1. 息 Noordhoff Uitgevers bv, Groningen/Houten 2009
1 Wat is marketing?
1.1 De essentie van marketing
Marketing staat meer dan ooit in de belangstelling. Met de toenemende concurrentie
realiseren tal van bedrijven zich dat het inspelen op de wensen en behoeften van de
klant hun voornaamste doel is. Als zij daarin onverhoopt niet slagen, stappen
ontevreden kopers naar een concurrent. Een doeltreffende marketingaanpak is voor
de meeste organisaties dan ook onmisbaar.
Marketing is niet hetzelfde als reclame, of een slimme manier om producten te
verkopen. Reclame en verkoop zijn weliswaar opvallende marketinginstrumenten,
maar het vakgebied bestrijkt een breder terrein: het omvat vrijwel alle activiteiten die
koper en verkoper in hun ruilproces dichter bij elkaar brengen. Velen in een
organisatie dragen daartoe bij. Zo is een van de voornaamste taken in de marketing
het vinden van een gat in de markt, door onvervulde wensen en behoeften bij een
bepaalde groep kopers te inventariseren. Pas als de marketeer precies weet waarin
zijn doelgroep is ge誰nteresseerd,speelt hij daarop in met het juiste product, in
combinatie met een goed doordacht prijs-, distributie- en communicatiebeleid. Hoe
beter de marketingmix is afgestemd op de verlangens van de klant, hoe groter de
kansen op succes in de concurrentiestrijd.
1.2 Relatie met andere vakgebieden
Het vak marketing of commerci谷le economie, zoals het als studieterrein in Nederland
soms wordt genoemd heeft raakvlakken met diverse wetenschappen. De economie,
maar ook de psychologie, de sociologie en de statistiek hebben zinvolle bouwstenen
geleverd voor de ontwikkeling van marketing en marktonderzoek. Door het multi-
disciplinaire karakter van het vakgebied moeten des kundige marketeers van alle
markten thuis zijn.
1.3 Macro-, meso- en micromarketing
Marketing kan vanuit verschillende invalshoeken worden bestudeerd. Op macro- en
mesoniveau staan de maatschappij respectievelijk de bedrijfstak centraal. In dit boek
concentreren we ons op micromarketing: het marketingbeleid van een organisatie,
vanuit de optiek van een manager die doeltreffende beslissingen moet nemen. Dit
noemt men ook wel de marketingmanagementbenadering.
1.4 Managementfilosofie谷n in het bedrijfsleven
De ontwikkeling van de marketinggedachte volgt op de productie-, de product- en de
verkoopgerichte fasen die de meeste bedrijfstakken in het verleden hebben doorlopen.
Bij een marketingori谷ntatie vormen niet de onderneming en haar producten, maar
klanten het uitgangspunt van de commerci谷le beleidsvorming. Op hun wensen en
behoeften moet het bedrijf optimaal inspelen. Dit basisidee van de marketing noemt
men wel het marketingconcept.
Samenvatting Grondslagen van de marketing 1
2. 息 Noordhoff Uitgevers bv, Groningen/Houten 2009
1.5 Het marketingconcept
Het marketingconcept is de managementvisie die stelt dat het inspelen op de wensen
en behoeften van de afnemer, het opbouwen van een duurzame relatie met de koper
en het op winstgevende wijze oplossen van de problemen van de klant, de sleutel is
tot succesvol ondernemerschap. Marketing is dus een vraag- of consumentgerichte
activiteit die het nodig maakt vanuit de markt terug te denken en marktonderzoek
vereist.
Bij deze ondernemingsfilosofie worden de promotie-, distributie- en andere
marketingactiviteiten niet ge誰soleerd uitgevoerd, maar bezien als onderdeel van een
ge誰ntegreerd marketingbeleid en als zodanig vastgelegd in een marketingplan. Alle
marketingfuncties worden op elkaar afgestemd, van marktonderzoek en
productontwikkeling tot en met het analyseren van de concurrentie en het evalueren
van de reacties van consumenten op het productaanbod. Ten slotte houdt de
toepassing van het marketingconcept in dat de missie en het werkterrein van de
onderneming ruim en in termen van behoeften, in plaats van producten, worden
omschreven. Hierdoor ligt het voor de hand dat het bedrijf zich voortdurend aan de
veranderende voorkeuren op de markt aanpast.
1.6 Reputatie, relatie en respons
Voor de meeste organisaties wordt het steeds moeilijker een unieke en betere
marketingmix te ontwikkelen dan die van de concurrenten. Toch kan een ondernemer
zich wel degelijk onderscheiden, aan de hand van de drie elkaar overlappende Rs:
zijn reputatie, de relatie met de klant en ten slotte het systematisch uitlokken van een
bepaalde respons. Deze factoren zijn in het marketingbeleid van de eenentwintigste
eeuw de sleutel tot succes.
Marketing wordt in dit boek gedefinieerd als de op de markt afgestemde
ontwikkeling, prijsbepaling, promotie en distributie van producten, diensten of idee谷n
en andere activiteiten die de klanten toegevoegde waarde bieden, en planmatig leiden
tot een hogere omzet of andere gewenste respons, een goede reputatie van de
organisatie, en een duurzame relatie met de doelgroepen, waarbij alle
belanghebbenden hun doelstellingen bereiken. Van groot belang zijn dus een juiste
keuze van de doelgroep en een voortdurende analyse van de behoeften, onvervulde
wensen en de vraag. Kortom, een uitgekiende en consistente invulling van de vier Ps
en de drie Rs maakt het mogelijk het ondernemingsbeleid zorgvuldig op de markt af te
stemmen. En daarmee zijn zowel aanbieders als afnemers gebaat.
1.7 Marketing in de praktijk
Marketeers besteden veel tijd aan het opsporen en analyseren van de wensen en
behoeften van hun (potenti谷le) afnemers. Met die informatie kunnen ze aantrekkelijke
producten ontwikkelen en op de markt brengen, die met het juiste marketingbeleid
optimaal inspelen op de houding en het gedrag van de doelgroep. Dit vergroot hun
marktaandeel.
Zoals in hoofdstuk 1 werd benadrukt, is deze werkwijze niet alleen essentieel voor
bedrijven die in een concurrentiestrijd zijn verwikkeld, maar biedt hij ook zinvolle
aanknopingspunten voor non-profitorganisaties. Een juist inzicht in de grondslagen
van de marketing is in de praktijk dan ook van belang.
2 Samenvatting Grondslagen van de marketing