ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
Interimpuls Interim Kompas



                     De stand van zaken
                    op de interim-markt:

               Terugblik 2e helft 2011 en
              vooruitzichten 1e helft 2012




29 februari, 2012
Interimpuls Interim Kompas                      Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012



1.       VOORWOORD                                                                                           2

2.       OVER INTERIMPULS                                                                                    2

3.       MANAGEMENTSAMENVATTING                                                                              3

4.       ALGEMEEN                                                                                            4

5.       OPDRACHTENPORTEFEUILLE                                                                              4

6.       OPDRACHTENGEVERS                                                                                    8

7.       TARIEVEN                                                                                            9

8.       BRONNEN                                                                                           11

9.       ZZP-ER EN VAST DIENSTVERBAND                                                                      13

10.       FINANCIËLE BUFFER                                                                                13

11.       POLITIEKE VERTEGENWOORDIGING                                                                     13

12.       TOT SLOT                                                                                         14


















Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt op welke wijze ook zonder
voorafgaande schriftelijke toestemming van Interimpuls. Contact: info@interimpuls.nl.




                                                                                                              1
Interimpuls Interim Kompas                   Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012




1. Voorwoord
Geachte lezer,

Graag presenteert Interimpuls de resultaten van de vierde grote enquête onder
zelfstandige interim professionals over de 2e helft van 2011 en de verwachtingen voor 1e
helft 2012. In deze enquête wordt onderzoek gedaan naar de omvang van de
opdrachtenportefeuille, de hoogte van de tarieven en de bronnen van opdrachten van de
zzp-ers. Dit onderzoek wordt elk half jaar herhaald.

Naast de vaste elementen wordt er elk half jaar ook aandacht besteed aan een ander
thema binnen de interim-markt. Zo is er in 2010 onderzoek gedaan naar de tijd die zzp-ers
besteden aan opleidingen, in 2011 naar de marges die intermediairs hanteren en nu naar
de financiële buffers en de politieke vertegenwoordiging van de zzp-er.

De resultaten zijn vastgelegd in deze Interimpuls Interim Kompas. De Interimpuls Interim
Kompas geeft de marktsituatie weer van zelfstandige interim professionals, actief in de
zakelijke dienstverlening.

Wilt u in medio 2012 ook deelnemen, laat dan uw gegevens achter op
http://www.interimpuls.nl/interim-professionals/herinnering-enquete-marktsituatie.




2. OverInterimpuls
Interimpuls is begin 2010 gestart door twee oud-interim professionals. Interimpuls
faciliteert op professionele wijze direct contact tussen opdrachtgever en interim
professional zonder prijsopdrijvende schakels.

Interimpuls is de enige marktplaats waar geen opdrachten van pure intermediairs zijn te
vinden; het betreft enkel opdrachten van de uiteindelijke opdrachtgever en
gerenommeerde consultancy-organisaties.

Interimpuls is meer dan een marktplaats / jobboard. Het stelt de opdrachtgever in staat
om via een eigen online ‘control panel’ zijn gehele externe inhuur online te managen. De
opdrachtgever kan eenvoudig zijn zoekopdracht plaatsen. Binnen 24 uur ontvangt de
opdrachtgever de eerste reacties waarna selectie en afhandeling eenvoudig kan
plaatsvinden. Verder biedt het platform de opdrachtgever en de interim professional om
bijvoorbeeld online contracten te sluiten.

Ook iedere interim professional heeft een eigen control panel met onder meer een eigen
actuele persoonlijke marktanalyse.

Er zijn voor de interim professionals geen kosten verbonden aan de dienstverlening van
Interimpuls. Opdrachtgevers betalen een vast laag bedrag per jaar, ongeacht het aantal
interim professionals dat zij inhuren, of een laag vast bedrag per match.




                                                                                                           2
Interimpuls Interim Kompas                     Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012




3. Managementsamenvatting
Interimpuls heeft onderzoek gedaan naar de situatie van de interim-markt over de tweede
helft van 2011 en de verwachtingen voor 2012. 634 hoger opgeleide zelfstandige interim
professionals deden mee aan deze enquête. De respondenten konden reageren in de
periode van begin januari 2012 tot medio februari 2012 via een online enquête.
Deelnemers zijn benaderd via de eigen website en nieuwsbrief, social media zoals twitter
en linkedin en de nieuwsbrief van NVIM.

       Opdrachtenportefeuillegroeitlicht,uurtariefdaaltfors:omzetdaalt
De omvang van de opdrachtenportefeuille van de interim professional is in de 2e helft van
2011 met 3,5 % gegroeid. Ruim de helft van de tijd (59 %) had de interim professional een
betaalde opdracht. De echte groei lijkt er uit - vorig half jaar was de groei nog 15 %.

       Verwachtingopdrachtportefeuillenegatief
De geënquêteerde zelfstandige verwachten, voor het eerst in twee jaar, een lichte daling
van de opdrachtenportefeuille (van 59 % naar 57 %). In combinatie met een verdere
verwachte tariefsdaling zal de omzet nog harder dalen.

       Terugtredendeoverheid
De publieke sector is duidelijk teruggetreden als grootste opdrachtgever voor de
zelfstandige professional. Was de publieke sector eerst nog de grootste opdrachtgever, nu
is zij de kleinste.

       Forsedalingtarieven
De tarieven zijn in het 2e helft van 2011 fors gedaald met 9 %. De tarieven zijn daarmee op
het laagste niveau in 2 jaar. Verwachting is dat de tarieven komende periode verder licht
zullen dalen.

       Eigennetwerknogveruitgrootsteopdrachtgever
De zzp-er regelt zijn opdrachten voornamelijk via het eigen netwerk. 63 % van de
opdrachten komt via het eigen netwerk. Interimvacature-sites spelen nog steeds een
beperkte rol maar het percentage is stabiel. Intermediairs zijn goed voor 26 %.

       Vastdienstverbandlonkt
35 % overwoog het afgelopen half jaar een vast dienstverband, een stijging van 16 %.
Ongeveer 7 % heeft een parttime dienstverband naast de zzp-werkzaamheden.

       Financiëlebuffersbeperkt
De zzp-er heeft gemiddeld een financiële buffer van ruim 8 maanden. Een kwart heeft
slechts een financiële buffer van maximaal 3 maanden.

       Groteleegteinpolitiekevertegenwoordigingvanzzp‐ers
37% van de zelfstandige interim professionals is van mening dat er geen partij is die het
beste opkomt voor hun belangen. 46 % is van mening dat de VVD hun belangen het best
vertegenwoordigd.




                                                                                                             3
Interimpuls Interim Kompas                                   Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012




4. Algemeen
In totaal deden 634 zelfstandige interim professionals mee aan het onderzoek, allen actief
in de zakelijke dienstverlening.

De meeste deelnemers zijn actief in de vakgebieden Algemeen Management, ICT en
Financiën & Control (zie grafiek 1). De verdeling van interim professionals over de
vakgebieden is licht verschoven.




                   Technisch
                 Secretarieel
                       Overig
            Marketing & Sales
                    Juridisch
           Inkoop & Logisitiek
                           ICT
                          HRM
          Financien & Control
                     Facilitair
          Communicatie & PR
       Algemeen management

                                  0%        5%
                                                       10%
                                                                   15%
                                                                                20%
                                                                                             25%
                                                                                                          30%




Grafiek 1: Verdeling vakgebieden geënquêteerden 2e helft 2011.

94 % van de deelnemers heeft meer dan 10 jaar aan totale werkervaring (vorige enquête
93 %) en ongeveer 95 % heeft een opleidingsniveau van HBO of hoger (vorige enquête 98
%). De gemiddelde leeftijd in deze enquête is, net zoals in voorgaande enquête, 50 jaar.

De samenstelling van de geënquêteerde populatie wijkt ook deze enquête nauwelijks af
van alle voorgaande edities van het Interimpuls Interim Kompas. De resultaten van deze
enquête zijn daardoor wederom goed vergelijkbaar met de voorliggende periodes.


5. Opdrachtenportefeuille
Eén van de belangrijkste onderdelen van het onderzoek is gericht op de omvang van de
opdrachtenportefeuille; een belangrijke graadmeter voor de economische marktsituatie
van de zelfstandige interim professional.

De opdrachtenportefeuille was het afgelopen half jaar gemiddeld voor 59 % gevuld - ten
opzichte van 57 % voor de eerste helft van 2011. Er is hiermee sprake van een kleine groei
van de opdrachtenportefeuille van 3,5 % ten opzichte van de 1e helft 2011. De groei was
een jaar eerder nog 15 %.

De (lichte) groei gaat deze periode echter wel ten koste van het uurtarief (zie hoofdstuk
8); er is wel meer gewerkt maar dat maakt de daling in het uurtarief niet goed. De omzet
is daardoor gedaald.


                                                                                                                           4
Interimpuls Interim Kompas                                         Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012



De respondenten gaven in de vorige enquête aan dat ze voor de 2e helft van 2011 een
vollere opdrachtenportefeuille verwachtten, te weten 62 %. De positievere verwachtingen
van de interim professionals zijn ook deze keer niet waar gemaakt. De trend dat de zzp-er
de toekomst rooskleuriger ziet dan hij daadwerkelijk wordt, is constant.

Ruim 20 % had niet of nauwelijks werk (0 % tot 20 %) (zie grafiek 2). In de eerste helft van
2011 was dit nog bijna 23 %. Dit percentage is dus licht gedaald. Al met al stond de interim
professional qua omvang van de opdrachtenportefeuille er licht beter voor.



                 100%
     80% tot 99%
      60% tot 80%
      40% tot 60%
         20% tot 40%
          1% tot 20%
                  0%

                            0%
                                             5%
                                                           10%
                                                                 15%
                                                                             20%
                                                                                             25%



Grafiek 2: Omvang opdrachtenportefeuille algemeen 2e helft 2011.

Er zijn aanzienlijke verschillen in de omvang van de opdrachtenportefeuille per vakgebied
(zie grafiek 3). Inkoop & Logistiek en Juridisch doen het aanmerkelijk beter dan
gemiddeld1.

Aanzienlijk lager dan het gemiddelde zijn de vakgebieden Algemeen management en HRM.
HRM professionals hebben hun opdrachtenportefeuille fors zien dalen; van 64 % naar 47 %.

Communicatie & PR daarentegen heeft zich goed hersteld ten op zichte van de voorgaande
periodes en heeft nu een gemiddelde opdrachtenportefeuille. 

Interim professionals in de vakgebieden Technisch, Marketing & Sales en ICT deden het ook
beter dan voorgaande periode.





1
 De vakgebieden Facilitair en Secretarieel zijn hier niet genoemd omdat het aantal geënquêteerden, actief in
deze vakgebieden, te beperkt is om hier een uitspraak over te doen. Dit gold in de vorige enquêtes ook voor
het vakgebied Juridisch en daarom is er geen historische data voor opgenomen voor het vakgebied Juridisch.


                                                                                                                                 5
Interimpuls Interim Kompas                                   Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012




                    Technisch
                       Overig
             Marketing & Sales
                     Juridisch
            Inkoop & Logisitiek
                            ICT
                                                                                                        1e helft 2011
                           HRM
           Financien & Control                                                                          2e helft 2011
           Communicatie & PR
        Algemeen management

                                  0%    10% 20%
                                                30% 40%
                                                        50%                60%    70%     80%




Grafiek 3: Omvang opdrachtenportefeuille per vakgebied, 1e helft 2011 afgezet tegen 2e helft 2011.

Er zijn geen opvallende verschillen waargenomen in de omvang van de
opdrachtenportefeuille gerelateerd naar jaren werkervaring en opleidingsniveau.

Vorige enquête is voor het eerst gevraagd naar de leeftijdscategorie van de geënquêteerde
interim professionals. Ook nu is te constateren dat de interim professionals onder de 30 en
boven de 50 jaar minder werk hebben dan de gemiddelde interim professional (zie grafiek
4). In de groep 60 jaar en ouder is ook een duidelijke oververtegenwoordiging van het
vakgebied Algemeen Management, een vakgebied waar ook nu de klappen vallen.




   60jaarofouder
         50tot60jaar
         40tot50jaar
         30tot40jaar
            Tot30jaar

                           0% 10%
                                    20% 30%
                                              40% 50%
                                                        60% 70%
                                                                  80%                  90%




Grafiek 4: Omvang opdrachtenportefeuille per vakgebied naar leeftijd, 2e helft 2011.

“Hoewel ik er geen vinger achter kan krijgen, heb ik het sterke vermoeden dat er in hoge mate
sprake is van leeftijdsdiscriminatie. Interim vacatures waar ik (zeer) goed pas, krijg ik niet door
allerlei kulredenen.”

Quote geënquêteerde




                                                                                                                           6
Interimpuls Interim Kompas                                  Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012



De omvang van de opdrachtenportefeuille van de interim professional, actief in de
zakelijke dienstverlening, is in de 2e1e helft van 2011 met 3,5 % gegroeid. Ruim de helft
van de tijd (59 %) had de interim professional een betaalde opdracht. De echte groei lijkt
er uit - vorig half jaar was de groei nog 15 %.

Er zijn wel verschillen in marktsituatie van de zelfstandige professional; zo doen oudere
zzp-ers en zzp-ers actief in HRM en Algemeen Management het aanmerkelijk slechter dan
gemiddeld.

Ook deze keer blijkt dat de verwachtingen van de zzp-er ten aanzien van zijn hoeveelheid
werk niet uitkomen; de zzp-er is structureel positiever gestemd over de toekomst dan deze
daadwerkelijk is.tingopdrachtenportefeuille2ehelft2011

Wat zijn de verwachtingen ten aanzien van de eerste helft 2012? Voor het eerst, sinds het
Kompas de verwachtingen meet, verwachten de interim professionals een daling van de
opdrachtenportefeuille; 57 % van de tijd denken zij aan de slag te zijn (ten opzichte van
59 % voor het vorige half jaar).

Hoewel er niet direct een lijn is te constateren, zijn de verschillen in verwachtingen
tussen de vakgebieden opvallend (zie grafiek 5). Voor de volgende enquête is het goed om
te vragen waar men de verwachtingen op baseert.




                 Technisch
                     Overig
          Marke?ng&Sales
                   Juridisch
         Inkoop&Logisi?ek
                         ICT                                                    Verwach?ng1ehelR2012
                       HRM
        Financien&Control                                                     Werkelijk2ehelR2011
        Communica?e&PR
    Algemeenmanagement

                                0%    20%      40%     60%      80%




Grafiek 5: Verwachte omvang opdrachtenportefeuille 1e helft 2012 irt werkelijke omvang 2e helft 2011 per vakgebied.

Binnen de verschillende opleidingniveau’s en werkervaring zijn geen noemenswaardige
verschillen geconstateerd. Binnen de verschillende leeftijdscategorieën wel: 50-plussers en
zzp-ers onder de 30 zijn het meest negatief.

De geënquêteerde zelfstandige verwachten, voor het eerst in twee jaar, een lichte daling
van de opdrachtenportefeuille (van 59 % naar 57 %). In combinatie met een verdere
verwachte tariefsdaling zal de omzet harder dalen.




                                                                                                                          7
Interimpuls Interim Kompas                                      Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012




6. Opdrachtengevers
In tegenstelling tot de voorgaande enquêtes is de terugtredende overheid duidelijk
zichtbaar. Was de publieke sector vorige keer met 33 % nog de grootste opdrachtgever,
deze keer is zij met ruim 25 % de kleinste opdrachtgever.

Het MKB was goed voor ongeveer 31 % van de opdrachten en het grootbedrijf (>500 fte)
met 33 % was de grootste opdrachtgever, vorige keer 26 % (zie grafiek 6).



         Grootbedrijf


                 MKB
                                                                                   1ehelR2011

    Publiekesector                                                               2ehelR2011


                         0%
                                   10%
                                            20%
                                                      30%
                                                                    40%


Grafiek 6: Opdrachtgevers 1e helft 2011 afgezet tegen 2e helft 2011.

Financiën & Control, Inkoop & logistiek en ICT zijn oververtegenwoordigd bij het
Grootbedrijf (zie grafiek 7). Juridisch is dat bij de Publieke Sector en Marketing & Sales en
HRM bij het MKB.




                     Technisch
                        Overig
             Marke?ng&Sales
                      Juridisch
            Inkoop&Logisi?ek
                            ICT                                                                  Grootbedrijf
                          HRM                                                                    MKB
            Financien&Control
                                                                                                  PubliekeSector
           Communica?e&PR
        Algemeenmanagement

                                   0%    10% 20%
                                                         30%     40%     50%     60%




Grafiek 7: Opdrachtgevers per vakgebied 2e helft 2011.




                                                                                                                              8
Interimpuls Interim Kompas                                                    Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012



Dan nog wat cijfers over de tarieven die betaald worden in de drie verschillende
segmenten2.

                                      2e helft 2011          1e helft 2011                   Daling

    Grootbedrijf                           € 92,15               € 97,86                     - 5,8 %

    MKB                                    € 82,13               € 92,01                 - 10,7 %

    Publieke Sector                        € 89,57               € 93,13                     - 3,8 %

Tabel 1: Tarieven per soort opdrachtgever, 1e helft 2011 afgezet tegen 2e helft 2011.

Het Grootbedrijf betaalt de interim professional het beste. De publieke sector betaalt
gemiddeld 3 % minder aan hun externen. Het MKB betaalt het laagste tarief. Ten op zichte
van de vorige enquête zijn hier in de volgorde geen veranderingen opgetreden. De tarieven
zijn wel verder gedaald.

De publieke sector is duidelijk teruggetreden als grootste opdrachtgever voor de
zelfstandige professional. Was zij vorig jaar nog de grootste, dit jaar is zij de kleinste

Het grootbedrijf betaalt met € 92,15 de hoogste tarieven. De overheid betaalt 2,8 % lager
en het MKB betaalt de laagste tarieven (ruim 10 % lager dan het grootbedrijf).


7. Tarieven
In voorgaand hoofdstuk was al duidelijk dat de tarieven enorm onder druk staan. De
tarieven zijn het afgelopen half jaar gedaald met € 8,38 ten opzichte van de 1e helft van
2011. Het gemiddelde gefactureerde tarief bedraagt € 86,60 per uur exclusief btw.

Een daling van ruim 9 % tegenover een stijging van ruim 6 % de vorige keer. Deze € 86,60 is
het laagste niveau in twee jaar tijd.

De tarieven verschillen wederom sterk per vakgebied (zie grafiek 8).




                  Technisch
                      Overig
           Marke?ng&Sales
                    Juridisch
          Inkoop&Logisi?ek
                          ICT                                                                    1ehelR2011
                        HRM
         Financien&Control                                                                     2ehelR2011
         Communica?e&PR
     Algemeenmanagement

                                            $‐ $20
                                                        $40$60
                                                                       $80$100
                                                                                   $120




Grafiek 8: Gemiddeld gefactureerde tarieven per vakgebied, 1e helft 2011 afgezet tegen 2e helft 2011.

2
 Cijfers zijn gebaseerd op enquête-formulieren van interim professionals die meer dan 80 % actief zijn in 1
segment.


                                                                                                                                            9
Interimpuls Interim Kompas                                               Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012



Binnen alle vakgebieden daalden de tarieven, uitgezonderd Technisch waar de tarieven
stegen. Deze stijging is te verklaren door het hogere opleidingsniveau, hogere leeftijd en
werkervaring binnen dit vakgebied in vergelijking met de vorige enquête.

Ook binnen deze enquête heeft het vakgebied Algemeen management, naast Juridisch,
een van de hoogste tarieven. Dit is voor door het hoge opleidingsniveau binnen deze
vakgebieden; 64 % respectievelijk 75 % heeft minimaal WO-opleiding (gemiddeld is dit 48
%).

Verder zijn er geen verrassingen binnen de tarieven. Over de hele linie geldt hoe meer
werkervaring of hoe hoger het opleidingsniveau, hoe hoger de tarieven.

“Er is nu weinig aanbod en geboden tarieven zijn irreëel.”

Quote geënquêteerde

De verwachting voor het komende half jaar is dat het gemiddelde tarief verder met 1,7 %
zal dalen naar € 85,11.

De meeste freelancers werken met deze tarieven niet voor het door hun gewenste tarief.
Bijna 49 % van de zzp-ers heeft het afgelopen half jaar onder zijn eigen minimumtarief
gewerkt. Vorige keer was dat 42 %; een aanzienlijke verslechtering die in lijn ligt met het
lagere uurtarief. 21 % werkte voor het minimumtarief en de rest (30 %) daarboven (zie
grafiek 9).


      meerdan30%bovenmijn
            minimumtarief
        20%tot30%bovenmijn
              minimumtarief
        10%tot20%bovenmijn
              minimumtarief
         0%tot10%bovenmijn
              minimumtarief
       Ditismijnminimumtarief
                                                                                            1ehelR2011
           0%tot10%ondermijn
              minimumtarief                                                                2ehelR2011
          10%tot20%ondermijn
              minimumtarief
          20%tot30%ondermijn
              minimumtarief
         meerdan30%ondermijn
                minimumtarief
                                                 0% 5%
                                                         10%15%
                                                                  20%   25% 30%


Grafiek 9: Gefactureerde tarief boven of onder eigen minimumtarief, 1e helft 2011 afgezet tegen 2e helft 2011.

Gemiddeld ontving de interim professional 7,1 % per uur minder dan het eigen
minimumtarief3. Het gewenste minimumtarief zou hiermee uitkomen op € 92,75. In de
eerste helft van 2011 werkte men nog 5,2 % onder het gewenste minimumtarief; dit zou
neerkomen op een tarief van € 99,92. De interim professional heeft zijn tarieven en
verwachtingen dus duidelijk naar beneden bijgesteld.





3
  Voor de categorieën meer dan 30 % onder of boven mijn minimumtarief is een gemiddelde van respectievelijk
-40 % en 40 % genomen.


                                                                                                                                       10
Interimpuls Interim Kompas                                                    Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012



Voor alle vakgebieden geldt dat zij onder hun minimumtarief werken. Inkoop & Logistiek
en Technisch steken hier enigszins in positieve zin bovenuit doordat deze als enige
vakgebieden minder onder hun minimumtarief werken dan voorgaande periode (zie grafiek
10)4. Communicatie & PR en Techniek werken wederom het meest onder hun
minimumtarief (zie grafiek 10).



                                                                                 Technisch
                                                                                    Overig
                                                                        Marke?ng&Sales
                                                                                  Juridisch
                                                                       Inkoop&Logisi?ek                     1ehelR2011
                                                                                       ICT                    2ehelR2011
                                                                                     HRM
                                                                      Financien&Control
                                                                      Communica?e&PR
                ‐20%
                                    ‐15%                          Algemeenmanagement
                                                           ‐10%
                                                                          ‐5%
                                                                                           0%


Grafiek 10: Boven of onder eigen minimumtarief per vakgebied 1e helft 2011 afgezet tegen 2e helft 2011.

Gemiddeld verwacht men 6,9 % in het komende half jaar onder het eigen minimumtarief te
gaan werken5.

De tarieven zijn in het 2e helft van 2011 fors gedaald met 9 %. De tarieven zijn daarmee op
het laagste niveau in 2 jaar. Verwachting is dat de tarieven komende periode verder licht
zullen dalen.


8. Bronnen
De zelfstandige professional regelt over het algemeen zijn opdrachten via zijn eigen
netwerk: 63 % van de opdrachten komt via het eigen netwerk, ten opzichte van 65 % in de
eerste helft van 2011 en 71 % het half jaar daarvoor.

Ruim 53 % genereert nagenoeg volledig (80 % tot 100 %) zijn eigen opdrachten (zie grafiek
11), in tegenstelling tot 56 % vorig jaar.

Er is geen verband geconstateerd tussen opleiding en de soort bron van opdrachten. Wel
valt op dat hoe lager het aantal jaar werkervaring, hoe meer er gebruik wordt gemaakt
van een intermediair. Dat lijkt logisch omdat er dan zeer waarschijnlijk ook een kleiner
netwerk is.





4
  De vakgebieden Facilitair en Secretarieel zijn hier niet genoemd omdat het aantal geënquêteerden, actief in
deze vakgebieden, te beperkt is om hier een uitspraak over te doen.
5
  De geënquêteerden die in de 2e helft van 2011 geen opdrachten hadden, zijn in dit percentage niet
meegenomen om zo 1e helft 2011 en verwachtingen van 2e helft 2011 goed te kunnen vergelijken. Wanneer
deze groep wel wordt meegenomen is het percentage 7,2 % onder het minimumtarief.


                                                                                                                                            11
Interimpuls Interim Kompas                                    Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012




             100%

    80%tot99%

    60%tot80%

    40%tot60%
                                                                                               1ehelR2011
        20%tot40%
                                                                                               2ehelR2011
         1%tot20%

                 0%

                       0%   10%     20%      30%      40%
                                                                     50%
                                                                                60%


Grafiek 11: Percentage opdrachten vanuit het eigen netwerk 2e helft 2011.

Een kleine groep zzp-ers (17 %) is grotendeels afhankelijk (80 % tot 100 %) van het
intermediair voor opdrachten (zie grafiek 12). Dit percentage is groter geworden (vorige
keer 13,7 %). In deze groep zijn geen noemenswaardige afwijkingen ten opzichte van het
gemiddelde in opleidingsniveau, werkervaring of een oververtegenwoordiging van een
bepaald vakgebied die dit kan verklaren.

Gemiddeld zijn de intermediairs goed voor ruim 26 % van de opdrachten ten opzichte van
bijna 22 % een half jaar eerder en 21 % een jaar eerder. Intermediairs lijken in een
kleinere markt een belangrijkere rol te spelen. Een verklaring hiervoor kan liggen in de
centralisering van de inhuur en de uitbesteding ervan via preferred suppliers.



             100%
   80%tot99%
    60%tot80%
    40%tot60%
                                                                                 1ehelR2011
    20%tot40%
                                                                                 2ehelR2011
        1%tot20%
                0%

                       0%
                             20%
                                         40%
                                                       60%
                                                                   80%


Grafiek 12: Percentage opdrachten vanuit het intermediair 2e helft 2011.

Interimvacature-sites spelen nog een beperkte rol in het verkrijgen van opdrachten (zie
grafiek 13). Ruim 96 % haalt geen of nauwelijks werk uit de Interimvacature-sites. Dat is
gelijk aan het percentage een half jaar eerder.



                                                                                                                            12
Interimpuls Interim Kompas                                   Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012




De zzp-er regelt zijn opdrachten voornamelijk via het eigen netwerk. 63 % van de
opdrachten komt via het eigen netwerk. Interimvacature-sites spelen nog steeds een
beperkte rol maar het percentage is stabiel. Intermediairs zijn goed voor 26 %.


9. ZZP‐erenvastdienstverband
Ruim 93 % had geen (parttime) dienstverband ernaast. Een half jaar geleden was dit
percentage 95 %. Met 93 % is het niveau weer terug op dat van een jaar geleden.

Op de vraag of er is overwogen om het afgelopen half jaar een vast dienstverband aan te
gaan, antwoordde 35 % ‘Ja’. Vorige keer was dit nog 30 %. De stijging wordt breed
gedragen. Alleen voor de vakgebieden ICT, Inkoop & Logistiek en Technisch was het
percentage licht lager dan vorige enquête.

35 % overwoog het afgelopen half jaar een vast dienstverband, een stijging van 16 %.
Ongeveer 7 % heeft een parttime dienstverband naast de zzp-werkzaamheden.


10. Financiëlebuffer
Elke enquête wordt er aandacht geschonken aan een special thema. Dit keer is onder meer
gevraagd naar de omvang van de financiële buffer. Gemiddeld heeft de zelfstandige
interim professional een financiële buffer van 8,3 maanden6.

Ruim een derde heeft voldoende financiële reserves om meer dan 12 maanden geen
opdracht te vervullen (zie grafiek 13). Ruim een kwart houdt dit maar 3 maanden vol.



   Meerdan12maanden
    Maximaal12maanden
        Maximaal9maanden
        Maximaal6maanden
        Maximaal3maanden

                               0%    5%    10% 15%
                                                            20%    25%     30%      35%

Grafiek 13: Percentages omvang financiële buffers 2e helft 2011.

De zzp-er heeft gemiddeld een financiële buffer van ruim 8 maanden. Een kwart heeft
slechts een financiële buffer van maximaal 3 maanden


11. Politiekevertegenwoordiging
Dit keer is ook gevraagd welke politieke partij het beste op komt voor de belangen van de
(hogeropgeleide) zzp-er.




6Voor de categorie meer dan 12 maanden is een gemiddelde van respectievelijk 15 maanden genomen.



                                                                                                                           13
Interimpuls Interim Kompas                                    Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012



37 % van de geënquêteerden is van mening dat er geen partij is die het beste op komt voor
hun belangen. Bijna 46 % vindt dat de VVD het beste op komt voor de (hogeropgeleide)
zzp-er. Gevolgd op grote afstand door de D66 met 9,5 %. SP, Groenlinks en PvdA
schommelen rond de 2 % (zie grafiek 14). PVV en Christenunie kregen geen stemmen.

“Ik heb zelf onduidelijk inzicht in welke politieke partij mij het best vertegenwoordigt.
Niettemin…….politieke partijen hebben volgens mij nog steeds onvoldoende oog voor de wankelijke
positie van de meeste zzp-ers.

Quote geënquêteerde




                    PVV
           ChristenUnie
                    SGP
    Par?jvoordeDieren
                   PvdA
              Groenlinks
                     D66
                     CDA
                       SP
                     VVD
                    Geen

                             0%
                                        10%
                                                   20%
                                                                30%
                                                                               40%
                                                                                           50%



Grafiek 14: partij die zzp-belangen het best vertegenwoordigt 2e helft 2011.

37% van de zelfstandige interim professionals is van mening dat er geen partij is die het
beste opkomt voor hun belangen. 46% is van mening dat de VVD hun belangen het best
vertegenwoordigd.


12. Totslot
Het lijkt erop dat het prille herstel alweer stagneert; de opdrachtenportefeuille is licht
gegroeid maar het uurtarief is fors gekelderd. De verwachtingen zijn ook niet positief.

De marktsituatie van de interim professional is congruent aan de economische
ontwikkelingen al zijn er specifieke groepen die hier boven uitsteken maar helaas zijn er
ook groepen die er verder onder blijven..

Mogelijk kan het diegenen die op het punt staan voor zich zelf te beginnen, ondersteunen
in de besluitvorming

Wij bedanken iedereen die heeft meegewerkt aan deze enquête.

Heeft u nog suggesties over deze enquête of onze dienstverlening in het algemeen, dan
kunt u dat laten weten op info@interimpuls.nl.




                                                                                                                            14

More Related Content

Viewers also liked (10)

PDF
Presentatie Bertrand Prinsen voor Interimpuls
Interimpuls
PDF
social media marketing @internet for better life
azilmi
PPT
Presentatie Interimpuls seminar
Interimpuls
PPT
100308 een eigen bedrijf starten
Hannie Derks
PDF
Presentatie jaap schaveling voor Interimpuls
Interimpuls
PDF
Presentatie positioneren
Hannie Derks
PDF
Level 1 brown eyes - penguin readers
jvtoledo
PDF
120806 inleiding marketing en communicatie [compatibiliteitsmodus]
Hannie Derks
Presentatie Bertrand Prinsen voor Interimpuls
Interimpuls
social media marketing @internet for better life
azilmi
Presentatie Interimpuls seminar
Interimpuls
100308 een eigen bedrijf starten
Hannie Derks
Presentatie jaap schaveling voor Interimpuls
Interimpuls
Presentatie positioneren
Hannie Derks
Level 1 brown eyes - penguin readers
jvtoledo
120806 inleiding marketing en communicatie [compatibiliteitsmodus]
Hannie Derks

Similar to Interimpuls interim kompas: terugblik 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 (20)

PDF
De Europese Interim Markt 2014
Executives Online Schiphol
PDF
Trendonderzoek in de financiele functie
Finext
PDF
Beloningsonderzoek2010
arthurtorn
PDF
Finext RAAT Magazine
Stijn Gabriels
PDF
Whitepaper Nationale Boekhoud Enquete
René Schneider Groeiaanjager
PDF
Inspection Management Benelux - Stork AMS
nhofte
DOC
CV agc van den Dungen_persoonlijke achtergrond
Ton van den Dungen
PDF
Arbeidsmarkt Financials Yacht
Yacht Interim Professionals
PDF
Tc Ifrs Oktober
Jeffrey Janssen
PDF
151221_eindrapport_excellentieinbedrijf_zf
Jos van Zwieten
PDF
20100504 opta jaarverslag 2009 interactief nl
Marketingfacts
PDF
Rapportage alumnionderzoek FM 2015
Ben Knoop
PDF
HFN Whitepaper
Emiel de Sevren Jacquet
PDF
Nieuw Haags Peil; zakelijke dienstverlening, brochure
Willem van der Velden
PPT
080102 Phase One Leeuwenborg
jankorterink
PDF
Samen Inkopen 2007
Friso de Jong
PDF
RAAT Magazine: Finance is Mensenwerk
Finext
PDF
Benchmark klantmanagement verzekeraars
CRM Resultants
PDF
Artikel FMM 15606-25-2
Walter Hartjes MFM
PDF
Employer Branding
janperdijk
De Europese Interim Markt 2014
Executives Online Schiphol
Trendonderzoek in de financiele functie
Finext
Beloningsonderzoek2010
arthurtorn
Finext RAAT Magazine
Stijn Gabriels
Whitepaper Nationale Boekhoud Enquete
René Schneider Groeiaanjager
Inspection Management Benelux - Stork AMS
nhofte
CV agc van den Dungen_persoonlijke achtergrond
Ton van den Dungen
Arbeidsmarkt Financials Yacht
Yacht Interim Professionals
Tc Ifrs Oktober
Jeffrey Janssen
151221_eindrapport_excellentieinbedrijf_zf
Jos van Zwieten
20100504 opta jaarverslag 2009 interactief nl
Marketingfacts
Rapportage alumnionderzoek FM 2015
Ben Knoop
Nieuw Haags Peil; zakelijke dienstverlening, brochure
Willem van der Velden
080102 Phase One Leeuwenborg
jankorterink
Samen Inkopen 2007
Friso de Jong
RAAT Magazine: Finance is Mensenwerk
Finext
Benchmark klantmanagement verzekeraars
CRM Resultants
Artikel FMM 15606-25-2
Walter Hartjes MFM
Employer Branding
janperdijk
Ad

Interimpuls interim kompas: terugblik 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012

  • 1. Interimpuls Interim Kompas De stand van zaken op de interim-markt: Terugblik 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 29 februari, 2012
  • 2. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 1. VOORWOORD 2 2. OVER INTERIMPULS 2 3. MANAGEMENTSAMENVATTING 3 4. ALGEMEEN 4 5. OPDRACHTENPORTEFEUILLE 4 6. OPDRACHTENGEVERS 8 7. TARIEVEN 9 8. BRONNEN 11 9. ZZP-ER EN VAST DIENSTVERBAND 13 10. FINANCIËLE BUFFER 13 11. POLITIEKE VERTEGENWOORDIGING 13 12. TOT SLOT 14 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt op welke wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Interimpuls. Contact: info@interimpuls.nl. 1
  • 3. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 1. Voorwoord Geachte lezer, Graag presenteert Interimpuls de resultaten van de vierde grote enquête onder zelfstandige interim professionals over de 2e helft van 2011 en de verwachtingen voor 1e helft 2012. In deze enquête wordt onderzoek gedaan naar de omvang van de opdrachtenportefeuille, de hoogte van de tarieven en de bronnen van opdrachten van de zzp-ers. Dit onderzoek wordt elk half jaar herhaald. Naast de vaste elementen wordt er elk half jaar ook aandacht besteed aan een ander thema binnen de interim-markt. Zo is er in 2010 onderzoek gedaan naar de tijd die zzp-ers besteden aan opleidingen, in 2011 naar de marges die intermediairs hanteren en nu naar de financiële buffers en de politieke vertegenwoordiging van de zzp-er. De resultaten zijn vastgelegd in deze Interimpuls Interim Kompas. De Interimpuls Interim Kompas geeft de marktsituatie weer van zelfstandige interim professionals, actief in de zakelijke dienstverlening. Wilt u in medio 2012 ook deelnemen, laat dan uw gegevens achter op http://www.interimpuls.nl/interim-professionals/herinnering-enquete-marktsituatie. 2. OverInterimpuls Interimpuls is begin 2010 gestart door twee oud-interim professionals. Interimpuls faciliteert op professionele wijze direct contact tussen opdrachtgever en interim professional zonder prijsopdrijvende schakels. Interimpuls is de enige marktplaats waar geen opdrachten van pure intermediairs zijn te vinden; het betreft enkel opdrachten van de uiteindelijke opdrachtgever en gerenommeerde consultancy-organisaties. Interimpuls is meer dan een marktplaats / jobboard. Het stelt de opdrachtgever in staat om via een eigen online ‘control panel’ zijn gehele externe inhuur online te managen. De opdrachtgever kan eenvoudig zijn zoekopdracht plaatsen. Binnen 24 uur ontvangt de opdrachtgever de eerste reacties waarna selectie en afhandeling eenvoudig kan plaatsvinden. Verder biedt het platform de opdrachtgever en de interim professional om bijvoorbeeld online contracten te sluiten. Ook iedere interim professional heeft een eigen control panel met onder meer een eigen actuele persoonlijke marktanalyse. Er zijn voor de interim professionals geen kosten verbonden aan de dienstverlening van Interimpuls. Opdrachtgevers betalen een vast laag bedrag per jaar, ongeacht het aantal interim professionals dat zij inhuren, of een laag vast bedrag per match. 2
  • 4. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 3. Managementsamenvatting Interimpuls heeft onderzoek gedaan naar de situatie van de interim-markt over de tweede helft van 2011 en de verwachtingen voor 2012. 634 hoger opgeleide zelfstandige interim professionals deden mee aan deze enquête. De respondenten konden reageren in de periode van begin januari 2012 tot medio februari 2012 via een online enquête. Deelnemers zijn benaderd via de eigen website en nieuwsbrief, social media zoals twitter en linkedin en de nieuwsbrief van NVIM.  Opdrachtenportefeuillegroeitlicht,uurtariefdaaltfors:omzetdaalt De omvang van de opdrachtenportefeuille van de interim professional is in de 2e helft van 2011 met 3,5 % gegroeid. Ruim de helft van de tijd (59 %) had de interim professional een betaalde opdracht. De echte groei lijkt er uit - vorig half jaar was de groei nog 15 %.  Verwachtingopdrachtportefeuillenegatief De geënquêteerde zelfstandige verwachten, voor het eerst in twee jaar, een lichte daling van de opdrachtenportefeuille (van 59 % naar 57 %). In combinatie met een verdere verwachte tariefsdaling zal de omzet nog harder dalen.  Terugtredendeoverheid De publieke sector is duidelijk teruggetreden als grootste opdrachtgever voor de zelfstandige professional. Was de publieke sector eerst nog de grootste opdrachtgever, nu is zij de kleinste.  Forsedalingtarieven De tarieven zijn in het 2e helft van 2011 fors gedaald met 9 %. De tarieven zijn daarmee op het laagste niveau in 2 jaar. Verwachting is dat de tarieven komende periode verder licht zullen dalen.  Eigennetwerknogveruitgrootsteopdrachtgever De zzp-er regelt zijn opdrachten voornamelijk via het eigen netwerk. 63 % van de opdrachten komt via het eigen netwerk. Interimvacature-sites spelen nog steeds een beperkte rol maar het percentage is stabiel. Intermediairs zijn goed voor 26 %.  Vastdienstverbandlonkt 35 % overwoog het afgelopen half jaar een vast dienstverband, een stijging van 16 %. Ongeveer 7 % heeft een parttime dienstverband naast de zzp-werkzaamheden.  Financiëlebuffersbeperkt De zzp-er heeft gemiddeld een financiële buffer van ruim 8 maanden. Een kwart heeft slechts een financiële buffer van maximaal 3 maanden.  Groteleegteinpolitiekevertegenwoordigingvanzzp‐ers 37% van de zelfstandige interim professionals is van mening dat er geen partij is die het beste opkomt voor hun belangen. 46 % is van mening dat de VVD hun belangen het best vertegenwoordigd. 3
  • 5. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 4. Algemeen In totaal deden 634 zelfstandige interim professionals mee aan het onderzoek, allen actief in de zakelijke dienstverlening. De meeste deelnemers zijn actief in de vakgebieden Algemeen Management, ICT en Financiën & Control (zie grafiek 1). De verdeling van interim professionals over de vakgebieden is licht verschoven. Technisch Secretarieel Overig Marketing & Sales Juridisch Inkoop & Logisitiek ICT HRM Financien & Control Facilitair Communicatie & PR Algemeen management 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% Grafiek 1: Verdeling vakgebieden geënquêteerden 2e helft 2011. 94 % van de deelnemers heeft meer dan 10 jaar aan totale werkervaring (vorige enquête 93 %) en ongeveer 95 % heeft een opleidingsniveau van HBO of hoger (vorige enquête 98 %). De gemiddelde leeftijd in deze enquête is, net zoals in voorgaande enquête, 50 jaar. De samenstelling van de geënquêteerde populatie wijkt ook deze enquête nauwelijks af van alle voorgaande edities van het Interimpuls Interim Kompas. De resultaten van deze enquête zijn daardoor wederom goed vergelijkbaar met de voorliggende periodes. 5. Opdrachtenportefeuille Eén van de belangrijkste onderdelen van het onderzoek is gericht op de omvang van de opdrachtenportefeuille; een belangrijke graadmeter voor de economische marktsituatie van de zelfstandige interim professional. De opdrachtenportefeuille was het afgelopen half jaar gemiddeld voor 59 % gevuld - ten opzichte van 57 % voor de eerste helft van 2011. Er is hiermee sprake van een kleine groei van de opdrachtenportefeuille van 3,5 % ten opzichte van de 1e helft 2011. De groei was een jaar eerder nog 15 %. De (lichte) groei gaat deze periode echter wel ten koste van het uurtarief (zie hoofdstuk 8); er is wel meer gewerkt maar dat maakt de daling in het uurtarief niet goed. De omzet is daardoor gedaald. 4
  • 6. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 De respondenten gaven in de vorige enquête aan dat ze voor de 2e helft van 2011 een vollere opdrachtenportefeuille verwachtten, te weten 62 %. De positievere verwachtingen van de interim professionals zijn ook deze keer niet waar gemaakt. De trend dat de zzp-er de toekomst rooskleuriger ziet dan hij daadwerkelijk wordt, is constant. Ruim 20 % had niet of nauwelijks werk (0 % tot 20 %) (zie grafiek 2). In de eerste helft van 2011 was dit nog bijna 23 %. Dit percentage is dus licht gedaald. Al met al stond de interim professional qua omvang van de opdrachtenportefeuille er licht beter voor. 100% 80% tot 99% 60% tot 80% 40% tot 60% 20% tot 40% 1% tot 20% 0% 0% 5% 10% 15% 20% 25% Grafiek 2: Omvang opdrachtenportefeuille algemeen 2e helft 2011. Er zijn aanzienlijke verschillen in de omvang van de opdrachtenportefeuille per vakgebied (zie grafiek 3). Inkoop & Logistiek en Juridisch doen het aanmerkelijk beter dan gemiddeld1. Aanzienlijk lager dan het gemiddelde zijn de vakgebieden Algemeen management en HRM. HRM professionals hebben hun opdrachtenportefeuille fors zien dalen; van 64 % naar 47 %. Communicatie & PR daarentegen heeft zich goed hersteld ten op zichte van de voorgaande periodes en heeft nu een gemiddelde opdrachtenportefeuille. Interim professionals in de vakgebieden Technisch, Marketing & Sales en ICT deden het ook beter dan voorgaande periode. 1 De vakgebieden Facilitair en Secretarieel zijn hier niet genoemd omdat het aantal geënquêteerden, actief in deze vakgebieden, te beperkt is om hier een uitspraak over te doen. Dit gold in de vorige enquêtes ook voor het vakgebied Juridisch en daarom is er geen historische data voor opgenomen voor het vakgebied Juridisch. 5
  • 7. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 Technisch Overig Marketing & Sales Juridisch Inkoop & Logisitiek ICT 1e helft 2011 HRM Financien & Control 2e helft 2011 Communicatie & PR Algemeen management 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% Grafiek 3: Omvang opdrachtenportefeuille per vakgebied, 1e helft 2011 afgezet tegen 2e helft 2011. Er zijn geen opvallende verschillen waargenomen in de omvang van de opdrachtenportefeuille gerelateerd naar jaren werkervaring en opleidingsniveau. Vorige enquête is voor het eerst gevraagd naar de leeftijdscategorie van de geënquêteerde interim professionals. Ook nu is te constateren dat de interim professionals onder de 30 en boven de 50 jaar minder werk hebben dan de gemiddelde interim professional (zie grafiek 4). In de groep 60 jaar en ouder is ook een duidelijke oververtegenwoordiging van het vakgebied Algemeen Management, een vakgebied waar ook nu de klappen vallen. 60jaarofouder 50tot60jaar 40tot50jaar 30tot40jaar Tot30jaar 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% Grafiek 4: Omvang opdrachtenportefeuille per vakgebied naar leeftijd, 2e helft 2011. “Hoewel ik er geen vinger achter kan krijgen, heb ik het sterke vermoeden dat er in hoge mate sprake is van leeftijdsdiscriminatie. Interim vacatures waar ik (zeer) goed pas, krijg ik niet door allerlei kulredenen.” Quote geënquêteerde 6
  • 8. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 De omvang van de opdrachtenportefeuille van de interim professional, actief in de zakelijke dienstverlening, is in de 2e1e helft van 2011 met 3,5 % gegroeid. Ruim de helft van de tijd (59 %) had de interim professional een betaalde opdracht. De echte groei lijkt er uit - vorig half jaar was de groei nog 15 %. Er zijn wel verschillen in marktsituatie van de zelfstandige professional; zo doen oudere zzp-ers en zzp-ers actief in HRM en Algemeen Management het aanmerkelijk slechter dan gemiddeld. Ook deze keer blijkt dat de verwachtingen van de zzp-er ten aanzien van zijn hoeveelheid werk niet uitkomen; de zzp-er is structureel positiever gestemd over de toekomst dan deze daadwerkelijk is.tingopdrachtenportefeuille2ehelft2011 Wat zijn de verwachtingen ten aanzien van de eerste helft 2012? Voor het eerst, sinds het Kompas de verwachtingen meet, verwachten de interim professionals een daling van de opdrachtenportefeuille; 57 % van de tijd denken zij aan de slag te zijn (ten opzichte van 59 % voor het vorige half jaar). Hoewel er niet direct een lijn is te constateren, zijn de verschillen in verwachtingen tussen de vakgebieden opvallend (zie grafiek 5). Voor de volgende enquête is het goed om te vragen waar men de verwachtingen op baseert. Technisch Overig Marke?ng&Sales Juridisch Inkoop&Logisi?ek ICT Verwach?ng1ehelR2012 HRM Financien&Control Werkelijk2ehelR2011 Communica?e&PR Algemeenmanagement 0% 20% 40% 60% 80% Grafiek 5: Verwachte omvang opdrachtenportefeuille 1e helft 2012 irt werkelijke omvang 2e helft 2011 per vakgebied. Binnen de verschillende opleidingniveau’s en werkervaring zijn geen noemenswaardige verschillen geconstateerd. Binnen de verschillende leeftijdscategorieën wel: 50-plussers en zzp-ers onder de 30 zijn het meest negatief. De geënquêteerde zelfstandige verwachten, voor het eerst in twee jaar, een lichte daling van de opdrachtenportefeuille (van 59 % naar 57 %). In combinatie met een verdere verwachte tariefsdaling zal de omzet harder dalen. 7
  • 9. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 6. Opdrachtengevers In tegenstelling tot de voorgaande enquêtes is de terugtredende overheid duidelijk zichtbaar. Was de publieke sector vorige keer met 33 % nog de grootste opdrachtgever, deze keer is zij met ruim 25 % de kleinste opdrachtgever. Het MKB was goed voor ongeveer 31 % van de opdrachten en het grootbedrijf (>500 fte) met 33 % was de grootste opdrachtgever, vorige keer 26 % (zie grafiek 6). Grootbedrijf MKB 1ehelR2011 Publiekesector 2ehelR2011 0% 10% 20% 30% 40% Grafiek 6: Opdrachtgevers 1e helft 2011 afgezet tegen 2e helft 2011. Financiën & Control, Inkoop & logistiek en ICT zijn oververtegenwoordigd bij het Grootbedrijf (zie grafiek 7). Juridisch is dat bij de Publieke Sector en Marketing & Sales en HRM bij het MKB. Technisch Overig Marke?ng&Sales Juridisch Inkoop&Logisi?ek ICT Grootbedrijf HRM MKB Financien&Control PubliekeSector Communica?e&PR Algemeenmanagement 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Grafiek 7: Opdrachtgevers per vakgebied 2e helft 2011. 8
  • 10. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 Dan nog wat cijfers over de tarieven die betaald worden in de drie verschillende segmenten2. 2e helft 2011 1e helft 2011 Daling Grootbedrijf € 92,15 € 97,86 - 5,8 % MKB € 82,13 € 92,01 - 10,7 % Publieke Sector € 89,57 € 93,13 - 3,8 % Tabel 1: Tarieven per soort opdrachtgever, 1e helft 2011 afgezet tegen 2e helft 2011. Het Grootbedrijf betaalt de interim professional het beste. De publieke sector betaalt gemiddeld 3 % minder aan hun externen. Het MKB betaalt het laagste tarief. Ten op zichte van de vorige enquête zijn hier in de volgorde geen veranderingen opgetreden. De tarieven zijn wel verder gedaald. De publieke sector is duidelijk teruggetreden als grootste opdrachtgever voor de zelfstandige professional. Was zij vorig jaar nog de grootste, dit jaar is zij de kleinste Het grootbedrijf betaalt met € 92,15 de hoogste tarieven. De overheid betaalt 2,8 % lager en het MKB betaalt de laagste tarieven (ruim 10 % lager dan het grootbedrijf). 7. Tarieven In voorgaand hoofdstuk was al duidelijk dat de tarieven enorm onder druk staan. De tarieven zijn het afgelopen half jaar gedaald met € 8,38 ten opzichte van de 1e helft van 2011. Het gemiddelde gefactureerde tarief bedraagt € 86,60 per uur exclusief btw. Een daling van ruim 9 % tegenover een stijging van ruim 6 % de vorige keer. Deze € 86,60 is het laagste niveau in twee jaar tijd. De tarieven verschillen wederom sterk per vakgebied (zie grafiek 8). Technisch Overig Marke?ng&Sales Juridisch Inkoop&Logisi?ek ICT 1ehelR2011 HRM Financien&Control 2ehelR2011 Communica?e&PR Algemeenmanagement $‐ $20 $40$60 $80$100 $120 Grafiek 8: Gemiddeld gefactureerde tarieven per vakgebied, 1e helft 2011 afgezet tegen 2e helft 2011. 2 Cijfers zijn gebaseerd op enquête-formulieren van interim professionals die meer dan 80 % actief zijn in 1 segment. 9
  • 11. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 Binnen alle vakgebieden daalden de tarieven, uitgezonderd Technisch waar de tarieven stegen. Deze stijging is te verklaren door het hogere opleidingsniveau, hogere leeftijd en werkervaring binnen dit vakgebied in vergelijking met de vorige enquête. Ook binnen deze enquête heeft het vakgebied Algemeen management, naast Juridisch, een van de hoogste tarieven. Dit is voor door het hoge opleidingsniveau binnen deze vakgebieden; 64 % respectievelijk 75 % heeft minimaal WO-opleiding (gemiddeld is dit 48 %). Verder zijn er geen verrassingen binnen de tarieven. Over de hele linie geldt hoe meer werkervaring of hoe hoger het opleidingsniveau, hoe hoger de tarieven. “Er is nu weinig aanbod en geboden tarieven zijn irreëel.” Quote geënquêteerde De verwachting voor het komende half jaar is dat het gemiddelde tarief verder met 1,7 % zal dalen naar € 85,11. De meeste freelancers werken met deze tarieven niet voor het door hun gewenste tarief. Bijna 49 % van de zzp-ers heeft het afgelopen half jaar onder zijn eigen minimumtarief gewerkt. Vorige keer was dat 42 %; een aanzienlijke verslechtering die in lijn ligt met het lagere uurtarief. 21 % werkte voor het minimumtarief en de rest (30 %) daarboven (zie grafiek 9). meerdan30%bovenmijn minimumtarief 20%tot30%bovenmijn minimumtarief 10%tot20%bovenmijn minimumtarief 0%tot10%bovenmijn minimumtarief Ditismijnminimumtarief 1ehelR2011 0%tot10%ondermijn minimumtarief 2ehelR2011 10%tot20%ondermijn minimumtarief 20%tot30%ondermijn minimumtarief meerdan30%ondermijn minimumtarief 0% 5% 10%15% 20% 25% 30% Grafiek 9: Gefactureerde tarief boven of onder eigen minimumtarief, 1e helft 2011 afgezet tegen 2e helft 2011. Gemiddeld ontving de interim professional 7,1 % per uur minder dan het eigen minimumtarief3. Het gewenste minimumtarief zou hiermee uitkomen op € 92,75. In de eerste helft van 2011 werkte men nog 5,2 % onder het gewenste minimumtarief; dit zou neerkomen op een tarief van € 99,92. De interim professional heeft zijn tarieven en verwachtingen dus duidelijk naar beneden bijgesteld. 3 Voor de categorieën meer dan 30 % onder of boven mijn minimumtarief is een gemiddelde van respectievelijk -40 % en 40 % genomen. 10
  • 12. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 Voor alle vakgebieden geldt dat zij onder hun minimumtarief werken. Inkoop & Logistiek en Technisch steken hier enigszins in positieve zin bovenuit doordat deze als enige vakgebieden minder onder hun minimumtarief werken dan voorgaande periode (zie grafiek 10)4. Communicatie & PR en Techniek werken wederom het meest onder hun minimumtarief (zie grafiek 10). Technisch Overig Marke?ng&Sales Juridisch Inkoop&Logisi?ek 1ehelR2011 ICT 2ehelR2011 HRM Financien&Control Communica?e&PR ‐20% ‐15% Algemeenmanagement ‐10% ‐5% 0% Grafiek 10: Boven of onder eigen minimumtarief per vakgebied 1e helft 2011 afgezet tegen 2e helft 2011. Gemiddeld verwacht men 6,9 % in het komende half jaar onder het eigen minimumtarief te gaan werken5. De tarieven zijn in het 2e helft van 2011 fors gedaald met 9 %. De tarieven zijn daarmee op het laagste niveau in 2 jaar. Verwachting is dat de tarieven komende periode verder licht zullen dalen. 8. Bronnen De zelfstandige professional regelt over het algemeen zijn opdrachten via zijn eigen netwerk: 63 % van de opdrachten komt via het eigen netwerk, ten opzichte van 65 % in de eerste helft van 2011 en 71 % het half jaar daarvoor. Ruim 53 % genereert nagenoeg volledig (80 % tot 100 %) zijn eigen opdrachten (zie grafiek 11), in tegenstelling tot 56 % vorig jaar. Er is geen verband geconstateerd tussen opleiding en de soort bron van opdrachten. Wel valt op dat hoe lager het aantal jaar werkervaring, hoe meer er gebruik wordt gemaakt van een intermediair. Dat lijkt logisch omdat er dan zeer waarschijnlijk ook een kleiner netwerk is. 4 De vakgebieden Facilitair en Secretarieel zijn hier niet genoemd omdat het aantal geënquêteerden, actief in deze vakgebieden, te beperkt is om hier een uitspraak over te doen. 5 De geënquêteerden die in de 2e helft van 2011 geen opdrachten hadden, zijn in dit percentage niet meegenomen om zo 1e helft 2011 en verwachtingen van 2e helft 2011 goed te kunnen vergelijken. Wanneer deze groep wel wordt meegenomen is het percentage 7,2 % onder het minimumtarief. 11
  • 13. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 100% 80%tot99% 60%tot80% 40%tot60% 1ehelR2011 20%tot40% 2ehelR2011 1%tot20% 0% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Grafiek 11: Percentage opdrachten vanuit het eigen netwerk 2e helft 2011. Een kleine groep zzp-ers (17 %) is grotendeels afhankelijk (80 % tot 100 %) van het intermediair voor opdrachten (zie grafiek 12). Dit percentage is groter geworden (vorige keer 13,7 %). In deze groep zijn geen noemenswaardige afwijkingen ten opzichte van het gemiddelde in opleidingsniveau, werkervaring of een oververtegenwoordiging van een bepaald vakgebied die dit kan verklaren. Gemiddeld zijn de intermediairs goed voor ruim 26 % van de opdrachten ten opzichte van bijna 22 % een half jaar eerder en 21 % een jaar eerder. Intermediairs lijken in een kleinere markt een belangrijkere rol te spelen. Een verklaring hiervoor kan liggen in de centralisering van de inhuur en de uitbesteding ervan via preferred suppliers. 100% 80%tot99% 60%tot80% 40%tot60% 1ehelR2011 20%tot40% 2ehelR2011 1%tot20% 0% 0% 20% 40% 60% 80% Grafiek 12: Percentage opdrachten vanuit het intermediair 2e helft 2011. Interimvacature-sites spelen nog een beperkte rol in het verkrijgen van opdrachten (zie grafiek 13). Ruim 96 % haalt geen of nauwelijks werk uit de Interimvacature-sites. Dat is gelijk aan het percentage een half jaar eerder. 12
  • 14. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 De zzp-er regelt zijn opdrachten voornamelijk via het eigen netwerk. 63 % van de opdrachten komt via het eigen netwerk. Interimvacature-sites spelen nog steeds een beperkte rol maar het percentage is stabiel. Intermediairs zijn goed voor 26 %. 9. ZZP‐erenvastdienstverband Ruim 93 % had geen (parttime) dienstverband ernaast. Een half jaar geleden was dit percentage 95 %. Met 93 % is het niveau weer terug op dat van een jaar geleden. Op de vraag of er is overwogen om het afgelopen half jaar een vast dienstverband aan te gaan, antwoordde 35 % ‘Ja’. Vorige keer was dit nog 30 %. De stijging wordt breed gedragen. Alleen voor de vakgebieden ICT, Inkoop & Logistiek en Technisch was het percentage licht lager dan vorige enquête. 35 % overwoog het afgelopen half jaar een vast dienstverband, een stijging van 16 %. Ongeveer 7 % heeft een parttime dienstverband naast de zzp-werkzaamheden. 10. Financiëlebuffer Elke enquête wordt er aandacht geschonken aan een special thema. Dit keer is onder meer gevraagd naar de omvang van de financiële buffer. Gemiddeld heeft de zelfstandige interim professional een financiële buffer van 8,3 maanden6. Ruim een derde heeft voldoende financiële reserves om meer dan 12 maanden geen opdracht te vervullen (zie grafiek 13). Ruim een kwart houdt dit maar 3 maanden vol. Meerdan12maanden Maximaal12maanden Maximaal9maanden Maximaal6maanden Maximaal3maanden 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% Grafiek 13: Percentages omvang financiële buffers 2e helft 2011. De zzp-er heeft gemiddeld een financiële buffer van ruim 8 maanden. Een kwart heeft slechts een financiële buffer van maximaal 3 maanden 11. Politiekevertegenwoordiging Dit keer is ook gevraagd welke politieke partij het beste op komt voor de belangen van de (hogeropgeleide) zzp-er. 6Voor de categorie meer dan 12 maanden is een gemiddelde van respectievelijk 15 maanden genomen. 13
  • 15. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 37 % van de geënquêteerden is van mening dat er geen partij is die het beste op komt voor hun belangen. Bijna 46 % vindt dat de VVD het beste op komt voor de (hogeropgeleide) zzp-er. Gevolgd op grote afstand door de D66 met 9,5 %. SP, Groenlinks en PvdA schommelen rond de 2 % (zie grafiek 14). PVV en Christenunie kregen geen stemmen. “Ik heb zelf onduidelijk inzicht in welke politieke partij mij het best vertegenwoordigt. Niettemin…….politieke partijen hebben volgens mij nog steeds onvoldoende oog voor de wankelijke positie van de meeste zzp-ers. Quote geënquêteerde PVV ChristenUnie SGP Par?jvoordeDieren PvdA Groenlinks D66 CDA SP VVD Geen 0% 10% 20% 30% 40% 50% Grafiek 14: partij die zzp-belangen het best vertegenwoordigt 2e helft 2011. 37% van de zelfstandige interim professionals is van mening dat er geen partij is die het beste opkomt voor hun belangen. 46% is van mening dat de VVD hun belangen het best vertegenwoordigd. 12. Totslot Het lijkt erop dat het prille herstel alweer stagneert; de opdrachtenportefeuille is licht gegroeid maar het uurtarief is fors gekelderd. De verwachtingen zijn ook niet positief. De marktsituatie van de interim professional is congruent aan de economische ontwikkelingen al zijn er specifieke groepen die hier boven uitsteken maar helaas zijn er ook groepen die er verder onder blijven.. Mogelijk kan het diegenen die op het punt staan voor zich zelf te beginnen, ondersteunen in de besluitvorming Wij bedanken iedereen die heeft meegewerkt aan deze enquête. Heeft u nog suggesties over deze enquête of onze dienstverlening in het algemeen, dan kunt u dat laten weten op info@interimpuls.nl. 14