen maken deel uit van het dagelijkse leven: plastic flessen en flacons,
glazen flessen en bokalen, kartonnen verpakkingen, papieren zakken, conservenblikken, drankblikjes
in metaal, drankkartons, enzovoort. Ze beschermen producten, helpen bij het vervoer ervan, geven
informatie en verlengen de bewaartijd.
Maar wat als je ze niet meer nodig hebt?
Gelukkig worden al die verpakkingen steeds vaker gesorteerd. Ze komen in gerecycleerde vorm
op duizend en een manieren terug. Vandaag verpakking, morgen speelgoed, kledij, bloempot of
gewoon een nieuwe verpakking! Recyclage groeide uit tot een volwaardige economische activiteit
die gebruik maakt van spitstechnologie en die duizenden mensen tewerkstelt. Deze brochure leert
je de wereld van recyclage kennen, samen met de vele gerecycleerde producten die eruit voort足
komen. Goede reis!
Wist je dat...
> ongeveer 5.400 onderne足
mingen aangesloten zijn bij
Fost Plus? Dat is de orga足
nisatie die het inzamelen,
sorteren en recycleren van
huishoudelijke verpakkin足
genfinanciert, co旦rdineert
en promoot. Meer informa足
tie vind je op pagina 14.
ongeveer95%vande
Belgen sorteren?
erjaarlijksperinwoner
ongeveer 118 kilo huishou足
delijke verpakkingen en oud
papier worden ingezameld
en gerecycleerd?
erjaarlijksongeveer
680.000 ton huishoudelijke
verpakkingen worden gere足
cycleerd?
De 3 pijlers voor een gezond verpakkingsbeleid
Verpakkingen zijn nodig, alleen moeten we er op een gezonde manier mee omgaan.
Dat kan op verschillende manieren:
Preventie
Hoe minder verpakkingen, hoe
minder we moeten sorteren en
recycleren. Dat spreekt voor
zich. Daarom leveren bedrijven
辿n consumenten inspanningen
om verpakkingen te vermijden
en het gewicht ervan te ver足
minderen.
Hergebruik
Ook herbruikbare verpakkin足
gen verkleinen de hoeveelheid
afval die moet worden gesor足
teerd en gerecycleerd. Denk
maar aan herbruikbare zakken
in supermarkten of verpakkin足
gen met statiegeld.
Recyclage
Niet alle verpakkingen kun足
nen vermeden worden of zijn
geschikt voor hergebruik. Voor
die verpakkingen is recyclage
meestal de beste oplossing.
3. Alle hierboven vermelde fracties kunnen ook naar het containerpark worden gebracht.
Goed sorteren is belangrijk als we papier, glas, plastic flessen
en flacons, drankkartons en metalen verpakkingen op een effi足
ci谷nte manier willen recycleren. En dat begint dus bij jou thuis.
Sommige materialen maken het recyclageproces een stuk moei足
lijker of zelfs onmogelijk. Daarom mogen bijvoorbeeld hittebe足
stendig glas van ovenschotels en kookplaten, spiegels of borden
niet in de glasbol. Vervuild of vet papier, cellofaanpapier en
plastic folie mogen niet bij het papier-karton en botervlootjes of
yoghurtpotjes mogen niet in de blauwe zak.
Hoe beter je de sorteerinstructies volgt, hoe zuiverder de mate足
rialen die naar de recyclagebedrijven gaan en hoe gemakkelijker
de recyclage zal verlopen. Op een paar uitzonderingen na wor足
den huishoudelijke verpakkingen overal in ons land op dezelfde
manier ingezameld. Hieronder vind je de verschillende stappen.
Waarom is goed sorteren belangrijk?
Meer informatie
over sorteren vind je
in de sorteergids op
www.fostplus.be
Voorbereiding tot
ovenklaar glas
Verwerkers van oud
papier en karton
Sorteercentrum
- Lege transparante glazen
flessen, bokalen en flacons
- In de glasbol
- Papieren en kartonnen ver足
pakkingen, samen met oude
kranten en tijdschriften
- Samengebonden of in een
kartonnen doos
- PMD (Plastic flessen en
flacons, Metalen verpak足
kingen, Drankkartons)
- Ingezameld in blauwe
PMD-zakken
Glasfabrieken Papierfabrieken Recyclagebedrijven
Glas Papier-karton PMD
De voorwerpen van morgen R die sorteer je vandaag I 3
4. Zo werkt het
Glas
Een glazen fles kan meer dan 80% gerecycleerd glas bevatten.
Maar dat kan enkel als het glas goed gesorteerd wordt aan de bron.
En daar kan ook jij voor zorgen!
4 I Glas
1 Inzamelen
Voor het recyclage proces is het belangrijk dat wit en gekleurd glas goed gescheiden worden. Daarom zijn er
ofwel aparte glasbollen voorzien of glasbollen met twee afzonderlijke compartimenten. De vrachtwagens die
het glas ophalen beschikken eveneens over een scheidingswand.
In het recyclagebedrijf lost de vrachtwagen de inhoud op twee stapels: wit glas aan de ene kant, gekleurd
glas aan de andere. Bepaalde materialen maken het moeilijk of zelfs onmogelijk om glas te recycleren.
Daarom mogen bijvoorbeeld keramiek, porselein of stenen niet in de glasbol. Ook hittebestendig glas, dat
sterk op glas lijkt, hoort niet in de glasbol thuis.
2 Verkleinen en zuiveren
Het hittebestendige materiaal van onder meer ovenschotels en kookplaten lijkt misschien wel op glas, maar
het is de grootste vijand van het glasrecyclageproces. Ook onzuiverheden zoals aardewerk, steen, porselein,
worden verwijderd. Ze jagen de recyclagekosten de hoogte in en kunnen leiden tot productiefouten in de
nieuwe flessen. In het ergste geval kunnen de ovens zelfs beschadigd raken! Let dus goed op bij het sorteren.
De medewerkers in het recyclagebedrijf verwijderen eerst de grootste onzuiverheden met de hand. Het glas
wordt dan in scherven van een paar centimeters gebroken. Magneten verwijderen de ferrometalen uit de
glasscherven. Nonferrometalen zoals aluminium worden met wervelstroomscheiders* verwijderd en daarna
gerecycleerd. Alle recyclagebedrijven zijn uitgerust met geavanceerde optische systemen, die verdere onzui-
verheden verwijderen en het glas zelfs kunnen scheiden op basis van kleur.
* Sorteren met wervelstroomscheider: het aluminium krijgt een specifieke magnetische lading. Wanneer het daarna
in een magnetisch veld terechtkomt, wordt het afgestoten en zo uit het glas verwijderd.
3 Smelten
De zuivere glasscherven, ook wel ovenklaar glas genoemd, worden in ovens gesmolten en krijgen een
nieuwe vorm en een nieuw leven als fles of bokaal.
Tijdens de productie van nieuw glas zijn temperaturen tussen 1.500 en 1.600属C nodig om zand,
natriumcarbonaat (soda) en kalk te mengen.
Door gerecycleerd glas te gebruiken, besparen we dus niet alleen natuurlijke grondstoffen.
De glasfabriek heeft ook tot zelfs 25% minder energie nodig en er is meer dan de helft minder soda nodig
om het smeltpunt te verlagen.
Glas kan oneindig worden gerecycleerd zonder kwaliteitsverlies.
Waarom glas recycleren?
5. Bron: www.fostplus.be - www.verre-avenir.org
Producten uit gerecycleerd glas
Op de pagina hiernaast kan je lezen dat glas oneindig kan worden gerecycleerd. De eindproducten
zijn dus opnieuw flessen, flacons of bokalen die voedingswaren of industri谷le producten optimaal
beschermen.
glazen verpakkingen het grootste deel van
de huishoudelijke verpakkingen vertegen足
woordigen? Ze zijn goed voor ongeveer
40% van het totale gewicht.
glas bijna de helft van het totaal gewicht
selectief ingezamelde verpakkingen ver足
tegenwoordigt?
door 辿辿n ton glas te recycleren, er 250 tot
300 kg minder CO2
wordt uitgestoten?
in Belgi谷 jaarlijks meer dan 330.000 ton
glazen verpakkingen worden gerecycleerd?
er aanwijzingen zijn dat glas 4.000 jaar
v坦坦r Christus al bestond bij sommige vol足
keren? De eerste teruggevonden gebruiks足
voorwerpen in glas gaan terug tot 1.500
jaar voor onze jaartelling. Het gaat onder
meer om schalen, kommen en flessen.
Wist je dat...
De voorwerpen van morgen R die sorteer je vandaag I 5
6. Papier-Karton
Gerecycleerd papier en karton vind je overal. Kranten, tijdschriften,
kartonnen verpakkingen elke dag krijg je gerecycleerd papier en
karton in handen!
6 I Papier - Karton
Waarom papier en karton recycleren?
1 Inzamelen en verwerken
Na de ophaling wordt het gebruikte papier meestal gesorteerd volgens kwaliteit. Oud
papier wordt van karton gescheiden. Het karton wordt opnieuw gebruikt om verpakkings-
karton te maken. Kranten en magazines vormen de basis voor de productie van nieuwe
tijdschriften en papier van hoge kwaliteit, onder meer voor sanitair of grafisch gebruik.
2 Pulp maken
Door water toe te voegen aan het oude papier en karton, ontstaat een bruinachtige
brij, de zogenaamde pulp. Alle ongewenste bestanddelen zoals lak, nietjes, vernis,
lijmresten, plastic en touw worden verwijderd.
3 Ontinkten
Om papiersoorten van hoge kwaliteit te maken, moet alle inkt uit het oude papier
worden verwijderd. Dat proces heet ontinkten. Soms wordt het papier ook gebleekt.
4 Persen en drogen
De papierpulp wordt achtereenvolgens ontwaterd, geperst en gedroogd.
Afhankelijk van het soort papier, ondergaat de pulp verschillende afwerkingen.
Zo werkt het
Papierdeeg maken uit oud papier vraagt weinig energie. Heel wat recyclagebedrijven leveren bovendien
inspanningen om het water dat nodig is tijdens de productie te hergebruiken.
Papier kan niet oneindig gerecycleerd worden. Na elke bewerking vermindert de kwaliteit van de houtve-
zels. De vezels kunnen gemiddeld vijf tot zeven keer opnieuw worden gebruikt.
Om de kwaliteit van het eindproduct te verhogen, kunnen nieuwe vezels worden toegevoegd. Hoe hoger
de gewenste kwaliteit, hoe meer extra vezels er nodig zijn.
on
7. Bron: Documentatie Cobelpa en Fetra
Producten op basis van gerecycleerd papier-karton
Gerecycleerd papier en karton kom je elke dag tegen. Kranten en magazines worden gedrukt op gere-
cycleerd papier. Ook schrijfblokken, schriften, tekenpapier of printpapier zijn vaak gerecycleerd. En ten
slotte bevat ook keukenpapier, toiletpapier en papieren zakdoekjes meestal gerecycleerd papier.
Gerecycleerd karton vind je onder meer terug in verpakkingskarton en kartonnen dozen alles om
dingen op te bergen, te verzenden of te beschermen.
Maar er zijn ook producten waarvan je niet zou verwachten dat ze gerecycleerd papier en karton
bevatten. Wat dacht je bijvoorbeeld van gezelschapsspelen, tussenwanden, of... de prullenmand.
De voorwerpen van morgen R die sorteer je vandaag I 7
het papierverbruik in Belgi谷 de laatste 25
jaar meer dan verdubbeld is?
er in Belgi谷 jaarlijks bijna 200.000 ton
verpakkingspapier en -karton van huishou足
delijke oorsprong wordt gerecycleerd?
de Belgische papiersector per jaar onge足
veer een miljoen ton gerecycleerd papier
gebruikt?
辿辿n enkele krant met een grote oplage per
dag minstens 50 ton papier gebruikt?
een papiermachine per jaar meer dan
400.000 ton papier kan produceren?
de Europese papierindustrie in totaal meer
dan 50% oud papier gebruikt?
Wist je dat...
8. Zo werkt het
Plastic flessen en flacons
Door plastic te recycleren, verbruiken we minder aardolie.
Vandaag staat de techniek goed op punt en worden verrassende
nieuwe producten gemaakt uit gerecycleerd plastic.
8 I Plastic flessen en flacons
De recyclage van PET-flessen en HDPE-flacons is een goede zaak, zowel economisch als ecologisch. Er
wordt minder energie verbruikt dan bij de productie van nieuw plastic en er zijn minder grondstoffen
nodig, waaronder aardolie. Bovendien komen de plastic flessen niet langer bij het restafval terecht.
Een dubbel voordeel dus: we betalen minder 辿n we vervuilen minder!
Waarom plastic recycleren?
1 Selectief inzamelen
Niet alle plastic verpakkingen zijn geschikt voor recyclage. Er bestaan heel veel verschillende soorten
kunststoffen, die voor de meest uiteenlopende toepassingen gebruikt worden. Om effici谷nt te kun-
nen recycleren, moeten ze echter in voldoende grote hoeveelheden beschikbaar zijn en moet de
kwaliteit ervan voldoende hoog zijn. Vandaag is dat bij twee types plastic verpakkingen het geval.
Het gaat om de transparante PET-flessen van voornamelijk water en frisdranken en de ondoorzich-
tige HDPE-flacons voor melk, shampoo, zeep en schoonmaakmiddelen. Ze worden ingezameld via de
blauwe PMD-zak of via het containerpark.
2 Sorteren
Kleurloze PET, groene PET, blauwe PET en HDPE worden gesorteerd in gespecialiseerde centra. Het
sorteren gebeurt manueel of via een optische scheider.
3 Vermalen en wassen
De PET-flessen en de HDPE-flacons doorlopen na het sorteren meerdere fasen. Ze worden achtereen-
volgens vermalen, gewassen en omgevormd tot zeer zuivere schilfers of gebruiksklare korrels.
4 Verwerken
De schilfers en korrels worden gesmolten en via verschillende technieken verwerkt in nieuwe producten.
9. Bron: Federplast
Plarebel
Producten uit gerecycleerde PET of HDPE
Gerecycleerde PET vind je onder meer als vulling van jassen, matrassen, slaapzakken en tapijten.
Ook truien, sweatshirts, T-shirts, mutsen, handschoenen en sjaals in fleece maken gebruik van PET.
Andere courante toepassingen zijn flessen en flacons, industri谷le folies, potjes, bindstrips en
blisterverpakkingen.
Gerecycleerde HDPE wordt onder meer gebruikt voor bidons, opbergbakken, kisten, rekken,
manden, containers, leidingen, kabelkokers, wikkelingen, palletten, tussenwanden en buizen.
De voorwerpen van morgen R die sorteer je vandaag I 9
de afkorting PET staat voor PolyEthyleen
Tereftalaat? En HDPE voor Hoge Densiteit
PolyEthyleen?
enkel flessen en flacons uit PET en HDPE
worden gerecycleerd? De recyclage van
andere kunststofsoorten is ecologisch en
economisch nog niet verantwoord.
plastic flessen en flacons 2,3% uitmaken
van het totale gewicht aan huishoudelijk
afval, maar dat ze in volume 10% innemen?
inBelgi谷jaarlijksmeerdan65.000tonplastic
verpakkingen worden gerecycleerd?
de Belg Leo Baekeland aan de wieg stond
van de hedendaagse plasticindustrie? Hij
ontdekte het bakeliet in 1907.
er in Belgi谷 jaarlijks meer dan 10.000
kiloton kunststoffen in primaire vorm wor足
den geproduceerd, of ongeveer 945 kg
per inwoner? Wat betreft verwerking van
kunststoffen zitten we aan ongeveer 200
kg/inwoner. Verpakking vertegenwoordigt
22,5% van de kunststof- en rubberverwer足
king in Belgi谷.
50% van het kunststofafval in Europa, nuttig
toegepast wordt, waarvan 20,4% mecha足
nisch gerecycleerd. Negen Europese landen
waaronder Belgi谷 valoriseren meer dan 80%
van hun kunststofafval.
Wist je dat...
10. Zo werkt het
Een groot deel van het staal en aluminium dat je vandaag in producten
terugvindt, werd gerecycleerd. Ieder jaar wordt in Europa zon 85
miljoen ton staal gerecycleerd. Voor aluminium gaat het om meer dan
5 miljoen ton of bijna de helft (40%) van de totale vraag.
10 I Staal en aluminium
Waarom staal en aluminium recycleren?
Staal en aluminium
Staal is een grondstof die oneindig kan gerecycleerd worden, zonder het minste kwaliteitsverlies. Dat
bespaart niet alleen grondstoffen zoals steenkool en ijzererts, maar ook tot 75% energie.
De recyclage van aluminium bespaart zelfs tot 95% energie in vergelijking met de productie van nieuw
aluminium.
1 Sorteren aan de bron
Metalen verpakkingen zoals conservenblikken en drankblikjes horen in de blauwe zak of in de PMD-
container op het containerpark. Zo vinden ze gemakkelijk de weg naar hun nieuwe leven.
2 Magnetisch sorteren
Staal en aluminium kunnen dankzij hun fysieke eigenschappen automatisch gesorteerd worden. Bij staal
worden magneten gebruikt, bij aluminium wervelstroomscheiders (zie p. 4).
3 Zuiveren
De metalen verpakkingen worden vermaald, gezuiverd en gescheiden in homogene fracties. Het staal
gaat naar de staalfabriek, het aluminium naar gespecialiseerde smelterijen.
4 Smelten
Staal recycleren kan op twee manieren. Ofwel wordt het gebruikte staal toegevoegd aan het gietijzer uit
de hoogovens, ofwel wordt het gesmolten in elektrische ovens die enkel gerecycleerd staal gebruiken.
Ook voor aluminium zijn er steeds meer ovens die specifiek werden ontwikkeld voor de verwerking van
gerecycleerd aluminium.
5 Vormgeven
Het gesmolten metaal wordt in de vorm van het gewenste eindproduct gegoten. Staal wordt in staven
of cilinders gegoten, aluminium in blokken.
6 Walsen
Het metaal wordt verder bewerkt tot half-afgewerkte producten die hun weg vinden naar de meest
uiteenlopende toepassingen in transport, bouw of verpakking.
11. Bron: Apeal, EAA
Producten uit gerecycleerd staal en aluminium
Gerecycleerd staal vind je overal terug, van scheermesjes tot stalen constructies voor wolkenkrab-
bers, van koffiezetapparaten tot kranen voor containers. Veel verpakkingen bestaan uit gerecycleerd
staal. Denk maar aan conservenblikken, drankblikjes en thee- en koffiedozen in de voedingsindus-
trie, verpakkingen voor schoonheidsproducten, deodorants, insectenverdelgers en schoonmaakpro-
ducten en ten slotte ook industri谷le vaten en bidons. Ook auto-onderdelen en elektrische huishoud-
toestellen bevatten heel wat staal. Ten slotte vind je staal ook in minder verwachte hoeken, onder
meer in moderne medische apparatuur.
Aluminium is zeer populair in de voedingssector: drankblikjes, schotels voor bereide maaltijden, con-
servenblikken of de afsluitfolie van plastic verpakkingen voor zuivelproducten. Ook in de bouwsec-
tor wordt aluminium gebruikt, onder meer in elektriciteitskabels en raamprofielen. Ten slotte speelt
het materiaal een grote rol in de industrie: voor onderdelen van autos en elektrische huishoudtoe-
stellen wordt vaak aluminium gebruikt, net als voor de metalen pigmenten in verf.
De voorwerpen van morgen R die sorteer je vandaag I 11
een rol staal van 10 ton goed is voor onge足
veer 360.000 conservenblikken?
de Belgische staalindustrie zon 5 miljoen
ton schroot of gebruikt staal per jaar ver足
werkt?
het gebruik van schroot op wereldniveau
meer dan 50% van de jaarlijkse staalpro足
ductie bedraagt?
nieuwe kwaliteiten staal met hoge weer足
stand het gewicht van autos aanzienlijk
reduceren?
aluminium een vrij recent product is? Het
werd pas in 1825 voor de eerste keer gepro足
duceerd.
er in Belgi谷 jaarlijks meer dan 80.000
ton huishoudelijke metalen verpakkingen
gerecycleerd worden?
aluminium veel gebruikt wordt in de voe足
dingssector? Aluminium is licht, buigzaam
en een uitstekende geleider van warmte en
elektriciteit. Bovendien tast het de smaak
van het voedsel niet aan.
Wist je dat...
12. Zo werkt het
Drankkartons zijn de verpakkingen bij uitstek voor onder meer melk,
fruitsap, sojadranken, soepen of sauzen. Ze zijn handig in gebruik,
zowel thuis als voor de meeneemlunch. Drankkartons worden net als
het oude papier en karton gerecycleerd.
12 I Drankkartons
Waarom drankkartons recycleren?
Drie materialen, meerdere bestemmingen
Drankkartons
De pulp van drankkartons levert lange vezels op van hoge kwaliteit.
Het proc辿d辿 wordt vandaag toegepast in een tiental fabrieken in Europa, maar ook in Noord-Amerika,
Australi谷 en Azi谷.
Drankkartons zijn heel bijzondere verpakkingen, samengesteld uit karton, polyethyleen (plastic) en meestal
een fijn laagje aluminium. De drie bestanddelen worden gescheiden en meestal afzonderlijk gerecycleerd.
1 Selectief inzamelen
Drankkartons worden ingezameld via de blauwe zak of de PMD-container in het containerpark.
2 Sorteren
De drankkartons worden in het sorteercentrum meestal automatisch gesorteerd met een wervelstroom-
scheider of door een optische scheider. De wervelstroomscheider detecteert het flinterdunne aluminium-
laagje dankzij de magnetische werking. Op pagina 4 vind je hierover meer uitleg. De optische detector
werkt op basis van het plastic laagje (polyethyleen).
3 Recycleren
De drankkartons worden, net zoals oud papier, met water vermengd tot pulp. Dat gebeurt in een zoge-
naamde pulper, een kuip met een draaiende schroef onderaan of een draaiende trommel. Het water weekt
de kartonvezels los en ook de plastic en aluminiumlaagjes komen los. Na dit herpulpen worden de papier-
vezels verder gezuiverd. Het plastic en aluminium blijven achter in een grote zeef.
Van de papierpulp worden onder meer huishoudpapier, absorberend papier, omslagen, briefpapier, papie-
ren zakken en kartonnen dozen gemaakt. Het plastic en aluminium van de drankkartons gaan vaak naar
cementfabrieken. Het plastic dient er als energiebron, het aluminium als bindmiddel in het cement of als
grondstof voor de productie van bouwplaten. Soms gebruikt de papierfabriek zelf het plastic als energie-
bron om de papierpulp te drogen. Het aluminium gaat dan naar aluminiumfabrieken die het opnieuw smel-
ten om er nieuwe producten van te maken.
13. Bron: Recarton
Producten uit gerecycleerde drankkartons
De kartonvezels van drankkartons worden gebruikt voor de productie van huishoudpapier, kaftpapier,
industrieel absorberend papier, sterk karton, papieren zakken, omslagen, kantoorpapier en zijdepapier.
Het plastic en aluminium vinden meestal een nuttige toepassing in de cementindustrie. Het plastic
wordt soms ook gebruikt als energiebron voor het drogen van het papierdeeg in de papiermachine.
De voorwerpen van morgen R die sorteer je vandaag I 13
er in Europa een tiental papierfabrieken zijn
die drankkartons kunnen recycleren? Soms
worden ze afzonderlijk gerecycleerd, soms
samen met oud papier.
de vezels van gerecycleerde drankkartons
lang en van goede kwaliteit zijn? Ze worden
dan ook vaak gebruikt om gerecycleerde
producten steviger te maken.
drankkartons samengesteld zijn uit 75%
karton, 20% plastic (polyethyleen) en 5%
aluminium?
de drie materialen samen voor een opti足
male bewaring van het product zorgen?
Het karton geeft de verpakking de nodige
stevigheid. Het plastic maakt de verpak足
king waterdicht en hecht het aluminium
aan het karton. Het aluminium beschermt
het voedsel tegen licht en lucht. De drie
samen zorgen ervoor dat de smaak, de voe足
dingsstoffen en de vitamines maandenlang
bewaard blijven.
meer dan driekwart (77%) van de drankkar足
tons gerecycleerd worden? Het gaat jaar足
lijks om bijna 15.000 ton.
door 1 ton drankkartons te recycleren, er
tot 900 kg minder broeikasgassen worden
uitgestoten? En dat er zon 2 m3
afval ver足
meden wordt?
Wist je dat...
14. 14 I Wie is Fost Plus?
Wie is Fost Plus?
Fost Plus verenigt ongeveer 5.400 ondernemingen die producten op de markt brengen voor con足
sumenten en daarbij verpakkingen gebruiken. Ze werken via Fost Plus samen om zoveel moge足
lijk verpakkingen te recycleren of nuttig toe te passen. Fost Plus is een vzw (Vereniging Zonder
Winstoogmerk), wat betekent dat de vereniging niet de bedoeling heeft winst te maken.
De aangesloten ondernemingen betalen jaarlijks een financi谷le bijdrage aan Fost Plus, gebaseerd op
het type verpakking papier-karton, plastic, glas, enzovoort en het aantal verpakkingen die ze op
de markt brengen. De bijdragen financieren de selectieve inzameling en recyclage van huishoude足
lijke verpakkingen in heel Belgi谷.
Fost Plus zet informatiecampagnes en promotieacties op rond sorteren en recycleren. Daarnaast
co旦rdineert en financiert de organisatie de selectieve inzameling, de sortering en de recyclage van
huishoudelijke verpakkingen. Fost Plus draagt op die manier bij tot een beter leefmilieu. Dankzij een
goede samenwerking tussen alle partijen wordt in Belgi谷 meer dan 93% van de huishoudelijke ver足
pakkingen gerecycleerd.
Wat betekent het Groene Punt-logo?
Op sommige verpakkingen vind je het Groene Punt-logo. Het geeft aan dat het bedrijf dat het
product op de markt brengt, een financi谷le bijdrage levert om de verpakking te laten inzamelen
en recycleren. Het logo wordt vaak verkeerd ge誰nterpreteerd. Zo denken veel mensen dat het gaat
om gerecycleerde producten, of ze gaan ervan uit dat de verpakking in de PMD-zak mag. Dat is
echter niet altijd het geval. Het betekent ook niet dat de verpakking sowieso selectief ingezameld
en gerecycleerd zal worden.
Lesmateriaal beschikbaar
Fost Plus stelt gratis pedagogisch materiaal ter beschikking. Surf naar www.fostplus.be waar je het
pedagogisch dossier voor lager en secundair onderwijs kan downloaden. Je vindt er ook uitleg over
de PMD-bakken en papier-karton-kratten die je kan bestellen voor je klaslokaal.
15. De voorwerpen van morgen R die sorteer je vandaag I 15
Recyclage werkt
27 PET-flessen R 1 fleece trui
PET-flessen worden gerecycleerd tot polyester textielvezels voor truien
en T-shirts, maar ook voor matrasvullingen en tapijten.
HDPE-flacons R opbergbak
Gerecycleerde HDPE-flacons worden opbergbakken en prullenman-
den. In de industrie wordt gerecycleerd HDPE gebruikt voor leidingen,
kabels, palletten en buizen.
670 drankblikjes R 1 fiets
Gerecycleerd aluminium wordt gebruikt voor de productie van nieuwe verpakkingen, en in de
transportsector en de bouw. Maar een nieuwe fiets bevat eveneens gerecycleerd aluminium.
19.000 conservenblikken R 1 auto
Gerecycleerd staal vind je terug in alle nieuwe stalen voorwerpen: conservenblikken,
auto-onderdelen, huishoudapparaten, enzovoort.
Drankkarton R kartonnen doos
Het karton van de drankkartons wordt gerecycleerd tot huishoudpapier, industrieel
absorberend papier, omslagen, briefpapier, kartonnen dozen, papieren zakken, enzovoort.
Glazen fles R glazen bokaal
Gerecycleerd glas heeft dezelfde eigenschappen als nieuw glas en is dus uitstekend
geschikt om nieuwe flessen te maken. Een transparante glazen fles kan tot 80%
gerecycleerd glas bevatten.
Oud papier-karton R nieuwe kartonnen doos
Oud papier en karton wordt gewoon nieuw papier en karton. Om stevigheid en
kwaliteit te blijven garanderen, moeten regelmatig nieuwe vezels toegevoegd worden.
16. V.U.: J. Goossens Fost Plus vzw Olympiadenlaan 2 BE-1140 Brussel
T + 32 2 775 03 50 F + 32 2 771 16 96 fostplus@fostplus.be 2013 www.fostplus.be
De voorwerpen van morgen R die sorteer je vandaag