ш.функц
- 1. Сэдэв : Шуг аман функц
- 2. Зорилго : Шууд ба урвуу хамаарлы г ялг ан т аних Шуг аман функций т одорхойлох Шуг аман функцийн г рафикийг байг уулах Бодлог од хэрэг лэх
- 3. Судлаг дахуун : Шууд ба урвуу хамаарал , шуг аман функцийг т одорхойлох , т эдг ээрийн г рафикийг байг уулах мэдлэг эзэмших
- 4. Ур ухаан : К1 :Шууд ба урвуу хамаарал, шугаман функцийн тодорхойлолт, бичлэг, тэмдэглэгээг ойлгож, харилцах К2:Шууд хамаарал нь функц болохыг, функц нь урвуу хамаарал болох эсэхийг тогтоох, шугаман функцийн тухайн тохиолдол нь шууд хамаарал болохыг ойлгож учирлан тайлбарлах К3:Бодит юмс үзэгдлийн харилцан хамаарлыг функцээр загварчлах хүснэгт зохиох график зурах,хэрэглэх К4:Практик агуулгатай өгүүлбэртэй бодлогыг функцэн хамаарал ашиглан бодож, асуудлыг шийдвэрлэх
- 5. Хичээлийн бүтэц , хугацаа: 4цаг Хэрэг лэг дэхүүн : Сурах бичиг , үзүүлэх г рафикууд , хяналт ы н даалг авры н хувилбарууд
- 6. Арг а зүй Сург алт ы г зохион байг уулах бүлг ийн хэлбэрийг сонг ох нь үр дүнт эй . Суралцаг чды г бүлэг болг ох олон арг ы г хэрэг лэж болно . Жишээ нь : Тэг ш өнцөг т , квадрат , г урвалжин , дуг уй т ахир шуг ам зэрэг дүрсийг сонг уулан ижил дүрс сонг осон хүүхдүүдийг нэг баг болг он хувааж “Ижил дүрсүүд хамт даа” арг аар суралцаг чды г идэвхжүүлж болно . Тэднийг хөг жөөхийн т улд эдг ээр дүрсийг сонг он суг алсан хүмүүс ямар нийт лэг зан чанарт ай байдаг т алаар сэт г эл зүйчдийн г арг асан судалг ааг уншиж өг нө .
- 7. Тэгш өнцөгт дүрсийг сонгосон хүмүүс бага бөгөөд зэрэг хувирамтгай бөгөөд заримдаа өөрийгөө дутуу үнэлдэг.Маш сонууч зантай. Сэтгэн бодох чадвартай . Гэвч хүний арга мэхэнд амархан ордог. Цайлган цагаан сэтгэлтэй Квадрат дүрсийг сонгосон хүн их ажилсаг, хөдөлмөрч, тэсвэр хатуужилтай, хүнтэй арга эвээ сайн олдог.хүний асуултанд бүрэн хариулдаг, чадварлаг,нухацтай хүмүүс байдаг Гурвалжин дүрс сонгосон хүн манлайлагч, захирагдах дургуй аливаа юмыг хялбар ойлгодог,удирдах, татгалзах дуртай, шийдвэр гаргахад юунд хүрэхээ амархан ойлгодог ч биеэ хичээсэн сул талтай. Дугуй дүрсийг сонгосон хүмүүс нь өөртөө итгэлтэй, даруу төлөв,хүнийг анхааралтай сонсдог, аливаад мэдрэмтгий, хэрүүл шуугианд дургуй, бусадтай харилцах харилцаанд тун
- 8. Жишээ: 1 Сурагчид зуслангаас 1 км зайд аялж явав. Тэд эндээс цааш нь цагт 2 км урагшилна. Тэгвэл дээр өгүүлсэн мэдээллийг ашиглан сурагчид t хугацааны дараа зуслангаас ямар зайд очсон байх вэ? Явах хугацаа /цаг / t 0 1 2 3 4 t цагт явах зам / км / 2t 0 2 ? 6 ? t цагийн дараа зуслангаас S S=2t+1 1 3 5 ? ? зайд байна. Дүгнэлт: S= 2x+1 нь S – зай t - хугацааны хоорондын хамаарлыг илэрхийлжээ
- 9. Жишээ:2 Агуулахад 2тн тариа байв. Үтрэмээс өдөр бүр 0,5 тн тариа агуулах руу зөөдөг бол х өдрийн дараа агуулахад хичнээн тонн тариа байх вэ? Өдрийн тоо х 0 2 4 6 х өдөрт агуулахад хийх тариа 0,5х 0 1 2 3 Х өдрийн дараа агуулахад y=0,5x+2 2 3 4 5 байх тарианы хэмжээ Дүгнэлт: y = 0,5x+2 тарианы хэмжээ ба хугацааны хамаарлыг үзүүлжээ.
- 10. Жишээ: 3 Саванд 10 литр ус байв. Цаг бүрт усны хэмжээ 2 л-ээр багасдаг бол t хугацааны дараа саванд хэдэн литр ус үлдэх вэ? Цаг t 0 1 2 3 t цагт агуулагдах ус 2t 0 2 ? ? t цагийн дараа саванд ү лдэх ус y= 10-2t 10 8 ? ? y=-2t+10 нь хугацаа ба усны хэмжээний хамаарлыг илэрхийлжээ.
- 11. Дүгнэлт: +1 2x y= 2 y=0 ,5x+ Шугаман функц y=kx+b дүрстэй функцээр илэрхийлэгдэнэ. y= -2 Шугаман функцийн x+ 10 график нь шулуун шугам байна
- 12. Тодорхойлолт: К ба b нь тогтмол тоо, х ба у нь хувьсагч байхад y=kx+b дүрсийн томьёогоор өгөгдсөн функцийг шугаман функц гэнэ. b-г сул гишүүн , k –г өнцгийн коэффициент гэнэ.
- 13. y=kx+b функцийн графикийн k , b коэффициентийн утга хэрхэн хамаарахыг авч үзье y=kx+b шугаман функцийн k=0;b=0 бол y=b шулуун байна. Өөрөөр хэлбэл х-ийн бүх утганд ординат y= b тогтмол утгатай. y=kx+b шугаман функцийн y=0;k=0 үед x= хэлбэртэй функц болно.Энэ нь шулуун дээр абсцисс нь тогтмол байх цэгүүдээс тогтоно. y=kx+b шугаман тэгшитгэл b=0 бол y=kx хэлбэртэй болно.
- 14. Дүгнэлт: y=b дүрстэй шугаман функцийн график нь ординат тэнхлэгээс I Iхэрчим огтолсон ОХ тэнхлэгтэй параллель шулуун байна. x= = дүрсийн шугаман функцийн график нь ОХ тэнхлэгээс I Iхэрчим огтолсон ОУ тэнхлэгтэй параллель шулуун байна.
- 15. Бодлого: 1. Дараах функцүүд шугаман функц мөн үү? y=12-x , y=2(3x-1) , y= -7x y= -1+3x y= +1 , y=5x , y= 2. Шугаман функцийн график байгуул y=2x-5 , y= x-5 , y=-3x-5 y= x+4 3.y=3x функцийн график ашиглан y=3x+2 , y=3x-5 , y=3x+4,5 функцийн график байгуул
- 16. Бодлого: A(2;-5) , B(3;-3) , C(4;2) цэгүүд y=2x-9 шугаман функц дээр орших уу? y=kx+3 функцийн график A(-3;-12) цэгийг дайрдаг бол k-г ол y= функцийн график M(-2;4) цэгийг дайрдаг бол b-г ол. График нь параллель шулуунууд байх шугаман функцүүдийг заа. y=5x-13 , y=3+5x , y= y=-
Editor's Notes
- #9: цагт явах