Cyber terrorisme in Nederland
1 like8,767 views
Cyber terrorisme vormt in toenemende mate een steeds belangrijkere dreiging voor Nederlandse bedrijven en overheidsinstellingen. Wat is cyber terrorisme precies? Hebben we hier al mee te maken in de praktijk? Hoe zou dit Nederland kunnen treffen? Hoe moeten we ons erop voorbereiden en wat te doen als dit gebeurt?
Cyber terrorisme in Nederland
- 1. Cyber terrorisme in Nederland Sijmen Ruwhof IT Security Consultant / Ethisch Hacker 5 juli 2016
- 2. Sinds 1997 bezig met hacking (legaal). Sinds 2005 professioneel als hacker IT Security Consultant. 600+ beveiligingsonderzoeken uitgevoerd. Inbreken bij overheid, banken en bedrijven om ze vervolgens te helpen lekken te dichten. Wie is Sijmen Ruwhof?
- 3. Waar ik zoal voor werk
- 4. Wat is cyber terrorisme? Wat het NCSC en AIVD erover publiceren. Terroristische doelen. Terroristen. Kwetsbaarheid van ICT. Kans op een aanslag. Weerbaarheid versterken. Er is een aanslag! Help! Inleiding
- 5. Wat is cyber terrorisme?
- 6. Er zijn heel veel definities. De mijne: Politiek gemotiveerde aanval door subnationale groepering via ICT (internet), zoals grootschalige verstoring of manipulatie van computers en - netwerken. Een digitale aanslag resulteert in negatieve manifestatie in fysieke wereld. Cyber crime = Financieel gewin door individuen. Cyber warfare = Overheden die elkaar aanvallen. Definitie
- 7. Digitale aanvallen zijn aantrekkelijk alternatief voor en aanvulling op conventionele aanvallen. Grote impact tegen lage kosten en afbreukrisicos. Belangrijke maatschappelijke processen komen tot stilstand als bijbehorende ICT-systemen en analoge alternatieven niet beschikbaar zijn. Cyber terrorisme
- 8. Sijmen says: Niet een kwestie of, maar wanneer een grootschalige cyber terroristische aanslag in Nederland gebeurt.
- 9. Nationaal Cyber Security Centrum
- 10. Kernbevindingen: Beschikbaarheid wordt belangrijker nu alternatieven voor ICT-systemen verdwijnen. Kwetsbaarheden in software zijn de achilleshiel van digitale veiligheid. Cyber crime & digitale spionage grootste dreiging: Geopolitieke ontwikkelingen hebben belangrijke invloed op ontwikkeling van dreiging. Cyber security beeld 2015
- 12. Dreigingsmatrix (1/2) NCSC: Terroristen vormen nog geen grote dreiging, maar hun capaciteiten groeien wel.
- 14. Potentie op cyber vlak groeit. Terroristen hebben (nog!) beperkte technische capaciteiten. Geen aanwijzingen voor concrete dreiging met grote impact. Jihadisme grootste dreiging op dit moment. Terroristische dreiging
- 15. NCSC: Tot nu toe bleven digitale aanvallen met jihadistische motieven in Nederland beperkt tot kleinschalige aanvallen waar weinig kennis en menskracht voor nodig was. Cyber terrorisme in Nederland
- 16. Geopolitieke ontwikkelingen. Intra- en internationale conflicten. Aanslagen. Incidenten. Aanleiding voor digitale aanval
- 19. Tot 2014 gebruikten jihadistische hackers eenvoudige digitale aanvalsmethoden met beperkte impact: Verbale intimidatie. Verspreiding propaganda. Aandacht vooral defensief van aard: encryptie & TOR. Jaarverslag 2015
- 20. AIVD (2016): Digitale aanvallen zijn goedkoop, effectief, efficient en kunnen vele male vaker en omvattender uitgevoerd worden dan fysieke uitvoeringen.
- 21. Sinds juni 2014 is (cyber) kalifaat uitgeroepen: Versnelde professionalisering. Verhoging kennisniveau. Betere organisatie. Centrale aansturing van hackersgroeperingen. Offensiever en gerichter. Jaarverslag 2015
- 22. Wapenfeiten: Defacements: propaganda. Publiceren persoonsgegevens militairen & ambtenaren: benoeming potenti谷le doelwitten. Groter doel: angst zaaien. Jaarverslag 2015
- 24. Troels Oerting says (2014): Cruciale infrastructuur kan een doelwit zijn. Hebben we gelukkig nog niet meegemaakt, maar moeten we ons wel op voorbereiden. Europol
- 25. Gilles de Kerchove says (2016): Binnen korte tijd kunnen terroristen mogelijk inbreken in kritische infrastructuur. Regering moet dringend investeren in cyber veiligheid. Anders is aanslag binnen 5 jaar waarschijnlijk een feit. Belgische antiterreurco旦rdinator
- 27. Publieke opinie be誰nvloeden en domineren: Intimideren en shockeren (shock & awe). Manipulatie. Propaganda verspreiden. Radicaliseren. Samenleving ontwrichten. Terroristische doelen
- 28. Water gerelateerd (dijken, sluizen, stuwdammen). Voedsel. Energiecentrales (kernenergie). Verkeer (stoplichten, bruggen, treinen, vliegtuigen). Financi谷le infrastructuur (banken). Internet (just-in-time, autos, DNS, etc.). Medische sector (ziekenhuizen). Kritische infrastructuur
- 33. Terroristen
- 34. Cyber kalifaat is de hackerdivisie van IS. Capaciteit en kennis ontbreekt, maar willen wel en doen hun best. Inlichtingendienst GCHQ van Verenigd Koningkrijk neemt 1.900 extra mensen aan om tegen het cyber kalifaat te beschermen (11-15). Vermeende cyber kalifaatleider Junaid Hussein (21) is 8-15 omgekomen via drone-aanval. Islamitische staat
- 35. Nog weinig resultaat: Gehackte Twitter-accounts. Franse TV-zender TV Monde (nav. Charlie Hebdo): zenders, website, Facebook-pagina gehackt. Cyber kalifaat
- 37. Digitalisering. Centralisering. Schaalvergroting & mondialisering. Vergroting complexiteit. Aansluiting op internet. Automatisering & kostenreductie. Specialisatie & uitbesteding. Trends die doorzetten
- 38. Sijmen says: Standaard zijn ICT-componenten onveilig, tenzij *jij* er moeite voor doet.
- 39. Budget is conjunctuur gevoelig
- 40. Spear phishingmails. Vergeten infrastructuur. Ontbreken van beveiligingsupdates. Zeer groot gebrek aan kennis over cyber security. Security niet hoog op managementagenda. Security testing en monitoring ontbreken. Beveiligingsrisicos
- 41. Kans op een aanslag
- 42. Vooralsnog laag: Cyber terrorisme met grote impact is nog nooit gebeurd. Ontbreken van noodzakelijke vaardigheden: aanvallen zijn moeilijk uit te voeren. Cyberaanvallen hebben (vooralsnog!) een beperktere psychologische impact in vergelijking met fysieke aanvallen. Internet nu voornamelijk gebruikt door terroristen om ideologie te verspreiden. Kans op een aanslag
- 43. In de nabije toekomst hoog: Terroristische organisaties zoals IS hebben veel geld en kunnen professionele black hat hackers inhuren (via black markets). Bijna alles wordt met internet verbonden. Potentie is gigantisch: ons hele leven wordt verdigitaliseerd. Staat van cyber security is momenteel z辿辿r slecht, en wordt nog v辿辿l slechter. Kans op een aanslag
- 44. Sijmen says: Er hoeft maar 辿辿n ervaren IT-er zich bij het cyber kalifaat aan te sluiten om de dreiging acuut te maken. Laat staan een ervaren security expert, dat zou catastrofaal kunnen zijn.
- 46. Sijmen says: Traditioneel terrorisme is moeilijk te stoppen. Tegen cyber terrorisme is veel makkelijker te beschermen.
- 47. Wacht niet tot een aanslag/aanval is uitgevoerd! Threat intelligence. Security monitoring. Redundante & gesegmenteerde ICT-infrastructuur. Anti-DDoS-bescherming. Security awareness! Counter cyber terrorisme
- 48. Medewerkers opleiden. Beleid opstellen en laten auditen. Verantwoordelijkheden helder beleggen. Beveiliging in ontwerp en proces meenemen. Risicoanalyses uitvoeren. Beveiligingstesten uitvoeren. Cyber security
- 49. Sijmen says: Het uitgangspunt inzake cyber security is dat wat niet benoemd en gevraagd is, ook niet geleverd wordt.
- 50. Vanuit klantperspectief: Stel vragen! Vraag naar testrapport. Vraag naar procesgang. Benoem maatregelen in offerte en functioneel ontwerp. Benoemen en vragen stellen
- 51. Momentopname: hoe staat het ervoor? Inventarisatie van actuele beveiligingsrisicos. Startpunt om risicos op te lossen. Accepteer bewust restrisicos. Bij hoge/kritische risicos: Indicatie dat processen niet goed lopen. Onderbouwing voor budgetaanvraag. Nut van beveiligingstesten
- 52. Sijmen says: Gelukkig zijn de meeste beveiligingslekken eenvoudig op te lossen.
- 53. Initieel voordat software naar productie gaat. Periodiek productie testen: Jaarlijks handmatige test. Per 1 tot 3 maanden geautomatiseerde test. Scoping: Alles wat internet-facing is. Op intern netwerk: de belangrijkste assets. Wanneer beveiligingstesten?
- 54. Er is een aanslag! Help!
- 55. Escaleer richting management. Schakel/huur direct ervaren cyber security experts in. Neem contact op met het NCSC. Formeer security incident response team. Wat te doen
- 56. Heel lastig! Geeft nooit 100% zekerheid. Vaak wordt aanslag opge谷ist door groepering. Attributie
- 57. AIVD says (2016): Digitale aanvallen kunnen veelal anoniem worden uitgevoerd, of vrij gemakkelijk aannemelijk de verantwoordelijkheid van worden ontkend. Attributie
- 58. Kans op aanslag is nog laag, maar in de nabije toekomst hoog. Impact van goed uitgevoerde aanval is nu al best heel hoog. Een organisatie kan zich goed tegen cyber terrorisme beschermen. Samenvattend