Το αίνιγμα της Πέτρινης Γενειάδας Λ.Ψαραύτη
- 2. Το αίνιγμα της πέτρινης γενειάδας Λίτσα Ψαραύτη από τους μαθητές του 11ου Δημοτικού Σχολείου Αιγάλεω Σχολικό Έτος 2010-2011
- 3. Λίτσα Ψαραύτη «Το αίνιγμα της πέτρινης γενειάδας» Πρόλογος Στα πλαίσια της καλλιέργειας της φιλαναγνωσίας των μαθητών της έκτης τάξης, κατά την ώρα της Ευέλικτης Ζώνης, οι μαθητές του 11 ου Δημοτικού Σχολείου Αιγάλεω, διάβασαν και επεξεργάστηκαν, πότε ατομικά και πότε ομαδικά εκπαιδευτικό υλικό και ολοκλήρωσαν δραστηριότητες που είχαν να κάνουν με τη διδασκαλία ενός ολοκληρωμένου μυθιστορήματος στην τάξη. Το λογοτεχνικό μυθιστόρημα , της παιδικής λογοτεχνίας , του οποίου το περιεχόμενο επεξεργάστηκαν οι μαθητές, είχε τίτλο « Το αίνιγμα της πέτρινης γενειάδας» της συγγραφέα Λίτσας Ψαραύτη. Το βιβλίο αυτό είναι χωρισμένο ήδη σε ενότητες και κεφάλαια , γι’ αυτό δε χρειάστηκε να κάνουμε κάποια προεργασία όσον αφορά αυτόν τον τομέα. Αφού διαβάσαμε το βιβλίο μια φορά, επιλέξαμε τα πιο σημαντικά κεφάλαια , αυτά που βοηθούν στην καλύτερη κατανόηση του περιεχομένου και ασχοληθήκαμε με δραστηριότητες που ταίριαζαν σε κάθε περίπτωση. Με αυτό τον τρόπο , το ενδιαφέρον των μαθητών παρέμενε αμείωτο. Τα φύλλα εργασίας επιλέχτηκαν με βάση τα ενδιαφέροντα των μαθητών και η ολοκλήρωση τους έγινε κατά την ώρα της ευέλικτης ζώνης. Η διδασκαλία του συνολικού λογοτεχνικού μυθιστορήματος έγινε εξολοκλήρου στην τάξη. Ακολουθεί η ιστορία της λύσης του αινίγματος της πέτρινης γενειάδας, το μαγευτικό ταξίδι στην Αίγυπτο και τα μυστήρια του φαραώ μέσα από τα μάτια των μαθητών.
- 4. Α’ Θεματική Ενότητα Ομαδικά φύλλα εργασίας Στην πρώτη θεματική ενότητα έγινε η πρώτη γνωριμία των μαθητών με τους βασικούς και τους δευτερεύοντες ήρωες του μυθιστορήματος. Στο φύλλο εργασίας που ακολουθεί , οι μαθητές ομαδικά , κατέγραψαν τα στοιχεία του χαρακτήρα κάθε ήρωα ξεχωριστά. Αρχικά διαβάστηκαν στην τάξη τα πρώτα 6 κεφάλαια του μυθιστορήματος και έπειτα οι μαθητές συμπλήρωσαν τον παρακάτω πίνακα με τα στοιχεία που τους ζητούσε το πρώτο φύλλο εργασίας. Φύλλο Εργασίας 1 Αφού διαβάσεις τα κεφάλαια 1 - 6 και κράτησε σημειώσεις με βάση ότι σου ζητείται. ΜΗΤΕΡΑ ΠΑΤΕΡΑΣ Προσωπικότητα Μια μορφωμένη γυναίκα, λόγω του χωρισμού κλείστηκε στον εαυτό της, νευρική , πολλές φορές στεναχωρεί τους γύρω της, εργασιομανής, σοβαρή και όχι ιδιαίτερα εκδηλωτική. Πολυάσχολος , ήρεμος , κοινωνικός, ευαίσθητος , στις αναποδιές δεν το βάζει ποτέ κάτω. Συμπεριφορά Απέναντι στην κόρη Στοργική, δεν είναι αυστηρή, είναι φιλική, υπομονετική, δείχνει ενδιαφέρον στην κόρη της, παραμένει ψύχραιμη ως προς το χωρισμό , παρηγορεί την κόρη της , είναι σχεδόν ψυχρή. Δείχνει μεγάλη αγάπη και εμπιστοσύνη, δεν της χαλάει χατίρι, τη συμβουλεύει και την παρηγορεί, δεν της γκρινιάζει.
- 5. Πράγματα που τους Ευχαριστούν Της αρέσει πολύ η δουλειά της , να πηγαίνει στο θέατρο, να διαβάζει βιβλία, συνεχής μόρφωση. Του αρέσει να ταξιδεύει, να κάνει δουλειές στο σπίτι, του αρέσει η καλοπέραση και το καλό φαγητό, οι επιχειρηματικές δραστηριότητες. Συμπεριφορά όσον αφορά τη μεταξύ τους σχέση Αρχικά : Καλή σχέση, φιλική , αγαπημένο ανδρόγυνο, ζούσαν ευτυχισμένοι Έπειτα : Σχέση έντονη, με νευρικότητα, με πολλούς καυγάδες και εντάσεις ακόμα και για το πιο ασήμαντο πράγμα, χωρίς τρυφερότητα . Στη σχέση τους ήταν πιο ρομαντικός στην αρχή από ότι η μητέρα, αλλά έπειτα η ρουτίνα της καθημερινότητας και η πολλή δουλειά έφερε στη σχέση νευρικότητα και τσακωμούς. Επίσης κακή επικοινωνία , κακή σχέση με τους φίλους της , της φώναζε και για το πιο απλό πράγμα. ΡΙΚ Προσωπικότητα Ιδιαίτερος , κοινωνικός , με πολύ χιούμορ, ευγενικός, ανοιχτός σε συζητήσεις, περιπετειώδης, έξυπνος, καλλιεργημένος, φιλόδοξος, ρομαντικός και ένας άνθρωπος που κατανοεί τις ανάγκες των γονιών του.
- 6. Εμφάνιση Είναι αγόρι με γαλανά μάτια, ξανθό, με μεγάλη φαρδιά μύτη, πεταχτά αφτιά, λεπτός ντυμένος με την αιγυπτιακή κελεμπία του, μαυρισμένος, φορούσε στο λαιμό του ένα περιδέραιο από δόντι λιονταριού και τα ολόσγουρα μαλλιά του έπεφταν στο πρόσωπό του. Πράγματα που τον Ευχαριστούν Του αρέσει η αρχαιολογία και ο αιγυπτιακός πολιτισμός , η περιπέτεια, τα ταξίδια, το διάβασμα βιβλίων, να εξερευνά νέους τόπους. Συμπεριφορά απέναντι στο κορίτσι Ευγενικός, η συμπεριφορά του ήταν πολύ σωστή απέναντί της, τρυφερός στοργικός. Την έκανε να αισθάνεται πολύ άνετα, είναι ρομαντικός. Ήθελε να της μάθει όσα ήξερε για την Αίγυπτο με πάρα πολλή αγάπη. Αφού ολοκλήρωσαν το παραπάνω φύλλο εργασίας και ήρθαν σε επαφή με τους κεντρικούς ήρωες του μυθιστορήματος , επικεντρώθηκαν στο πέμπτο κεφάλαιο του βιβλίου που έχει σα θέμα την εκδρομή των δύο παιδιών , του Ρικ και του κοριτσιού , στην κοιλάδα των βασιλιάδων. Σκοπός του ταξιδιού η ανακάλυψη του μυστηρίου στον τάφο του φαραώ. Στην εκδρομή αυτή , οι ήρωες ήρθαν αντιμέτωποι με ήχους , παράξενες εικόνες και διαφορετικά συναισθήματα. Οι μαθητές, διαβάζοντας το κεφάλαιο αυτό, ήρθαν αντιμέτωποι με τις ίδιες εικόνες και τα ίδια συναισθήματα , τα οποία ένιωσαν οι ήρωες του μυθιστορήματος. Τα κατέγραψαν, λοιπόν, σε ένα σχεδιάγραμμα σε σχήμα αστεριού. Κατέγραψαν , δηλαδή, όσα άκουσαν, όσα είδαν , όσα αισθάνθηκαν. Επίσης, μάζεψαν τις εικόνες , τις κινήσεις, τις παρομοιώσεις και τις μεταφορές που δίνουν στο κείμενο μια άλλη διάσταση. Η παραπάνω εργασία δουλεύτηκε σε ομάδες. Το σχεδιάγραμμα που ακολουθεί είναι το πιο αντιπροσωπευτικό της εν λόγω εργασίας.
- 8. Β΄ Θεματική Ενότητα Ατομικά Φύλλα Εργασίας Στα πλαίσια της διαθεματικής προσέγγισης της λογοτεχνίας, οι μαθητές καλούνται να παρουσιάσουν το δικό τους έργο, με θέμα : «Η αλλαγή του οικοσυστήματος εξαιτίας της κατασκευής του φράγματος στην περιοχή γύρω από το Νείλο.» Οι μαθητές, λοιπόν , αφού διάβασαν στην τάξη το ένατο κεφάλαιο , που αναφέρεται σε αυτές τις αλλαγές που συνέβησαν εδώ και αρκετά χρόνια στις όχθες του Νείλου και συνεχίζουν να συμβαίνουν έως και σήμερα, κλήθηκαν να ζωγραφίσουν το δικό τους σχέδιο, όπου θα παρουσιάζει το Νείλο «πριν» και «σήμερα». Παρακάτω παρουσιάζονται σχέδια των μαθητών:
- 10. Γ’ Θεματική Ενότητα Ατομικά φύλλα Εργασίας Φύλλο Εργασίας 1 Επιλέγοντας μια Πρόβλεψη Στην Τρίτη ενότητα οι μαθητές κλήθηκαν να χρησιμοποιήσουν τη φαντασία τους και να γράψουν το δικό τους τέλος σε μια από τις περιπέτειες που έζησαν οι δύο νεαροί ήρωες , ο Ρικ και το κορίτσι. Μοιράστηκε σε όλους τους μαθητές η ιστορία με την περιπέτεια των παιδιών , σε μια απόπειρά τους να κάνουν μια εκδρομή εξερεύνησης στην έρημο ώστε να βρουν την πέτρινη επιγραφή, την πέτρινη γενειάδα. Μπαίνουν σε ένα ταξί , το οποίο ξαφνικά χαλάει στη μέση της ερήμου. Με τον ταξιτζή να τους εγκαταλείπει , τα δυο παιδιά δεν ξέρουν τι να κάνουν. Φεύγουν από το ταξί , προσπαθώντας να βρουν το δρόμο της επιστροφής. Όμως για κακή τους
- 11. τύχη χάνονται. Έβγαλαν την ημέρα τους περπατώντας. Το βράδυ τους βρήκε απελπισμένους και διψασμένους. Οι μαθητές, χωρίς να διαβάσουν τη συνέχεια, έδωσαν τη δική τους πρόβλεψη για το τι συνέβη στο τέλος αυτής της περιπέτειας : « Είχε αρχίσει να νυχτώνει. Τα αστέρια έλαμπαν και εμείς κάναμε όνειρα, συνεχίζοντας το περπάτημα. Εν τω μεταξύ ο οδηγός είχε επιστρέψει στο αυτοκίνητο μαζί με βοήθεια από το χωριό. Εκείνος και μερικοί άνθρωποι ακόμα προσπαθούσαν να επισκευάσουν το αμάξι. Κάποιοι άλλοι μας έψαχναν και τελικά μας βρήκαν. Γυρίσαμε πίσω στο αυτοκίνητο, αλλά και πάλι περιμέναμε. Λίγες ώρες αργότερα όταν ο οδηγός έβαλε μπροστά τη μηχανή , συνεχίσαμε το ταξίδι μας. Μετά από μέρες φτάσαμε στον προορισμό μας με ασφάλεια. » Ιωάννα « Βρισκόμασταν στην έρημο, τα αστέρια τρεμόπαιζαν. Εμείς προχωρούσαμε ατελείωτες ώρες. Ο Ρικ είχε αρχίσει να απελπίζεται, τα ξημερώματα αφού είχαμε εξαντληθεί σταματήσαμε να ξαποστάσουμε. Ο ουρανός είχε πάρει διάφορα χρώματα, το ροζ της τουλίπας, το μωβ της ανεμώνης και πλαγιάσαμε κάτω από μια χουρμαδιά. Εγώ είχα αποκοιμηθεί. Το πρωί που ξυπνήσαμε αρχίσαμε να περπατάμε. Μετά από λίγες ώρες περπάτημα συναντήσαμε ένα ντόπιο και με δυσκολία συνεννοηθήκαμε να μας πάρει με το κάρο του και να μας γυρίσει στο χωριό. Ευτυχώς τα καταφέραμε.» Εβελίνα « Το πρωί ετοιμαζόμασταν για το ταξίδι . Ο Ρικ, με τους χάρτες του, προσπαθούσε να βρει το χωριό αλλά όσο και να προσπαθούσε , δεν μπορούσε να βγάλει άκρη. Η ζέστη ήταν ανυπόφορη και ήμουν τόσο εξαντλημένη που ζητούσα νερό. Περπατούσαμε εδώ και ώρες. Ο Ρικ μου είπε να σταματήσουμε για λίγο να ξεκουραστούμε. Σε μια στιγμή είδα από μακριά μια όαση, όπου υπήρχαν βεδουίνοι με τα ζώα τους. Το είπα στο Ρικ ενθουσιασμένη και τρέξαμε να τους μιλήσουμε. Τους μίλησε ο Ρικ και συμφώνησαν μας πάνε μέχρι το χωριό.» Αναστασία
- 12. «Με το Ρικ πλάι μου και τα αστέρια στον ουρανό μπορούσα ακόμα και έκανα όνειρα. Ποιο να είναι το αστέρι εκεί χαμηλά που φωτίζει; Σηκωθήκαμε και ακολουθήσαμε αυτό το αστέρι και μετά από πολύ περπάτημα φτάσαμε στο χωριό. Μετά ο Ρικ και εγώ πήγαμε στο σπίτι του Αχμέτ και του διηγηθήκαμε τι συνέβη. Εκείνος μας φιλοξένησε το βράδυ.» Κωνσταντίνα « Με καρδιοχτύπι μετρούσαμε τις ώρες για να μας βρει κάποιος ντόπιος. Το βράδυ, ο ταξιτζής επέστρεψε. Μας βρήκε και μας οδήγησε στο ταξί. Μας σκέπασε με κουβέρτες που είχε στο πορτμπαγκάζ. Μες στο βράδυ, μας πήγε μέχρι το χωριό να φάμε και να πιούμε. Μόλις φάγαμε και ήπιαμε, κοιμηθήκαμε στο σπίτι ενός συγχωριανού του Αχμέτ. Ξημέρωσε. Ο ταξιτζής μας ξύπνησε, μας πήρε και συνεχίσαμε το ταξίδι μας.» Αθηνά « Ήταν βράδυ και τα αστέρια έλαμπαν. Ο Ρικ και εγώ είχαμε χάσει εντελώς τον προσανατολισμό μας στην έρημο , και έκανε ένα κρύο… Δεν είχαμε νερό και δεν ξέραμε τι να κάνουμε. Στη συνέχεια , καθώς προχωρούσαμε, είδαμε ξαφνικά μια όαση με αρκετό νερό. Φανήκαμε τυχεροί. Μετά από αρκετή ώρα είδαμε τον ταξιτζή να μας πλησιάζει μέσα στο φτιαγμένο του , τέλεια σαν καινούριο, ταξί. Άρχιζε να ξημερώνει. Ο Ρικ, ο ταξιτζής και εγώ είχα φτάσε επιτέλους στο χωριό με ασφάλεια.» Αγγελική Φύλλο Εργασίας 2 Γράφοντας ένα σημείωμα Οι μαθητές αφού ολοκλήρωσαν με τις φανταστικές ιστορίες τους την περιπέτεια των ηρώων του μυθιστορήματος, διάβασαν το πραγματικό τέλος της ιστορίας και αναλογίστηκαν τους κινδύνους και την δύσκολη
- 13. κατάσταση όπου βρέθηκαν τα δύο παιδιά. Συζήτησαν για το τι θα μπορούσε να είχε συμβεί στα παιδιά κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους, από τη στιγμή δηλαδή που εγκατέλειψαν το αυτοκίνητο , με τα λιγοστά πράγματά τους, και περιπλανήθηκαν στην έρημο μέχρι να τους εντοπίσουν οι χωρικοί και να τους γυρίσουν στο χωριό. Ζητήθηκε λοιπόν από τους μαθητές να μπουν στη θέση των παιδιών. Στην περίπτωση που ήταν εκείνοι , οι οποίοι θα έπρεπε να επιλέξουν μαζί με το Ρικ για το αν θα έπρεπε να εγκαταλείψουν το αυτοκίνητο ή αν θα έπρεπε να περιμένουν τον ταξιτζή να επιστρέψει, πώς θα έπρατταν και τι θα επέλεγαν; Αν επέλεγαν να ακολουθήσουν το Ρικ χωρίς να γνωρίζουν τι τους επεφύλασσε η μοίρα και χρειαζόταν να γράψουν δυο λόγια σε ένα κομμάτι χαρτί , το οποίο θα άφηναν στο ταξί, ώστε να βρεθεί και να δοθεί σε ένα αγαπημένο τους πρόσωπο στην περίπτωση που δεν καταφέρουν άμεσα να βρουν το δρόμο της επιστροφής, τι θα του έγραφαν; Κλήθηκαν , λοιπόν, οι μαθητές να γράψουν ένα σημείωμα με θέμα: Το κορίτσι μαζί με το Ρικ αποφάσισαν να εγκαταλείψουν το αυτοκίνητο και να περπατήσουν στην έρημο, για να επιστρέψουν στο χωριό. Φανταστείτε ότι χρειαζόταν να ακολουθήσετε κι εσείς το Ρικ με το φόβο να μην ξαναδείτε ποτέ τους δικούς σας. Γράψτε ένα σημείωμα το οποίο θα αφήνατε στο αγαπημένο σας πρόσωπο. Παρακάτω βρίσκονται τα σημειώματα των μαθητών:
- 15. Δ’ Θεματική Ενότητα Μετά την ολοκλήρωση της Ανάγνωσης Φύλλο Εργασίας 1 Δημιουργία Εξώφυλλου Παρακάτω παρουσιάζονται ενδεικτικά κάποια από τα εξώφυλλα των μαθητών:
- 24. Φύλλο Εργασίας 2 Το βιβλίο σε κάρτα Στη συνέχεια, οι μαθητές κατασκεύασαν μια καρτ ποστάλ με θέμα την Αίγυπτο και το περιεχόμενο του βιβλίου. Αφού μάζεψαν εικόνες από την Αίγυπτο, με την τεχνική κολάζ, κάλυψαν την μπροστινή πλευρά της κάρτας τους. Στην πίσω πλευρά παρουσίασαν περιληπτικά την ιστορία που διάβασαν. Στα πλαίσια , λοιπόν, παραγωγής γραπτού λόγου , τους ζητήθηκε να στείλουν αυτήν την κάρτα με το περιεχόμενο του βιβλίου σε ένα οικείο πρόσωπο. Ακολουθούν οι κάρτες των μαθητών. Μπροστινό μέρος:
- 26. Πίσω μέρος : Μπροστινό μέρος :
- 28. Στην εργασία αυτή έλαβαν μέρος οι μαθητές της ΣΤ’ 2 τάξης , του 11ου Δημοτικού Σχολείου Αιγάλεω, για το σχολικό έτος 2010-2011 : Κωνσταντίνα Σδράλια Αλφρέντο Ντουλομάτι Πάνος Νασέλος Αθηνά Ρουμελιώτη Νίκος Περλέρος Αγγελική Παπαζαχαρία Αναστασία Ντίγκου Θωμάς Νάτσης Αλέξης Δημόπουλος Εβελίνα Σκορδάκη Ιωάννα Τζεβίτζογλου Γιώργος Περντρέκα
- 29. Οπισθόφυλλο