1. Den Haag, 5 oktober 2010
Stilte in de storm
Veel dynamiek in hypotheekmarkt,
behalve bij de klant...
息 IG&H Consulting & Interim
2. 2010: al best wel een beetje een memorabel jaar
Vermeende hoge marges
Een nieuwe kans
Nieuwe richtlijnen hypotheken
Einde rente-aftrek, of toch niet...?
Een nieuwe oude bekende
To CAR or not to CAR.... Vergelijken van advieskwaliteit
Stilte in de Storm: 15e Nationaal Hypothekencongres
4. Hoe heeft crisis voor verschillende marktpartijen
uitgepakt, hoe ziet nabije toekomst eruit?
Consument herwint vertrouwen in economie, maar blijft
huiverig voor onvoorspelbaarheden woningmarkt
Consument
Aanbieders zien perspectief wat verbeteren, al blijft betaalbare
funding drempel
Aanbieders
Ketens zijn spekkoper in huidige markt,
speelveld serviceproviders na decimering genormaliseerd
Ketens &
Serviceproviders
Intermediair zal zich moeten transformeren voor lijfsbehoud
Intermediairs
Stilte in de Storm: 15e Nationaal Hypothekencongres
5. Consument herwint vertrouwen in economie, maar
blijft huiverig voor onvoorspelbaarheden woningmarkt
1. Economische seinen weer voorzichtig op groen
2. Prijzen stijgen, maar woningmarkt blijft op slot
3. Hypotheekmarkt lijkt uit te bodemen
4. H-woord blijft boven markt hangen
5. Aanpassing acceptatiekaders op til
Consument
Stilte in de Storm: 15e Nationaal Hypothekencongres
6. Economische seinen weer voorzichtig op groen
% werkloosheid 30
Consumentenvertrouwen
7,0% YTD:
-17%
20
6,0%
10
5,0%
0
4,0%
-10
3,0%
-20
2,0%
-30
1,0%
-40
0,0%
jul-08
jul-07
jul-09
jul-10
apr-07
apr-08
apr-09
apr-10
jan-07
okt-07
jan-08
okt-08
jan-09
okt-09
jan-10
Bron: CBS
Stilte in de Storm: 15e Nationaal Hypothekencongres
7. Groot deel woningmarkt is nog op slot
Aantal te koop staande woningen
Ruimte op de markt
20
15
10
5
0
2002 2004 2006 2008 2010* 2012* 2014*
Bron: Funda, woningcijfers.nl, NVM, NVB Bouw Stilte in de Storm: 15e Nationaal Hypothekencongres
9. Discussie renteaftrek hangt zwaar boven markt
De aftrekbaarheid van de hypotheekrente zal de komende
vier jaar volledig ongemoeid gelaten worden
10% 0% 13%
33%
45%
Wanneer een nieuw kabinet toezegt de hypotheekrente-
aftrek ongemoeid te laten, zal dit een sterke positieve
impuls geven aan de hypotheekverstrekking
2% 5% 7%
39%
46%
Volledig mee eens Mee oneens Weet niet / geen antwoord
Mee eens Volledig mee oneens
Stilte in de Storm: 15e Nationaal Hypothekencongres
10. Nieuwe acceptatiekaders: verwachte impact is groot
Huidig 'De bestaande acceptatierichtlijnen (GHF) worden op dit
(Gedragscode Hypothecaire Financiering) moment in de markt strikter nageleefd dan in voorgaande jaren
Inkomen leidend in acceptatie 0% 5%
13% 23%
(Loan-to-income norm)
Geen differentiatie naar gezinssituatie
Gedragscode, geen wetgeving
60%
Gepland De door de AFM voorgestelde nieuwe acceptatierichtlijnen
(Toetskader Hypothecaire Financiering) (THF) zullen forse impact hebben op de hypotheekverstrekking'
Woningwaarde als aanvullende variabele 0%3%
23% 25%
(Loan-to-value norm): maximaal 112%
Verplicht snel aflossen tot 100%
Inperking explain-mogelijkheden
Algemene Maatregel van Bestuur 50%
Volledig mee eens Mee oneens Weet niet / geen antwoord
Mee eens Volledig mee oneens
Stilte in de Storm: 15e Nationaal Hypothekencongres
11. Aanbieders kunnen teugels weer enigszins
laten vieren, al blijft funding drempel vormen
1. Grootbanken winnen terrein ten koste van verzekeraars
Aanbieders
2. Rentemarges ter discussie bij publiek en politiek
3. Fundingsmogelijkheden nemen weer toe
4. Productieverwachtingen trekken langzaam weer aan
5. Meer aflossen en verdere groei banksparen
Stilte in de Storm: 15e Nationaal Hypothekencongres
12. Grootbanken winnen terrein in aanbiedersveld
100%
6% 7% 10% 13% Top-10 geldverstrekkers
90%
12% 14%
1e helft 2010
16% 12%
80%
Rabobank
18%
70% 17%
14% ING Bank
15%
60% 8% 4% 1% ABN Amro Bank
1%
Florius
50%
AEGON
40%
SNS Bank
30%
57% 59% 58% 60% Obvion
20% Westland Utrecht
Nationale-Nederlanden
10%
ASR Bank
0%
2007 2008 2009 2010*
Banken Buitenlandse partijen Hypotheek specialisten Verzekeraars Overig
Bron: Kadaster, IG&H analyse
Stilte in de Storm: 15e Nationaal Hypothekencongres
13. Vermeende hoge rentemarges leiden tot opgetrokken
wenkbrauwen bij consument en politiek
Rente staatsleningen vs. hypotheekrente
7,00
(10 jaars)
6,00
5,00
Procent
4,00
3,00
2,00
1,00
0,00
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Staatsleningen (jongste, 10 jaars)
Hypotheekrente (10-jaars)
Spread staatsleningen-hypotheekrente
(in basispunten)
250
200
Basispunten
150
100
50
-
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Bron: DNB, Wegwijs Stilte in de Storm: 15e Nationaal Hypothekencongres
14. Marktpartijen zien veel redenen voor hoge rente
Het verschil tussen marktrente en gehanteerde hypotheekrente-tarieven
is met name te wijten aan...
24% 24%
Toename Fundings-
kapitaalseisen problematiek
6% 5%
10% 16%
11%
Toename handling- Defaults
en compliancekosten
Oligopolistische Overheidssteun
markt Wegvallen aanbieders
prijsvechters Stilte in de Storm: 15e Nationaal Hypothekencongres
15. Fundingsmogelijkheden financials nemen weer
enigszins toe, maar tegen hogere kostenniveaus
Securitisatiemarkt ...en spaardepositos ...maar Basel III
ontdooit voorzichtig... groeien aan legt forse claim op partijen
Totale spaargelden Nederlandse Forse aanscherping kapitaalseisen
huishoudens (mln. Euro)*
300 Huidige eisen Basel III eisen
275
250
Mld. euro
2% 3,5%
225 4%
200 2% 7%
175
150 Hard kapitaal (Tier 1)
2007-Q1 2008-Q1 2009-Q1 2010-Q1
Middelhard kapitaal (Tier 1)
Zacht kapitaal (Tier 2)
Bron: DNB
Stilte in de Storm: 15e Nationaal Hypothekencongres
16. Productieverwachtingen trekken langzaam weer aan
De totale verwachte hypotheekverstrekking van ons
bedrijf voor 2011 zal niet meer zijn dan in 2010
0% 3%
20%
20%
58%
Volledig mee eens Mee oneens Weet niet / geen antwoord
Mee eens Volledig mee oneens
Stilte in de Storm: 15e Nationaal Hypothekencongres
17. Meer aflossen/opbouwen en sterke groei banksparen
Opbouw wint aan populariteit.... ....terwijl banksparen positie verder verstevigt
De opbouwcomponent in het totaal van door Productieaandeel bancair hypotheeksparen
ons bedrijf verstrekte hypotheken is in 2010...
3% 3%
10% 21%
Saldo bancair hypotheeksparen
64%
Sterk toegenomen Enigszins toegenomen
Gelijk gebleven Enigszins gedaald
Sterk gedaald Weet niet / geen antwoord
Stilte in de Storm: 15e Nationaal Hypothekencongres
18. Ketens zijn spekkoper in huidige markt, speelveld
serviceproviders na decimering genormaliseerd
1. Hypotheekketens blijven winnen
2. Serviceproviders hebben het niet makkelijk
Ketens &
serviceproviders
Stilte in de Storm: 15e Nationaal Hypothekencongres
19. Vertrouwde hypotheekketens blijven winnen
2007
33% 32%
35%
'Franchiseketens zullen hun marktaandeel
Ketens Serviceproviders Intermediairs de komende jaren verder versterken'
3% 0% 8%
2009 28%
28%
44%
63%
28%
Stilte in de Storm: 15e Nationaal Hypothekencongres
20. Serviceprovidersveld is stevig opgeschud;
toekomstige positie en verdienmodel nog op de wip
Welke activiteiten cre谷ren duurzaam businessmodel in toekomstige markt?
Mid-office diensten Intermediairondersteuning
Traditionele bron toegevoegde waarde Groeiende behoefte bij intermediair aan
Hoge volumes randvoorwaardelijk brede ondersteuning
Marges sterk onder druk Groeiende kwaliteitsfocus aanbieders
Efficiency-inhaalslag aanbieders Voldoende grip op kantoren essentieel
Op zoek naar exclusievere samenwerking
Stilte in de Storm: 15e Nationaal Hypothekencongres
21. Intermediair moet transformeren voor lijfsbehoud
1. Intermediair nog niet uit gevarenzone
2. Beloningsdicussie nog niet beslecht ?
3. Compliance en zorgplicht onder vergrootglas
4. Klantbeoordelingen winnen aan belang
5. Koppelen compliance en klanttevredenheid blijkt
Intermediairs
grote uitdaging
Stilte in de Storm: 15e Nationaal Hypothekencongres
22. Intermediairs nog niet uit gevarenzone
'De consolidatie onder hypotheekintermediairs van de Het aantal intermediairs zal in 2015...'
afgelopen jaren is in 2011 nagenoeg voorbij'
3% 3% 0%
20%
75%
Volledig mee eens Gelijk zijn gebleven of gegroeid Zijn gedaald met tussen 15 en 20%
Mee eens Zijn gedaald met maximaal 5% Zijn gedaald met tussen 20 en 25%
Mee oneens Zijn gedaald met tussen 5 en 10% Zijn gedaald met meer dan 25%
Volledig mee oneens Zijn gedaald met tussen 10 en 15%
Weet niet / geen antwoord
Stilte in de Storm: 15e Nationaal Hypothekencongres
23. Discussie rond beloning lijkt in eindfase gekomen
Wat verwacht u dat in 2011 de percentuele verhouding zal zijn tussen de
verschillende beloningsvormen in de hypotheekmarkt?
19,4%
40,0%
Provisie
Direct
Hybride
40,6%
Aanbieders verdeeld over Grote verschillen bij Consument onbeslist
noodzaak netto producten intermediairs
Grote ketens verschillende wegen
ingeslagen
Wij voeren volledig netto aanbod Vaste dossierprijs
Wij zijn hard op weg naar netto aanbod Betaling per module
Onafhankelijk intermediair nog
Wij voeren gerichte set netto producten Vergoeding als % van hypotheeksom
naast bestaand sterk verdeeld qua
Wij bieden geen netto producten
beloningsmodellen Uurtarief
Stilte in de Storm: 15e Nationaal Hypothekencongres
24. Compliance en zorgplicht van intermediair
belangrijk thema voor aanbieders
'Compliance en advieskwaltieit van onze distributiepartners
winnen aan belang op onze strategische agenda'
8% 0%
Volledig mee eens
38%
Mee eens
Mee oneens
54% Volledig mee oneens
Weet niet / geen antwoord
Compliance eisen nemen hand over hand toe
Met name kleiner intermediair worstelt met eisen en regeldruk
Toezichthouder legt ook verantwoordelijkheid bij aanbieder
Stilte in de Storm: 15e Nationaal Hypothekencongres
25. Klantbeoordelingen winnen ook in hypotheekmarkt
snel aan belang
'De invloed van vergelijkingsinitiatieven op klantgedrag in de hypotheekmarkt
zal komende jaren fors toenemen
10%
20%
Volledig mee eens
Mee eens
Mee oneens
Volledig mee oneens
Weet niet / geen antwoord
70%
Stilte in de Storm: 15e Nationaal Hypothekencongres
26. Klantbeoordelingen winnen snel aan belang:
hoog rapportcijfer blijkt klantenmagneet
Meest populaire gemeenten Hoogst scorende hypotheekadviseurs
naar aantal clicks (maart-september 2010) (maart-september 2010)
Aantal
Top 10 gemeenten Aantal clicks Score Kantoor Gemeente clicks
1 Eindhoven 1181 9,0 Dameyon BV Almere 579
2 Rotterdam 908 8,9 Van den Boer en Roggen Eindhoven 370
3 Amsterdam 899 8,9 Van Koesveld Hypotheken Barneveld 168
4 Almere 646 8,8 Het Financieel Advies nl Nijmegen 279
5 Groningen 595 8,8 De Hypotheekleader Maarssen 206
6 Leiden 570 8,8 Hyade BV Ede 194
7 Tilburg 523 8,8 Skyline Hypotheken Ridderkerk 82
8 Enschede 501 8,7 Omnis Lelystad 271
9 Utrecht 483 8,7 De Hypotheekleader Huizen 171
10 Maastricht 412 8,7 Van de Laar Klimmen 91
Bron: Independer.nl
Stilte in de Storm: 15e Nationaal Hypothekencongres
27. Uitdaging voor nabije toekomst is compliance en
service/klanttevredenheid (sterker) te koppelen
Een volledig compliant advies vertaalt zich Wegnemen disconnect
niet in onovertroffen klanttevredenheid tussen compliance en service essentieel
10
Vereenvoudiging van processen en
Consumentscore Independer
8
acceptatiecriteria
6 Vereenvoudiging van informatie-
voorziening: voorkomen overload
4
2 Consument beter meenemen in
overwegingen
0
0 2 4 6 8 10 Mentaliteitsshift bij organisatie en
Score kwaliteitsmonitor aanbieder X medewerkers realiseren: weg van
checklistcultuur
Top-50 kantoren in aanbiedersmonitor
50 slechtst scorende kantoren aanbiedersmonitor
Stilte in de Storm: 15e Nationaal Hypothekencongres
28. Vooruitblik: de themas voor 2011-2013
Zeer geleidelijke verbetering
Structurele druk op de
consumentenvertrouwen
bankbalans
in woningmarkt
Gematigde terugkeer
Absolute dominantie prijsconcurrentie &
bankspaarproducten nieuwe toetreders
Opbouwen en aflossen Een provisieloze wereld?
Sterke sturing/selectie op
Vereenvoudiging
kwaliteit distributiepartners
Verbinden van compliance & Klantbeoordelingen factor
service/klanttevredenheid van belang
Stilte in de Storm: 15e Nationaal Hypothekencongres
29. Tot slot...
Stilte in de Storm: 15e Nationaal Hypothekencongres
30. Den Haag, 5 oktober 2010
Stilte in de storm
Veel dynamiek in hypotheekmarkt,
behalve bij de klant...
息 IG&H Consulting & Interim