Ν. Γλώσσα Β΄ Γυμνασίου: Τύπος - τηλεόαση
- 1. Ν. ΓΛΩΣΣΑ, Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 6η ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΥΠΟΣ-ΤΗΕΟΡΑΣΗ ΤΥΠΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥ Πληροφόρηση – ενημέρωση για πρακτικά ζητήματα που αφορούν την καθημερινότητα των πολιτών και για σημαντικές κοινωνικές, οικονομικές, πολιτικές εξελίξεις που επηρεάζουν τη ζωή τους… Άσκηση κριτικής σε πολιτικά πρόσωπα, έλεγχος της εξουσίας, καταγγελία αυθαιρεσιών και καταχρήσεών της…Ενημέρωση των πολιτών για πολιτικά ζητήματα, αφύπνισή τους, ενεργοποίησή τους για συμμετοχή στα κοινά και προστασία των δικαιωμάτων τους…εξυπηρέτηση της πολυφωνίας και της ελευθεροστομίας….συνεπώς, ενίσχυση της δημοκρατίας. Τύπος = φορέας μάθησης (πλήθος πληροφοριών για επιστήμη – τεχνολογία – ιστορία)…βέβαια, δεν μπορεί κανείς να μορφωθεί μόνο μέσα από τον Τύπο, αλλά μπορεί να διευρύνει τις γνώσεις που έχει αποκτήσει από το σχολείο… Ψυχαγωγία (ένθετα περιοδικά ποικίλης ύλης – σταυρόλεξα – άρθρα για μουσική ,θέατρο, κινηματογράφο, βιβλία…) και πληροφόρηση για εκδηλώσεις και θεάματα προς ευχάριστη αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου… Καλλιέργεια κοινωνικής συνείδησης (ο πολίτης αισθάνεται ότι είναι μέρος ενός συνόλου με το οποίο μοιράζεται κοινά προβλήματα, ανησυχίες και με το οποίο θα πρέπει να συνεργαστεί)…ευαισθητοποίηση των αναγνωστών έναντι αντικοινωνικών φαινομένων (βία – ρατσισμός – ανισότητες – ναρκωτικά – χουλιγκανισμός – οικολογικά ζητήματα)… Χώρος διακίνησης ιδεών και προβολής αξιών που απαιτείται να διέπουν τη ζωή των μελών της κοινωνίας. Συνεπώς, ο τύπος είναι φορέας ηθικοποίησης και υγιούς κοινωνικής συμπεριφοράς… ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΟΡΘΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥ Αντικειμενικότητα – αμεροληψία – απομάκρυνση από συμφέροντα οικονομικά ή πολιτικά… Αποφυγή διαστρέβλωσης των γεγονότων που στοχεύει στο φανατισμό και στην έξαψη των παθών και αισθημάτων μίσους… Αποστασιοποίηση από κάθε προσπάθεια χειραγώγησης της κοινής γνώμης…παράθεση όλων των στοιχείων που αφορούν ένα γεγονός, ώστε οι αναγνώστες να βγάλουν τα δικά τους συμπεράσματα… Μη καλλιέργεια των κατώτερων ενστίκτων των ανθρώπων μέσω της προβολής της βίας ή άσεμνων θεαμάτων… Σεβασμός ως προς την ιδιωτική ζωή των ατόμων και αποφυγή της σκανδαλολογίας και του κιτρινισμού… Αντιμετώπιση με σοβαρότητα και υπευθυνότητα της ανάγκης των ανθρώπων να ενημερώνονται…
- 2. ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΣΤΟΝ ΤΥΠΟ Εμπορευματοποίηση: προκειμένου οι εφημερίδες να αυξήσουν τις πωλήσεις τους ασχολούνται με ασήμαντα θέματα, τα οποία παρουσιάζουν με τεράστιους τίτλους, στοχεύοντας στον εντυπωσιασμό…έτσι, όμως, παραγκωνίζονται άλλα καίριας σημασίας ζητήματα… Κιτρινισμός:σκανδαλοθηρικά – συκοφαντικά δημοσιεύματα, που δε διστάζουν να σπιλώσουν υπολήψεις, να καταστρέψουν την προσωπική ζωή ατόμων και να εκμεταλλευθούν καταστάσεις, με σκοπό το κέρδος…ωστόσο, υπ’ αυτό το υλικό επέρχεται ο αποπροσανατολισμός του πολίτη και η καλλιέργεια των ταπεινών του ενστίκτων… Προπαγάνδα: εξυπηρέτηση πολιτικών συμφερόντων με μεροληπτική ή και ψευδή πληροφόρηση, με αποτέλεσμα να καταστρατηγείται η ελευθερία του λόγου, να χάνεται η αντικειμενικότητα, ο πολίτης να παραπλανάται και να φανατίζεται… Υπερπληροφόρηση: ο πολίτης «βομβαρδίζεται» με τεράστιο όγκο πληροφοριών, τον οποίο αδυνατεί να ελέγξει, αποκτώντας μια συγκεχυμένη εικόνα για την πραγματικότητα… ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΝΕΟΙ ΔΕ ΔΙΑΒΑΖΟΥΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ Κυριαρχία της τηλεόασης και της εικόνας: η εικόνα προσφέρει αμεσότητα και ζωντάνια στη μετάδοση της πληροφόρησης, είναι πιο ελκυστική και δεν απαιτεί πνευματική εγρήγορση… Όλο και λιγότεροι γονείς διαβάζουν εφημερίδες, οπότε απουσιάζει το πρότυπο που θα μιμηθούν οι νέοι… Ευθύνες σχολείου: δεν έχει δοθεί βαρύτητα στην ανάλυση και επεξεργασία του δημοσιογραφικού λόγου, ούτε και δίνονται κίνητρα στους μαθητές να δημιουργήσουν τη δική τους σχολική εφημερίδα (θα ήταν ένας ευχάριστος τρόπος να εξοικειωθούν με την έντυπη δημοσιογραφία)… Το καθημερινό πρόγραμμα των νέων είναι επιβαρημένο με πολλές υποχρεώσεις, συνεπώς απουσιάζει ο χρόνος για ανάγνωση εφημερίδων που φαντάζουν βαρετές… αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου με άλλες δραστηριότητες, πιο διασκεδαστικές (διαδίκτυο, ηλεκτρονικά παιχνίδια…)
- 3. ΤΗΕΟΡΑΣΗ ΘΕΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ Ενημέρωση, απευθείας επαφή με την πραγματικότητα… Μόρφωση, εκπαιδευτικές εκπομπές, ντοκιμαντέρ… ερεθίσματα για περαιτέρω διερεύνηση διαφόρων θεμάτων… Ψυχαγωγία, απομάκρυνση από την πεζή καθημερινότητα, χαλάρωση… Συντροφιά σε μοναχικούς ανθρώπους, ηλικιωμένους, ασθενείς… Πολιτική ενημέρωση, γνωστοποίηση των θέσεων των πολιτικών κομμάτων και ώθηση των πολιτών προς συμμετοχή στα κοινά… Μέσω της διαφήμισης, εξυπηρετεί το εμπόριο, την οικονομία, τον τουρισμό… Γνωριμία των πολιτισμών και της κουλτούρας άλλων εθνών…καλλιέργεια του πνεύματος της παγκοσμιοποίησης και της ειρήνης… Ευαισθητοποίηση για κοινωνικά ζητήματα… Προσφορά πολλών θέσεων εργασίας στο χώρο της τηλεόασης… ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ Αδρανοποίηση του τηλεθεατή, νάρκωση της κριτικής του ικανότητας, παθητικοποίηση και χαλάρωση της σκέψης του… Απώλεια της φαντασίας, καθώς η εικόνα προσφέρει «έτοιμη τροφή»… Ο θεατής καθηλώνεται, εθίζεται και αδιαφορεί για άλλες πιο δημιουργικές δραστηριότητες… Κοινωνική απομόνωση των ατόμων. Ευνοείται η μοναξιά, καταργείται ακόμη και ο οικογενειακός διάλογος… Οι πιο πολλές εκπομπές δεν είναι ποιοτικές, τα άτομα δεν καλλιεργούν την προσωπικότητά τους, απομακρύνονται από την αληθινή κουλτούρα, μαζοποιούνται… Προβάλλονται μη υγιή πρότυπα ζωής (ατομικισμός – συμφεροντολογισμός)... Εξοικείωση με τη βία, το σεξ – διάβρωση ηθικών αξιών… Κακοποίηση του λόγου και της γλώσσας (αργκό – χυδαιολογίες – τυποποιημένος λόγος)… Προώθηση υπερκαταναλωτισμού – υλισμού /δημιουργία αισθημάτων μειονεξίας σε όσους αδυνατούν να ανταποκριθούν στις «διαταγές» της διαφήμισης και της μόδας… Μέσο προπαγάνδας, πλύσης εγκεφάλου, προώθησης ρατσιστικών ιδεών… Επιβολή ξενικών προτύπων ζωής – υπονόμευση εθνικής ταυτότητας…