ART 06.F. Los primitivos flamencosSergi Sanchiz TorresElaborada a partir de la presentación de Tomás Pérez Molina (www.slideshare.net/tomperez).
Las fuentes de los recursos utilizados figuran en la última diapositiva.
Escultura góticalules-elpentagramamusicalEl documento describe la evolución del arte gótico en la escultura desde el románico, con un mayor naturalismo y humanización de las figuras. Se representan temas religiosos como Cristo, la Virgen y escenas bíblicas. La escultura gótica se caracteriza por mayor movimiento, volumen y realismo en las emociones. Se destacan obras en las catedrales de Chartres, Reims y Amiens, así como Toledo y Burgos.
DBH2ko Gizarte Zientzietako apunteak_15-16izaspunkDBH2ko Gizarte Zientzietako kurrikulumerako erabilgarri izan daitekeen liburuxka, bai irakasle zein ikasleentzat. Bloga: historiaetageografia2.wordpress.com
2. Gotikoa Gotikoaren garaia E r d i A r o a I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI
3. Gotiko izena nondik dator ? Beraz gotikoa Frantzian hasten da, San Denisko abadian eta Parisko Notre Damen. Godoak ... gogoratu ... barbaroak
4. Erdi Aroa izena nondik dator? XVI. mendekoak, Erdi Aroa nortasun eta garrantzi gabeko arotzat hartzen zuten. Mesprezuzko ideia zuten. Transizio arotzat hartzen zuten, horregatik deitu zioten ERDI AROA Garai honetako jendea ri Erroma eta Greziako zibilizazioen garaia gustatzen zitzaien eta eredutzat hartu zuten . Hortik dator izena “Errenazimendu” garaia, “Bersortze” garaia
5. EKONOMIAREN GARAPENA ETA HIRIEN BERPIZKUNDEA Beharrizan berriak – Bezero berriak ARKITEKTURAREN GARAPENA UNIBERTSITATEA UDALETXEA LONJA JAUREGIA KATEDRALA
6. XIII. mendean estilo artistiko berria garatzen hasi zen Frantzian, gotikoa. Hiriak kultura gune bihurtu ziren garai hartan: Hiriak hazten ari ziren eta eraikin berriak behar zituzten. Nobleak eta burgesak artelanak eta jauregiak eskatzen hasi ziren. Hirietan orden erlijioso, frantziskano eta dominiko berriak bizi ziren. Bi berrikuntza kultural eman ziren garai hartan: Lehenengo unibertsitateak sortu ziren: París, Oxford, Cambridge, Bolonia... Hirietan orden erlijioso, frantziskano eta dominiko berriak bizi ziren. Gotikoa: herri kultura
8. Testua: eskeko ordenak Eskeko ordenak XII. m endearen bukaeran esperientzia erlijioso berriak ugaritu egin ziren. Eskeko ordena guztien ezaugarri nagusiak dira: txirotasun kolektiboaren araua, norberarenari gehitzen zaiona (hau ordena erlijioso guztiei zegokien), eta toki publikoetan eskaletzan (durua eskatzen) jardutea. Gainera, monjeengandik bereizten ziren predikazio ibiltarian aritzeagatik, batez ere hirietan, herriari eskatzen penitentzia eta aitortza egiteko; gaixoak bisitatu, hilzorian zeudenak artatu eta euren elizkoien hilobiak zaindu egiten zituzten. Tradizionalki elizjende sekularrari (apaizak eta apezpikuak) zegozkion lanetan esku hartze horrek etsaitasun adierazpen ugari eragin zituen, are gehiago kontuan hartzen bada eskeko ordenak zuzenean aita santuaren menpe zeudela, eta ez apezpikuen menpe. Honi gehitu behar zaio unibertsitateetako ikasle eta irakasleen ezinikusia, hauen artean frantziskotarrak eta domingotarrak oso goiz sartu baitziren. C. CABY, «Ora et lavora», Historiaren abentura, 29. zenbakia
9. Hirietako eskolak Elizak sortuak: katedraleko eskolak edo eskola kapitularrak Udalek sortuak: udal eskolak Unibertsitateak Erdi Aroko unibertsitatea
11. Erdi Aroko unibertsitate ikasketen antolaketa Erdi Aroko unibertsitatea ZAZPI ARTE LIBERALAK TRIVIUM QUADRIVIUM GRAMATIKA ERRETORIKA DIALEKTIKA ARITMETIKA GEOMETRIA ASTRONOMIA MUSIKA Lizentziatu titulua Diplomatu titulua
12. Mugarri literario nagusiak herri-hizkuntzetan Erdi Aroko unibertsitatea IX. mendea HERRI HIZKUNTZETAKO MUGARRI LITERARIO NAGUSIAK IX. mendea XIII. mendea XIII. mendea XIV. mendea XIV. mendea Frantsesa Katalana Gaztelera Galiziera Italiera Ingelesa Santa Eulaliaren poema Usatges Cantar de Mio Cid Cantigas de Nuestra Señora Divina Comedia Canterburyko ipuinak
14. Arkitektura gotikoa hirien botere sinbolo bihurtu zen. Katedrala hiriaren erdigune bihurtu zen. Ezaugarriak: Materiala: harria. Elementu arkitektonikoak: ojiba-arkua, gurutze-ganga, arbotanteak eta kontrahormak kanpoaldean. Tamaina handia. Altura handia. Argi asko: Beirate eta errosetaz osatutako lehio erraldoiak. Gurutze-latindar oinplanoa, erdiko nabea alboetakoa baino altuagoa eta zabalagoa eta burualde oso garatua. Eraikin aniztasun handia, bai erlijiosoak bai zibilak: elizak, katedralak, udaletxeak, lonjak, jauregiak, gazteluak, unibertsitateak... ARKITEKTURA
15. Katedral gotikoaren berreraiketa ideala ERAIKINAK Rosetoiak eta beirategiek barnean argia ematen dute Atari nagusiaren tinpanoa eraikinean hornikuntza handienetakoa duen elementuetako bat da. Gurutzedun gangak bultza egiten dute. Guztiak arbotanteen gainean daude .
16. KATEDRAL GOTIKOA Gurutze latindarreko planta 3-5 nabe Puntadun arkua 2 torre Kurutze formako ganga Arbotanteak eta kontrafuerteak Rosetoia Girola
23. A - Gurutze ganga B - Sei zatiko gurutze ganga C - Izar itxurako ganga D - Abaniko itxurakoa ELEMENTU SOSTENGATUAK A C B D
24. ARROSETOIAK TRAZERIA harriz egindako dekorazio arkitektonikoa, figura geometrikoen elkarketen bidez. GLABETEA GARGOLAK PINAKULUAK/ ORRATZAK ELEMENTU HORNITZAILEAK
31. Chartres-ko katedrala A - Absidioloa B - Girola C - Gurutzadura D - Trantseptua E - Alboko portada F - Nabe nagusia G - Tartea H - Dorrea I - Portada nagusia OINPLANOAK Burgosko katedrala
41. Funtzioa: Arte erlijiosoa: Lanek bizitza espirituala islatzen zuten, ez edertasuna. Hezteko funtzioa: eszenek kristau erlijioaren gertakari eta gai nagusiak erakusten zituzten. Estiloa: Erliebeak egiten dira, baina mukuru biribileko eskulturak garrantzia hartzen joan ziren. Errealismo eta naturalismo handiagoa. Mugimendu sentsazioa. Sentimenduak azaltzea. Motak: Erliebeak eraikinen atarietan . Erretaula zizelkatuak . Harlanduzko koroak . Hileta-eskultura . Gargolak ESKULTURA
42. Eskultura Ezaugarriak Gai erlijiosoa Marra okerrak eta mugimendua adierazten dutenak Aurkezpen errealistagoa Irudien arteko komunikazioa Sentimenduak azaltzen dira
44. Atariak Eskultura Bidezkoen eta kondenatuen arteko banaketa adierazten duen eszena Kristo zeruan epaile goren modura Lurrera bidalitako aingeruek tronpeta jotzen dute hildakoak esnarazteko
45. Sevillako katedralaren erretaula nagusia Eskultura Erretaularen kaleak santuen irudiak dituzten zutabetxoekin banatzen dira. Erliebe zuriak zaharrenak dira.
46. XIV. mendeko Kristo Rabidako monastegian (Huelva) Felipe Ausartaren eta Bavierako Margaritaren hilobia Eskultura Oinetan lehoia datza. Otoitz egiten ari den hildakoa. Aingeruak .
55. Roger Van der Weyden-en Gurutzearen jaitsiera Pintura Oleoan margotutako taula hau hiru zatitako erretaularen parte zen. Beste bi zatiak galdu dira . Gurutzeak konposizioa koadroan sartzen du . Birjinaren eta Kristoren gorputzek bi marra kurbatu paralelo osatzen dituzte . Bitxi eta arropa zehaztasun handia . Urrebitsa xaflekin egindako hondo laua . Pertsonaien aurpegiek mina erakusten dute .
56. Santo Domingo de Silos, Bartolomé Bermejorena Pintura Van Eyck – Ganteko poliptikoa