Ang tekstong ekspositori ay may layuning magpaliwanag at maglahad ng impormasyon at ideya. Ito ay mahalaga sa pagpapalaganap ng kaalaman at edukasyon dahil ito ay tumutulong sa mambabasa na mauunawaan ang kumplikadong paksa sa isang malinaw at sistematikong paraan.
requirement for the subject in TTL 1 kahulugan at mga gawain sa araling elehiya sa kamatayan ni kuya sa Isinalin sa Filipino ni Pat V. Villafuerte
Gramatika/ Retorika masidhing damdamin
uri ng teksto ng paglalarawan
Lesson for grade 8 quarter 1 from Most Essential Learning competencies Naiuugnay ang mahalagang kaisipan ng karunungang-bayan sa pangyayari sa kasalukuyan.
Ang bugtong, pahulaan, o patuturan ay isang pangungusap o tanong na may doble o nakatagong kahulugan na nilulutas bilang isang palaisipan (tinatawag ding palaisipan ang bugtong).[1] May dalawang uri ang bugtong: mga talinghaga o enigma, bagaman tinatawag ding enigma ang bugtong, mga suliraning ipinapahayag sa isang metapora o ma-alegoryang wika na nangangailangan ng katalinuhan at maingat na pagninilay-nilay para sa kalutasan, at mga palaisipan (o konumdrum), mga tanong na umaasa sa dulot ng patudyong gamit sa tanong o sa sagot.
Sa panitikang Pilipino, nilalarawan nito ang pag-uugali, kaisipan, pang-araw-araw na buhay at katutubong paligid ng mga Pilipino. Bilang isang maikling tula, madalas itong nagiging isang palaisipan sa tuwing naglalaro ang mga bata. Sa pagsisimula ng isang bugtong sa wikang Tagalog, karaniwang sinasabi muna ang katagang "bugtong-bugtong" bago sabihin ang aktuwal na bugtong at madalas itong may tugma. Isang halimbawa ang sumusunod:
Sa pag-aaral ng modyul na ito, inaasahang maisasagawa mo
ang sumusunod:
a. naiisa-isa ang mga uri at katangian ng karunungang bayan;
b. natutukoy ang mahahalagang kaisipang nakapaloob sa
karunungang bayan; at
c. naiuugnay ang mga mahahalagang kaisipang nakapaloob sa
karunungang bayan sa mga pangyayari sa tunay na
Alam mo ba na ang karunungang bayan ay kabilang sa panitikan ng
mga Pilipino bago pa man dumating ang mga Espa単ol? Itinuturing ito na
isang mabuting paraan sa pagbibigay ng payo na nag-iiwan ng aral sa
buhay at nakatutulong din ito para patalasin ang ating isipan sa
pamamagitan ng lohikal at matalinong pag-iisip. Karunungang Bayan Paraan ng pagpapahayag ng kaisipan ng mga
taong nabibilang sa bawat tribo/pangkat o lahi na may
pagpapahalaga sa kamalayang tradisyonal at kultural. Mga uri ng karunungang bayan at mga halimbawa nito:
1. Palaisipan (Logic) - Paraan ng paglutas ng isang suliranin sa
pamamagitan ng lohikal na paraan gamit ang matalitong pag-iisp. Hal. Ano ang mas mabigat isang kilong bulak o isang kilong bigas?
Sagot: Pareho, Dahil parehas silang isang kilo
2. Bugtong (Riddle) - Isang nakalilibang na pahulaan gamit ang
salitang naglalarawan sa isang bagay, pook at pangyayari na
binibuo ng isa o dalawang maikling taludtod na may sukat at
tugma. Hal. Hayan na hayan na Sagot: Hangin
Hindi mo pa nakikita
3. Kasabihan/Pamahiin (Saying) - Isang makaluma at maiksing
pariralang nagpapahayag ng ideya na pinaniniwalaan bilang
gabay sa pang-araw-araw na buhay. Hal. Bawal isukat ang damit pangkasal, baka hindi matuloy ang
kasal. Bawal magwalis tuwing gabi, nawawala ang suwerte
4. Salawikain (Proverbs) - Isang patalinhagang salita o pahayag na
naglalayong mangaral at magturo ng mabuting asal. Hal. Kung ano ang itatanim ay siya ring aanihin. Kung ano ang puno, siya rin ang bunga
Ang lahat ng ito ay mga karunungang bayan na may nakapaloob na
mahahalagang kaisipan o ideya. Hindi ito magkakaroon ng maliwanag na
kabuluhan kung hindi natin ito maiuugnay sa tunay na buhay. Papaano
nga ba ito maiu
Ang tekstong ekspositori ay may layuning magpaliwanag at maglahad ng impormasyon at ideya. Ito ay mahalaga sa pagpapalaganap ng kaalaman at edukasyon dahil ito ay tumutulong sa mambabasa na mauunawaan ang kumplikadong paksa sa isang malinaw at sistematikong paraan.
requirement for the subject in TTL 1 kahulugan at mga gawain sa araling elehiya sa kamatayan ni kuya sa Isinalin sa Filipino ni Pat V. Villafuerte
Gramatika/ Retorika masidhing damdamin
uri ng teksto ng paglalarawan
Lesson for grade 8 quarter 1 from Most Essential Learning competencies Naiuugnay ang mahalagang kaisipan ng karunungang-bayan sa pangyayari sa kasalukuyan.
Ang bugtong, pahulaan, o patuturan ay isang pangungusap o tanong na may doble o nakatagong kahulugan na nilulutas bilang isang palaisipan (tinatawag ding palaisipan ang bugtong).[1] May dalawang uri ang bugtong: mga talinghaga o enigma, bagaman tinatawag ding enigma ang bugtong, mga suliraning ipinapahayag sa isang metapora o ma-alegoryang wika na nangangailangan ng katalinuhan at maingat na pagninilay-nilay para sa kalutasan, at mga palaisipan (o konumdrum), mga tanong na umaasa sa dulot ng patudyong gamit sa tanong o sa sagot.
Sa panitikang Pilipino, nilalarawan nito ang pag-uugali, kaisipan, pang-araw-araw na buhay at katutubong paligid ng mga Pilipino. Bilang isang maikling tula, madalas itong nagiging isang palaisipan sa tuwing naglalaro ang mga bata. Sa pagsisimula ng isang bugtong sa wikang Tagalog, karaniwang sinasabi muna ang katagang "bugtong-bugtong" bago sabihin ang aktuwal na bugtong at madalas itong may tugma. Isang halimbawa ang sumusunod:
Sa pag-aaral ng modyul na ito, inaasahang maisasagawa mo
ang sumusunod:
a. naiisa-isa ang mga uri at katangian ng karunungang bayan;
b. natutukoy ang mahahalagang kaisipang nakapaloob sa
karunungang bayan; at
c. naiuugnay ang mga mahahalagang kaisipang nakapaloob sa
karunungang bayan sa mga pangyayari sa tunay na
Alam mo ba na ang karunungang bayan ay kabilang sa panitikan ng
mga Pilipino bago pa man dumating ang mga Espa単ol? Itinuturing ito na
isang mabuting paraan sa pagbibigay ng payo na nag-iiwan ng aral sa
buhay at nakatutulong din ito para patalasin ang ating isipan sa
pamamagitan ng lohikal at matalinong pag-iisip. Karunungang Bayan Paraan ng pagpapahayag ng kaisipan ng mga
taong nabibilang sa bawat tribo/pangkat o lahi na may
pagpapahalaga sa kamalayang tradisyonal at kultural. Mga uri ng karunungang bayan at mga halimbawa nito:
1. Palaisipan (Logic) - Paraan ng paglutas ng isang suliranin sa
pamamagitan ng lohikal na paraan gamit ang matalitong pag-iisp. Hal. Ano ang mas mabigat isang kilong bulak o isang kilong bigas?
Sagot: Pareho, Dahil parehas silang isang kilo
2. Bugtong (Riddle) - Isang nakalilibang na pahulaan gamit ang
salitang naglalarawan sa isang bagay, pook at pangyayari na
binibuo ng isa o dalawang maikling taludtod na may sukat at
tugma. Hal. Hayan na hayan na Sagot: Hangin
Hindi mo pa nakikita
3. Kasabihan/Pamahiin (Saying) - Isang makaluma at maiksing
pariralang nagpapahayag ng ideya na pinaniniwalaan bilang
gabay sa pang-araw-araw na buhay. Hal. Bawal isukat ang damit pangkasal, baka hindi matuloy ang
kasal. Bawal magwalis tuwing gabi, nawawala ang suwerte
4. Salawikain (Proverbs) - Isang patalinhagang salita o pahayag na
naglalayong mangaral at magturo ng mabuting asal. Hal. Kung ano ang itatanim ay siya ring aanihin. Kung ano ang puno, siya rin ang bunga
Ang lahat ng ito ay mga karunungang bayan na may nakapaloob na
mahahalagang kaisipan o ideya. Hindi ito magkakaroon ng maliwanag na
kabuluhan kung hindi natin ito maiuugnay sa tunay na buhay. Papaano
nga ba ito maiu
The poem describes various mothers and their offspring living "over in the meadow". Each stanza introduces a new mother animal such as a toad, fish, bluebird, muskrat, honeybee, crow, and cricket, who live with their little ones. The mother teaches her young their characteristic sounds or actions such as winking, swimming, singing, diving, buzzing, cawing, and chirping. The young ones imitate their mothers.
Volleyball was invented in 1895 by William Morgan as an indoor winter game involving teams using their hands to hit a basketball over a raised net. It is played on a rectangular court divided by a net that is 9 meters wide and 18 meters long by teams of six players. Players can hit the ball with any part of their body but cannot carry or hold the ball and must cleanly return it over the net in no more than two hits. The official volleyball is between 25.6 to 26.4 inches in circumference and 9.1 to 9.8 ounces in weight.
Edukasyon Sa Pagpapakatao seksuwalidad pt 1.pptxDanethGutierrez
油
Ito ay isang presentasyon tungkol sa kawalan ng pag galang sa sekswalidad ng tao. Sa kasalukuyang lipunan, isa sa mga mahahalagang usaping panlipunan ay ang kawalan ng paggalang sa sekswalidad ng isang tao. Ang sekswalidad ay isang aspeto ng ating pagkatao na sumasaklaw sa ating pagkakakilanlan bilang lalaki, babae, o ibang kasarian, pati na rin sa ating oryentasyong sekswal at pagpapahayag ng ating sekswal na identidad. Gayunpaman, sa kabila ng kahalagahan nito, patuloy pa ring nararanasan ng maraming indibidwal ang diskriminasyon, pang-aabuso, at hindi makatarungang pagtrato dahil sa kanilang sekswalidad. Mga Anyo ng Kawalan ng Paggalang sa Sekswalidad
Diskriminasyon sa Kasarian at Sekswal na Oryentasyon
Isa sa mga pinaka-karaniwang anyo ng kawalan ng paggalang sa sekswalidad ay ang diskriminasyon laban sa mga LGBTQ+ (lesbian, gay, bisexual, transgender, queer, at iba pa). Maraming indibidwal ang nakakaranas ng pangmamaliit, paglayo ng pamilya, kawalan ng oportunidad sa trabaho, at maging pang-aapi sa paaralan o lugar ng trabaho dahil lamang sa kanilang sekswal na pagkakakilanlan.
Panggagahasa at Sekswal na Pang-aabuso
Ang sekswal na pang-aabuso ay isang marahas at hindi makatarungang anyo ng kawalan ng respeto sa sekswalidad ng isang tao. Kabilang dito ang panggagahasa, sapilitang pakikipagtalik, at iba pang uri ng sekswal na karahasan. Ang mga biktima nito ay madalas na pinapatahimik ng takot, stigma, at kakulangan ng suporta mula sa lipunan.
Catcalling at Sekswal na Panliligalig
Ang pambabastos sa lansangan o catcalling ay isang halimbawa ng kawalan ng respeto sa sekswalidad ng isang tao. Karaniwang biktima nito ay mga kababaihan, bagaman may mga kalalakihan ding nakakaranas nito. Ang sekswal na panliligalig ay nagdudulot ng matinding takot at kawalan ng seguridad sa mga biktima.
Sapilitang Pamantayan ng Pagpapakita ng Sekswalidad
Sa maraming kultura, may mga inaasahang pamantayan sa kung paano dapat ipahayag ng isang tao ang kanyang sekswalidad. Halimbawa, may mga babae na pinipilit na maging mahinhin at hindi dapat masyadong lantad sa kanilang sekswalidad, samantalang may mga lalaki naman na inaasahang maging agresibo o dominante. Ang ganitong mga pananaw ay nagpapalakas ng hindi pantay na pagtrato sa kasarian.
Paggamit ng Sekswalidad para sa Pagsasamantala
Sa media at industriya ng aliwan, madalas ginagamit ang sekswalidad ng mga tao, lalo na ng kababaihan, upang makabenta ng produkto o makakuha ng atensyon. May mga tao rin na napipilitang pumasok sa prostitusyon o pang-aabuso dahil sa kahirapan at kawalan ng pagpipilian. Ito ay isang malinaw na manipestasyon ng kawalan ng paggalang sa sekswalidad.
Epekto ng Kawalan ng Paggalang sa Sekswalidad
Ang kawalan ng respeto sa sekswalidad ng isang tao ay may malalim at pangmatagalang epekto hindi lamang sa indibidwal na biktima kundi pati na rin sa buong lipunan. Ang ilan sa mga pangunahing epekto ay ang mga sumusunod:
Ang kawalan ng paggalang sa sekswalidad ay isang seryosong suliranin na
Grade 1 Week 4 Quarter 3 GMRC Presentation for teachers of Grade 1 who are bu...estrellaagabe
油
DEMO TEACHING FOR GRADE 1 Q4 WEEK 3. for faster understanding of concepts. it is developed solely for Grade 1 Learners to enjoy learning in GMRC. it enables Grade 1 learners to achieve the objective at the targeted time. This presentation gives clarity and opportunity to develop concepts and understanding on the developing of values and good
2. Gabay natin, ating sundin...
Tumayo kapag tinawag ng guro.
Umupo nang maayos at bawasan ang
pag-iingay.
Lawakan ang pag-iisip at pag-unawa.
Aktibong pakikilahok ay panatilihin.
9. Nasa puso kita...
Sumulat ng maikling paglalarawan (3-5
pangungusap) tungkol sa mahal mo sa
buhay na labis mong pinahahalagahan.
Isulat ang pangalan ng taong ito sa loob
ng puso at ilahad ang dahilan kung bakit
mo siya pinahahalagahan.
12. Ang bansang Bhutan
Land of the Thunder Dragon
Kilala ang bansang Bhutan sa
pagpapakita ng isang napakagandang
tradisyon, ang lubusang pagmamahal at
pagpapahalaga sa kanilang mga yumaong
mahal sa buhay. Ang bawat pamilyang
namatayan ay naglalaan ng panahon para sa
paggunita ng kanilang namayapang kaanak.
13. Tuklasin mo, ang kahulugan
ko.
1.Sa edad na dalawamput isa, isinugo ang buhay
- pagkamatay sa murang edad
2.Sa gitna ng nagaganap na usok sa umaga
-kalabuan at mga suliraning kinahaharap
3.Walang katapusang pagdarasal.
-taimtim na pagdarasal at pag-alala sa minamahal
4.Ang matay nawalan ng luha
-tapos na ang kalungkutang nadarama
5.Malungkot na lumisan ang tag-araw
-mabilis ang mga pangyayari ngunit walang magandang kinalabasan
15. Ano ang elehiya?
Ang elehiya ay isang uri ng
tulang liriko na pumapaksa sa
damdamin katulad ng
kalungkutan, kasawian o
kaligayahan. Dito ay binibigyang
parangal ang mga nagawa ng
yumao.
16. Ano ang elehiya?
Naglalarawan ng pagbubulay-
bulay o guniguni na nagpapakita
ng masidhing damdamin
patungkol sa alaala ng isang
mahal sa buhay.
17. Itoy tula ng panangis, pag-
alala, at pagpaparangal sa
mga mahal sa buhay na may
himig na matimpi,
mapagmuni-muni, at di-
masintahin.
Katangian ng Elehiya
18. Elemento ng Elehiya
Ito ay ang pangkabuuang
kaisipan ng elehiya.
Kongkretong kaisipang
maaaring pagbatayan ang
karanasan.
Tema
19. Elemento ng Elehiya
Tema
Habang nakamasid lamang
Ang mga batang lansangang nakasama mo nang
maraming taon.
Silang nangakalahad ang mga kamay
Silang may inaamoy na rugby sa madilim na pasilyo.
-sipi mula sa Elehiya Para Kay Ram ni Pat V. Villafuerte
Buhay ng isang batang lansangan o pagharap sa
pagsubok sa buhay.
20. Elemento ng Elehiya
Tauhan
Taong kasangkot sa tula.
Pema, ang imortal na pangalan.
Mula sa nilisang nangungulilang
tahanan
Walang imahe. Walang anino at walang
katawan
21. Elemento ng Elehiya
Lugar o panahong pinangyarihan
ng tula.
Tagpuan
Ano ang naiwan!
Mga naikuwadrong larawang guhit,
poster, at larawan,
Aklat, talaarawan at iba pa.
22. Elemento ng Elehiya
Damdamin
Saloobin o emosyon ng makata
Hindi napapanahon!
Sa edad na dalawamput isa, isinugo ang buhay
Ang kaniyang malungkot na paglalakbay na hindi na matanaw
Ang lahat ay nagluksa, ang burol ay bumaba, ang bukid ay
nadaanan ng unos
Malungkot na lumisan ang tag-araw
Kasama ang pagmamahal na inialay
23. Fast talk ni Kuya!
1. Sa akdang Elehiya sa Kamatayan
ni Kuya, anong elemento ng
elehiya napabilang ang salitang
kuya?
a. Tauhan
b. Tagpuan
c. Kaugalian
24. Malungkot na lumisan ang tag-araw
Kasama ang pagmamahal na inialay.
2. Ano ang ipinapahiwatig ng mga linyang
ito?
a.Pag-iisa
b.Paglubog ng araw
c.Pagpanaw ng isang tao
d.Panibagong araw na darating
Fast talk ni Kuya!
25. 3. Batay sa iyong narinig o nabasang
tula, anong panahon o kalagayan ng mga
tauhan ang inilahad?
a.Kaarawan
b.Kamatayan
c.Kapanganakan
d.Pag-iisang dibdib
Fast talk ni Kuya!
26. Hindi napapanahon!
Sa edad na dalawamput isa, isinugo ang buhay
4. Anong damdamin ang ipinapahiwatig?
a.Pagkatuwa
b.Pagkalungkot
c.Pagkadismaya
d.Hindi pagtanggap
Fast talk ni Kuya!
27. 5. Alin sa sumusunod ang HINDI katangian
ng elehiya?
a.Ito ay tula ng pananangis
b.Ito ay tula ng kasiyahan at kagalakan
c.Ito ay isang tulang may matimping himig
d.Ito ay tula ng pag-aalala at pagpaparangal
sa mga mahal sa buhay.
Fast talk ni Kuya!
28. Pag-isipan natin!
Bilang mag-aaral, paano makatutulong sa iyo
ang sapat na kaalaman sa elehiya?
Sa iyong palagay, bilang kabataan ay
masasalamin ba ang kulturang Pilipino sa
pamamagitan ng pagbuo o pagbigkas ng
elehiya? Ipaliwanag.
Paano mo mapananatili ang mga akdang
pampanitikan sa kabila ng paglaganap ng social
media at makabagong panahon?
29. Sagutin mo!
1. Ano ang pangunahing tema ng akdang
Elehiya sa Kamatayan ni Kuya?
a.Paglisan ng minamahal
b.Pagkamatay ng mahal sa buhay
c.Pangungulila ng anak sa magulang
d.Pag-iwan ng magulang sa kaniyang anak
30. 2. Sino-sino ang mga tauhang nakapaloob
sa tulang binasa?
a.Pinsan
b.Kapitbahay
c.Kapatid na babae
d.Si Pema at ang may-akda
Sagutin mo!
31. 3. Ang sumusunod ay mga emosyong
mararamdaman sa binasang tula,
MALIBAN sa:
a.Pagluluksa
b.Pagkasuklam
c.Paghihinagpis
d.Pagdadalamhati
Sagutin mo!
32. 4. Ang pagbigkas ng tulang Elehiya sa Kamatayan
ni Kuya ay maaaring nangyari sa tahanan o bahay
ng makata. Ang salitang may salungguhit ay
napabibilang sa anong elemento ng elehiya?
a.Tagpuan
b.Mga tauhan
c.Mga simbolo
d.Wikang ginamit
Sagutin mo!
33. 5. Alin sa sumusunod ang katangian ng
elehiya?
a.Tulang umiibig, umiirog, nagmamahal
b.Tulang masaya, maligaya, nakagagalak
c.Tulang masalimuot, nagpupuri, pagdakila
d.Tulang panangis, pag-alala, pagpaparangal
Sagutin mo!
34. Mga tamang sagot:
1. B- Pagkamatay ng mahal sa buhay
2. D- Si Pema at ang may-akda
3. B- Pagkasuklam
4. A- Tagpuan
5. D- Tulang panangis, pag-alala,
pagpaparangal