狠狠撸

Nieuwsuur sept 2011;http://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2129575-buitenlandse-bedrijven-doelwit-in-ethiopie.html
https://www.youtube.com/watch?v=F3lvXuP4hGE
Vraag: welke oorzaken voor honger worden in het filmpje
genoemd?
鈥� droogte
鈥� wanbeleid regering: Alle grond is van de regering.
Vruchtbare grond verkocht aan buitenlandse
ondernemingen
鈥� Regering vraagt voedselhulp maar koopt tanks
鈥� afhankelijkheidssyndroom
鈥� mensen blijven op hun plek
鈥� voedsel wordt aan buitenlanders verkocht; betere
prijzen.

Ligging en bereikbaarheid
飩� Absolute ligging
鈥� In de tropen
飩� Relatieve ligging
鈥� Slechte infrastructuur
o Slechte wegen, veel
onverhard
o Maar 茅茅n spoorlijn
o Aantal vliegvelden groeit

BEVOLKINGSKENMERKEN
Demografie, cultuur, politiek, economie

demografie
飩� Veel mensen
鈥� Vooral op platteland
鈥� Lage urbanisatiegraad
鈥� Hoog urbanisatietempo
鈥� Betrekkelijk hoge bevolkings-
dichtheid
鈥� Zeer ongelijke spreiding

Bevolkingsdiagram
飩� Hoog geboortecijfer
鈥� Hoogst in rurale gebieden
鈥� Korte verdubbelingstijd
鈥� Hoog vruchtbaarheidscijfer
o Jonge bevolking
鈥� Hoge kindersterfte
鈥� Vaak door ondervoeding
鈥� Veel vervangende geboorten

Cultuur
鈥� Veel etnische groepen
鈥� O.a. Amhara, Oromo en Trigraway
鈥� Veel talen en dialecten
鈥� Amhara overheidstaal
鈥� Engels als lingua franca
鈥� Analfabetisme
鈥� Belangrijkste religies zijn
鈥� Christendom
鈥� Islam: vooral de herdersvolkeren

politiek
飩� Stijgt iets op lijst good governance
(GB 207); transparantie stijgt
飩� Staat te hoog in de failed state index
(GB 209C)
飩� Lange tijd onderdrukking door
heersende klasse
飩� Provincies hebben veel autonomie
鈥� Bestuurlijke decentralisatie heeft
etnische tegenstellingen eerder
vergroot dan verkleind;
飩� Liberalisering op politiek terrein neemt
toe

鈥� Laag BBP/inw gaat samen met hoog % werkers in de landbouw
鈥� Landbouw groot aandeel in export
鈥� Kwetsbare eenzijdigheid
鈥� In droge gebieden extensieve veehouderij
鈥� Koffieteelt afhankelijkheid van wereldmarkt
鈥� Ruilvoetverslechtering door overproductie

Industrie
鈥� Industrie nog weinig ontwikkeld
鈥� Accent op verwerken van
landbouwproducten
鈥� Ambachtelijk
鈥� Arbeidsintensief
鈥� Uitbreiding van industrie door
Directe Buitenlandse
Investeringen, gelokt door
鈥� lage loonkosten
鈥� belastingvrijstelling
鈥� lage invoerrechten

Economische tendenzen
鈥� Koopkracht groeit nauwelijks:
鈥� Sterke bevolkingsgroei
鈥� Prijzen voedsel en olie stijgen;
鈥� ruilvoetverslechtering
鈥� Oorlog en binnenlandse conflicten
kosten veel geld
鈥� Hoge jeugdwerkloosheid
鈥� Grote verborgen werkloosheid
鈥� Grote informele sector =
vluchtsector
鈥� Toerisme biedt veel mogelijkheden
鈥� Mooie natuur
鈥� Rijke cultuur en geschiedenis

Paragraaf 2: even terug naar het
basisboek

Divergerende tecktonische platen
鈥� De Afrikaanse plaat splitst zich
鈥� De Nubische en de Somalische plaat
鈥� Ze bewegen van elkaar af; 7 mm/jaar
鈥� De arabische plaat verwijderd zich van Afrika

Danakil depressie
鈥� diepste punt -155m (onder zeeniveau)
鈥� Danakil (zout)woestijn
鈥� http://www.youtube.com/watch?v=PIaHos0Qbqw
鈥� weersverwachting Dalol http://www.accuweather.com/nl/et/dalol/126842/weather-
forecast/126842

Klimaat is afhankelijk van; breedteliggen, hoogteligging en land/zee positie

Geef een verklaring van de regenseizoenen op grond
van beweging van de ITCZ en de ligging van Ethiopi毛
鈥� grote en kleine
regentijd

Reli毛f en gemiddelde neerslag

飩� Klimaat in de hooglanden
koel en nat
飩� Droogste tijd in
winterseizoen
飩� Hoe droger de streek is,
hoe minder betrouwbaar
de neerslag; grote
neerslagvariabiliteit
Neerslag en hoogte

Algemeen patroon van bosbranden door droogte in
Afrika door verschuiving van de ITCZ
http://eclectic.ss.uci.edu/~drwhite/courses/Africa_Fire_NDVI_2001.gif

Verklaring regenseizoenen
鈥� Beweging ITC van 21 december tot 21 juni van 23鈦癦B naar
23鈦癗B
鈥� Breedteligging Ethiopi毛: 卤 15鈦癗B - 卤 4鈦癗B
鈥� 46鈦� in 6 maanden; 7,7鈦�/mnd (afgerond 8鈦�)
鈥� 21 maart zon op 0鈦� op weg naar boven
鈥� Belg: 6 april 鈥� 20 mei
鈥� Vanaf 21 juni keert de zon vanaf de 23ste breedtegraad terug
naar het zuiden
鈥� Kiremt: 21 juli 鈥� begin september

neerslaggebieden: groen en droog Ethiopi毛
http://www.samsam.net/thema/voedsel-hoe-regel-je-dat
飩� Vier neerslaggebieden, vier
verschillende landschappen
鈥� Aride zone
o < 500 mm / jaar
o Korte regentijd
o Vooral laagland
o Nomaden
鈥� Semi-aride zone
o 500 鈥� 750 mm / jaar
o Lager dan 1500 m
o Extensieve akkerbouw

飩� Subhumide zone
鈥� 750-1500 mm / jaar
鈥� Hoger gelegen
鈥� Koeler: minder verdamping
鈥� Veel ma茂s
飩� Humide zone
鈥� > 1500 mm / jaar
鈥� Droge tijd in de winter
鈥� Oorspronkelijke
plantengroei was tropisch
bos
鈥� Koffieteelt

Bodemgebruik hoofdzakelijk landbouw
飩� Gunstige omstandigheden in
grote delen van Ethiopi毛:
鈥� Veel gewassen mogelijk
鈥� Irrigatie dankzij bouw
stuwmeren mogelijk
鈥� Gemiddeld voldoende
jaarlijkse neerslag
鈥� Vruchtbare vulkanische
bodem

Bodemdegradatie
Vermindering van kwaliteit en de draagkracht van
de bodem door:
鈥� Verdwijnen van het natuurlijke landschap
鈥� bodemerosie (verdwijnen vruchtbare toplaag)
鈥� in aride gebieden door wind
鈥� in humide gebieden door water (vooral in reli毛frijke
gebieden)
鈥� Verwoestijning
鈥� Verzilting
鈥� In gebieden waar de verdamping groter is dan de nuttige
neerslag

BODEMDEGRADATIE
Oorzaken:
fysisch:
鈥� grote verschillen in intensiteit van
de neerslag; vruchtbare bovenlaag
van de bodem spoelt weg. Droogte
1X in de 3 jaar; neerslagvariabiliteit
鈥� Droogte
menselijk handelen:
鈥� Landbouw op ongeschikte grond
omdat goede gronden anders
worden gebruikt
鈥� bodemuitputting door onjuiste
landbouw en irrigatie technieken;
maar 3% van al het water in
Ethiopie wordt gebruikt voor
irrigatie.
鈥� ontbossing van hellingen; 3% van
Ethiopie is bebost, vroeger 40%
鈥� overbegrazing; vee vreet de alle
grassen en gewassen op.

Geografische paradox
鈥� De meeste mensen wonen in de hoogste
gebieden met het meest relief
鈥� Deze gebieden zijn eigenlijk het minst geschikt
voor bewoning
鈥� Je verwacht dat er juist heel weinig mensen
wonen

飩� Gevolgen bodemdegradatie:
鈥� landverlies
鈥� afnemende opbrengsten
鈥� overstromingen
filmpje: http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20051031_niger01

Verschil BNP en BBP bij vraag 26
BNP of BNI is de waarde van alle goederen en diensten die in een bepaalde
periode (meestal een jaar) door een bepaald land worden geproduceerd. Nationaliteit
is bepalend; dus ook nationale bedrijven in het buitenland tellen mee.
BBP is de waarde van alle goederen en diensten die gedurende een bepaalde
periode (meestal een jaar) in het land worden geproduceerd. De plaats van productie
(binnen de grenzen) is bepalend. Dus ook de productie van buitenlandse bedrijven
binnen de grenzen telt mee

鈥� De lijnen volgen elkaar. Ontwikkeling van het neerslaggemiddelde
heeft consequenties voor de landbouw.
鈥� De ontwikkeling van het BBP volgt omdat landbouw voor een groot
deel bijdraagt aan het BBP
鈥� Vraag: Zou bij droogte het BNP dezelfde ontwikkeling vertonen als
het BBP?

鈥� Bij BNP telt alleen de productie van nationale
bedrijven.
鈥� Kleine bedrijfjes die zeer afhankelijk zijn van
neerslag. Achtergebleven landbouwtechniek
鈥� nog groter negatief effect op cijfer landbouw
bij negatieve afwijkingen van de neerslag.
鈥� http://www.diretube.com/browse-Ethiopian-
Idol-videos-1-date.html

Opdracht 28
鈥� Liggingskenmerken:
Bijvoorbeeld: op lage breedte en moeilijk bereikbaar door
reli毛f en slechte infrastructuur.
鈥� Gebiedskenmerken of landschappelijke kenmerken:
Bijvoorbeeld: bergachtig en droog, vochtige bossen.
鈥� Bevolkingskenmerken:
Bijvoorbeeld: veel volken en talen. Veel inwoners, waarvan
de meeste op het platteland, en een snelle bevolkingsgroei.
Arm en weinig ontwikkeld, met de meeste mensen in de
landbouw. Oorlogen en conflicten remmen de vooruitgang.
鈥� Relationele kenmerken:
Bijvoorbeeld: grensconflicten en oorlogen met buurlanden,
retourmigratie uit Sudan, verbindingen met het buitenland,
buitenlandse hulp, buitenlandse toeristen, directe
buitenlandse investeringen, bloemen naar Nederlandse
veilingen, lage koffieprijzen op de wereldmarkt.

Kansen voor Ethiopi毛
鈥� buitenlandse investering
鈥� scholing/samenwerking/techniek
鈥� opbouwen reserves

Atlas p217; toekomstbeeld op grond van 4
scenario鈥檚

鈥� documentaire: 鈥榬eisadvies negatief鈥�
http://reisadviesnegatief.kro.nl/seizoenen/seizoen-
2012/afleveringen/17-06-2012

Paragraaf 3: globalisering en het
voedselvraagstuk
Gapminder: statistiek www.bit.ly/1eFURH5
Honger heeft iemand die langere tijd minder dan 1690
kilocalorie毛n (is ongeveer 1,5 kilo rijst of anderhalve
Bonbonbloc)) per dag binnenkrijgt (kwantitatieve honger)

Kwalitatieve honger
鈥� samenstelling van het
eten
鈥� eiwitten
鈥� vitamines
鈥� variatie

鈥� De wereld genereert in 2012 (bron FAO) 4000 kilocalorie毛n voor iedere
persoon per dag
鈥� Daarvan bereikt slechts gemiddeld 2850 kilocalorie毛n per dag de
consumenten
鈥� In de VS gebruiken mensen gemiddeld 3770 kilocalorie毛n per dag
鈥� India 2300
鈥� Het minimum voor een gezond en productief leven is 1800 kilocalorie毛n per
dag

Conclusie
鈥� Er is voldoende voedsel op de wereld
鈥� Het voedsel is niet voor iedereen beschikbaar
waarom niet?

Theorie van Ullman
transporttheorie/interactietheorie
Voordat vervoer of interactie van goederen,
kapitaal, personen (migratie) of energie tot
stand komt moet aan voorwaarden worden
voldaan.
鈥� Complementariteit
鈥� Transporteerbaarheid
鈥� 鈥淚ntervening opportunities鈥�: geen
tussenliggende mogelijkheden/hindernissen

Krantenartikel
extraas bij arm rijkOPDRACHT bij par 3 Theorie van Ullman.docx
鈥� OPDRACHT:
鈥� Welke overeenkomsten zie je tussen Ethiopi毛 en Sierra Leone?
鈥� Ook van mais en koolzaad (beide gewassen worden verbouwd in
Ethiopi毛) kan biobrandstof worden gemaakt. Lees ook via de link
(http://nl.wikipedia.org/wiki/Biobrandstof#Concurrentie_met_voed
selgewassen) over biobrandstof.
Leg uit hoe 鈥渢ussenliggende mogelijkheden鈥� uit de theorie van
Ullman, het gebrek aan voedsel in grote delen van Ethiopi毛 zou
kunnen verklaren.
鈥� Kan je ook 鈥渢ussenliggende hindernissen鈥� benoemen?

Discussie
Kan iedereen op de wereld evenveel
consumeren als wij? Heeft iedereen dat recht?
鈥� Hoe groot is jouw voetafdruk?
http://www.wnf.nl/voetafdruktest/

Oneerlijke concurrentie
Prijzen voor gewassen worden bepaald op de
wereldmarkt. De Ethiopische boer moet concurreren met
boeren over de hele wereld!
飦盜n veel westerse landen krijgen boeren subsidies voor
gebruiken van geavanceerde technieken
飦盫rijhandels overeenkomsten worden door westerse
landen afgedwongen. Eigen subsidies mogen dan niet
meer. Voedsel uit westerse landen is dan vaak
goedkoper
飦盤roductie overschotten uit westerse landen wordt in
arme landen gedumpt
飦盤rotectionisme tav. de eigen markt

Protectionisme
invoer beperking:
鈥� quota
invoer heffingen:
鈥� tariefmuren
鈥� belastingen

Oplossingen voor voedselcrisis
Vraagkant:
鈥� Verdeling welvaart
鈥� Koopkracht
鈥� Infrastructuur
Aanbodkant:
鈥� Vergroten productie
鈥� Groene Revolutie

Groene revolutie: productieverhoging
landbouwgewassen
Jaren 60 en 70:
鈥� High Yielding Varieties
(HYV-rassen)
Nodig:
鈥� kunstmest
鈥� irrigatie
鈥� bestrijdingsmiddelen
鈥� geld/kennis
vanaf de jaren 80:
鈥� Genetische Manipulatie
voordelen:
鈥� ziekte resistente
gewassen
鈥� droogte bestendig
鈥� zout tolerant

Kritiek
鈥� Arme boeren hebben niet de kennis en het geld
om de nieuwe technieken toe te passen.
鈥� Grotere bedrijven betere toegang tot
productiemiddelen (toenemende ongelijkheid en
verarming)
鈥� De producten belanden op de wereldmarkt.
Geen voordeel mbt. de voedselsituatie
鈥� Afhankelijkheid van westerse technologie,
kunstmest en zaden
鈥� langetermijn effecten van genetisch
gemanipuleerd voedsel

De vicieuze cirkel van armoede
geen geld
slecht etenziektes
geen
werk/geen
reserves
landopbrengst

ADLI
鈥� Agricultural Development Led Industrialisation
鈥� Micro kredieten

搂2.1 Water in een droge wereld
鈥� Belang zoet water
鈥� De waterkringloop
鈥� Watervoorraad en
waterbalans
鈥� Waterschaarste

Waar komt ons water vandaan?
飩� Vijf processen in de
waterkringloop: verdamping,
condensatie, neerslag, infiltratie
en afstroming
鈥� lange en korte kringloop
鈥� Motor is de zon
鈥� Onzichtbare afvoerprocessen

Watervoorraad in de wereld
飩� De Blauwe Planeet
鈥� 1/40 is zoet water
鈥� Daarvan maar 0,3% toegankelijk
voor de mens

Waterwinning in Nederland
飩� Vooral grondwater
鈥� Uit aquifers:
https://www.youtube.com/wat
ch?v=KEK-prfrJ8o
鈥� Overbenutting
飪╠aling grondwaterspiegel
飪╲erdroging
鈥� Reservebron is fossiel
grondwater: watermijnbouw
飪╱itputting
鈥� Duinzuivering van rivierwater

Utrechts kraanwater 1300 jaar oud van 180
meter diepte
RECLAME
Bar-le-Duc is zuiver mineraalwater,
ontstaan uit regen die ver voor onze
jaartelling op de Utrechtse Heuvelrug is
gevallen. In die tijd was er nog geen
sprake van overbemesting en
milieuverontreiniging. De lucht was
schoon, het water uit die lucht was
schoon en de bodem was schoon.
Sourcy opgepompt in
Bunnik uit dezelfde lagen
als Utrechts kraanwater.

Nuttige neerslag en waterbalans
飩� Nuttige neerslag: neerslag min
verdamping
鈥� Evaporatie
鈥� Transpiratie
samen evapotranspiratie
鈥� Droogte-index: verhouding
neerslag en mogelijke verdamping

Waterbalans: totale aanvoer zoet water en verliezen door
afvoer, verbruik en verdamping

Waterproblemen
Plaatselijk toekomstig
watertekort
鈥� Absolute waterschaarste
鈥� Economische
waterschaarste
鈥� Ongelijke verdeling

鈥� Waterproblematiek, een overzicht:
https://www.youtube.com/watch?v=iBNGIe2P
UsE
鈥� Aralmeer:
https://www.youtube.com/watch?v=cbSkRS8I
h7o

Landbouw
飩� Intensieve landbouw:
鈥� toenemend verbruik
鈥� is watervervuilend
鈥� Voorbeeld katoenteelt
Aralmeer:
- uitdroging
- gifvervuiling
- winderosie

Enkele oorzaken van waterproblemen
鈥� Toenemende verstedelijking
鈥� Meer intensieve landbouw/industri毛le ontwikkeling
鈥� Bevolkingsgroei
鈥� toerisme in waterarme gebieden

Oplossingen voor waterproblemen: landbouw
Waterbesparing door:
鈥� doelmatiger irrigatie
- druppelirrigatie
- waterzuinige bevloeiingsmethoden
鈥� teelt van andere gewassen
鈥� andere grondbewerking
鈥� minder vlees eten
飪� Avocado鈥檚 i.p.v. bananen
飪� Mediterrane landbouw

Verstedelijking en industrie
鈥� In steden neemt watergebrek toe
鈥� Dus meer grondwater oppompen
gevolgen:
Uitputting grondwatervoorraad
Verzakking bebouwing
Verdroging agrarische omgeving
飩� Grote vraag door industrie

Watervoetafdruk
Filmpje: http://vimeo.com/26319648
Mondialisering van water: virtueel water

Het woord "rivaal" is afkomstig van het Latijnse
"rivalis", wat verwijst naar iemand die aan dezelfde
waterloop woont. Wanneer mensen water met elkaar
moeten delen, geeft dat onvermijdelijk aanleiding tot
spanningen. Hetzelfde geldt voor landen die langs
dezelfde rivier of langs hetzelfde meer liggen. Negentig
procent van de wereldbevolking woont in een land dat
zijn watertoevoer deelt met andere landen.

2.2 Water en land in Isra毛l
飩� Spanningen al voor 1948
om
- water
- grond
鈥� Immigratie Joodse
bevolking
鈥� Arabieren benadeeld
door Britten
鈥� Oorlog na
onafhankelijkheid

Omstreden grenzen
鈥� streven naar veilige grenzen
鈥� bezet gebied is waterbron
鈥� land voor kolonisten

Bouw afscheidingsmuur: http://www.youtube.com/watch?v=cgZwGslmodo

Water in Isra毛l
鈥� Water in Salomons tijd: http://israeltoday.nl/headlines/9-
nederlands/3402-video-oude-waterkanalen-onder-de-westelijke-muur
鈥� Isra毛ls waterconflict: http://www.youtube.com/watch?v=1XYh5hXlvOM

Satellietbeelden Nasa
Turkije
1983 2002

https://www.youtube.com/watch?v=pvi--Tqd5v0 waterconflicten in de wereld
https://www.youtube.com/watch?v=if-ibJT-MzM Middenoosten
https://www.youtube.com/watch?v=taMWUjda3fA Ontzilting Israel
https://www.youtube.com/watch?v=CuPw_Fw78MA Water/palestijns conflict

Bij vraag 27 Grote Renaissance dam Ethiopie
鈥� 2015 klaar
鈥� kosten 4,2 miljard$
鈥� Egypte/Sudan boos
(schending koloniale
wetten die nog
stammen uit 1929)
鈥� Hulp van China
鈥� 1 miljard$
鈥� technische hulp
http://www.youtube.
com/watch?v=-
GYT2hLcmi4

Stuwdammen Zuidoost
Anatolieproject

Gevolgen van waterbeheer op verschillende
schaalniveaus
鈥� lokaal schaalniveau: Hasankeyf
鈥� http://www.youtube.com/watch?v=dA3_IBX7SH8
鈥� http://news.nationalgeographic.com/news/2014/02/140221-tigris-river-dam-hasankeyf-turkey-iraq-
water/
鈥� http://www.2doc.nl/speel~VPWON_1152341~het-verdronken-dorp-in-turkije-het-verdronken-
dorp~.html
鈥� nationaal/regionaal schaalniveau: Het Koerdische 鈥榩robleem鈥�
鈥� internationaal schaalniveau: watergeschil met Syri毛 en Irak:
http://www.hollanddoc.nl/kijk-luister/landen-en-
regios/turkije.html?playurn=urn:vpro:media:program:9256702&currentPage=1
export zoet water naar Cyprus en Isra毛l

De loop van de Tigris en Eufraat

Verschillende dimensies: C4 pagina 155
鈥� economische
鈥� fysische (dimensie natuur)
鈥� sociaal culturele
鈥� politieke
verval/verhang:
http://www.youtube.com/watch?v=qjQt
GRyX1mE
鈥� Turkije als waterexporteur
(bv naar Cyprus)
鈥� bv. veel neerslag en
verval/verhang; (rendement
van dammen is het grootst
in bovenloop)
鈥� Koerden claimen het gebied
waar de bronnen liggen;
eigen staat
鈥� water is belangrijke
machtsfactor voor Turkije.
鈥� iSIS

鈥� Schalie olie winning
(vanaf 34 min.):
https://www.youtube.c
om/watch?v=BYb73iiTB
EA
鈥� Crude awakening:
http://www.youtube.co
m/watch?v=7qGM9ypR
-UI
鈥� oil where does it come
from?:
http://www.youtube.co
m/watch?v=IC40mZHu2
ZQ

狠狠撸

Armrijk klas4

Recommended

More Related Content

More from Harold Brockbernd (7)

Recently uploaded (11)

Armrijk klas4