2. • Reklam dediğimiz zaman farklı disiplinlerden
çeşitli araçlar kullanan stratejik bir iletişim
biçiminden bahsediyoruz.
3. REKLAM NEDİR
• Fransızca reclame sözcüğünden Türkçe’ye
geçen Latince kökenli «advertere», çağırmak
anlamındaki «domare» kelimesinden
türetilmiştir.
• İngilizce ‘advertisement’ kelimesinin anlamı
olan reklam, malların, hizmetlerin veya insan
faaliyetlerinin herhangi bir yönü ile ilgili mesaj
verilmesi veya enformasyonun sağlanması
işlevidir.
4. • Reklam, belli bir ücret karşılığı medya
aracılığıyla belirli bir kaynaktan şimdi ya da
gelecekte eyleme geçmesi beklenen alıcının
eyleme geçmesi ve/veya ikna edilmesi için
yapılmaktadır.
5. • Reklam temelde paralı bir iletişim biçimi olup
birincil dereceden hedef kitlesi tecimseldir.
• Kaynaktan alıcıya gönderilen mesajların bir
maliyeti vardır.
• Geri bildirimin «satın alma» şeklinde olması
beklenir.
6. • Reklam, bir ürün ya da hizmeti en az maliyetle,
doğru seçilmiş hedef kitlelere ikna etmede en
etkili satış mesajı sunmak veya ürün ve
hizmetleri satmak amacıyla kullanılan
faaliyetler bütünüdür.
• Modern pazarlama anlayışının merkezinde
bulunan tüketiciler açısından reklam,
tüketiciye, üretilen ürün ve hizmetler hakkında
yeterli ve doğru bilgiyi çeşitli iletişim araçları
yardımıyla iletmek olarak tanımlanabilir.
7. • Reklam, tüketicileri belli bir ürün, marka veya
fikrin varlığı hakkında uyarmak ve bunlara
karşı olumlu tutumlar yaratmak veya var olan
tutumların yönünü belirlemek amacıyla
yürütülen, belirli bir bedel karşılığı ve bu
bedelin kim tarafından ödendiği açıkça
anlaşılacak biçimde göze ve/veya kulağa
seslenen ortamlarda yayınlanan kişisel
olmayan sunum tarzıdır.
8. • Sözlük anlamı tanıtma olan reklam, bir
haberleşme sürecidir.
• Reklam süreci bir etkiler hiyerarşisidir.
• Bir ürün veya hizmet tanıtımı yapan reklamlar
tüketiciyi farkında olmamaktan farkında
olmaya; anlamamaktan anlamaya; ikna
etmeye ve harekete geçirmeye ve nihai amaç
olan satın almaya işlev görür.
• Reklam insan davranışını istenilen bir yönde
etkilemek ve hatta değiştirmek için kullanılan
bir iletişim biçimidir.
9. • Reklamlar bir mal veya hizmetin tanıtımını,
satışını, bir olgunun paylaşımını sağlamak için
hazırlanan ikna edici iletilerdir.
• Reklam marka oluşumunu sağlar; ürün veya
hizmeti piyasada tutundurur.
• Onu sattırır ve talebi arttırır.
10. • Reklam, herhangi bir ürünün, hizmetin ya da
düşüncenin bedeli ödenerek ve bedelin kimin
tarafından ödendiğinin anlaşılacak biçimde
yapılan kişisel satışın dışında kalan tanıtım
eylemidir.
• Reklam günümüzde ürünü tüketici ile
karşılaştıran, insan yaşamını şekillendiren ve
yansıtan en önemli kültürel faktörlerden
biridir.
11. • Sembolik bir temsil ve sunum alanı olan
reklam, bir işin, bir malın veya bir hizmetin
para karşılığında kitle iletişim araçlarında tarif
edilerek geniş halk kitlelerine duyurulmasıdır.
12. • İletişim açısından reklam ise kitle iletişim araçları
yoluyla kontrol edilebilir bir enformasyon ve ikna
etme aracıdır.
• Başka bir tanıma göre, iletişim açısından reklam,
bir işin, bir ürünün veya bir hizmetin para
karşılığında kitle iletişim araçlarında tarif edilerek
geniş halk kitlelerine duyurulmasıdır.
• Benzer bir başka tanım, reklamın bir işin, bir
ürünün veya hizmetin para karşılığında kitle
iletişim araçlarının denetimli kullanılmasıyla
önceden belirlenen hedef kitlede istenen yönde
tutum ve davranış sağlama faaliyeti olduğunu
söyler.
13. • Reklam, pazarlamanın etkili bir tutundurma
çabası olmasının yanı sıra etkili bir kitle iletişim
aracıdır. İşletmeler, kitle iletişim araçları yoluyla
aynı anda geniş kitlelere ürün, hizmet, fikir ve
kuruluşları hakkında mesajlar gönderebilir.
Reklamın, tüketicileri bir ürün veya hizmetin
varlığı hakkında uyarmak ve ürüne, markaya,
hizmete veya kuruluşa yönelik eğilim yaratmak
amacıyla göze ve/veya kulağa hitap eden mesajlar
hazırlanması ve bu mesajların ücretli vasıtalarla
yayılması olduğu vurgulanmaktadır. O halde
reklamın bilgi verme ve ikna etme olmak üzere iki
temel işlevi vardır.
14. Bu tanımların 4 ortak noktası vardır:
• Reklam bir bedel karşılığı yapılır.
• Reklam yapan kaynak (kişi veya işletme)
bellidir.
• Reklam kitle iletişim araçları yoluyla
gerçekleştirilir.
• Reklamda ürün, hizmet ve düşünceler
hakkında bilgi verilir.
15. • Bir markanın pazarlama stratejisine göre
oluşturulmuş mesaj; hedef kitleye en uygun
kanal, yol, yöntem kullanılarak iletilir.
• Mesaj, yazılı, sözlü ve görüntülü teknikler
kullanılarak iletilir.
• Reklamcılık temelde bir ikna etme işidir ve
tüketiciyi ikna etmenin tanımlanmış (bilimsel)
bazı ilkeleri vardır.
16. • Reklam bağ kurar bağın sürekliliğini
sağlar.
• Günümüz anlayışı içinde reklamlar bir ürün
veya hizmeti «bir şey ifade eder» hale getirir;
daha çok ürün ile kişi arasında bağ kurar.
• Bu bağı kurabilmek için reklam bir kişinin iç
görüsüne ve iç dünyasına hitap etmelidir.
• Mavi jean
• İşlevsel ve duygusal faydaya ulaşan reklam
başarılı reklamdır.
17. • Ayrıca dikkat çekici bir mesajla izleyiciye
ulaşan reklam da başarılı olur.
• Snickers’ın kullandığı dil ve Muazzez Abacı
örneği (acıkınca assoliste bağlıyor assolist
Abacı)
19. REKLAMIN AMAÇLARI
1. GENEL AMAÇLAR
• Piyasaya yeni çıkmış bir ürünü tanıtmak
• Ürünü ve o ürünün farklarını hedef kitlelere
ulaştırmak
• Markaya yönelik uzun süreli pozitif tutum
geliştirmek
• Satışı kolaylaştırmaya yönelik bir iletişim
faaliyeti
• Satın aldırma
20. 2. ÖZEL AMAÇLAR
• Marka imajını güçlendirmek
• Mal veya hizmetin yeni kullanım biçimlerini
tanıtmak
• Genel talebi arttırmak
• Alışkanlıkları değiştirmek
• Prestij arttırmak
• Piyasaya egemen olmak
21. REKLAMIN TÜRLERİ
• 1. Coğrafi Açıdan
• Ulusal reklam: Ülkenin her yerinde bulunan bir
ürün için, bölge ayrımı yapmadan ülke bazındaki
hedef kitleye ulaşmak için yapılan reklamdır.
• Bölgesel reklam: Ulusal reklamın tersine belli
bölgelerdeki hedef kitleye ulaşmak için yapılan
reklamdır. Bölge toptancıları ya da distribütörleri
tarafından gerçekleştirilir.
• Yerel reklam: Yerel tüketiciler için yapılan
reklamlardır. Daha çok perakendeci düzeyinde ve
onlar tarafından yapılırlar. Öncelikle satın almayı
teşvik etmeyi amaçlar.
22. • 2.Hedef Pazar Açısından
• Tüketici reklamları: Son tüketiciye yönelik,
markayı hatırlatan, marka bağımlığı yaratmayı
ve satın almayı teşvik edici reklamlardır
• Ticari reklamlar: Dağıtım kanalında yer alan
toptancı, perakendeci gibi aracılara yöneliktir.
Aracıların stok bulundurmasını, ürünü satmasını
ve tanıtmasını teşvik etmek için yapılır.
• Endüstriyel reklamlar: Hammadde ya da yarı
mamul alan işletmelere yöneliktir. İçerik olarak
bilgilendiricidir ve ürün özelliklerini ileten bir
reklam ürünüdür.
23. • 3. Konu Açısından
• Doğrudan reklam: Ürünün hemen satın
alınmasını ya da ürüne ait daha çok bilgi elde
edilmesini teşvik eder.
• Dolaylı reklam: Ürünü pazara tanıtmak ve
benimsenmesini sağlamak amacı ile yapılır.
Tüketicinin satın alma kararını vereceği zaman,
markayı tercih etmesi ve seçenekler arasında
markayı göz önüne alması için çalışılır.
24. • 4. Talep Açısından
• Birinci talep reklamı: Belirli bir tür ürün
grubuna karşı talep uyandırmaya çalışan
reklamlardır. Özellikle yeni ürünler için
önemlidir. Ürün satışını ve pazar payını
genişletmek için yapılır.
• Seçici talep reklamı: Belli bir markaya talep
yaratmak için yapılır. Ürün markası tekrar
edilerek markanın farkına varılması,
benimsenmesi ve marka bağımlılığı yaratılması
için çalışılır.
25. • 5. Mesaj Açısından
• Ürün reklamı: Belirli bir ürünü ve markayı
sattırmak için yapılır. Ürün nitelikleri ve
yararları üzerinde durulur.
• Kurumsal reklam: Bir kuruluşa karşı olumlu
davranış sağlamak, saygınlık kazandırmak,
bağlılık yaratmak için yapılan reklamlardır.
Olumlu imaj oluşturmayı ve geliştirmeyi
amaçlar.
26. • 6. Ödeme Açısından
• Bireysel reklam: Reklam ücreti ya üretici, ya da
aracı tarafından ödenir.
• Ortaklaşa reklam: Reklam ücreti birtakım
işletmeler tarafından paylaşılarak ödenir. Aynı
üretim ya da dağıtım dalındaki bir grup işletmenin
reklam ücretlerini paylaşmaları yatay ortaklaşa
reklam olarak adlandırılır. Reklam giderleri ayrı
düzeydeki üreticiler ve aracılar tarafından
karşılandığında dikey ortaklaşa reklam olarak
nitelendirilir.
27. • 7. Reklamı Yapanlar Açısından
• Üretici reklamı: Ürünü üreten firma tarafından
yapılan ve bedeli ödenen reklamdır.
• Aracı reklamı: Toptancıların, perakendecilerin
ve dağıtıcıların yaptığı reklamdır.
• Hizmet İşletmesi reklamı: Banka, sigorta,kurs,
okul gibi hizmet veren kuruluşların yaptığı
reklamdır.
28. REKLAM MEDYALARI
• Afiş
• Açıkhava Panosu
• Elektronik Açıkhava Panosu
• Sinema Filmleri
• TV
• Radyo
• Dergi
• Gazete
• E-dergi
• E-gazete
• Web siteleri
29. HAYAL DÜNYASI
• Rol modeller
• Persil
• (reklamdaki pınar altuğ ne tip bir anne)
• (gerçek pınar altuğ nasıl bir anne)
• (kendi annenizle kıyaslayın)
30. • Reklamcılar, ürün veya hizmetler için anlam
ifade edecek yapılar oluştururlar.
• Reklamcılık bu anlamda tamamen bir anlam
yaratma sürecidir.
• Reklamlar kullandıkları ifadeleri insanlar için
bir şey ifade eder hale getirmek zorundadır.
• Anlam yüklemek
• Satın alma süreci statü kazanma isteği veya
rekabette öne çıkmak değildir.
31. • Satın alma süreci = ekonomi politik
• Satın alma süreci = toplumsal ve kültürel bir
süreç
• Satın alma süreci = ekonomik bir süreç, kredi
kartına yüklenme vb
• Satın alma süreci = sembollerin kendini
yeniden ürettiği bir süreç
32. MARKA
• Markaların gündelik hayata yayılımı
• Tüketim
• Kapitalist tüketim kültürü
• Kişiliklerini çeşitli markalarla belli eden
insanlar
• Benim babam toyota gibi adam
• Aynı zevki paylaşanların bir araya geldikleri
gruplar
• AdaWos
33. • McDonald’s
• Köfteburger
• Gloria jean’s cafe x kahve dünyası
• Evian
• Benetton ırkların kardeşliği
• Coca-cola anlık mutluluk x pepsi gelecek
nesil
• Levi’s x Mavi
34. BİLMEMİZ GEREKEN BAZI TERİMLER
• FARKLILAŞMA
• Şapkadan tavşan çıkar; şapkadan sihirbaz
çıkarsa bunun adı farklılaşmadır.
• REKLAMIN ETKİSİ İSTİSNADIR.
• Bir reklamın etkili olması zaman içinde
gerçekleşir.
• GERÇEK ETKİSİ
• Bir tüketici reklama zihinsel ve bedensel larak
hazırlanır.
35. REKLAM STRATEJİLERİ
• Reklam stratejisi önceden belirlenmiş reklam
amaçları doğrultusunda bir sorunun
çözümüne yönelik olarak tasarlanmaktadır.
• Reklam stratejisinin ilk görevi ürün veya
hizmeti tanıtmaktır.
• Reklam stratejisinin ikinci görevi ürün veya
hizmetin fiyatının diğer ürünlere göre
uygunluğunu ortaya koymaktır.
• Üçüncü olarak bu yolla kitlesel pazarda
konumlanmaktır.
36. • Reklam stratejisi için herkesin reklamın
yayınlandığı hafta içinde hangi ürün
reklamının hangi yoğunlukta yayında olduğuna
dair haftalık verilere sahip olması
gerekmektedir.
• Reklam stratejisi etkinliğini en üst seviyeye
çıkarmanın yolu haftalık verileri analiz etmek
ve ona göre stratejiye yön vermektir.
• Reklam analizi için aylık ve üç aylık veriler
reklamı değerlendirmek adına uzun süreler
olduğu için yeterli olmamaktadır.