際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
BAB 5
KEPUTUSAN, PERBINCANGAN DAN KOS
5.1 PENGENALAN
Selepas penghasilan produk telah dihasilkan, proses pengujian perlu
dilaksanakan pada alat tekan (press tool) dan produk yang dihasilkan bagi
memastikan produk yang dihasilkan mengikut kriteria yang dikehendaki atau
pun standart yang ditetapkan. Catatan ujian perlu dititik beratkan dari segi
jenis bahan, ketebalan bahan yang digunakan, masa proses penghasilan
produk, kejituan ukuran dimensi kritikal pada produk, spesifikasi produk serta
keadaan alat tekan selepas proses tekan. Sekiranya terdapat masalah semasa
proses pengujian yang dilakukan pada alat tekan disebabkan produk yang
terhasil tidak mengikut kriteria yang ditetapkan darisegi rekabentuk dan
ukuran dimensi, maka proses penyelenggaraan akan dilakukan pada alat tekan
agar produk yang dihasilkan melalui proses alat tekan mengikut spesifikasi
atau kriteria yang ditetapkan. Data-data ujian perlu di dokumenkan dalam
bentuk laporan untuk dijadikan sebagai bukti serta rujukan sekiranya masalah
yang sama berulang.
5.2 TROUBLESHOOT / PENYELESAIAN
MASALAH
5.2.1 Proses Penyelenggaraan
Proses penyelenggaraan terhadap alat tekan merupakan suatu kerja yang perlu
dilakukan untuk mengatasi segala masalah yang timbul selepas proses
stamping. Ianya dilakukan disebabkan produk yang dihasilkan melalui proses
stamping mengalami masalah dari segi ukuran dimensi pada produk tidak
mengikut spesifikasi ukuran yang dikehendaki dan kecacatan pada rekabentuk
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 79
produk. Tujuan kerja troubleshoot dilakukan bagi mengenalpasti alat tekan
yang digunakan untuk menghasilkan produk sentiasa dalam keadaan baik,
dapat meningkatkan jangka hayat alat tekan dan tidak mengalami masalah
yang kritikal serta mampu menghasilkan produk secara berterusan tanpa
masalah.
5.2.2 Kerosakkan Pada Alat Tekan
Alat tekan (Press Tool) yang dihasilkan mempunyai jangka hayat yang
tertentu. Antara bahagian-bahagian alat tekan yang perlu diberi perhatian
adalah mata pemotong iaitu Punch dan Die Plate. Kebiasaannya di industri
dalam sektor penghasilan produk melalui proses Stamping, pihak industri akan
menghasilkan lebih salinan punch bagi sebuah alat tekan dan Die Plate
dengan menggunakan jenis bahan yang lebih berkualiti dan tahan lasak bagi
mengelakkan kekerapan untuk membuat penyelenggaraan serta mengelakkan
kerosakkan yang kritikal pada bahagian-bahagian alat tekan. Antara
kerosakkan atau masalah yang sering berlaku pada sebuah alat tekan
menyebabkan produk tidak mengikut spesifikasi yang dikehendaki adalah
Punch atau lubang pada Die Plate tumpul yang akan menyebabkan produk
terdapat gerigis (burr) selepas produk dihasilkan. Selain itu juga, ianya boleh
menyebabkan produk yang dihasilkan tidak mengikut spesifikasi dari segi
dimensi dan rekabentuk. Hal ini demikian, keadaan punch dan die plate perlu
diberi perhatian dan sering membuat kerja pembaikkan agar tidak mengalami
masalah yang lebih kritikal dan dapat memanjangkan lagi jangka hayat bagi
sesebuah alat tekan.
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 80
5.2.3 Masalah Yang Dihadapi Semasa Troubleshoot
Kebiasaannya alat tekan yang dihasilkan akan mengalami masalah sama ada
ketika proses penghasilan alat tekan atau selepas proses penghasilan produk.
Antara masalah yang sering dihadapi pada produk ialah
i. Produk terdapat gerigis (Burr)
Punca
 Bahagian pada mata pemotong (punch) tumpul.
 Ruang kelegaan pada Die Plate terlalu besar dan tidak mengikut Cutting
Clearance yang sebenar.
Penyelesaian Masalah
 Tajamkan mata pemotong (punch) dengan menggunakan mesin grinding.
 Hasilkan Die plate yang baru mengikut kelegaan (Cutting Clearance) yang
ditetapkan.
 Penggunaan strip yang sesuai mengikut jenis bahan dan ketebalan strip.
ii. Strip melekat bersama piloting punch semasa proses Stamping
Punca
 Sudut (Angle) pada piloting punch tidak cukup panjang.
Penyelesaian Masalah
 Tambah kepanjangan sudut (Angle) piloting punch agar strip tidak melekat
pada piloting punch
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 81
5.3 KEPUTUSAN UJIAN
5.3.1 Keputusan Ujian Terhadap Alat Tekan Dan
Bahan Strip
I. Langkah Pertama
 Alat pengukuran yang digunakan : Vernier Caliper
150mm
 Bahan Strip : Kertas Manilakad
0.3mm
 Lokasi ujian dijalankan : Bengkel Stamping
Unit Pengeluaran
 Mesin yang digunakan : Mesin Stamping
Li-Chin (80 tan)
Cara Pengujian
 Menggunakan kertas manilakad setebal 0.3mm sebagai bahan strip untuk
proses permulaan atau pengujian sebelum menggunakan bahan strip sebenar
iaitu kepingan logam.
Masalah
 Proses pembentukkan emboss tidak mengikut saiz dimensi yang dikehendaki.
Keputusan
 Rekabentuk produk yang terhasil dengan menggunakan bahan strip iaitu
kertas manilakad melalui proses stamping adalah tidak sama dari segi saiz
dimensi produk yang dikehendaki.
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 82
II. Langkah kedua
 Alat pengukur yang digunakan : Vernier Caliper
150mm
 Bahan Strip : Brass 0.7mm
 Lokasi ujian dijalankan : Bengkel Stamping
Unit Pengeluaran
 Mesin yang digunakan : Mesin Stamping Li
Chin (80 tan)
Cara Pengujian
 Menggunakan kepingan logam jenis Brass setebal 0.7mm sebagai bahan strip
untuk proses pengujian.
Masalah
 Tiada masalah.
Keputusan
 Pemilihan bahan Strip jenis Brass dengan ketebalan 0.7mm adalah sesuai
untuk digunakan bagi menghasilkan produk.
III. Langkah Ketiga.
 Alat pengukur yang digunakan : Vernier Caliper
150mm
 Bahan Strip : Copper 0.5mm
 Lokasi ujian dijalankan : Bengkel Stamping
Unit Pengeluaran
 Mesin yang digunakan : Mesin Stamping Li-
Chin (80 tan)
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 83
Cara Pengujian
 Menggunakan kepingan logam jenis Copper setebal 0.5mm sebagai bahan
strip untuk proses pengujian.
Masalah
 Terdapat lekukkan pada produk disebabkan saiz ketebalan strip tidak sesuai.
Keputusan
 Pemilihan bahan Strip jenis Copper dengan ketebalan 0.5mm adalah tidak
sesuai untuk digunakan pada alat tekan ini bagi menghasilkan produk.
IV. Langkah Keempat.
 Alat pengukur yang digunakan : Vernier Caliper
150mm
 Bahan Strip : Aluminium 0.5mm
 Lokasi ujian dijalankan : Bengkel Stamping
Unit Pengeluaran
 Mesin yang digunakan : Mesin Stamping
Li- Chin (80 tan)
Cara Pengujian
 Menggunakan kepingan logam jenis Aluminium setebal 0.5mm sebagai bahan
strip untuk proses pengujian.
Masalah
 Terdapat lekukkan pada produk disebabkan saiz ketebalan strip tidak sesuai.
Keputusan
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 84
 Pemilihan bahan Strip jenis Aluminium dengan ketebalan 0.5mm adalah tidak
sesuai untuk digunakan pada alat tekan ini bagi menghasilkan produk.
V. Langkah Kelima.
 Alat pengukur yang digunakan : Vernier Caliper
150mm
 Bahan Strip : Steel 0.7mm
 Lokasi ujian dijalankan : Bengkel Stamping
Unit Pengeluaran
 Mesin yang digunakan : Mesin Stamping Li-
Chin (80 tan)
Cara Pengujian
 Menggunakan kepingan logam jenis Steel setebal 0.7mm sebagai bahan strip
untuk proses pengujian.
Masalah
 Tiada masalah.
Keputusan
 Pemilihan bahan Strip jenis Steel dengan ketebalan 0.7mm adalah sesuai
untuk digunakan pada alat tekan ini bagi menghasilkan produk.
V.3.2 Ujian Terhadap Fungsi Produk
Tujuan : membuat kajian dan ujian ketahanan ke atas produk dengan
menggenakan beban pada produk dengan menggunakan pemberat.
Hipotesis : Semakin besar saiz berat pemberat, semakin kuat kesan daya
bebanan dikenakan ke atas produk Labeling holder.
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 85
Pembolehubah :
 Dimanipulasikan : Ketahanan produk dikenakan.
 Bergerak balas : Kesan bebanan dikenakan keatas
Labeling Holder.
 Dimalarkan : Produk Labeling Holder.
Bahan/ Radas : Saiz pemberat (200g, 350g dan 500g) dan produk Labeling
Holder (ketebalan 0.7mm).
Prosedur :
1. Lekatkan terlebih dahulu Labeling Holder dengan menggunakan revet atau
skru.
2. Ikat pada bahagian tempat memasukkan kertas Labeling bersama-sama
dengan pemberat yang berlainan saiz dari segi berat bagi tujuan melakukan
ujian daya bebanan.
3. Catatkan keputusan kesan daya bebanan pada produk.
4. Ulangi prosedur seterusnya dengan daya bebanan yang berbeza merujuk
kepada jadual 5.3
PERCUBAAN
BEBANAN
PEMBERAT PRODUK
DIKENAKAN
KEPUTUSAN
PERTAMA 200g
Produk tidak mengalami sebarang
perubahan dari segi daya tekanan dan
bentuk
KEDUA 350g
Produk tidak mengalami sebarang
perubahan dari segi daya tekanan dan
bentuk
KETIGA 500g
Produk menjadi melending disebabkan
produk tersebut tidak dapat
menampung daya tekanan yang
dikenakan.
Jadual 5.3 Catatan daya bebanan dan tekanan yang dikenakan pada produk.
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 86
Keputusan
Setelah daripada hasil ujian yang telah dijalankan menunjukkan produk yang
dihasilkan iaitu Labeling Holder mengalami perubahan bentuk iaitu
melending sekiranya dikenakan daya bebanan melebihi 500g. Hal ini
demikian, produk ini tidak dapat menampung bebanan yang tinggi disebabkan
saiz dimensi produk dan jenis bahan produk yang dihasilkan.
V.4 KEPUTUSAN UJIKAJI YANG
DIPEROLEHI
Produk yang telah dihasilkan perlu melalui proses pemeriksaan bagi
memastikan tiada masalah yang timbul. Sebagai contoh masalah yang
dihadapi pada produk ialah terdapat gerigis (Burr), proses pemotongan antara
strip dan punch tidak putus,
melending dan perubahan dimensi pada produk. Produk
tersebut iaitu Labeling Holder telah melalui ujian ke atas produk tersebut
mengikut spesifikasi atau kriteria yang telah ditetapkan di dalam lukisan
kejuruteraan setelah diukur dengan menggunakan Profile Projector. Setelah
membuat pemeriksaan dilakukan dengan teliti, kerja-kerja kekemasan perlu
dilakukan bagi mengekalkan nilai-nilai estetik pada produk seperti membuang
gerigis (Burr), membuang kesan calar dan karat pada produk, polishing dan
sebagainya.
5.4.1 Keputusan Untuk Alat Tekan (Press Tool)
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 87
Die Plate
Keputusan.
 Gambarajah menunjukkan die plate mengalami kesan pembentukkan pada sisi
lubang incut punch akibat incut punch terpotong pada bahagian sisi lubang
incut punch.
 Terhasil gerigis (burr) pada produk.
 Kedudukan punch tidak sejajar dengan die plate.
Tindakan.
 Ratakan permukaan sisi lubang incut punch pada die plate dengan
menggunakan kikir halus dan kertas pasir (tahap kekasaran 1200).
 Ratakan permukaan pemegang mata pemotong (header punch) dengan
menggunakan mesin grinding.
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 88
Keputusan.
 Pemotongan punch bagi memisahkan produk tidak sempurna disebabkan mata
pemotongan (punch) tumpul.
Tindakan.
 Blanking Punch perlu dicanai semula bagi tujuan permukaan mata
pemotongan (punch) rata dan tajam.
5.4.2 Keputusan Untuk Produk
Keputusan.
 Produk yang dihasilkan terdapat gerigis (burr).
Tindakan.
 Blanking punch, incut punch dan piercing punch perlu dicanai agar
permukaan mata pemotong (punch) rata dan tajam.
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 89
 Gunakan kikir halus dan kertas pasir (tahap kekasaran 1000/ 1200) bagi tujuan
membuang kesan tajam pada keseluruhan permukaan produk yang dihasilkan.
5.5 Kos Bahan
Ketumpatan = Jisim ( kg )
Isipadu ( m続 )
p = m
v
5.5.1 Kos Bahan Mentah
Diberi ketumpatan untuk steel ialah 7.850 gsm/cm続
Diberi ketumpatan untuk copper ialah 8.896 gsm/cm続
Bil. Item Isipadu
(mm続)
Ketumpatan
(Density)
Harga
(RM/kg)
Kuantiti
Jumlah
Harga
(RM)
1 Top Plate 350x320x4
0
7.850gsm/cm続 RM12.00
1 174.72
2 Bottom
Plate
350x320x5
0
1 218.40
3 Backup
plate
280x150x1
0
1 16.38
4 Punch
Holder
Plate
280x150x2
5
1 40.95
5 Stripper
Plate
280x150x2
5
1 40.95
6 Strip 280x19x5 2 1.04 x2
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 90
Guide 2.08
7 Die Plate 280x150x2
5
1 40.95
8 Punch
Plate
180x100x7
3
1 123.78
9 EDM
Copper
100x100x5
0
8.896gsm/cm続 RM37.50 1 29.33
Jumlah Kos Bahan Mentah RM 687.54
Jadual 5.5.1: Jadual menunjukkan kos bahan yang digunakan untuk
menghasilkan sebuah alat tekan.
1. Top Plate (Mild Steel)
Size= 350x320x40mm
Weight = Volume x Density
= 3.50dm x 3.20dm x 0.4dm x 7.8kg/dm続
= 34.944kg x RM 5.00/kg
= RM 174.72
2. Back Plate (Mild Steel)
Size = 280x150x10mm
Weight = Volume x Density
= 2.8dm x 1.50dm x 0.1dm x 7.8kg/dm続
= 3.276kg x RM 5.00/kg
= RM 16.38
3. Punch Holder Plate (Mild Steel)
Size = 280x150x25mm
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 91
Weight = Volume x Density
= 2.8dm x 1.50dm x 0.25dm x 7.8kg/dm続
= 8.19kg x RM 5.00/kg
= RM 40.95
4. Stripper Plate (Mild Steel)
Size = 280x150x25mm
Weight = Volume x Density
= 2.8dm x 1.50dm x 0.25dm x 7.8kg/dm続
= 8.19kg x RM 5.00/kg
= RM 40.95
5. Stripper Guide (Mild Steel)
Size = 280x19x5mm
Weight = Volume x Density
= 2.8dm x 0.19dm x 0.05dm x 7.8kg/dm続
= 0.20748kg x RM 5.00/kg
= RM 1.0374
= RM 1.04
6. Die Plate (Mild Steel)
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 92
Size = 280x150x25mm
Weight = Volume x Density
= 2.8dm x 1.50dm x 0.25dm x 7.8kg/dm続
= 8.19kg x RM 5.00/kg
= RM 40.95
7. Bottom Plate (Mild Steel)
Size = 350x320x50mm
Weight = Volume x Density
= 3.5dm x 3.2dm x 0.5dm x 7.8kg/dm続
= 43.68kg x RM 5.00/kg
= RM 218.40
8. In. Punch Plate (High Carbon Steel)
Size = 50x35x70mm
Weight = Volume x Density
= 0.5dm x 0.35dm x 0.7dm x 7.98kg/dm続
= 0.97755kg x RM 30.00/kg
= RM 29.3265
= RM 29.33
9. Emboss Punch Plate (High Carbon Steel)
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 93
Size = 50x56x68mm
Weight = Volume x Density
= 0.5dm x 0.56dm x 0.68dm x 7.98kg/dm続
= 1.519392kg x RM 30.00/kg
= RM 45.58176
= RM 45.58
10. Blanking Punch Plate (High Carbon Steel)
Size = 50x2.5x5mm
Weight = Volume x Density
= 0.5dm x 0.025dm x 0.05dm x 7.98kg/dm続
= 0.0049875kg x RM 30.00/kg
= RM 0.149625 = RM 0.15
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 94
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 95
EQUIPMENT COST/UNIT (RM) QUANTITY COST (RM)
1. Top Plate (Mild Steel)
RM 174.72 1 RM 174.72
2. Back Plate (Mild Steel) RM 16.38 1 RM 16.38
3. Punch Holder Plate (Mild Steel) RM 40.95 1 RM 40.95
4. Stripper Plate (Mild Steel) RM 40.95 1 RM 40.95
5. Stripper Guide (Mild Steel) RM 1.04 2 RM 2.08
6. Die Plate (Mild Steel) RM 40.95 1 RM 40.95
7. Bottom Plate (Mild Steel) RM 218.40 1 RM 218.40
8. In. Punch Plate
(High Carbon Steel) RM 29.33
1
RM 29.33
9. Emboss Punch Plate
(High Carbon Steel) RM 45.58
1
RM 45.58
10. Blanking Punch Plate
(High Carbon Steel) RM 0.15
1
RM 0.15
TOTAL RM 609.49
Jadual 5.5.1 b: Jadual menunjukkan kos bahan yang digunakan untuk
menghasilkan sebuah alat tekan.
5.6 KOS PENGGUNAAN MESIN
5.6.1 Kos Penggunaan Mesin Power Saw
Bil. Item Masa (Minit) Harga/Jam
(RM)
Jumlah (RM)
1 Punch Holder Plate 60
RM 6.50
RM 6.50
2 Stripper Plate 60 RM 6.50
3 Die Plate 60 RM 6.50
4 Strip Guide 30 RM 3.25
5 EDM Copper 60 RM 6.50
6 Backup Plate 60 RM 6.50
Jumlah Kos Keseluruhan RM 35.75
5.6.2 Kos Penggunaan Conventional Milling Machine
Bil. Item Masa (Minit) Harga/Jam
(RM)
Jumlah (RM)
1 Backup Plate 217.5
RM 7.58
RM 27.47
2 Punch Holder Plate 217.5 RM 27.47
3 Stripper Plate 217.5 RM 27.47
4 Die Plate 217.5 RM 27.47
Jumlah Kos Keseluruhan RM 109.91
5.6.3 Kos Penggunaan Surface Grinding Machine
Bil. Item Masa (Minit) Harga/Jam
(RM)
Jumlah (RM)
1 Backup Plate 180
RM 7.58
RM 22.47
2 Punch Holder Plate 180 RM 22.47
3 Stripper Plate 300 RM 37.90
4 Die Plate 450 RM 56.85
5 Stripper Guide 420 RM 53.06
6 All Punch 240 RM 30.32
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 96
Jumlah Kos Keseluruhan RM 223.07
5.6.4 Kos Penggunaan CNC Milling Machine
Bil. Item Masa (Minit) Harga/Jam
(RM)
Jumlah (RM)
1 Backup Plate 360
RM 13.72
RM 82.32
2 Punch Holder Plate 630 RM 144.06
3 Stripper Plate 420 RM 96.04
4 Strip Guide 180 RM 41.16
5 Die Plate 600 RM 137.20
6 Top Plate 660 RM 150.92
7 Bottom Plate 690 RM 158.78
Jumlah Kos Keseluruhan RM 727.16
5.6.5 Kos Penggunaan CNC EDM Die Sinker Machine
Bil. Item Masa (Minit) Harga/Jam
(RM)
Jumlah (RM)
1 Punch Holder Plate 3360 14.63 RM 819.28
2 Die Plate 1500 14.63 RM 365.75
Jumlah Kos Keseluruhan RM 1, 185.03
5.6.6 Kos Penggunaan CNC Wire Cut Machine
Bil. Item Masa (Minit) Harga/Jam
(RM)
Jumlah (RM)
1 Squaring Materials 1500
RM11.49
RM 287.25
2 Strip Guide 450 RM 86.17
3 Emboss Punch 2940 RM 563.01
4 Incut Punch 2340 RM 448.11
5 Blanking Punch 3300 RM 631.95
6 Bottom Plate 510 RM 97.66
7 EDM Electrode 1050 RM 201.07
8 Punch Holder Plate 480 RM 91.92
9 Stripper Plate 480 RM 91.92
10 Die Plate 1200 RM 229.80
Jumlah Kos Keseluruhan RM 2, 728.86
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 97
5.6.7 Kos Penggunaan Hardening Machine
Bil. Item Masa (Minit) Harga/Jam
(RM)
Jumlah (RM)
1 Die Plate 420 RM 10.00 RM 70.00
Jumlah Kos Keseluruhan RM 70.00
5.6.8 Jumlah Kos Keseluruhan Pemesinan
i. Kos Penggunaan Mesin Power Saw = RM 35.75
ii. Kos Penggunaan Conventional Milling Machine = RM 109.91
iii. Kos Penggunaan Surface Grinding Machine = RM 223.07
iv. Kos Penggunaan CNC Milling Machine = RM 727.16
v. Kos Penggunaan CNC EDM Die Sinker Machine = RM 1, 185.03
vi. Kos Penggunaan CNC Wire Cut Machine = RM 2, 728.86
vii. Kos Penggunaan Hardening Machine = RM 70.00
__________________________________________________________________
Jumlah Kos Keseluruhan Pemesinan = RM 5, 079.78
Machinery and Equipment Rental
1) Band Saw
Factor of accounted is that :
(i) Depreciation of machinery hours
Depreciation of machinery hours = the original price of machine
lifetime of machine
= RM 16,500
10
= RM 1,650 / year
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 98
Machine accumulated depreciation per hour = annually the machine of depreciation
months x days x hours
= RM 1650
12 x 30 x 24
= RM 1650
8640
= RM 0.19 / hour
 The depreciation rates that have been certified machine is between RM 5/hou
to RM 50/jam as JTR letter / L/254/1 (14) dated 22/2/93.
 Depreciation of machinery hours= RM 5.00/hour
(ii) An hour use of electricity rates
An hour use of electricity rates = Machine power (kW) x 1 hour x Tariff of TNB
= 1.5 kW x 1 x 0.43
= RM 0.645
= RM 0.65 / hour
(iii) The various
[pelincir oil, water and so on supposed as much 15% rather than the amount
(i) + (ii)]
= 15 % x (Depreciation of machinery hours + An
hour use of electricity rates)
= 15% x (RM 5.00 + RM 0.65)
= 15 % x (RM 5.65)
= RM 0.8475
= RM 0.85
 An hour machines rented content
= Depreciation of machinery hours + An hour use of electricity rates + various
= RM 5.00 + RM 0.65 + RM 0.85= RM 6.50 / hour
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 99
2) Conventional Milling Machine
Factor of accounted is that :
(i) Depreciation of machinery hours
Depreciation of machinery hours = the original price of machine
lifetime of machine
= RM 121,793.97
10
= RM 12,179.40
Machine accumulated depreciation per hour = annually the machine of depreciation
months x days x hours
= RM 12,179.40
12 x 30 x 24
= RM 12,179.40
8640
= RM 1.40965 / hour
= RM 1.41 / hour
 The depreciation rates that have been certified machine is between RM 5/hour to RM 50/jam as JTR
letter / L/254/1 (14) dated 22/2/93.
 Depreciation of machinery hours= RM 5.00/hour
(ii) An hour use of electricity rates
An hour use of electricity rates = Machine power (kW) x 1 hour x Tariff of TNB
= 3.7 kW x 1 x 0.43
= RM 1.591
= RM 1.59 / hour
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 100
(iii) The various
[pelincir oil, water and so on supposed as much 15% rather than the amount
(i)+ (ii)]
= 15 % x (Depreciation of machinery hours + An hour
use of electricity rates)
= 15% x (RM 5.00 + RM 1.59)
= 15 % x (RM 6.59)
= RM 0.9885
= RM 0.99
 An hour machines rented content
= Depreciation of machinery hours + An hour use of
electricity rates + various
= RM 5.00 + RM 1.59 + RM 0.99
= RM 7.58 / hour
3) Surface Grinding Machine
Factor of accounted is that :
(i) Depreciation of machinery hours
Depreciation of machinery hours = the original price of machine
lifetime of machine
= RM 309,000.00
10
= RM 30,900
Machine accumulated depreciation per hour = annually the machine of depreciation
months x days x hours
= RM 30,900
12 x 30 x 24
= RM 12,179.40
8640
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 101
= RM 3.5764 / hour
= RM 3.58 / hour
 The depreciation rates that have been certified machine is between RM 5/hour to RM 50/jam as JTR
letter / L/254/1 (14) dated 22/2/93.
 Depreciation of machinery hours= RM 5.00/hour
(ii) An hour use of electricity rates
An hour use of electricity rates = Machine power (kW) x 1 hour x Tariff of TNB
= 3.7 kW x 1 x 0.43
= RM 1.591
= RM 1.59 / hour
(iii) The various
[pelincir oil, water and so on supposed as much 15% rather than the amount
(i)+ (ii)]
= 15 % x (Depreciation of machinery hours + An hour
use of electricity rates)
= 15% x (RM 5.00 + RM 1.59)
= 15 % x (RM 6.59)
= RM 0.9885
= RM 0.99
 An hour machines rented content
= Depreciation of machinery hours + An hour use of
electricity rates + various
= RM 5.00 + RM 1.59 + RM 0.99
= RM 7.58 / hour
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 102
4) CNC Milling Machine
Factor of accounted is that :
(i) Depreciation of machinery hours
Depreciation of machinery hours = the original price of machine
lifetime of machine
= RM 867,402.00
10
= RM 86,740.20 / year
Machine accumulated depreciation per hour = annually the machine of depreciation
months x days x hours
= RM 86,740.20
12 x 30 x 24
= RM 86,740.20
8640
= RM 10.04 / hour
(ii) An hour use of electricity rates
An hour use of electricity rates = Machine power (kW) x 1 hour x Tariff of TNB
= 4.4 kW x 1 x 0.43
= RM 1.892
= RM 1.89 / hour
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 103
(iii) The various
[pelincir oil, water and so on supposed as much 15% rather than the amount
(i) + (ii)]
= 15 % x (Depreciation of machinery hours + An
hour use of electricity rates)
= 15% x (RM 10.04 + RM 1.89)
= 15 % x (RM 11.93)
= RM 1.7898
= RM 1.79
 An hour machines rented content
= Depreciation of machinery hours + An hour use of electricity rates + various
= RM 10.04 + RM 1.89 + RM 1.79
= RM 13.72 / hour
5) CNC Wire Cut Machine
Factor of accounted is that :
(i) Depreciation of machinery hours
Depreciation of machinery hours = the original price of machine
lifetime of machine
= RM 699,813.00
10
= RM 69,981.30 / year
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 104
Machine accumulated depreciation per hour = annually the machine of depreciation
months x days x hours
= RM 69981.30
12 x 30 x 24
= RM 86,740.20
8640
= RM 8.0997
= RM 8.10 / hour
(ii) An hour use of electricity rates
An hour use of electricity rates = Machine power (kW) x 1 hour x Tariff of TNB
= 4.4 kW x 1 x 0.43
= RM 1.892
= RM 1.89 / hour
(iii) The various
[pelincir oil, water and so on supposed as much 15% rather than the amount
(i)+ (ii)]
= 15 % x (Depreciation of machinery hours + An hour use electricity rates)
= 15% x (RM 8.10 + RM 1.89)
= 15 % x (RM 9.99)
= RM 1.4985
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 105
= RM 1.50
 An hour machines rented content
= Depreciation of machinery hours + An hour use of electricity rates + various
= RM 8.10 + RM 1.89 + RM 1.50
= RM 11.49 / hour
6) CNC EDM Die Sinker Machine
Factor of accounted is that :
(i) Depreciation of machinery hour
Depreciation of machinery hours = the original price of machine
lifetime of machine
= RM 936,068.00
10
= RM 93,606.80 / year
Machine accumulated depreciation per hour = annually the machine of depreciation
months x days x hours
= RM 93,606.80
12 x 30 x 24
= RM 86,740.20
8640
= RM 10.8341
= RM 10.83 / hour
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 106
(ii) An hour use of electricity rates
An hour use of electricity rates = Machine power (kW) x 1 hour x Tariff of TNB
= 4.4 kW x 1 x 0.43
= RM 1.892
= RM 1.89 / hour
(iii) The various
[pelincir oil, water and so on supposed as much 15% rather than the amount
(i)+ (ii)]
= 15 % x (Depreciation of machinery hours + An
hour use of electricity rates)
= 15% x (RM 10.83 + RM 1.89)
= 15 % x (RM 12.72)
= RM 1.908
= RM 1.91
 An hour machines rented content
= Depreciation of machinery hours + An hour use of electricity rates + various
= RM 10.83 + RM 1.89 + RM 1.91
= RM 14.63 / hour
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 107
7) Hardening Machine
Factor of accounted is that :
(i) Depreciation of machinery hours
Depreciation of machinery hours = the original price of machine
lifetime of machine
= RM 27,290.00
10
= RM 2,729.00
Machine accumulated depreciation per hour = annually the machine of depreciation
months x days x hours
= RM 2,729.00
12 x 30 x 24
= RM 2,729.00
8640
= RM 0.31586 / hour
= RM 0.32 / hour
 The depreciation rates that have been certified machine is between RM 5/jam toRM 50/jam as JTR
letter / L/254/1 (14) dated 22/2/93.
 Depreciation of machinery hours= RM 5.00/hour
(ii) An hour use of electricity rates
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 108
An hour use of electricity rates = Machine power (kW) x 1 hour x Tariff of TNB
= 3.0 kW x 1 x 0.43
= RM 1.591
= RM 1.29 / hour
(iii) The various
[pelincir oil, water and so on supposed as much 15% rather than the amount
(i)+ (ii)]
= 15 % x (Depreciation of machinery hours + An hour use of electricity rates)
= 15% x (RM 5.00 + RM 1.29)
= 15 % x (RM 6.29)
= RM 0.9435
= RM 0.95
 An hour machines rented content
= Depreciation of machinery hours + An hour use of electricity rates + various
= RM 5.00 + RM 1.29 + RM 0.95
= RM 7.24
EQUIPMENT COST/HOUR (RM) HOUR COST (RM)
BEND SAW MACHINE
(1.5 kW) 6.50 5.5 35.75
CONVENTIONAL MILLING MACHINE
(3.7 kW) 7.58 14.5 109.91
SURFACE GRINDING MACHINE
(3.7 kW) 7.58 29.5 223.61
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 109
CNC MILLING MACHINE
(4.4 kW) 13.72 59 809.48
CNC WIRE CUTMACHINE
(4.4 kW)
11.49 237.5 2728.87
CNC EDM DIE SINKER MACHINE
(4.4 kW) 14.63 81 1185.03
HARDENING
(3 kW) 7.24 7 50.68
TOTAL RM 5, 143.33
Manufacturing Cost
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 110
5.7 KOS PEMBUATAN ALAT TEKAN
Progressive die
A. Material Cost
No Material Name Weight
(kg)
Unit Price
(RM/kg)
Cost
(RM)
1 Steel
(Mild Steel & ASSAB)
106.67 kg
2.50
RM5/kg
RM 30/kg
RM 1, 414.62
RM 75.00
2 Copper 4.448 kg RM37.5/kg RM 166.80
Total RM 1,581.42
B. Purchasing Price of Standard Parts
No Part Name Quantity Unit
Price (RM)
Cost
(RM)
1 Guide post 2 RM 30.00 RM 60.00
2 Guide bush 2 RM 20.00 RM 40.00
3 Dowel pin
8H7x60
4 RM 1.00 RM 4.00
4 Cap screw
M8x1.25x65
20 RM 0.50 RM 10.00
5 Stripper bolts
STO 10x70
8 RM 6.00 RM 48.00
6 Piercing punch
6x70
2 RM 5.00 RM 10.00
7 Piercing punch
4x70
2 RM 4.00 RM 8.00
8 Pilot Punch
HP6x7x72
4 RM7.00 RM 28.00
9 Spring
TB20x40
10 RM 10.00 RM 100.00
Total RM 308.00
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 111
C. Manufacturing Cost (1)
No Item Time
(Hour)
Unit price
(RM/Hour)
Cost
(RM)
1 Press tool design 84 RM 12.00 RM 1, 008.00
Total RM 1,008.00
D. Manufacturing Cost (2)
No Machining process
(Machine Used)
Time
(Hour)
Charge
(RM/Hour)
Cost
(RM)
1 Band Saw 5.5 RM 6.50 RM 35.75
2 Conventional Milling 14.5 RM 7.58 RM 109.91
3 Surface Grinding 29.5 RM 7.58 RM 223.61
4 CNC Milling 59 RM 13.72 RM 809.48
5 CNC Wire Cut 237.5 RM 11.49 RM 2,7 28.87
6 CNC EDM Die Sinker 81 RM 14.63 RM 1, 185.03
7 Hardening 7 RM 7.24 RM 50.68
Total RM 5,143.33
E. Manufacturing Cost
A+B+C+D = RM 1, 581.42 + RM 308.00 + RM 1, 008.00 + RM 5, 143.33
= RM 8, 040.75
F. General Control Cost
E x 5% = RM 8, 040.75 x 5%
= RM 402.03
G. Profit
E x 25% = RM 8, 040.75 x 25%
= RM 2, 010.18
Total Press Tool Manufacturing Cost
E + F + G = RM 8, 040.75 + RM 402.03 + RM 2, 010.18
= RM 10, 452.96
5.8 KOS TENAGA KERJA
Gaji pekerja eejam = RM 6.00
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 112
Masa bekerja sehari = 8 jam
Hari bekerja sebulan = 22 hari
Tenaga buruh = 3 Orang
Jumlah bulan bekerja = 3 bulan
Jumlah Kos Tenaga Buruh = RM6.00 x 8 x 22 x 3 x3
= RM 9, 504.00
5.9 PENILAIAN KOS
Jumlah Kos Pengeluran = Kos Bahan + Kos Pembuatan + Kos Tenaga Buruh
= RM954.84 + RM 10,452.96 + RM + RM9,504.00
= RM 20,911.80
Kos Produk Seunit = Jumlah Kos Pengeluaran
Jumlah Kuantiti produk
= RM 20,911.80
100 000 unit
= RM 0.209
Keuntungan 25% per unit = Kos Produk Seunit x 25%
= RM 0.209 x 25%
= RM 0.052
Harga Produk Seunit = Kos Produk Seunit + Keuntungan 25% per Unit
= RM 0.209 + RM 0.06
= RM 0.269
H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER)
JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 113

More Related Content

Similar to 1.contoh kos. (20)

PPT KELOMPOK A3 HIPERKES KESELAMATAN KERJA FIX.pptx
PPT KELOMPOK A3 HIPERKES KESELAMATAN KERJA FIX.pptxPPT KELOMPOK A3 HIPERKES KESELAMATAN KERJA FIX.pptx
PPT KELOMPOK A3 HIPERKES KESELAMATAN KERJA FIX.pptx
SalwaAplikasi
Pokok Bahasan 01 Perancangan Alat Bantu.pptx
Pokok Bahasan 01 Perancangan Alat Bantu.pptxPokok Bahasan 01 Perancangan Alat Bantu.pptx
Pokok Bahasan 01 Perancangan Alat Bantu.pptx
MohammadFarid30
Industrial Production Infographics by 際際滷sgo.pptx
Industrial Production Infographics by 際際滷sgo.pptxIndustrial Production Infographics by 際際滷sgo.pptx
Industrial Production Infographics by 際際滷sgo.pptx
ssuser8336fc
Logam mesin fabrication 10
Logam mesin fabrication 10Logam mesin fabrication 10
Logam mesin fabrication 10
Eko Supriyadi
pembuatan produk, ulir baut, dan roda gigi
pembuatan produk, ulir baut, dan roda gigipembuatan produk, ulir baut, dan roda gigi
pembuatan produk, ulir baut, dan roda gigi
138KahanIndraMaulana
Logam mesin casting and moulding 15
Logam mesin casting and moulding 15Logam mesin casting and moulding 15
Logam mesin casting and moulding 15
Eko Supriyadi
Logam mesin maintenance and diagnostic mechanical 2 (13)
Logam mesin maintenance and diagnostic mechanical 2 (13)Logam mesin maintenance and diagnostic mechanical 2 (13)
Logam mesin maintenance and diagnostic mechanical 2 (13)
Eko Supriyadi
01 Pengetesan dan pengukuran mesin perkakas - Copy.ppt
01 Pengetesan dan pengukuran mesin perkakas - Copy.ppt01 Pengetesan dan pengukuran mesin perkakas - Copy.ppt
01 Pengetesan dan pengukuran mesin perkakas - Copy.ppt
akunnatan715
Logam mesin machine and process operation 7.18 a, v1 rev (29)
Logam mesin machine and process operation 7.18 a, v1 rev (29)Logam mesin machine and process operation 7.18 a, v1 rev (29)
Logam mesin machine and process operation 7.18 a, v1 rev (29)
Eko Supriyadi
Logam mesin machine and process operation 7.18 a, v1 rev (23)
Logam mesin machine and process operation 7.18 a, v1 rev (23)Logam mesin machine and process operation 7.18 a, v1 rev (23)
Logam mesin machine and process operation 7.18 a, v1 rev (23)
Eko Supriyadi
Manufacturing process in bolt company
Manufacturing process in bolt companyManufacturing process in bolt company
Manufacturing process in bolt company
scanny16
Contoh model GKM ELMA - Gugus Kendali Mutu - sebuah contoh
Contoh model GKM ELMA - Gugus Kendali Mutu - sebuah contohContoh model GKM ELMA - Gugus Kendali Mutu - sebuah contoh
Contoh model GKM ELMA - Gugus Kendali Mutu - sebuah contoh
Aa Renovit
materi 2 uji coba kelompok yang sedang.pptx
materi 2 uji coba kelompok yang sedang.pptxmateri 2 uji coba kelompok yang sedang.pptx
materi 2 uji coba kelompok yang sedang.pptx
aritonangrajagukguk2
Template for welding and checking fixture
Template for welding and checking fixtureTemplate for welding and checking fixture
Template for welding and checking fixture
SV03JakaNugraha
2. Desain Produk-UTS.ppt
2. Desain Produk-UTS.ppt2. Desain Produk-UTS.ppt
2. Desain Produk-UTS.ppt
KingFaisal17
Logam mesin casting and moulding 5
Logam mesin casting and moulding 5Logam mesin casting and moulding 5
Logam mesin casting and moulding 5
Eko Supriyadi
Logam mesin casting and moulding 16
Logam mesin casting and moulding 16Logam mesin casting and moulding 16
Logam mesin casting and moulding 16
Eko Supriyadi
Pembuatan ban
Pembuatan banPembuatan ban
Pembuatan ban
Imam Nor Chamid
EKMA 4215 - Manajemen Operasi Modul 3 - Desain Proses dan Layout
EKMA 4215 - Manajemen Operasi Modul 3 - Desain Proses dan LayoutEKMA 4215 - Manajemen Operasi Modul 3 - Desain Proses dan Layout
EKMA 4215 - Manajemen Operasi Modul 3 - Desain Proses dan Layout
Ancilla Kustedjo
Logam mesin machine and process operation 7.18 a, v1 rev (22)
Logam mesin machine and process operation 7.18 a, v1 rev (22)Logam mesin machine and process operation 7.18 a, v1 rev (22)
Logam mesin machine and process operation 7.18 a, v1 rev (22)
Eko Supriyadi
PPT KELOMPOK A3 HIPERKES KESELAMATAN KERJA FIX.pptx
PPT KELOMPOK A3 HIPERKES KESELAMATAN KERJA FIX.pptxPPT KELOMPOK A3 HIPERKES KESELAMATAN KERJA FIX.pptx
PPT KELOMPOK A3 HIPERKES KESELAMATAN KERJA FIX.pptx
SalwaAplikasi
Pokok Bahasan 01 Perancangan Alat Bantu.pptx
Pokok Bahasan 01 Perancangan Alat Bantu.pptxPokok Bahasan 01 Perancangan Alat Bantu.pptx
Pokok Bahasan 01 Perancangan Alat Bantu.pptx
MohammadFarid30
Industrial Production Infographics by 際際滷sgo.pptx
Industrial Production Infographics by 際際滷sgo.pptxIndustrial Production Infographics by 際際滷sgo.pptx
Industrial Production Infographics by 際際滷sgo.pptx
ssuser8336fc
Logam mesin fabrication 10
Logam mesin fabrication 10Logam mesin fabrication 10
Logam mesin fabrication 10
Eko Supriyadi
pembuatan produk, ulir baut, dan roda gigi
pembuatan produk, ulir baut, dan roda gigipembuatan produk, ulir baut, dan roda gigi
pembuatan produk, ulir baut, dan roda gigi
138KahanIndraMaulana
Logam mesin casting and moulding 15
Logam mesin casting and moulding 15Logam mesin casting and moulding 15
Logam mesin casting and moulding 15
Eko Supriyadi
Logam mesin maintenance and diagnostic mechanical 2 (13)
Logam mesin maintenance and diagnostic mechanical 2 (13)Logam mesin maintenance and diagnostic mechanical 2 (13)
Logam mesin maintenance and diagnostic mechanical 2 (13)
Eko Supriyadi
01 Pengetesan dan pengukuran mesin perkakas - Copy.ppt
01 Pengetesan dan pengukuran mesin perkakas - Copy.ppt01 Pengetesan dan pengukuran mesin perkakas - Copy.ppt
01 Pengetesan dan pengukuran mesin perkakas - Copy.ppt
akunnatan715
Logam mesin machine and process operation 7.18 a, v1 rev (29)
Logam mesin machine and process operation 7.18 a, v1 rev (29)Logam mesin machine and process operation 7.18 a, v1 rev (29)
Logam mesin machine and process operation 7.18 a, v1 rev (29)
Eko Supriyadi
Logam mesin machine and process operation 7.18 a, v1 rev (23)
Logam mesin machine and process operation 7.18 a, v1 rev (23)Logam mesin machine and process operation 7.18 a, v1 rev (23)
Logam mesin machine and process operation 7.18 a, v1 rev (23)
Eko Supriyadi
Manufacturing process in bolt company
Manufacturing process in bolt companyManufacturing process in bolt company
Manufacturing process in bolt company
scanny16
Contoh model GKM ELMA - Gugus Kendali Mutu - sebuah contoh
Contoh model GKM ELMA - Gugus Kendali Mutu - sebuah contohContoh model GKM ELMA - Gugus Kendali Mutu - sebuah contoh
Contoh model GKM ELMA - Gugus Kendali Mutu - sebuah contoh
Aa Renovit
materi 2 uji coba kelompok yang sedang.pptx
materi 2 uji coba kelompok yang sedang.pptxmateri 2 uji coba kelompok yang sedang.pptx
materi 2 uji coba kelompok yang sedang.pptx
aritonangrajagukguk2
Template for welding and checking fixture
Template for welding and checking fixtureTemplate for welding and checking fixture
Template for welding and checking fixture
SV03JakaNugraha
2. Desain Produk-UTS.ppt
2. Desain Produk-UTS.ppt2. Desain Produk-UTS.ppt
2. Desain Produk-UTS.ppt
KingFaisal17
Logam mesin casting and moulding 5
Logam mesin casting and moulding 5Logam mesin casting and moulding 5
Logam mesin casting and moulding 5
Eko Supriyadi
Logam mesin casting and moulding 16
Logam mesin casting and moulding 16Logam mesin casting and moulding 16
Logam mesin casting and moulding 16
Eko Supriyadi
EKMA 4215 - Manajemen Operasi Modul 3 - Desain Proses dan Layout
EKMA 4215 - Manajemen Operasi Modul 3 - Desain Proses dan LayoutEKMA 4215 - Manajemen Operasi Modul 3 - Desain Proses dan Layout
EKMA 4215 - Manajemen Operasi Modul 3 - Desain Proses dan Layout
Ancilla Kustedjo
Logam mesin machine and process operation 7.18 a, v1 rev (22)
Logam mesin machine and process operation 7.18 a, v1 rev (22)Logam mesin machine and process operation 7.18 a, v1 rev (22)
Logam mesin machine and process operation 7.18 a, v1 rev (22)
Eko Supriyadi

Recently uploaded (20)

Dadang Solihin Book Review Number 001/January 2025
Dadang Solihin Book Review Number 001/January 2025Dadang Solihin Book Review Number 001/January 2025
Dadang Solihin Book Review Number 001/January 2025
Dadang Solihin
KELOMPOK 7 LITERASI DATA DAN TEKNOLOGI.pptx
KELOMPOK 7 LITERASI DATA DAN TEKNOLOGI.pptxKELOMPOK 7 LITERASI DATA DAN TEKNOLOGI.pptx
KELOMPOK 7 LITERASI DATA DAN TEKNOLOGI.pptx
dewiarniati200421
Jenis jenis kamera by nanda_20250421_123659_0000.pdf
Jenis jenis kamera by  nanda_20250421_123659_0000.pdfJenis jenis kamera by  nanda_20250421_123659_0000.pdf
Jenis jenis kamera by nanda_20250421_123659_0000.pdf
nandaardani8
Pedoman OPSI 2024 (1).pdfblablablablabla
Pedoman OPSI 2024 (1).pdfblablablablablaPedoman OPSI 2024 (1).pdfblablablablabla
Pedoman OPSI 2024 (1).pdfblablablablabla
sausanazzahra206
Perbedaan Ceramah,Sambutan dan Pengarahan PMI 4.pdf
Perbedaan Ceramah,Sambutan dan Pengarahan PMI 4.pdfPerbedaan Ceramah,Sambutan dan Pengarahan PMI 4.pdf
Perbedaan Ceramah,Sambutan dan Pengarahan PMI 4.pdf
Mushoddik Indisav
SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN PERKERETAAPIAN (SMKP)
SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN PERKERETAAPIAN (SMKP)SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN PERKERETAAPIAN (SMKP)
SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN PERKERETAAPIAN (SMKP)
daviciapp
Modul 1 Perspektif global terkait pembelajaran modul UT.pptx
Modul 1 Perspektif global terkait pembelajaran modul UT.pptxModul 1 Perspektif global terkait pembelajaran modul UT.pptx
Modul 1 Perspektif global terkait pembelajaran modul UT.pptx
SlowllySelalu
Materi Pertemuan 3 Evolusi_Sejarah Teori Evolusi Biologi.pdf
Materi Pertemuan 3 Evolusi_Sejarah Teori Evolusi Biologi.pdfMateri Pertemuan 3 Evolusi_Sejarah Teori Evolusi Biologi.pdf
Materi Pertemuan 3 Evolusi_Sejarah Teori Evolusi Biologi.pdf
RikaLaura2
mukjizat dan kejadian luar biasa lainnya.pptx
mukjizat dan kejadian luar biasa lainnya.pptxmukjizat dan kejadian luar biasa lainnya.pptx
mukjizat dan kejadian luar biasa lainnya.pptx
agungmunawar86
FAHREZA_2204110038_PPT_DDG_BwwjwjsjwjwjejwjsjwjsjsjsDP B.pptx
FAHREZA_2204110038_PPT_DDG_BwwjwjsjwjwjejwjsjwjsjsjsDP B.pptxFAHREZA_2204110038_PPT_DDG_BwwjwjsjwjwjejwjsjwjsjsjsDP B.pptx
FAHREZA_2204110038_PPT_DDG_BwwjwjsjwjwjejwjsjwjsjsjsDP B.pptx
FAYT2
17042025_PELAKSANAAN SUPERVISI SUPORTIF SURVEILANS PD3I.pdf
17042025_PELAKSANAAN SUPERVISI SUPORTIF SURVEILANS PD3I.pdf17042025_PELAKSANAAN SUPERVISI SUPORTIF SURVEILANS PD3I.pdf
17042025_PELAKSANAAN SUPERVISI SUPORTIF SURVEILANS PD3I.pdf
NimahKhairiyah1
Laporan Kegiatan Penyusunan Perencanaan Pembelajaran Informatika.docx
Laporan Kegiatan Penyusunan Perencanaan Pembelajaran Informatika.docxLaporan Kegiatan Penyusunan Perencanaan Pembelajaran Informatika.docx
Laporan Kegiatan Penyusunan Perencanaan Pembelajaran Informatika.docx
Mukhamad Fathoni
OUTLINE MATAKULIAH MANAJEMEN PENDIDIKAN MI-SD.pptx
OUTLINE MATAKULIAH MANAJEMEN PENDIDIKAN MI-SD.pptxOUTLINE MATAKULIAH MANAJEMEN PENDIDIKAN MI-SD.pptx
OUTLINE MATAKULIAH MANAJEMEN PENDIDIKAN MI-SD.pptx
Syarifatul Marwiyah
Cara Mudah Memahami Pembuktian Sederhana Untuk Permohonan Pailit dan PKPU Set...
Cara Mudah Memahami Pembuktian Sederhana Untuk Permohonan Pailit dan PKPU Set...Cara Mudah Memahami Pembuktian Sederhana Untuk Permohonan Pailit dan PKPU Set...
Cara Mudah Memahami Pembuktian Sederhana Untuk Permohonan Pailit dan PKPU Set...
disnizar1
Kelas SABDA Ministry Learning Center - Materi Kehidupan Nabi Besar.pdf
Kelas SABDA Ministry Learning Center - Materi Kehidupan Nabi Besar.pdfKelas SABDA Ministry Learning Center - Materi Kehidupan Nabi Besar.pdf
Kelas SABDA Ministry Learning Center - Materi Kehidupan Nabi Besar.pdf
SABDA
Digital Marketing : Case Study Perusahaan Tiket.com dengan menggunakan The F...
Digital Marketing : Case Study Perusahaan  Tiket.com dengan menggunakan The F...Digital Marketing : Case Study Perusahaan  Tiket.com dengan menggunakan The F...
Digital Marketing : Case Study Perusahaan Tiket.com dengan menggunakan The F...
Achmad Adhiaksa Hutomo, S.AB
Modul Ajar PJOK Kelas 10 SMA/MA Fase E Kurikulum Merdeka
Modul Ajar PJOK Kelas 10 SMA/MA Fase E Kurikulum MerdekaModul Ajar PJOK Kelas 10 SMA/MA Fase E Kurikulum Merdeka
Modul Ajar PJOK Kelas 10 SMA/MA Fase E Kurikulum Merdeka
Modul Kelas
Penjelasan Teknis Diskusi Kelas Kehidupan Nabi Besar.pdf
Penjelasan Teknis Diskusi Kelas Kehidupan Nabi Besar.pdfPenjelasan Teknis Diskusi Kelas Kehidupan Nabi Besar.pdf
Penjelasan Teknis Diskusi Kelas Kehidupan Nabi Besar.pdf
SABDA
Pengenalan Formulir Dalam Perbankan Untuk Training
Pengenalan Formulir Dalam Perbankan Untuk TrainingPengenalan Formulir Dalam Perbankan Untuk Training
Pengenalan Formulir Dalam Perbankan Untuk Training
tessalonika9
Digital Marketing : Case Study Perusahaan Startup DANA Indonesia dengan mengg...
Digital Marketing : Case Study Perusahaan Startup DANA Indonesia dengan mengg...Digital Marketing : Case Study Perusahaan Startup DANA Indonesia dengan mengg...
Digital Marketing : Case Study Perusahaan Startup DANA Indonesia dengan mengg...
Achmad Adhiaksa Hutomo, S.AB
Dadang Solihin Book Review Number 001/January 2025
Dadang Solihin Book Review Number 001/January 2025Dadang Solihin Book Review Number 001/January 2025
Dadang Solihin Book Review Number 001/January 2025
Dadang Solihin
KELOMPOK 7 LITERASI DATA DAN TEKNOLOGI.pptx
KELOMPOK 7 LITERASI DATA DAN TEKNOLOGI.pptxKELOMPOK 7 LITERASI DATA DAN TEKNOLOGI.pptx
KELOMPOK 7 LITERASI DATA DAN TEKNOLOGI.pptx
dewiarniati200421
Jenis jenis kamera by nanda_20250421_123659_0000.pdf
Jenis jenis kamera by  nanda_20250421_123659_0000.pdfJenis jenis kamera by  nanda_20250421_123659_0000.pdf
Jenis jenis kamera by nanda_20250421_123659_0000.pdf
nandaardani8
Pedoman OPSI 2024 (1).pdfblablablablabla
Pedoman OPSI 2024 (1).pdfblablablablablaPedoman OPSI 2024 (1).pdfblablablablabla
Pedoman OPSI 2024 (1).pdfblablablablabla
sausanazzahra206
Perbedaan Ceramah,Sambutan dan Pengarahan PMI 4.pdf
Perbedaan Ceramah,Sambutan dan Pengarahan PMI 4.pdfPerbedaan Ceramah,Sambutan dan Pengarahan PMI 4.pdf
Perbedaan Ceramah,Sambutan dan Pengarahan PMI 4.pdf
Mushoddik Indisav
SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN PERKERETAAPIAN (SMKP)
SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN PERKERETAAPIAN (SMKP)SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN PERKERETAAPIAN (SMKP)
SISTEM MANAJEMEN KESELAMATAN PERKERETAAPIAN (SMKP)
daviciapp
Modul 1 Perspektif global terkait pembelajaran modul UT.pptx
Modul 1 Perspektif global terkait pembelajaran modul UT.pptxModul 1 Perspektif global terkait pembelajaran modul UT.pptx
Modul 1 Perspektif global terkait pembelajaran modul UT.pptx
SlowllySelalu
Materi Pertemuan 3 Evolusi_Sejarah Teori Evolusi Biologi.pdf
Materi Pertemuan 3 Evolusi_Sejarah Teori Evolusi Biologi.pdfMateri Pertemuan 3 Evolusi_Sejarah Teori Evolusi Biologi.pdf
Materi Pertemuan 3 Evolusi_Sejarah Teori Evolusi Biologi.pdf
RikaLaura2
mukjizat dan kejadian luar biasa lainnya.pptx
mukjizat dan kejadian luar biasa lainnya.pptxmukjizat dan kejadian luar biasa lainnya.pptx
mukjizat dan kejadian luar biasa lainnya.pptx
agungmunawar86
FAHREZA_2204110038_PPT_DDG_BwwjwjsjwjwjejwjsjwjsjsjsDP B.pptx
FAHREZA_2204110038_PPT_DDG_BwwjwjsjwjwjejwjsjwjsjsjsDP B.pptxFAHREZA_2204110038_PPT_DDG_BwwjwjsjwjwjejwjsjwjsjsjsDP B.pptx
FAHREZA_2204110038_PPT_DDG_BwwjwjsjwjwjejwjsjwjsjsjsDP B.pptx
FAYT2
17042025_PELAKSANAAN SUPERVISI SUPORTIF SURVEILANS PD3I.pdf
17042025_PELAKSANAAN SUPERVISI SUPORTIF SURVEILANS PD3I.pdf17042025_PELAKSANAAN SUPERVISI SUPORTIF SURVEILANS PD3I.pdf
17042025_PELAKSANAAN SUPERVISI SUPORTIF SURVEILANS PD3I.pdf
NimahKhairiyah1
Laporan Kegiatan Penyusunan Perencanaan Pembelajaran Informatika.docx
Laporan Kegiatan Penyusunan Perencanaan Pembelajaran Informatika.docxLaporan Kegiatan Penyusunan Perencanaan Pembelajaran Informatika.docx
Laporan Kegiatan Penyusunan Perencanaan Pembelajaran Informatika.docx
Mukhamad Fathoni
OUTLINE MATAKULIAH MANAJEMEN PENDIDIKAN MI-SD.pptx
OUTLINE MATAKULIAH MANAJEMEN PENDIDIKAN MI-SD.pptxOUTLINE MATAKULIAH MANAJEMEN PENDIDIKAN MI-SD.pptx
OUTLINE MATAKULIAH MANAJEMEN PENDIDIKAN MI-SD.pptx
Syarifatul Marwiyah
Cara Mudah Memahami Pembuktian Sederhana Untuk Permohonan Pailit dan PKPU Set...
Cara Mudah Memahami Pembuktian Sederhana Untuk Permohonan Pailit dan PKPU Set...Cara Mudah Memahami Pembuktian Sederhana Untuk Permohonan Pailit dan PKPU Set...
Cara Mudah Memahami Pembuktian Sederhana Untuk Permohonan Pailit dan PKPU Set...
disnizar1
Kelas SABDA Ministry Learning Center - Materi Kehidupan Nabi Besar.pdf
Kelas SABDA Ministry Learning Center - Materi Kehidupan Nabi Besar.pdfKelas SABDA Ministry Learning Center - Materi Kehidupan Nabi Besar.pdf
Kelas SABDA Ministry Learning Center - Materi Kehidupan Nabi Besar.pdf
SABDA
Digital Marketing : Case Study Perusahaan Tiket.com dengan menggunakan The F...
Digital Marketing : Case Study Perusahaan  Tiket.com dengan menggunakan The F...Digital Marketing : Case Study Perusahaan  Tiket.com dengan menggunakan The F...
Digital Marketing : Case Study Perusahaan Tiket.com dengan menggunakan The F...
Achmad Adhiaksa Hutomo, S.AB
Modul Ajar PJOK Kelas 10 SMA/MA Fase E Kurikulum Merdeka
Modul Ajar PJOK Kelas 10 SMA/MA Fase E Kurikulum MerdekaModul Ajar PJOK Kelas 10 SMA/MA Fase E Kurikulum Merdeka
Modul Ajar PJOK Kelas 10 SMA/MA Fase E Kurikulum Merdeka
Modul Kelas
Penjelasan Teknis Diskusi Kelas Kehidupan Nabi Besar.pdf
Penjelasan Teknis Diskusi Kelas Kehidupan Nabi Besar.pdfPenjelasan Teknis Diskusi Kelas Kehidupan Nabi Besar.pdf
Penjelasan Teknis Diskusi Kelas Kehidupan Nabi Besar.pdf
SABDA
Pengenalan Formulir Dalam Perbankan Untuk Training
Pengenalan Formulir Dalam Perbankan Untuk TrainingPengenalan Formulir Dalam Perbankan Untuk Training
Pengenalan Formulir Dalam Perbankan Untuk Training
tessalonika9
Digital Marketing : Case Study Perusahaan Startup DANA Indonesia dengan mengg...
Digital Marketing : Case Study Perusahaan Startup DANA Indonesia dengan mengg...Digital Marketing : Case Study Perusahaan Startup DANA Indonesia dengan mengg...
Digital Marketing : Case Study Perusahaan Startup DANA Indonesia dengan mengg...
Achmad Adhiaksa Hutomo, S.AB

1.contoh kos.

  • 1. BAB 5 KEPUTUSAN, PERBINCANGAN DAN KOS 5.1 PENGENALAN Selepas penghasilan produk telah dihasilkan, proses pengujian perlu dilaksanakan pada alat tekan (press tool) dan produk yang dihasilkan bagi memastikan produk yang dihasilkan mengikut kriteria yang dikehendaki atau pun standart yang ditetapkan. Catatan ujian perlu dititik beratkan dari segi jenis bahan, ketebalan bahan yang digunakan, masa proses penghasilan produk, kejituan ukuran dimensi kritikal pada produk, spesifikasi produk serta keadaan alat tekan selepas proses tekan. Sekiranya terdapat masalah semasa proses pengujian yang dilakukan pada alat tekan disebabkan produk yang terhasil tidak mengikut kriteria yang ditetapkan darisegi rekabentuk dan ukuran dimensi, maka proses penyelenggaraan akan dilakukan pada alat tekan agar produk yang dihasilkan melalui proses alat tekan mengikut spesifikasi atau kriteria yang ditetapkan. Data-data ujian perlu di dokumenkan dalam bentuk laporan untuk dijadikan sebagai bukti serta rujukan sekiranya masalah yang sama berulang. 5.2 TROUBLESHOOT / PENYELESAIAN MASALAH 5.2.1 Proses Penyelenggaraan Proses penyelenggaraan terhadap alat tekan merupakan suatu kerja yang perlu dilakukan untuk mengatasi segala masalah yang timbul selepas proses stamping. Ianya dilakukan disebabkan produk yang dihasilkan melalui proses stamping mengalami masalah dari segi ukuran dimensi pada produk tidak mengikut spesifikasi ukuran yang dikehendaki dan kecacatan pada rekabentuk H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 79
  • 2. produk. Tujuan kerja troubleshoot dilakukan bagi mengenalpasti alat tekan yang digunakan untuk menghasilkan produk sentiasa dalam keadaan baik, dapat meningkatkan jangka hayat alat tekan dan tidak mengalami masalah yang kritikal serta mampu menghasilkan produk secara berterusan tanpa masalah. 5.2.2 Kerosakkan Pada Alat Tekan Alat tekan (Press Tool) yang dihasilkan mempunyai jangka hayat yang tertentu. Antara bahagian-bahagian alat tekan yang perlu diberi perhatian adalah mata pemotong iaitu Punch dan Die Plate. Kebiasaannya di industri dalam sektor penghasilan produk melalui proses Stamping, pihak industri akan menghasilkan lebih salinan punch bagi sebuah alat tekan dan Die Plate dengan menggunakan jenis bahan yang lebih berkualiti dan tahan lasak bagi mengelakkan kekerapan untuk membuat penyelenggaraan serta mengelakkan kerosakkan yang kritikal pada bahagian-bahagian alat tekan. Antara kerosakkan atau masalah yang sering berlaku pada sebuah alat tekan menyebabkan produk tidak mengikut spesifikasi yang dikehendaki adalah Punch atau lubang pada Die Plate tumpul yang akan menyebabkan produk terdapat gerigis (burr) selepas produk dihasilkan. Selain itu juga, ianya boleh menyebabkan produk yang dihasilkan tidak mengikut spesifikasi dari segi dimensi dan rekabentuk. Hal ini demikian, keadaan punch dan die plate perlu diberi perhatian dan sering membuat kerja pembaikkan agar tidak mengalami masalah yang lebih kritikal dan dapat memanjangkan lagi jangka hayat bagi sesebuah alat tekan. H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 80
  • 3. 5.2.3 Masalah Yang Dihadapi Semasa Troubleshoot Kebiasaannya alat tekan yang dihasilkan akan mengalami masalah sama ada ketika proses penghasilan alat tekan atau selepas proses penghasilan produk. Antara masalah yang sering dihadapi pada produk ialah i. Produk terdapat gerigis (Burr) Punca Bahagian pada mata pemotong (punch) tumpul. Ruang kelegaan pada Die Plate terlalu besar dan tidak mengikut Cutting Clearance yang sebenar. Penyelesaian Masalah Tajamkan mata pemotong (punch) dengan menggunakan mesin grinding. Hasilkan Die plate yang baru mengikut kelegaan (Cutting Clearance) yang ditetapkan. Penggunaan strip yang sesuai mengikut jenis bahan dan ketebalan strip. ii. Strip melekat bersama piloting punch semasa proses Stamping Punca Sudut (Angle) pada piloting punch tidak cukup panjang. Penyelesaian Masalah Tambah kepanjangan sudut (Angle) piloting punch agar strip tidak melekat pada piloting punch H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 81
  • 4. 5.3 KEPUTUSAN UJIAN 5.3.1 Keputusan Ujian Terhadap Alat Tekan Dan Bahan Strip I. Langkah Pertama Alat pengukuran yang digunakan : Vernier Caliper 150mm Bahan Strip : Kertas Manilakad 0.3mm Lokasi ujian dijalankan : Bengkel Stamping Unit Pengeluaran Mesin yang digunakan : Mesin Stamping Li-Chin (80 tan) Cara Pengujian Menggunakan kertas manilakad setebal 0.3mm sebagai bahan strip untuk proses permulaan atau pengujian sebelum menggunakan bahan strip sebenar iaitu kepingan logam. Masalah Proses pembentukkan emboss tidak mengikut saiz dimensi yang dikehendaki. Keputusan Rekabentuk produk yang terhasil dengan menggunakan bahan strip iaitu kertas manilakad melalui proses stamping adalah tidak sama dari segi saiz dimensi produk yang dikehendaki. H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 82
  • 5. II. Langkah kedua Alat pengukur yang digunakan : Vernier Caliper 150mm Bahan Strip : Brass 0.7mm Lokasi ujian dijalankan : Bengkel Stamping Unit Pengeluaran Mesin yang digunakan : Mesin Stamping Li Chin (80 tan) Cara Pengujian Menggunakan kepingan logam jenis Brass setebal 0.7mm sebagai bahan strip untuk proses pengujian. Masalah Tiada masalah. Keputusan Pemilihan bahan Strip jenis Brass dengan ketebalan 0.7mm adalah sesuai untuk digunakan bagi menghasilkan produk. III. Langkah Ketiga. Alat pengukur yang digunakan : Vernier Caliper 150mm Bahan Strip : Copper 0.5mm Lokasi ujian dijalankan : Bengkel Stamping Unit Pengeluaran Mesin yang digunakan : Mesin Stamping Li- Chin (80 tan) H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 83
  • 6. Cara Pengujian Menggunakan kepingan logam jenis Copper setebal 0.5mm sebagai bahan strip untuk proses pengujian. Masalah Terdapat lekukkan pada produk disebabkan saiz ketebalan strip tidak sesuai. Keputusan Pemilihan bahan Strip jenis Copper dengan ketebalan 0.5mm adalah tidak sesuai untuk digunakan pada alat tekan ini bagi menghasilkan produk. IV. Langkah Keempat. Alat pengukur yang digunakan : Vernier Caliper 150mm Bahan Strip : Aluminium 0.5mm Lokasi ujian dijalankan : Bengkel Stamping Unit Pengeluaran Mesin yang digunakan : Mesin Stamping Li- Chin (80 tan) Cara Pengujian Menggunakan kepingan logam jenis Aluminium setebal 0.5mm sebagai bahan strip untuk proses pengujian. Masalah Terdapat lekukkan pada produk disebabkan saiz ketebalan strip tidak sesuai. Keputusan H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 84
  • 7. Pemilihan bahan Strip jenis Aluminium dengan ketebalan 0.5mm adalah tidak sesuai untuk digunakan pada alat tekan ini bagi menghasilkan produk. V. Langkah Kelima. Alat pengukur yang digunakan : Vernier Caliper 150mm Bahan Strip : Steel 0.7mm Lokasi ujian dijalankan : Bengkel Stamping Unit Pengeluaran Mesin yang digunakan : Mesin Stamping Li- Chin (80 tan) Cara Pengujian Menggunakan kepingan logam jenis Steel setebal 0.7mm sebagai bahan strip untuk proses pengujian. Masalah Tiada masalah. Keputusan Pemilihan bahan Strip jenis Steel dengan ketebalan 0.7mm adalah sesuai untuk digunakan pada alat tekan ini bagi menghasilkan produk. V.3.2 Ujian Terhadap Fungsi Produk Tujuan : membuat kajian dan ujian ketahanan ke atas produk dengan menggenakan beban pada produk dengan menggunakan pemberat. Hipotesis : Semakin besar saiz berat pemberat, semakin kuat kesan daya bebanan dikenakan ke atas produk Labeling holder. H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 85
  • 8. Pembolehubah : Dimanipulasikan : Ketahanan produk dikenakan. Bergerak balas : Kesan bebanan dikenakan keatas Labeling Holder. Dimalarkan : Produk Labeling Holder. Bahan/ Radas : Saiz pemberat (200g, 350g dan 500g) dan produk Labeling Holder (ketebalan 0.7mm). Prosedur : 1. Lekatkan terlebih dahulu Labeling Holder dengan menggunakan revet atau skru. 2. Ikat pada bahagian tempat memasukkan kertas Labeling bersama-sama dengan pemberat yang berlainan saiz dari segi berat bagi tujuan melakukan ujian daya bebanan. 3. Catatkan keputusan kesan daya bebanan pada produk. 4. Ulangi prosedur seterusnya dengan daya bebanan yang berbeza merujuk kepada jadual 5.3 PERCUBAAN BEBANAN PEMBERAT PRODUK DIKENAKAN KEPUTUSAN PERTAMA 200g Produk tidak mengalami sebarang perubahan dari segi daya tekanan dan bentuk KEDUA 350g Produk tidak mengalami sebarang perubahan dari segi daya tekanan dan bentuk KETIGA 500g Produk menjadi melending disebabkan produk tersebut tidak dapat menampung daya tekanan yang dikenakan. Jadual 5.3 Catatan daya bebanan dan tekanan yang dikenakan pada produk. H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 86
  • 9. Keputusan Setelah daripada hasil ujian yang telah dijalankan menunjukkan produk yang dihasilkan iaitu Labeling Holder mengalami perubahan bentuk iaitu melending sekiranya dikenakan daya bebanan melebihi 500g. Hal ini demikian, produk ini tidak dapat menampung bebanan yang tinggi disebabkan saiz dimensi produk dan jenis bahan produk yang dihasilkan. V.4 KEPUTUSAN UJIKAJI YANG DIPEROLEHI Produk yang telah dihasilkan perlu melalui proses pemeriksaan bagi memastikan tiada masalah yang timbul. Sebagai contoh masalah yang dihadapi pada produk ialah terdapat gerigis (Burr), proses pemotongan antara strip dan punch tidak putus, melending dan perubahan dimensi pada produk. Produk tersebut iaitu Labeling Holder telah melalui ujian ke atas produk tersebut mengikut spesifikasi atau kriteria yang telah ditetapkan di dalam lukisan kejuruteraan setelah diukur dengan menggunakan Profile Projector. Setelah membuat pemeriksaan dilakukan dengan teliti, kerja-kerja kekemasan perlu dilakukan bagi mengekalkan nilai-nilai estetik pada produk seperti membuang gerigis (Burr), membuang kesan calar dan karat pada produk, polishing dan sebagainya. 5.4.1 Keputusan Untuk Alat Tekan (Press Tool) H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 87
  • 10. Die Plate Keputusan. Gambarajah menunjukkan die plate mengalami kesan pembentukkan pada sisi lubang incut punch akibat incut punch terpotong pada bahagian sisi lubang incut punch. Terhasil gerigis (burr) pada produk. Kedudukan punch tidak sejajar dengan die plate. Tindakan. Ratakan permukaan sisi lubang incut punch pada die plate dengan menggunakan kikir halus dan kertas pasir (tahap kekasaran 1200). Ratakan permukaan pemegang mata pemotong (header punch) dengan menggunakan mesin grinding. H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 88
  • 11. Keputusan. Pemotongan punch bagi memisahkan produk tidak sempurna disebabkan mata pemotongan (punch) tumpul. Tindakan. Blanking Punch perlu dicanai semula bagi tujuan permukaan mata pemotongan (punch) rata dan tajam. 5.4.2 Keputusan Untuk Produk Keputusan. Produk yang dihasilkan terdapat gerigis (burr). Tindakan. Blanking punch, incut punch dan piercing punch perlu dicanai agar permukaan mata pemotong (punch) rata dan tajam. H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 89
  • 12. Gunakan kikir halus dan kertas pasir (tahap kekasaran 1000/ 1200) bagi tujuan membuang kesan tajam pada keseluruhan permukaan produk yang dihasilkan. 5.5 Kos Bahan Ketumpatan = Jisim ( kg ) Isipadu ( m続 ) p = m v 5.5.1 Kos Bahan Mentah Diberi ketumpatan untuk steel ialah 7.850 gsm/cm続 Diberi ketumpatan untuk copper ialah 8.896 gsm/cm続 Bil. Item Isipadu (mm続) Ketumpatan (Density) Harga (RM/kg) Kuantiti Jumlah Harga (RM) 1 Top Plate 350x320x4 0 7.850gsm/cm続 RM12.00 1 174.72 2 Bottom Plate 350x320x5 0 1 218.40 3 Backup plate 280x150x1 0 1 16.38 4 Punch Holder Plate 280x150x2 5 1 40.95 5 Stripper Plate 280x150x2 5 1 40.95 6 Strip 280x19x5 2 1.04 x2 H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 90
  • 13. Guide 2.08 7 Die Plate 280x150x2 5 1 40.95 8 Punch Plate 180x100x7 3 1 123.78 9 EDM Copper 100x100x5 0 8.896gsm/cm続 RM37.50 1 29.33 Jumlah Kos Bahan Mentah RM 687.54 Jadual 5.5.1: Jadual menunjukkan kos bahan yang digunakan untuk menghasilkan sebuah alat tekan. 1. Top Plate (Mild Steel) Size= 350x320x40mm Weight = Volume x Density = 3.50dm x 3.20dm x 0.4dm x 7.8kg/dm続 = 34.944kg x RM 5.00/kg = RM 174.72 2. Back Plate (Mild Steel) Size = 280x150x10mm Weight = Volume x Density = 2.8dm x 1.50dm x 0.1dm x 7.8kg/dm続 = 3.276kg x RM 5.00/kg = RM 16.38 3. Punch Holder Plate (Mild Steel) Size = 280x150x25mm H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 91
  • 14. Weight = Volume x Density = 2.8dm x 1.50dm x 0.25dm x 7.8kg/dm続 = 8.19kg x RM 5.00/kg = RM 40.95 4. Stripper Plate (Mild Steel) Size = 280x150x25mm Weight = Volume x Density = 2.8dm x 1.50dm x 0.25dm x 7.8kg/dm続 = 8.19kg x RM 5.00/kg = RM 40.95 5. Stripper Guide (Mild Steel) Size = 280x19x5mm Weight = Volume x Density = 2.8dm x 0.19dm x 0.05dm x 7.8kg/dm続 = 0.20748kg x RM 5.00/kg = RM 1.0374 = RM 1.04 6. Die Plate (Mild Steel) H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 92
  • 15. Size = 280x150x25mm Weight = Volume x Density = 2.8dm x 1.50dm x 0.25dm x 7.8kg/dm続 = 8.19kg x RM 5.00/kg = RM 40.95 7. Bottom Plate (Mild Steel) Size = 350x320x50mm Weight = Volume x Density = 3.5dm x 3.2dm x 0.5dm x 7.8kg/dm続 = 43.68kg x RM 5.00/kg = RM 218.40 8. In. Punch Plate (High Carbon Steel) Size = 50x35x70mm Weight = Volume x Density = 0.5dm x 0.35dm x 0.7dm x 7.98kg/dm続 = 0.97755kg x RM 30.00/kg = RM 29.3265 = RM 29.33 9. Emboss Punch Plate (High Carbon Steel) H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 93
  • 16. Size = 50x56x68mm Weight = Volume x Density = 0.5dm x 0.56dm x 0.68dm x 7.98kg/dm続 = 1.519392kg x RM 30.00/kg = RM 45.58176 = RM 45.58 10. Blanking Punch Plate (High Carbon Steel) Size = 50x2.5x5mm Weight = Volume x Density = 0.5dm x 0.025dm x 0.05dm x 7.98kg/dm続 = 0.0049875kg x RM 30.00/kg = RM 0.149625 = RM 0.15 H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 94
  • 17. H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 95 EQUIPMENT COST/UNIT (RM) QUANTITY COST (RM) 1. Top Plate (Mild Steel) RM 174.72 1 RM 174.72 2. Back Plate (Mild Steel) RM 16.38 1 RM 16.38 3. Punch Holder Plate (Mild Steel) RM 40.95 1 RM 40.95 4. Stripper Plate (Mild Steel) RM 40.95 1 RM 40.95 5. Stripper Guide (Mild Steel) RM 1.04 2 RM 2.08 6. Die Plate (Mild Steel) RM 40.95 1 RM 40.95 7. Bottom Plate (Mild Steel) RM 218.40 1 RM 218.40 8. In. Punch Plate (High Carbon Steel) RM 29.33 1 RM 29.33 9. Emboss Punch Plate (High Carbon Steel) RM 45.58 1 RM 45.58 10. Blanking Punch Plate (High Carbon Steel) RM 0.15 1 RM 0.15 TOTAL RM 609.49
  • 18. Jadual 5.5.1 b: Jadual menunjukkan kos bahan yang digunakan untuk menghasilkan sebuah alat tekan. 5.6 KOS PENGGUNAAN MESIN 5.6.1 Kos Penggunaan Mesin Power Saw Bil. Item Masa (Minit) Harga/Jam (RM) Jumlah (RM) 1 Punch Holder Plate 60 RM 6.50 RM 6.50 2 Stripper Plate 60 RM 6.50 3 Die Plate 60 RM 6.50 4 Strip Guide 30 RM 3.25 5 EDM Copper 60 RM 6.50 6 Backup Plate 60 RM 6.50 Jumlah Kos Keseluruhan RM 35.75 5.6.2 Kos Penggunaan Conventional Milling Machine Bil. Item Masa (Minit) Harga/Jam (RM) Jumlah (RM) 1 Backup Plate 217.5 RM 7.58 RM 27.47 2 Punch Holder Plate 217.5 RM 27.47 3 Stripper Plate 217.5 RM 27.47 4 Die Plate 217.5 RM 27.47 Jumlah Kos Keseluruhan RM 109.91 5.6.3 Kos Penggunaan Surface Grinding Machine Bil. Item Masa (Minit) Harga/Jam (RM) Jumlah (RM) 1 Backup Plate 180 RM 7.58 RM 22.47 2 Punch Holder Plate 180 RM 22.47 3 Stripper Plate 300 RM 37.90 4 Die Plate 450 RM 56.85 5 Stripper Guide 420 RM 53.06 6 All Punch 240 RM 30.32 H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 96
  • 19. Jumlah Kos Keseluruhan RM 223.07 5.6.4 Kos Penggunaan CNC Milling Machine Bil. Item Masa (Minit) Harga/Jam (RM) Jumlah (RM) 1 Backup Plate 360 RM 13.72 RM 82.32 2 Punch Holder Plate 630 RM 144.06 3 Stripper Plate 420 RM 96.04 4 Strip Guide 180 RM 41.16 5 Die Plate 600 RM 137.20 6 Top Plate 660 RM 150.92 7 Bottom Plate 690 RM 158.78 Jumlah Kos Keseluruhan RM 727.16 5.6.5 Kos Penggunaan CNC EDM Die Sinker Machine Bil. Item Masa (Minit) Harga/Jam (RM) Jumlah (RM) 1 Punch Holder Plate 3360 14.63 RM 819.28 2 Die Plate 1500 14.63 RM 365.75 Jumlah Kos Keseluruhan RM 1, 185.03 5.6.6 Kos Penggunaan CNC Wire Cut Machine Bil. Item Masa (Minit) Harga/Jam (RM) Jumlah (RM) 1 Squaring Materials 1500 RM11.49 RM 287.25 2 Strip Guide 450 RM 86.17 3 Emboss Punch 2940 RM 563.01 4 Incut Punch 2340 RM 448.11 5 Blanking Punch 3300 RM 631.95 6 Bottom Plate 510 RM 97.66 7 EDM Electrode 1050 RM 201.07 8 Punch Holder Plate 480 RM 91.92 9 Stripper Plate 480 RM 91.92 10 Die Plate 1200 RM 229.80 Jumlah Kos Keseluruhan RM 2, 728.86 H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 97
  • 20. 5.6.7 Kos Penggunaan Hardening Machine Bil. Item Masa (Minit) Harga/Jam (RM) Jumlah (RM) 1 Die Plate 420 RM 10.00 RM 70.00 Jumlah Kos Keseluruhan RM 70.00 5.6.8 Jumlah Kos Keseluruhan Pemesinan i. Kos Penggunaan Mesin Power Saw = RM 35.75 ii. Kos Penggunaan Conventional Milling Machine = RM 109.91 iii. Kos Penggunaan Surface Grinding Machine = RM 223.07 iv. Kos Penggunaan CNC Milling Machine = RM 727.16 v. Kos Penggunaan CNC EDM Die Sinker Machine = RM 1, 185.03 vi. Kos Penggunaan CNC Wire Cut Machine = RM 2, 728.86 vii. Kos Penggunaan Hardening Machine = RM 70.00 __________________________________________________________________ Jumlah Kos Keseluruhan Pemesinan = RM 5, 079.78 Machinery and Equipment Rental 1) Band Saw Factor of accounted is that : (i) Depreciation of machinery hours Depreciation of machinery hours = the original price of machine lifetime of machine = RM 16,500 10 = RM 1,650 / year H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 98
  • 21. Machine accumulated depreciation per hour = annually the machine of depreciation months x days x hours = RM 1650 12 x 30 x 24 = RM 1650 8640 = RM 0.19 / hour The depreciation rates that have been certified machine is between RM 5/hou to RM 50/jam as JTR letter / L/254/1 (14) dated 22/2/93. Depreciation of machinery hours= RM 5.00/hour (ii) An hour use of electricity rates An hour use of electricity rates = Machine power (kW) x 1 hour x Tariff of TNB = 1.5 kW x 1 x 0.43 = RM 0.645 = RM 0.65 / hour (iii) The various [pelincir oil, water and so on supposed as much 15% rather than the amount (i) + (ii)] = 15 % x (Depreciation of machinery hours + An hour use of electricity rates) = 15% x (RM 5.00 + RM 0.65) = 15 % x (RM 5.65) = RM 0.8475 = RM 0.85 An hour machines rented content = Depreciation of machinery hours + An hour use of electricity rates + various = RM 5.00 + RM 0.65 + RM 0.85= RM 6.50 / hour H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 99
  • 22. 2) Conventional Milling Machine Factor of accounted is that : (i) Depreciation of machinery hours Depreciation of machinery hours = the original price of machine lifetime of machine = RM 121,793.97 10 = RM 12,179.40 Machine accumulated depreciation per hour = annually the machine of depreciation months x days x hours = RM 12,179.40 12 x 30 x 24 = RM 12,179.40 8640 = RM 1.40965 / hour = RM 1.41 / hour The depreciation rates that have been certified machine is between RM 5/hour to RM 50/jam as JTR letter / L/254/1 (14) dated 22/2/93. Depreciation of machinery hours= RM 5.00/hour (ii) An hour use of electricity rates An hour use of electricity rates = Machine power (kW) x 1 hour x Tariff of TNB = 3.7 kW x 1 x 0.43 = RM 1.591 = RM 1.59 / hour H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 100
  • 23. (iii) The various [pelincir oil, water and so on supposed as much 15% rather than the amount (i)+ (ii)] = 15 % x (Depreciation of machinery hours + An hour use of electricity rates) = 15% x (RM 5.00 + RM 1.59) = 15 % x (RM 6.59) = RM 0.9885 = RM 0.99 An hour machines rented content = Depreciation of machinery hours + An hour use of electricity rates + various = RM 5.00 + RM 1.59 + RM 0.99 = RM 7.58 / hour 3) Surface Grinding Machine Factor of accounted is that : (i) Depreciation of machinery hours Depreciation of machinery hours = the original price of machine lifetime of machine = RM 309,000.00 10 = RM 30,900 Machine accumulated depreciation per hour = annually the machine of depreciation months x days x hours = RM 30,900 12 x 30 x 24 = RM 12,179.40 8640 H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 101
  • 24. = RM 3.5764 / hour = RM 3.58 / hour The depreciation rates that have been certified machine is between RM 5/hour to RM 50/jam as JTR letter / L/254/1 (14) dated 22/2/93. Depreciation of machinery hours= RM 5.00/hour (ii) An hour use of electricity rates An hour use of electricity rates = Machine power (kW) x 1 hour x Tariff of TNB = 3.7 kW x 1 x 0.43 = RM 1.591 = RM 1.59 / hour (iii) The various [pelincir oil, water and so on supposed as much 15% rather than the amount (i)+ (ii)] = 15 % x (Depreciation of machinery hours + An hour use of electricity rates) = 15% x (RM 5.00 + RM 1.59) = 15 % x (RM 6.59) = RM 0.9885 = RM 0.99 An hour machines rented content = Depreciation of machinery hours + An hour use of electricity rates + various = RM 5.00 + RM 1.59 + RM 0.99 = RM 7.58 / hour H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 102
  • 25. 4) CNC Milling Machine Factor of accounted is that : (i) Depreciation of machinery hours Depreciation of machinery hours = the original price of machine lifetime of machine = RM 867,402.00 10 = RM 86,740.20 / year Machine accumulated depreciation per hour = annually the machine of depreciation months x days x hours = RM 86,740.20 12 x 30 x 24 = RM 86,740.20 8640 = RM 10.04 / hour (ii) An hour use of electricity rates An hour use of electricity rates = Machine power (kW) x 1 hour x Tariff of TNB = 4.4 kW x 1 x 0.43 = RM 1.892 = RM 1.89 / hour H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 103
  • 26. (iii) The various [pelincir oil, water and so on supposed as much 15% rather than the amount (i) + (ii)] = 15 % x (Depreciation of machinery hours + An hour use of electricity rates) = 15% x (RM 10.04 + RM 1.89) = 15 % x (RM 11.93) = RM 1.7898 = RM 1.79 An hour machines rented content = Depreciation of machinery hours + An hour use of electricity rates + various = RM 10.04 + RM 1.89 + RM 1.79 = RM 13.72 / hour 5) CNC Wire Cut Machine Factor of accounted is that : (i) Depreciation of machinery hours Depreciation of machinery hours = the original price of machine lifetime of machine = RM 699,813.00 10 = RM 69,981.30 / year H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 104
  • 27. Machine accumulated depreciation per hour = annually the machine of depreciation months x days x hours = RM 69981.30 12 x 30 x 24 = RM 86,740.20 8640 = RM 8.0997 = RM 8.10 / hour (ii) An hour use of electricity rates An hour use of electricity rates = Machine power (kW) x 1 hour x Tariff of TNB = 4.4 kW x 1 x 0.43 = RM 1.892 = RM 1.89 / hour (iii) The various [pelincir oil, water and so on supposed as much 15% rather than the amount (i)+ (ii)] = 15 % x (Depreciation of machinery hours + An hour use electricity rates) = 15% x (RM 8.10 + RM 1.89) = 15 % x (RM 9.99) = RM 1.4985 H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 105
  • 28. = RM 1.50 An hour machines rented content = Depreciation of machinery hours + An hour use of electricity rates + various = RM 8.10 + RM 1.89 + RM 1.50 = RM 11.49 / hour 6) CNC EDM Die Sinker Machine Factor of accounted is that : (i) Depreciation of machinery hour Depreciation of machinery hours = the original price of machine lifetime of machine = RM 936,068.00 10 = RM 93,606.80 / year Machine accumulated depreciation per hour = annually the machine of depreciation months x days x hours = RM 93,606.80 12 x 30 x 24 = RM 86,740.20 8640 = RM 10.8341 = RM 10.83 / hour H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 106
  • 29. (ii) An hour use of electricity rates An hour use of electricity rates = Machine power (kW) x 1 hour x Tariff of TNB = 4.4 kW x 1 x 0.43 = RM 1.892 = RM 1.89 / hour (iii) The various [pelincir oil, water and so on supposed as much 15% rather than the amount (i)+ (ii)] = 15 % x (Depreciation of machinery hours + An hour use of electricity rates) = 15% x (RM 10.83 + RM 1.89) = 15 % x (RM 12.72) = RM 1.908 = RM 1.91 An hour machines rented content = Depreciation of machinery hours + An hour use of electricity rates + various = RM 10.83 + RM 1.89 + RM 1.91 = RM 14.63 / hour H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 107
  • 30. 7) Hardening Machine Factor of accounted is that : (i) Depreciation of machinery hours Depreciation of machinery hours = the original price of machine lifetime of machine = RM 27,290.00 10 = RM 2,729.00 Machine accumulated depreciation per hour = annually the machine of depreciation months x days x hours = RM 2,729.00 12 x 30 x 24 = RM 2,729.00 8640 = RM 0.31586 / hour = RM 0.32 / hour The depreciation rates that have been certified machine is between RM 5/jam toRM 50/jam as JTR letter / L/254/1 (14) dated 22/2/93. Depreciation of machinery hours= RM 5.00/hour (ii) An hour use of electricity rates H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 108
  • 31. An hour use of electricity rates = Machine power (kW) x 1 hour x Tariff of TNB = 3.0 kW x 1 x 0.43 = RM 1.591 = RM 1.29 / hour (iii) The various [pelincir oil, water and so on supposed as much 15% rather than the amount (i)+ (ii)] = 15 % x (Depreciation of machinery hours + An hour use of electricity rates) = 15% x (RM 5.00 + RM 1.29) = 15 % x (RM 6.29) = RM 0.9435 = RM 0.95 An hour machines rented content = Depreciation of machinery hours + An hour use of electricity rates + various = RM 5.00 + RM 1.29 + RM 0.95 = RM 7.24 EQUIPMENT COST/HOUR (RM) HOUR COST (RM) BEND SAW MACHINE (1.5 kW) 6.50 5.5 35.75 CONVENTIONAL MILLING MACHINE (3.7 kW) 7.58 14.5 109.91 SURFACE GRINDING MACHINE (3.7 kW) 7.58 29.5 223.61 H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 109
  • 32. CNC MILLING MACHINE (4.4 kW) 13.72 59 809.48 CNC WIRE CUTMACHINE (4.4 kW) 11.49 237.5 2728.87 CNC EDM DIE SINKER MACHINE (4.4 kW) 14.63 81 1185.03 HARDENING (3 kW) 7.24 7 50.68 TOTAL RM 5, 143.33 Manufacturing Cost H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 110
  • 33. 5.7 KOS PEMBUATAN ALAT TEKAN Progressive die A. Material Cost No Material Name Weight (kg) Unit Price (RM/kg) Cost (RM) 1 Steel (Mild Steel & ASSAB) 106.67 kg 2.50 RM5/kg RM 30/kg RM 1, 414.62 RM 75.00 2 Copper 4.448 kg RM37.5/kg RM 166.80 Total RM 1,581.42 B. Purchasing Price of Standard Parts No Part Name Quantity Unit Price (RM) Cost (RM) 1 Guide post 2 RM 30.00 RM 60.00 2 Guide bush 2 RM 20.00 RM 40.00 3 Dowel pin 8H7x60 4 RM 1.00 RM 4.00 4 Cap screw M8x1.25x65 20 RM 0.50 RM 10.00 5 Stripper bolts STO 10x70 8 RM 6.00 RM 48.00 6 Piercing punch 6x70 2 RM 5.00 RM 10.00 7 Piercing punch 4x70 2 RM 4.00 RM 8.00 8 Pilot Punch HP6x7x72 4 RM7.00 RM 28.00 9 Spring TB20x40 10 RM 10.00 RM 100.00 Total RM 308.00 H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 111
  • 34. C. Manufacturing Cost (1) No Item Time (Hour) Unit price (RM/Hour) Cost (RM) 1 Press tool design 84 RM 12.00 RM 1, 008.00 Total RM 1,008.00 D. Manufacturing Cost (2) No Machining process (Machine Used) Time (Hour) Charge (RM/Hour) Cost (RM) 1 Band Saw 5.5 RM 6.50 RM 35.75 2 Conventional Milling 14.5 RM 7.58 RM 109.91 3 Surface Grinding 29.5 RM 7.58 RM 223.61 4 CNC Milling 59 RM 13.72 RM 809.48 5 CNC Wire Cut 237.5 RM 11.49 RM 2,7 28.87 6 CNC EDM Die Sinker 81 RM 14.63 RM 1, 185.03 7 Hardening 7 RM 7.24 RM 50.68 Total RM 5,143.33 E. Manufacturing Cost A+B+C+D = RM 1, 581.42 + RM 308.00 + RM 1, 008.00 + RM 5, 143.33 = RM 8, 040.75 F. General Control Cost E x 5% = RM 8, 040.75 x 5% = RM 402.03 G. Profit E x 25% = RM 8, 040.75 x 25% = RM 2, 010.18 Total Press Tool Manufacturing Cost E + F + G = RM 8, 040.75 + RM 402.03 + RM 2, 010.18 = RM 10, 452.96 5.8 KOS TENAGA KERJA Gaji pekerja eejam = RM 6.00 H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 112
  • 35. Masa bekerja sehari = 8 jam Hari bekerja sebulan = 22 hari Tenaga buruh = 3 Orang Jumlah bulan bekerja = 3 bulan Jumlah Kos Tenaga Buruh = RM6.00 x 8 x 22 x 3 x3 = RM 9, 504.00 5.9 PENILAIAN KOS Jumlah Kos Pengeluran = Kos Bahan + Kos Pembuatan + Kos Tenaga Buruh = RM954.84 + RM 10,452.96 + RM + RM9,504.00 = RM 20,911.80 Kos Produk Seunit = Jumlah Kos Pengeluaran Jumlah Kuantiti produk = RM 20,911.80 100 000 unit = RM 0.209 Keuntungan 25% per unit = Kos Produk Seunit x 25% = RM 0.209 x 25% = RM 0.052 Harga Produk Seunit = Kos Produk Seunit + Keuntungan 25% per Unit = RM 0.209 + RM 0.06 = RM 0.269 H-095-4 ( ASSISTANT TOOLING ENGINEER) JAMALUDIN B. MD. WAJIB Page 113